Monday, June 30, 2008

Καφές του αλχημιστή: Νάνος Βαλαωρίτης

Νάνος Βαλαωρίτης
“Ο θησαυρός του Ξέρξη”
εκδόσεις Άγκυρα
1η έκδοση: 1964, 2η έκδοση: 2008


Μυθιστόρημα εκδεδομένο για πρώτη φορά το 1964 αλλά αφανές μέχρι και σήμερα. Γιατί; Ίσως είναι το βασικό ερώτημα για ένα έργο που μπορεί να προκαλέσει θετικότατες όσο και αρνητικότατες αναγνωστικές αντιδράσεις.
Από τη μία, ειδικά στις πρώτες εκατό ας πούμε σελίδες ο αναγνώστης χαίρεται την παραμυθική ατμόσφαιρα, το ονειρικό στοιχείο, τη γεμάτη αλληγορίες αφήγηση που μαγεύει και προκαλεί με την ποιητικότητα και τις αναπάντεχες συναντήσεις. Οι ελιγμοί της αφήγησης, πολύ κοντά σ’ αυτό που στην Ευρώπη της εποχής ονομαζόταν «Νέο μυθιστόρημα» (Ρομπ-Γκριγιέ, Σαρρότ κ.λπ.) φέρνουν συνεχείς κυματισμούς, σαγηνεύουν με την εναλλασσόμενη έντασή τους, ταξιδεύουν σε έναν άχρονο, άτοπο, απολίτικο χωροχρόνο, που μόνο η μυθοπλασία και ο κινηματογράφος –στον οποίο χρωστάει τις σκηνές και το μοντάζ- μπορεί να προκαλέσουν.
Από την άλλη, γρήγορα ο αναγνώστης κουράζεται. Χάνει τον ειρμό, παύει να ταξιδεύει σε επαναλαμβανόμενα μοτίβα και σκηνές, χάνει το νήμα και συνεπώς το ενδιαφέρον για το τέλος, μπλοκάρει στη διηνεκή αλλά ποτέ τελειουμένη ποιητικότητα. Η απουσία προσώπων, η αδυναμία να τα συνδέσει κανείς με συγκεκριμένους ανθρώπινους τύπους σε μια συνεχή αποδόμηση των στοιχείων, η αιωρούμενη αλλά ποτέ στοιχειοθετούμενη αλληγορία εξαντλεί την υπομονή του αναγνώστη και τον κάνει να χάνει τη συγκέντρωσή του.
Παράξενο, ερεθιστικό και κουραστικό συνάμα, έργο.
Πατριάρχης Φώτιος

Thursday, June 26, 2008

Ρακί με μέλι: λογοτεχνία και ζωή

Διαβάζουμε για να συλλάβουμε τη ζωή ή για να την ξεχάσουμε;

Η χρονιά που πέρασε ήταν γεμάτη γεγονότα που συγκλόνισαν τόσο την Ελλάδα όσο και την παγκόσμια κοινότητα: πυρκαγιές τον Αύγουστο, ναρκωτικά στα Ζωνιανά, εκλογές στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, άνοδος των τιμών του πετρελαίου και άλλων προϊόντων κ.λπ.
Κι η λογοτεχνία πόσο πιάνει τον σφυγμό των γεγονότων; Ή καλύτερα οι αναγνώστες πώς μέσω της λογοτεχνίας μπορούν να συνειδητοποιήσουν τι γίνεται και να πάρουν θέση; Πόσο η λογοτεχνία φωτίζει την συγκεχυμένη ζωή μας; Μάλλον όμως οι αναγνώστες λατρεύουν τις ιστορίες που τους βοηθούν να ξεφύγουν από την πραγματικότητα παρά να την διυλίσουν.
Θα ήθελα πολύ να μπορώ να συνδυάζω βιβλίο και καυτή επικαιρότητα. Να διαβάζω αυτό που –διαχρονικά βέβαια και σε ευρύτερη βάση- με βοηθάει να συλλάβω τον σφυγμό της εποχής. Θα επιθυμούσα να μπορούσα να αναρτώ κάθε φορά ένα βιβλίο συναρτημένο με τη γύρω πραγματικότητα, ώστε οι επισκέπτες του ιστολογίου μου να σχολιάζουν τη λογοτεχνία και μέσω αυτής τη ζωή μας. Θα μου άρεσε να διατηρώ ένα μπλογκ που ναι μεν θα είναι βιβλιόφιλο, αλλά που δεν θα μένει ξεκομμένο από τη ζωή, όπως ο ήρωας του Κανέτι στην «Τύφλωση» ή ο Δον Κιχώτης που κλείνεται ομφαλοσκοπικά στον μυθοπλαστικό κόσμο του.
Αλλά όσο κι αν το σκέφτομαι, δεν βρίσκω πώς μπορεί να γίνει αυτό, παρεκτός κι αν συμβεί τυχαία και περιστασιακά.

