Αδιάφορα βιβλία
Τούτο το ιστολόγιο κλείνει αισίως ένα έτος και 100 με την παρούσα καταχωρίσεις. Δεν θα κάνω απολογισμό τι κέρδισα ή τι προσέφερα. Θα αφιερώσω επετειακά αυτό το ποστ σε όσα βιβλία της χρονιάς που πέρασε δεν βρήκα τίποτα άξιο λόγου, ούτε κρύα ούτε ζεστά, είτε τα ξέθαψα μόνος μου κι απέτυχα είτε τα διαφήμισαν σαν κάτι μεγάλο και δεν βρήκα τον λόγο για κάτι τέτοιο. Αυτά τα χλιαρά βιβλία είναι χειρότερα από τα κακά· στα κακά νευριάζεις, διαφωνείς, έχεις λόγους να κάτσεις και να τα αξιολογήσεις έστω και αρνητικά, να στύψεις τη φαιά ουσία σου για να δείξεις, πρώτιστα στον εαυτό σου, γιατί δεν σου άρεσαν. Τα παρακάτω όμως βιβλία δεν μου έκαναν το παραμικρό κλικ και παρακαλώ όποιον έχει αντίθετη γνώμη να με βοηθήσει να κατανοήσω τι δεν κατάλαβα:
- Ασημένια Σαράφη, “Φεγγαράδα στο δέρμα”: διηγήματα εκ των οποίων, πέρα από το πρώτο που κάτι πήγε να πει, τα υπόλοιπα ήταν στεγνά και άχρωμα.
- Κλαίρη Μιτσοτάκη, “Σωρείτες”: ;;;;;;;;;;;;
- Βασίλης Λαδάς, “Η ασώματη κεφαλή”: μυθιστόρημα που ρέει σε ένα αργό μοτίβο για έναν νέο που δούλευε στο τσίρκο κάνοντας την ασώματη κεφαλή λίγο μετά τον πόλεμο στην Πάτρα. Το διάβασα περιμένοντας αυτό που δεν ήρθε.
- Βασίλης Αλεξάκης, “Τα κορίτσια του Σίτυ Μπουμ-Μπουμ”: πρωτοεκδόθηκε στη Γαλλία το 1975 και επανεκδίδεται φέτος στα ελληνικά. Ο Αλεξάκης έχει καταξιωθεί στη συνείδησή μου με σπουδαία βιβλία, όπως “Οι ξένες λέξεις” και κυρίως “Η μητρική γλώσσα”. Αυτό το βιβλίο είναι μια παρωδία που ατύχησε, καθώς όλα όσα περιέχει φαίνονται πρόχειρα σαν ένα παιχνίδι χωρίς σκοπό.
- Δημήτρης Γκιώνης, “Χωρίς προστάτη”: μια εγχείριση προστάτη φέρνει στο νοσοκομείο μια πληθώρα συγγενείς και φίλους, οι οποίοι αφηγούνται ιστορίες με φιλοσοφικό και στοχαστικό χαρακτήρα. Ένα κείμενο ασύνδετο, χωρίς υπόθεση, αφορμή για σκέψεις πολύ όμως επιφανειακές και χωρίς υπόβαθρο σε μια στερεή πλοκή.
- Rhys Hughes, “Νέα παγκόσμια ιστορία της ατιμίας”: ιστορίες κατά τα πρότυπα του Μπόρχες ανδρών που έκαναν φοβερά και τρομερά πράγματα σε απίθανες περιοχές της υφηλίου και σε περιόδους της ιστορίας αρκετά αμφιλεγόμενες. Προς τι η μίμηση και η εξιστόρηση;
- Ντάνιελ Κέλμαν, “Η μέτρηση του κόσμου”: μπεστ σέλλερ στη Γερμανία και σε άλλες χώρες όπου μεταφράστηκε. Οι παράλληλες ιστορίες δύο έξοχων επιστημόνων, του Φον Χούμπολτ και του Γκάους που στα τέλη του 18ου αιώνα “μετράνε” τον κόσμο. Πέρα από την περιπέτεια και την απορρέουσα περιέργεια πού είναι η λογοτεχνικότητα; Ο Κούρτοβικ στην παρουσίαση του βιβλίου δεν μου έδωσε την απάντηση που έψαχνα.
Επομένως, θα διαφωνήσω με τον Reader που παλαιότερα παρακινούσε να αγοράσουμε όσα βιβλία μπορούμε από το παζάρι του βιβλίου, μόνο και μόνο για να τα σώσουμε. Το βιβλίο δεν είναι αυταξία, παρά μόνο αν υπηρετεί την αισθητική ή την όποια άλλου είδους ανύψωση του ανθρώπου.
Πατριάρχης Φώτιος
28.6.2007