Georges Simenon, “Ο Μαιγκρέ στήνει παγίδα”

Σύγκλιση αστυνομικού και ψυχολογικού μυθιστορήματος, κάτι στο οποίο ο Simenon είναι μανούλα. Απ’ τη μια, η έρευνα κι απ’ την άλλη η ψυχολογική διερεύνηση του διώκτη και του διωκόμενου…

 

Georges Simenon “Maigret tend un piége” 1955 “Ο Μαιγκρέ στήνει παγίδα” μετ. Α. Μακάροφ εκδόσεις Άγρα  2019

  

Διαβάζω από μικρή Simenon. Είναι ίσως ο μόνος συγγραφέας αστυνομικής λογοτεχνίας που δελεάζει τη γυναικεία μου φύση. Γιατί; Γιατί συνδυάζει το αίνιγμα, που έχει περισσότερο εγκεφαλική διάσταση, με την ψυχολογία των προσώπων. Έχουμε λοιπόν διαβάσει εδώ στο Βιβλιοκαφέ πολλά του έργα, όλα στις εκδόσεις Άγρα:

-“Ο ανθρωπάκος από το Αρχαγγέλσκ” 

-“Ο θάνατος της Μπέλλ” 

-“Στριπτήζ” 

-“Ο Μαιγκρέ φοβάται” 

- “Μπέττυ” 

                                                  -“Ο Μαιγκρέ στους Φλαμανδούς” 

-“Ο Μαιγκρέ και ο νεκρός του” 

-“Ο ένοικος” 

-“Τα υπόγεια του Ματζεστίκ” 

-“Οι δαίμονες του πιλοποιού”  

> Ο Ζωρζ Σιμενόν γεννήθηκε στη Λιέγη του Βελγίου στις 13 Φεβρουαρίου 1903. Έπειτα από σπουδές στους Ιησουίτες έγινε, το 1919, μαθητευόμενος ζαχαροπλάστης, έπειτα υπάλληλος βιβλιοπωλείου, και τελικά στα δεκαέξι του χρόνια έγινε δημοσιογράφος στη "Γκαζέτ ντε Λιέζ". Το πρώτο του μυθιστόρημα, που το υπέγραψε με το ψευδώνυμο George Sim, με τίτλο "Στο γεφύρι του Αρς" εκδόθηκε το 1921 και τότε ο Σιμενόν έφυγε απ' τη Λιέγη για το Παρίσι. Παντρεύτηκε το 1923 με τη ζωγράφο Ρεζ ιν Ρανσόν στο Παρίσι, όπου έγραψε ιστορίες και μυθιστορήματα σε σειρές, κάθε λογοτεχνικού είδους. Το 1924 εξέδωσε, με ψευδώνυμο, το πρώτο "λαϊκό" του μυθιστόρημα, "Το μυθιστόρημα μιας δακτυλογράφου". Ως το 1930, δημοσίευσε διηγήματα και μυθιστορήματα σε πολλούς εκδότες. Το 1931, άρχισε τις έρευνές του ο περίφημος ήρωας του, ο επιθεωρητής Μαιγκρέ. Έγραφε τα βιβλία του, ταξίδευε, έστελνε ρεπορτάζ κι άφησε τις εκδόσεις "Φαγιάρ" για να πάει στις εκδόσεις "Γκαλλιμάρ", όπου συνάντησε τον Αντρέ Ζιντ. Στο πόλεμο ήταν υπεύθυνος των Βέλγων προσφύγων στη Λα Ροσέλ και κατοικούσε στη Βανδέα. Το 1945 μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μετά το διαζύγιό του εγκαταστάθηκε ξανά στην Ευρώπη. Η δημοσίευση των απάντων του (72 τόμοι) άρχισε το 1967. Από το 1972 αποφάσισε να σταματήσει το γράψιμο. Αφοσιώθηκε έκτοτε στις είκοσι δύο "Υπαγορεύσεις" του και κατόπιν συνέταξε τα ογκώδη απομνημονεύματα "Memoires intimes" (1981). Ο Ζωρζ Σιμενόν πέθανε στη Λωζάννη το 1989. Πολλά μυθιστορήματά του έχουν διασκευαστεί για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση.

ΟΠΟΙΟΣ ξέρει τις πρακτικές του Simenon αλλά κι όποιος δώσει βάση στον τίτλο θα καταλάβει ότι όλα αυτά τα σούρτα φέρτα στο αστυνομικό τμήμα, οι επιτηδευμένες κινήσεις του Maigret και των συν αυτώ, η παρουσία δημοσιογράφων που χάφτουν μύγες και άλλα ανάλογα δεν είναι παρά ένα καλοπαιγμένο θέατρο. Ο δεν σου γεμίζει το μάτι αστυνόμος αφήνει σκόπιμα να διαρρεύσει, χωρίς να έχει πει κάτι, ότι οι πέντε φόνοι γυναικών μέσα σε ένα εξάμηνο έχουν φτάσει σε μια αποκαλυπτική στιγμή.

ΠΟΙΟ είναι τελικά το προφίλ ενός ανθρώπου που σκοτώνει με μαχαίρι μετά τη δύση του ήλιου γυναίκες, τις οποίες δεν συνδέει κανένα άλλο στοιχείο παρά μόνο το 18^ο διαμέρισμα του Παρισιού, όπου διαπράττονται οι φόνοι; Πάλι ένας serial killer, όπως και στο “Οι δαίμονες του πιλοποιού”, που είδαμε στο προηγούμενο post. Εδώ, το προφίλ του επιχειρούν να σκιαγραφήσουν ακόμα και ψυχίατροι, οι οποίοι επιστρατεύονται, πάντα άτυπα, προκειμένου να επισημαίνουν την ανάγκη του δράστη να δείξει στην κοινωνία την αξία του και άμεσα ή έμμεσα αποκαλύπτουν τα “ανδραγαθήματά” τους.

ΠΕΡΑ από τον αστυνομικό γρίφο, βλέπουμε δύο είδη ψυχολογικής διερεύνησης, κάτι στο οποίο ο Simenon είναι μάστορας. Αφενός, ο τρόπος με τον οποίο σκέφτεται ο αστυνόμος δείχνει κλασικές σιμενονικές πρακτικές, δείχνει πως το υπόγειο του μυαλού γεννά πέρα απ’ τις προσδοκίες μηχανές και πλεκτάνες. Αφετέρου, και κυρίως, έχουμε τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζεται η σκέψη ενός εγκληματία, ο οποίος δεν έχει αφήσει εμφανή ίχνη, καθώς το προφίλ του δεν είναι ορατό μέσα από την ακολουθία των φόνων.

Πάπισσα Ιωάννα