Πατριάρχης Φώτιος

Tuesday, June 24, 2008

Ιρλανδικός καφές: Μαρία Βελονάκη

Μαρία Βελονάκη
“Βαλτετσίου γωνία”
εκδόσεις Σοκόλη-Κουνελάκη
2007


1. Μικρό μυθιστόρημα, ίσως και νουβέλα.
2. Γυναικεία θεματική, αλλά όχι και γυναικεία γραφή: όχι μελοδραματισμοί, καθόλου ψυχικές καταστάσεις περιγεγραμμένες με θολό και ονειρικό τρόπο, σαφή τα περιγράμματα των γεγονότων και των σκέψεων.
3. Δυο φίλες από τα σχολικά χρόνια άλλοτε χάνονται κι άλλοτε βρίσκονται. Δίπολο αντιθέσεων και δρόμων: η μία, η Ελένη, ρεαλίστρια, θεσιθήρας, μέχρις ενός σημείου αδίστακτη, καριερίστα που κάνει πολλά για τη σταδιοδρομία της, κι η άλλη, η Ελισάβετ, ανεμοδούρα, που δεν ριζώνει πουθενά, που κυνηγά τα όνειρά της χωρίς να υπολογίζει βολέματα και συμβάσεις.
4. Ένταση δημιουργείται σχεδόν εξ αρχής, όταν αποκαλύπτεται η αυτοκτονία της Ελισάβετ, σημείο καμπής για το μυθιστόρημα
5. Συχνές αναδρομές δείχνουν σημεία συνάντησης και απώθησης μεταξύ των δύο φίλων.
6. Στην πορεία εμφανίζονται άλλες δύο φίλες, η Ζέτα και η Βίκη, των οποίων οι ζωές ήταν πετυχημένες, μέχρι που η δεύτερη χώρισε. Στην ουσία το γυναικείο κουαρτέτο προβάλλει αντιστικτικά επιβεβαιώσεις και διαψεύσεις των νεανικών τους επιδιώξεων.
7. Η εξέλιξη είναι νωθρή, χωρίς ρυθμό και ταχύτητα στην ανάγνωση. Πιο πολύ νουβέλα ιδεών σε μια στατική αντιμετώπιση, χωρίς τα γεγονότα να αποδεικνύουν όσα θέλει να σημάνει· πιο πολύ οι σκέψεις και τα λόγια των πρωταγωνιστριών. Πολύ θεωρία σε μικρές συζητήσεις και ανταλλαγές κοσμοαντιλήψεων παρά ουσιαστική δράση που να συνοδεύει ισόποσα και αντίστοιχα τις θεωρητικές συλλήψεις.

Πατριάρχης Φώτιος

Saturday, June 21, 2008

ΔΥΟ χρόνια ΒΙΒΛΙΟΚΑΦΕ

Το Βιβλιοκαφέ άνοιξε τον Ιούνιο του 2006. Τότε το συντηρούσαμε δύο άτομα, η Κάτια και ο υποφαινόμενος Πατριάρχης Φώτιος. Σερβίραμε σκέψεις, αναγνώσεις, απόψεις, προβληματισμούς και ειδήσεις γύρω από το βιβλίο. Σταδιακά έμεινα μόνος πασχίζοντας να διατηρήσω την ποιότητα ενός χώρου, όπου το βιβλίο και όχι οι δημόσιες σχέσεις, η ανάγνωση και όχι οι παρεούλες, η ώριμη άποψη και όχι φτηνοί ιμπρεσσιονισμοί θα κυριαρχούν.
Το Βιβλιοκαφέ είναι μια κιβωτός βιβλίων και βιβλιολογικών αναφορών με στόχο την ιστορία. Δεν με ενδιαφέρει η επισκεψιμότητα, αν δεν συνοδεύεται από όρους ουσιαστικού διαλόγου. Γι’ αυτό δεν είμαι γνωστός, γι’ αυτό αποφεύγω να δώσω όνομα (άλλωστε δύο χρόνια έχω φτιάξει την ταυτότητα του Πατριάρχη Φώτιου): την παρουσία μου ξέρουν εκτός από την Κάτια, μόνο δύο άτομα τα οποία δεν έχουν σχολιάσει ως τώρα τις καταχωρίσεις μου (το ένα μάλιστα το κατάλαβε, χωρίς να του το πω).
Δύο Χρόνια: Πολλές αναγνώσεις, μερικοί γόνιμοι διάλογοι, πολλή αυτογνωσία. Σε αριθμούς:
182 αναρτήσεις (1 στις 4 μέρες κατά Μ.Ο.)
86 ελληνικά βιβλία
12 ξενόγλωσσα
85 συγγραφείς
3 αναφορές στην ποίηση
5 σχόλια για τον βιβλιοφιλικό τύπο
3 ποστ άσχετα με τη λογοτεχνία
4 λίστες βιβλίων
8 αναφορές σε λογοτεχνικά βραβεία
6 αυτοαναφορικά σχόλια
είτε για το ιστολόγιό μου είτε για τα ιστολόγια γενικά
12 ειδήσεις
20 προβληματισμοί
πάνω σε θέματα ανάγνωσης, γραφής, συγγραφής, προσώπων και γεγονότων
13 κείμενα για την κριτική και τους φορείς της
3 Ιστολέσχες
, μαζί με την τρέχουσα, όπου συζητήθηκαν μετά από ψηφοφορία βιβλία που πρότειναν οι θαμώνες του Βιβλιοκαφέ
Κάνω απολογισμό και σταθμίζω θετικά και αρνητικά. Περιμένω από όσους βρήκαν στο Βιβλιοκαφέ ένα μόνιμο ή περιστασιακό στέκι να αφήσουν ένα μήνυμα καλοπροαίρετης κριτικής, όπου θα καταθέσουν τα θετικά και κυρίως τα αρνητικά τους σχόλια, αλλά και τις προτάσεις τους για τη βελτίωση του …καταστήματος.
Δικός σας
Πατριάρχης Φώτιος

Wednesday, June 18, 2008

Ιστολέσχη ανάγνωσης ΙΙΙβ

Επιλογή βιβλίου

Η δεύτερη φάση της Ιστολέσχης ανάγνωσης ανοίγει σήμερα με την τελική επιλογή του βιβλίου. Τα προταθέντα έργα είναι:
- Γαλανόπουλος Νεοκλής, "Η παραλλαγή του Γιώργου Δαρσινού", Τόπος
- Ζόνκε Τιερί, "Ο γέρος μου", Καστανιώτης
- Καμιλέρι Αντρέα, "Η εξαφάνιση του Πατό", Καστανιώτης
- Καπαρρός Μαρτίν, "Το άλλο πρόσωπο της Τζοκόντας", Πατάκης
Δυστυχώς, επειδή τα μυθιστορήματα ισοψήφισαν, πρέπει εγώ να προκρίνω με τη δική μου ψήφο ένα από αυτά. Σκέφτηκα να τα ξαναθέσω σε ψηφοφορία, αλλά όλη αυτή η δημοκρατικότητα είναι χρονοβόρα και φθοροποιός. Αποφασίζω, λοιπόν, ως βιβλίο προς ανάγνωση το:
"Η εξαφάνιση του Πατό" του Αντρέα Καμιλέρι, εκδόσεις Καστανιώτης
Ελπίζω να έκανα καλή επιλογή, όπως και ο φίλος που το πρότεινε.
Καλή ανάγνωση ως την Παρασκευή 11 Ιουλίου, οπότε και ξεκινάει η συζήτηση. Θα παρακαλούσα, αν κάποιος επιθυμεί, να στείλει αυτός με μέιλ το κείμενο-αφόρμηση για να συζητήσουμε πάνω στο βιβλίο.

Πατριάρχης Φώτιος

Sunday, June 08, 2008

Ιστολέσχη ανάγνωσης ΙΙΙ

Αστυνομικό μυθιστόρημα

Αυτή τη φορά δεν βάζω ως άξονα έναν συγγραφέα (όπως στη 2η που ήταν ο Καραγάτσης), αλλά ένα μυθιστορηματικό είδος: το αστυνομικό. Συνέλεξα λοιπόν τις προτάσεις του διαβάζω (Δεκέμβριος 2007), πρόσθεσα κι εγώ άλλες από τη σοδειά 2007-2008 και κατάρτισα έναν ευρύ κατάλογο με ελληνικά και ξένα έργα. Πήρα τις υποθέσεις από το ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο aboutbooks.gr και τις παραθέτω με αλφαβητική σειρά.
Μελετήστε με την ησυχία σας τις προτάσεις και φυσικά μπορείτε να προτείνετε οποιοδήποτε άλλο (που να εκδόθηκε μέσα στο 2007 ή 2008). Παρακαλώ πλησιάστε ελεύθερα στην κάλπη.
Λήξη ψηφοφορίας για το βιβλίο της 3ης Ιστολέσχης η Τετάρτη 18 Ιουνίου.

- Γαλανόπουλος Νεοκλής, Η παραλλαγή του Γιώργου Δαρσινού, Τόπος
"Η παραλλαγή του Γιώργου Δαρσινού" είναι ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα μυστηρίου με αναπάντεχες ανατροπές, αριστοτεχνικές εμβόλιμες ιστορίες, πυκνή πλοκή, ικανές δόσεις λεπτού χιούμορ και απρόβλεπτο τέλος. Το βιβλίο μπορεί να διαβαστεί και ως άκρως απολαυστική (και συνοπτική) εισαγωγή στην ιστορία του αστυνομικού μυθιστορήματος Είναι η συγγραφή αστυνομικών ιστοριών ένας τρόπος να εκτονώνει κανείς τις εγκληματικές παρορμήσεις του; Κρύβεται μέσα σε κάθε συγγραφέα που γράφει για φόνους ένας δυνάμει δολοφόνος; Αυτό φαίνεται να πιστεύουν οι αξιωματικοί της ελληνικής αστυνομίας που ερευνούν την υπόθεση του βίαιου θανάτου του καταξιωμένου συγγραφέα ιστοριών μυστηρίου Γιώργου Δαρσινού: γι αυτό συγκεντρώνουν πέντε εκκολαπτόμενους συγγραφείς αστυνομικών ιστοριών, τέσσερις άντρες και μία γυναίκα, και τους δίνουν να διαβάσουν το ημερολόγιο του μακαρίτη, στο οποίο εκείνος τους κατονομάζει ως επίδοξους δολοφόνους του, επειδή είχε απορρίψει, ως σύμβουλος εκδόσεων μεγάλου εκδοτικού οίκου, τα χειρόγραφά τους. Οι πέντε ύποπτοι, που αρνούνται κατηγορηματικά οποιαδήποτε σχέση με το έγκλημα, οφείλουν να αντιπαρατεθούν τόσο στα λεγόμενα του ημερολογίου όσο και στις μεταξύ τους υπόνοιες, όπως επίσης με την αστυνομία και το μυστήριο παρελθόν του Δαρσινού - που τους περιλαμβάνει όλους. Σ' αυτή την εξαντλητική αντιπαράθεση των αλλεπάλληλων άλλοθι με την πραγματικότητα, ο αναγνώστης υποχρεώνεται να κάνει συνεχείς υποθέσεις για τον πιθανό ένοχο (μέσα από 31 τον αριθμό πιθανότητες!). "Η παραλλαγή του Γιώργου Δαρσινού" είναι ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα μυστηρίου με αναπάντεχες ανατροπές, αριστοτεχνικές εμβόλιμες ιστορίες, πυκνή πλοκή, ικανές δόσεις λεπτού χιούμορ και απρόβλεπτο τέλος. Το βιβλίο μπορεί να διαβαστεί και ως άκρως απολαυστική (και συνοπτική) εισαγωγή στην ιστορία του αστυνομικού μυθιστορήματος
- Έβανς Νίκολας, Πού κρυβόταν η αλήθεια;, Ωκεανίδα
Κανένα μυστικό δεν μένει κρυφό για πάντα. Δύο σκιέρ βρίσκουν το πτώμα μιας κοπέλας θαμμένο στους πάγους. Η αναγνώριση δεν καθυστερεί. Αλλά πώς και γιατί πέθανε η Άμπι Κούπερ; Και ποια αλληλουχία γεγονότων οδήγησε σε μια τόσο τραγική κατάληξη το χρυσό κορίτσι μιας στοργικής οικογένειας της Νέας Υόρκης;
- Ζόνκε Τιερί, Ο γέρος μου, Καστανιώτης
Καλοκαίρι του 2003. Ο πρωτοφανής για τα δεδομένα της Γαλλίας καύσωνας, προκαλεί το θάνατο χιλιάδων ανθρώπων, κυρίως ηλικιωμένων. Ο Αλαίν Κολμόν είναι ένας πενηντάχρονος χήρος με πολλά προβλήματα: μια κόρη παραμορφωμένη από ατύχημα, έναν πατέρα που πάσχει από Αλτσχάιμερ, ένα επάγγελμα που δεν τον ικανοποιεί πλέον, σοβαρές οικονομικές δυσχέρειες. Για τον Αλαίν, ο καύσωνας θα μετατραπεί σε σκέτο εφιάλτη, όταν η μοίρα του θα διασταυρωθεί με τον Ντανιέλ, έναν άστεγο επαίτη που για να επιβιώσει αποφασίζει να ληστεύει ανύποπτους πολίτες. Οι ζωές των δύο κεντρικών ηρώων, που έχουν κοινό παρονομαστή την κακοτυχία, θα διασταυρωθούν με απρόσμενο τρόπο, λες και κάποιο σαρκαστικό πεπρωμένο θέλει να αποδείξει πως η ζωή μπορεί να ξεπεράσει κάθε φαντασία. Ο Τιερύ Ζονκέ, με απαράμιλλη αφηγηματική τέχνη, συνεπαίρνει τον αναγνώστη σ' ένα νουάρ μυθιστόρημα γεμάτο απρόσμενες ανατροπές ως την τελευταία σελίδα. Σκληρό, ωμό ενίοτε, αλλά αντικρίζει την πραγματικότητα ως έχει, αγγίζοντας τα όρια της κοινωνικής μελέτης.
- Ίντριντασον Άρναλντουρ, Φορμόλη, Λιβάνης
Aπό το παγωμένο Pέικιαβικ ο μετρ του είδους που συγκίνησε Eυρώπη και Aμερική παρουσιάζει ένα συγκλονιστικό παγκόσμιο best seller. Ένα πτώμα, ένα σημείωμα "Eγώ είμαι αυτός" και μία φωτογραφία. O Iσλανδός επιθεωρητής Έρλενδουρ καλείται να εξιχνιάσει το φόνο. Θα πρέπει να πολεμήσει τη χαλαρή αντίδραση και το βόλεμα των συναδέλφων του, τα φαντάσματα του παρελθόντος και την κόλαση της καθημερινότητάς του. Kαι η υπόθεση γίνεται καυτή, γιατί θα πρέπει να συνδυαστούν τα ασυνδύαστα, να βγει στο φως η πραγματική ταυτότητα του δολοφονημένου και να ξεθαφτούν από τη "φορμόλη" τα στοιχεία που θα βγάλουν τον Έρλενδουρ από το αδιέξοδο. Ένα καθηλωτικό θρίλερ, πειστικό, άριστα δομημένο, καυστικό, συγκινητικό και ευφυές.
- Καμιλέρι Αντρέα, Η εξαφάνιση του Πατό, Καστανιώτης
Βιγκάτα, 21 Μαρτίου του 1890. Είναι Μεγάλη Παρασκευή όταν στη μικρή πόλη συμβαίνει κάτι το περίεργο: ο Αντόνιο Πατό, διευθυντής της τράπεζας Τρινακρία, πολίτης ευυπόληπτος, σύζυγος πιστός και τρυφερός πατέρας, εξαφανίζεται κατά τη διάρκεια της παραδοσιακής αναπαράστασης της Ταφής του Χριστού. Κανείς δεν μπορεί να καταλάβει τι απέγινε ο Πατό. Να είναι νεκρός ή να εξαφανίστηκε με δική του πρωτοβουλία; Να έχασε τη μνήμη του και να χάθηκε, ή μήπως έπεσε θύμα -όπως μερικοί υποψιάζονται- της σικελικής μαφίας; Ένα απολαυστικό μυθιστόρημα του Αντρέα Καμιλέρι που κινείται ανάμεσα στο κλασικό αστυνομικό έργο και την κωμωδία, δομημένο ολόκληρο με ιδιωτικές επιστολές, δημοσιεύματα του τύπου, ανακοινώσεις του επίσημου κράτους, συνθήματα στους τοίχους και κουτσομπολιά του απλού κόσμου -ένας ολόκληρος κόσμος φτιαγμένος από αναπάντεχες και εξαιρετικά διασκεδαστικές καταστάσεις.
- Καμιλέρι Αντρέα, Ήλιος του Αυγούστου, Πατάκης
Ο καυτός ήλιος του Αυγούστου, μια βίλα γεμάτη φαντάσματα... Στα υπόγεια δωμάτια της, το μέρος του σπιτιού που βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, μέσα στο σκοτάδι ελευθερώνεται ένα αηδιαστικό πλήθος από κατσαρίδες, ποντίκια και αράχνες. Η σκοτεινή πλευρά εισβάλλει απότομα. Έτσι όπως στον πολιτισμό ξυπνάει η βαρβαρότητα, με βιαιότητα, εξαπάτηση και διαφθορά. Η βίλα, μια αρχιτεκτονική απάτη που προήλθε από οικοδομική αυθαιρεσία. Το κρυμμένο υπόγειο υπήρξε το μέρος που βασανίστηκε ωμά το κορμί μιας αθώας ανήλικης κοπέλας. Τα σκοτεινά δωμάτια κρύβουν, με τη σειρά τους, μέσα σ' ένα μπαούλο, το πτώμα του θύματος. Ένα υπόγειο. Ένας κολλώδης εγκληματικός ιστός περιβάλλει τη βίλα: "επικίνδυνες συγγένειες, μυστική συμφωνία μεταξύ πολιτικών και μαφιόζων, μαφίας και επιχειρηματιών, πολιτικών και τραπεζών, τραπεζών και τοκογλύφων". Ο αστυνόμος Μονταλμπάνο θέλει να ξεσκεπάσει τα πάντα σε αυτό το μυθιστόρημα, μπερδεμένος από γεγονότα και ανθρώπους που έχουν διττή παρουσία...
- Καπαρρός Μαρτίν, Το άλλο πρόσωπο της Τζοκόντας, Πατάκης
Το βιβλίο εξιστορεί τα γεγονότα μιας απίστευτης υπόθεσης διεθνούς εγκλήματος, στα 1911, με πρωταγωνιστή έναν Αργεντινό, τον Βαλφιέρνο. Το έγκλημα αυτό αποτελεί από μόνο του ένα έργο τέχνης ενός από τα πιο ιδιοφυή ταλέντα, και βασίζεται στη κλοπή του πιο διάσημου πίνακα ζωγραφικής στον κόσμο, της Μόνα Λίζα, από το Μουσείο του Λούβρου. Ο Martin Caparros ξετυλίγει την υπόθεση σ' ένα μυθιστόρημα γεμάτο περιπέτειες και σκιαγραφεί το πορτρέτο ενός εκπληκτικού άντρα. Ο πρωταγωνιστής, γιος μίας υπηρέτριας, αναδημιουργεί τον εαυτό του "φορώντας" διαφορετικές ανά περίπτωση μάσκες, αναμειγνύεται σε κοινωνίες όπου δεν ανήκει, όπως στην Αργεντινή της μπελ επόκ και ύστερα στο Παρίσι, ώσπου παίρνει την τελική του μορφή ως Βαλφιέρνο. Η περιθωριακή ζωή του, η απελπισμένη αναζήτηση του εαυτού του και η προσπάθεια να κατασταλάξει σε μία ταυτότητα, κορυφώνονται στο τελικό ιδιοφυές χτύπημα της κλοπής και στην τόλμη του σαν απατεώνας και ψεύτικος μαρκήσιος να συγκαλύψει την πραγματική του καταγωγή. Το άλλο πρόσωπο της Τζοκόντας δεν είναι απλά η αριστοτεχνική εξιστόρηση μιας απίθανης ιστορίας αλλά παράλληλα και ένας συλλογισμός πάνω στη ταυτότητα, στην αξία της πλαστογράφησης και της αλήθειας.
- Κέρτες Ίμρε, Αστυνομική ιστορία, Κέδρος
Μια δικτατορία κάπου στη Λατινική Αμερική. Μια απλή και συνάμα παράλογη ιστορία. Με κυνικούς δράστες και βουβούς μάρτυρες. Ένας ανυποψίαστος αστυνομικός που πιστεύει ότι όλα γίνονται για το καλό της πατρίδας. Ένας ονειροπόλος αστός που οραματίζεται την επανάσταση σαν σωτήρια έξοδο από το χλιαρό κενό της ζωής του. Ανάμεσά τους το Σώμα, η πιο επίλεκτη μονάδα του καθεστώτος. Το Σώμα που κινεί τα νήματα τόσο του νόμου όσο και της παρανομίας. Το Σώμα που προωθεί ανθρώπους τυφλούς απέναντι στην αλήθεια. Το Σώμα που παρακολουθεί ανυποψίαστους πολίτες. Το Σώμα που ανακρίνει, φυλακίσει, βασανίζει, πνίγει κάθε εστία αντίστασης. Το Σώμα που ξέρει να εξαφανίσει τα ίχνη κάθε αποτρόπαιης πράξης του. Ή που έτσι νομίζει... Ένα διαχρονικό έργο για την κατάχρηση εξουσίας και τους μηχανισμούς βασανιστηρίων. Η "Αστυνομική ιστορία", που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1977 στην Ουγγαρία με τίτλο "Η κατάθεση ενός πράκτορα", κατέχει ξεχωριστή θέση ανάμεσα στα έργα του νομπελίστα συγγραφέα Ίμρε Κέρτες.
- ΜακΝτόνταλντ Ρος, Η νεκροφόρα με τις ρίγες, Αλεξάνδρεια
Τυπικά ο Λιου Άρτσερ προσλαμβάνεται από τον πλούσιο συνταγματάρχη Μπλάκγουελ για να εμποδίσει το γάμο της κόρης του. Πρέπει να αποδείξει ότι ο μυστηριώδης ρομαντικός ζωγράφος που την έχει ξετρελάνει δεν είναι αυτός που δείχνει. Ωστόσο, διερευνώντας το παρελθόν του νεαρού, ο Άρτσερ δεν ξεθάβει απλώς παραπτώματα αλλά μια σειρά πτώματα, από την Καλιφόρνια μέχρι το Μεξικό και από τους υψηλούς κύκλους του Λος Άντζελες μέχρι τους τυχοδιώκτες τζογαδόρους στη λίμνη Τάχο. Κι έπειτα είναι αυτή η νεκροφόρα με τις ρίγες της ζέβρας και με τους ουραίους ηλιοκαμένους σέρφερ, που η πορεία της διασταυρώνεται ξανά και ξανά μ' εκείνη του υποψήφιου γαμπρού -και του ιδιωτικού ντετέκτιβ- σε μια γρήγορη, δυναμική πλοκή με αποκορύφωμα έναν τριπλό φόνο και μια πολύ πειστική αποκάλυψη. Μόνο που τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά όσο φαίνονται... Ένα κορυφαίο δείγμα των κλασικών αστυνομικών μυθιστορημάτων του Μακντόναλντ με ήρωα τον ντετέκτιβ Λιου Άρτστερ.
- Μανσέτ Ζαν-Πατρίκ, Νάδα, Ελληνικά Γράμματα
"Έκανα λάθος", είπε ξαφνικά. "Η αριστερίστικη τρομοκρατία και η κρατική τρομοκρατία, αν και τα κίνητρά τους δεν επιδέχονται σύγκριση, είναι οι δύο μασέλες της..." Δίστασε. "...της ίδιας παγίδας για μαλάκες", τελείωσε τη φράση του και συνέχισε αμέσως: "Το καθεστώς αμύνεται, φυσικά, έναντι της τρομοκρατίας. Αλλά το σύστημα δεν αμύνεται, την ενθαρρύνει, τη διαφημίζει. Ο ντεσπεράδο είναι ένα εμπόρευμα, μια αξία ανταλλαγής, ένα πρότυπο συμπεριφοράς, όπως ο μπάτσος ή η αγία. Το κράτος ονειρεύεται ένα τέλος φρικιαστικό και θριαμβευτικό μέσα στο θάνατο, μέσα στον απολύτως γενικευμένο εμφύλιο πόλεμο ανάμεσα στις ορδές των μπάτσων και των μισθοφόρων του, από τη μια, και στις ομάδες του μηδενισμού, από την άλλη. Είναι η παγίδα που στήνεται στους επαναστατημένους, και πιάστηκα σ' αυτή. Και δεν θα είμαι ο μόνος. Κι αυτό μου τη σπάει πολύ". Το "Νάδα", διεθνώς αναγνωρισμένο ως το καλύτερο νουάρ μυθιστόρημα που υπέγραψε ο Μανσέτ, γνωστό και από την περίφημη ταινία του Κλωντ Σαμπρόλ, εκτυλίσσεται την εποχή που οι κύκλοι των αριστεριστών στη Γαλλία αναρωτιούνται για την ανάγκη τρομοκρατικών ενεργειών, αντίστοιχων με εκείνες που συμβαίνουν σε άλλες χώρες της Ευρώπης.
- Μιγιάμπε Μιγούκι, Πύρινη άμαξα, Printa
Ένας αστυνομικός επιθεωρητής, σε αναρρωτική άδεια μετά από τραυματισμό εν ώρα υπηρεσίας, γυρίζει τα στενά του Τόκιο ψάχνοντας μια γυναίκα που έχει εξαφανιστεί. Εκεί θ' ανακαλύψει έναν άλλο κόσμο: τον κόσμο των πιστωτικών καρτών και των καταναλωτικών δανείων, των τοκογλύφων και της χρεοκοπίας, της έντεχνης απόκρυψης της ταυτότητας και των ονείρων για «μια καλύτερη ζωή», που καταλήγουν στη «θυσία δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων κάθε χρόνο». Η "Πύρινη άμαξα" που όταν πρωτοκυκλοφόρησε στην Ιαπωνία, το 1992, κέρδισε το κορυφαίο βραβείο Yamamoto Shugoro στην κατηγορία τόσο του αστυνομικού όσο και του ψυχαγωγικού μυθιστορήματος, περιγράφει μια πραγματικά τρομακτική ιστορία με θύματα ανθρώπους που παρασύρθηκαν από τον σπάταλο τρόπο ζωής στη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου. Δεκαπέντε χρόνια μετά, στην Ελλάδα του σήμερα, το βιβλίο μοιάζει πιο επίκαιρο από ποτέ.
- Μόρις, Ρ.Ν., Έγκλημα στην Αγία Πετρούπολη, Ψυχογιός
Χειμώνας στην Αγία Πετρούπολη. Έτος 1867. Δυο παγωμένα πτώματα ανακαλύπτονται στο Πάρκο Πετρόφσκι. Το πρώτο, ενός νάνου, είναι μέσα σε μια βαλίτσα, με μια βαθιά πληγή στο κρανίο. Το δεύτερο, ενός χωρικού, κρέμεται από ένα δέντρο, με ένα ματωμένο τσεκούρι στη ζώνη του. Ο ντετέκτιβ Πορφίρι Πετρόβιτς, στην πρώτη του υπόθεση δολοφονίας μετά το "'Έγκλημα και τιμωρία" του Ντοστογιέφσκι, υποψιάζεται ότι η αλήθεια πρέπει να είναι πιο περίπλοκη από ό,τι θέλουν να πιστεύουν οι συνάδελφοί του. Η έρευνά του θα τον οδηγήσει από τα καταγώγια του υποκόσμου στα υψηλά σαλόνια της πόλης και σε ανθρώπους υπεράνω πάσης υποψίας... Ένα αστυνομικό μυθιστόρημα, που θα παρασύρει τον αναγνώστη στα άδυτα της ψυχής του ρωσικού λαού!
- Νόιβαλντ Φρέντερικ, Η σκιά του Αλέξανδρου, Ενάλιος
Ο Μόργκαν Λαφέ, διακεκριμένος ελληνιστής, παθιασμένος με τα μυστήρια και την αρχαιολογία, πηγαινοερχόταν για πολλά χρόνια στα εργοτάξια των ανασκαφών μαζί με τον αδελφό του Ετί, του οποίου ο θάνατος τον στοιχειώνει. Με την ενοχή να τον κατατρώει, φυτοζωεί σε μια "τρύπα" του Λούβρου και πεθαίνει από πλήξη. Αλλά η μοίρα έχει άλλα σχέδια για τον Μοργκάν. Ανάμεσα στα κομμάτια μιας αρχαίας συλλογής που κληρονομεί από έναν ιστορικό, ανακαλύπτει ένα σπαθί που έχει χαραγμένη τη σφραγίδα του Ηφαίστου και το σημειωματάριο των ερευνών του αποθανόντα, ο οποίος είχε αναλάβει να βρει τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η περιπέτεια και οι φασαρίες ξεκινούν. Από το Παρίσι στη Σπάρτη, περνώντας από την Αίγυπτο, την Τουρκία και την Κύπρο, ο Μοργκάν γυρίζει γύρω από τη Μεσόγειο σ' ένα συνταρακτικό κυνήγι θησαυρού, ενώ τον ακολουθούν κατά πόδας πάσης φύσεως απατεώνες, ύποπτοι συλλέκτες, μαικήνες, και ληστές χωρίς ηθικούς ενδοιασμούς...
- Νομπ Μαγκνταλέν, Οι αθώοι, Μεταίχμιο
Στην ανοιξιάτικη Φλωρεντία όλα μοιάζουν να πηγαίνουν μια χαρά στη ζωή του αρχιφύλακα Σαλβατόρε Γκουαρνάτσια. Ακόμα και η δολοφονία μιας νεαρής γυναίκας που καλείται να εξιχνιάσει είναι σχετικά απλή. Καμία πίεση ούτε από τους γονείς του θύματος, ούτε από πολιτικούς παράγοντες ή τα ΜΜΕ. Δεν χρειάζεται ούτε καν να πολυμετακινηθεί από το γραφείο του -χώρος της έρευνας είναι οι κήποι Μπόμπολι και η γειτονιά των χειροτεχνών, όπου οι πάντες τον γνωρίζουν και αυτός γνωρίζει τους πάντες. Όλα θα αλλάξουν όμως όταν συμβεί ένας δεύτερος φόνος. Φορτωμένος με ενοχές για την αμεριμνησία του, ο Γκουαρνάτσια βρίσκεται τελικά αντιμέτωπος με την πιο ψυχοφθόρα υπόθεση της καριέρας του. Άλλο ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα από τη διάσημη βρετανίδα συγγραφέα με πλοκή, δράση και ανατροπές, με φόντο τη Φλωρεντία και ήρωα τον επιθεωρητή Γκουαρνάτσια.
- Ντάγκλας Τζον – Ουλσέικερ Μαρκ, Σπασμένα φτερά, Μελάνι
Έπειτα από μια αποτυχημένη επιχείρηση του FBI εναντίον της παραστρατιωτικής οργάνωσης Υπερασπιστές του Γουαϊόμινγκ, ο χαρισματικός profiler Τζέικ Ντόνοβαν, αν και δεν έχει διαπράξει κανένα λάθος, γίνεται αποδιοπομπαίος τράγος και υποχρεώνεται σε αναγκαστική συνταξιοδότηση. Ωστόσο λίγες μέρες αργότερα ο διευθυντής του FBI βρίσκεται νεκρός και ενώ όλα δείχνουν ότι αυτοκτόνησε εξαιτίας εκβιασμού που είχε υποστεί, κάτι δεν κολλάει... Με τη βοήθεια μιας ομάδας από "Σπασμένα Φτερά" - πράκτορες που δεν ανήκουν πια στο FBI - και τη χρηματοδότηση μιας μυστηριώδους πλούσιας χήρας, ο Ντόνοβαν που έχει βάσιμες υποψίες ότι πρόκειται για δολοφονία, αναλαμβάνει να διερευνήσει την υπόθεση. Για να τα καταφέρει όμως πρέπει πρώτα να ανακαλύψει ποιος τράβηξε τις φωτογραφίες που βρέθηκαν στον τόπο του εγκλήματος, ποια είναι η άγνωστη ξανθιά που εμφανίζεται σε ερωτικές περιπτύξεις με τον διευθυντή, ποιος κρύβεται πίσω από το όνομα Τζέι Πι Ναπόλεον, ποιοι είναι οι αληθινοί του φίλοι και ποιοι οι προδότες... Ο ειδικός πράκτορας Τζον Ντάγκλας υπήρξε πρωτοπόρος της τέχνης του ψυχολογικού προφίλ των εγκληματιών και ένας ζωντανός θρύλος του FBI. Τον αποκαλούν "Σύγχρονο Σέρλοκ Χολμς" που καταφέρνει να διαβάσει το μυαλό των δολοφόνων. Χρησιμοποιώντας την πείρα είκοσι πέντε χρόνων μας παραδίδει ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα με πρωταγωνιστή έναν πραγματικό πράκτορα του FBI, έξυπνο, ταλαντούχο αλλά και ευαίσθητο.
- Ντανκς Ντενίζ, Ο κύκλος των νεκρών rockers, IntroBooks
Για τον Τζόνι Ουέιτς, θρύλο του ροκ, ο θάνατός του ήταν η απόλυτη κίνηση καριέρας: πέθανε ενώ η δημοτικότητά του ήταν στο ζενίθ. Όταν η νεαρή σταρ Κάρλα Μπλου ακολούθησε τα βήματά του κι έχασε τη ζωή της σε μια πισίνα στην Ισπανία, οι ομοιότητες ήταν ανησυχητικά πολλές. Η Τζορτζίνα Πάουερς, στενή φίλη της Κάρλα, μαθαίνει τα νέα του θανάτου της ανερχόμενης σταρ και σύντομα διαισθάνεται ότι κάτι δεν πάει καλά - ειδικά όταν στο δρόμο κάποιος προσπαθεί να της πουλήσει τις ανέκδοτες ηχογραφήσεις της Κάρλα Μπλου και του Τζόνι Ουέιτς. Καθώς η Τζορτζίνα ερευνά τους δύο αυτούς θανάτους, διαπιστώνει ότι η μουσική βιομηχανία είχε πολλά περισσότερα να κερδίσει παρά να χάσει από το χαμό των δύο αυτών ανθρώπων...
- Ντρέικ Νικ, Νεφερτίτη, το βιβλίο των νεκρών, Ταξιδευτής
Ο Ακεντάν, ο Κύριος της Άνω και της Κάτω Αιγύπτου, ο Κύριος του Κόσμου, χαμογέλασε. Τα χείλη του αποκάλυψαν λεπτά και αραιά δόντια. Και ύστερα, το χαμόγελο εξαφανίστηκε... Με ζύγιζε. "Έχω ακούσει ενδιαφέροντα πράγματα για 'σένα. Έχεις νέες ιδέες. Μπορείς να ακολουθήσεις τα ίχνη ενός μυστηρίου και να φτάσεις στην κρυφή του πηγή. Πείθεις τους εγκληματίες να ομολογήσουν χωρίς βασανιστήρια. Τα σκοτεινά δρομάκια και τα αδιέξοδα του στρεβλού λαβύρινθου της ανθρώπινης καρδιάς σε διασκεδάζουν". Έγνεψε να πλησιάσω κοντύτερα, φοβούμενος μήπως μας ακούσουν. "Άκου λοιπόν. Υπάρχει ένα ανησυχητικό μυστήριο. Η Βασίλισσα, η Νεφερτίτη μου, Η Τέλεια, έχει εξαφανιστεί". "Βρες την. Αν είναι ζωντανή, σώσε την και φέρε την σε μένα, και μαζί αυτούς που σχετίζονται με την εν λόγω πράξη. Αν είναι νεκρή, φέρε μου το σώμα της. Έχεις δέκα μέρες".
- Παδούρα Λεονάδρο, Αντιός, Χέμινγουεϊ, Καστανιώτης
Ο πρώην αστυνομικός Μάριο Κόντε διατηρεί στη μνήμη του εκείνο το απόγευμα στο ψαροχώρι Κοχίμαρ, το 1960, όταν, παιδάκι ακόμα, με τον παππού του να τον κρατάει από το χέρι, είχε την ευκαιρία να δει από κοντά τον μυθικό Βορειοαμερικανό που ζούσε στην Κούβα: τον συγγραφέα Έρνεστ Χέμινγουεϊ. Σαράντα χρόνια αργότερα, ένας τυφώνας ξεριζώνει ένα αιωνόβιο δέντρο στον κήπο του σπιτιού του Χέμινγουεϊ, στην Αβάνα, και φέρνει στην επιφάνεια ένα πτώμα. Έχοντας μια σχέση αγάπης και μίσους με τον Χέμινγουεϊ, ο Κόντε αποδέχεται την πρόταση των πρώην συναδέλφων του να ασχοληθεί με την υπόθεση. Οι εκπλήξεις διαδέχονται η μία την άλλη, και είναι πολλές. Θα μάθει άραγε ποτέ την αλήθεια; Θα μάθει τι πραγματικά συνέβη εκείνο το βράδυ του Οκτωβρίου του 1958; Θα μάθει τι σχέση είχε, ή δεν είχε, ο Χέμινγουεϊ με το μυστηριώδες και επικίνδυνο πτώμα; Θα καταφέρει τελικά ο Κόντε να ξεκαθαρίσει τους λογαριασμούς του με τον διάσημο συγγραφέα και να ξεφύγει από όλα όσα τον στοιχειώνουν;
- Παυλίδης Γιώργος, Η δέκατη φωτογραφία, εκδόσεις Ψυχογιός
Μάιος 2004. Η Αθήνα ετοιμάζεται για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ο ανακριτής Γιάννης Δεμερτζής αρχίζει να λάμβάνει περίεργα γράμματα στον υπολογιστή του. Κάθε γράμμα περιέχει μία φωτογραφία, έναν αριθμό και το μήνυμα "Όταν καταλάβεις θα είναι αργά". Στην αρχή δε δίνει σημασία. Τα γράμματα όμως συνεχίζουν να έρχονται, με διαφορετική φωτογραφία και αριθμό κάθε φορά αλλά με το ίδιο απειλητικό μήνυμα. Τι κοινό μπορεί να έχει ένα ολυμπιακό στάδιο με ένα πλοιάριο των Βίκινγκ; Ένα καζίνο με τη Δίκη της Νυρεμβέργης; Ένα ποταμόπλοιο στον αμερικανικό Νότο με ένα δρόμο σε μία ευρωπαϊκή πόλη; Και πως συσχετίζεται μια παλιά ταινία γουέστερν του Κλιντ Ήστγουντ με όλα αυτά; Με τη βοήθεια ενός παιδικού του φίλου, αξιωματικού στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης, ο Γιάννης προσπαθεί να ξεδιαλύνει το μυστήριο. Μόλις έρχεται αντιμέτωπος με τη λύση, νιώθει να του κόβεται η ανάσα. Ρίχνεται σε μίαν απεγνωσμένη κούρσα κόντρα στο χρόνο για να προλάβει να δώσει τέλος στον εφιάλτη προτού έρθει στον υπολογιστή του η δέκατη και μοιραία φωτογραφία, προτού να είναι πράγματι αργά...
- Πελεκάνος Τζορτζ, Drama City, Πατάκης
Ο Λορέντζο Μπράουν αγαπάει αυτό που κάνει. Δουλεύει στο φιλοζωικό οργανισμό Humane Society και περιπολεί τους δρόμους της Ουάσιγκτον για να εντοπίσει κακοποιημένα σκυλιά. Είναι περήφανος για το έργο που επιτελεί, κι αυτή η περηφάνια είναι που τον κρατάει να μην ξανακυλήσει στο εύκολο χρήμα και να επιστρέψει στη δουλειά που του κόστισε κάποια χρόνια στη φυλακή. Και η Ρέιτσελ Λόπες αγαπάει αυτό που κάνει. Την ημέρα είναι Αστυνόμος επιτηρήτρια και βοηθάει ανθρώπους -ανάμεσά τους και το Λορέντζο- να βρουν το δρόμο τους, να προχωρήσουν στη ζωή και ν' αναλάβουν τις ευθύνες τους. Τη νύχτα γυρίζει στα μπαρ των ξενοδοχείων της πόλης, όπου πάντοτε βρίσκει έναν άντρα που της επιτρέπει να βγάλει πάνω του τα τραύματά της. Χάνει τον έλεγχο του εαυτού της με το σεξ, το αλκοόλ και άλλα. Αλλά οι νύχτες της Ρέιτσελ Λόπες ζητάνε από τις μέρες της να πληρώσουν το τίμημα. Ο Λορέντζο ξέρει να διαβάζει τα σημάδια και το πρόβλημα είναι ότι αυτή τη στιγμή χρειάζεται τη Ρέιτσελ πάρα πολύ. Στην πιάτσα, που την άφησε πίσω του, όπου να ’ναι θα ξεσπάσει πόλεμος για να μοιραστούν ξανά τα εδάφη, από αυτούς τους πολέμους που παίρνουν σβάρνα τους πάντες. Ο Λορέντζο χρειάζεται κάθε δυνατή υποστήριξη για να καταφέρει να μη βρεθεί πάλι στο πεδίο της μάχης. Ζητάει βοήθεια από τη Ρέιτσελ - αλλά εκείνη μπορεί να βρίσκεται τόσο μακριά, που να μην μπορεί πλέον να βοηθήσει κανέναν. Ο Τζορτζ Πελεκάνος γράφει με τη γνωστή χάρη και τη οξύτητα που του έχουν χαρίσει τον τίτλο "ο ποιητής του εγκλήματος" και καταφέρνει να δημιουργήσει ένα σπουδαίο μυθιστόρημα για δύο ανθρώπους που είναι φοβισμένοι, κάνουν τα ίδια λάθη και πρέπει να καταφέρουν να περάσουν μέσα από ένα από τα πιο ωμά σταυροδρόμια της ζωής. Πρόκειται για μια αξέχαστη, συγκινητική και συχνά σοκαριστική ιστορία, ικανή να σημαδέψει όποιον τη διαβάσει.
- Πιτούλη, Βασιλική, Δείπνο εκ προμελέτης, Εμπειρία εκδοτική
Όταν ο Πέτρος Π. θα βρεθεί νεκρός με το αυτοκίνητό του σε κάποιον γκρεμό, ολόκληρη η κοινωνία των βορείων προαστίων της Αθήνας θα αναστατωθεί. Κι εκεί που όλα δείχνουν πως πρόκειται για αυτοκτονία ή ατύχημα, θα υπάρξουν κάποιοι που θα μιλήσουν για φόνο εκ προμελέτης. Ίσως το τελευταίο δείπνο του να ήταν αρκετά βαρύ, αφού τρεις γυναικείες φιγούρες τον συνόδευσαν εκείνο το βράδυ. Ο γοητευτικός αστυνόμος Μαυράκης είναι αυτός που θα κληθεί να εξιχνιάσει την υπόθεση. Και τότε θα βρει μπροστά του και τις τρεις: Τη σύζυγο του νεκρού, την αδελφή της, αλλά και την Ουκρανή οικιακή βοηθό της οικογένειας. Το τι πραγματικά συνέβη εκείνο το βράδυ μόνο λίγοι άνθρωποι το ξέρουν, κάποιες σαγηνευτικές γυναίκες που είναι ικανές να μπλέκουν στα δίχτυα τους ακόμη και αδιάφθορους αστυνομικούς... Μέσα σε τέσσερις μήνες έγιναν όλα: το ατύχημα, το πάρτι, η εκδίκηση, το δείπνο, ο φόνος, η απιστία, το απόλυτο πάθος, η κάθαρση. Όλοι εναντίον όλων, κάπου στα βόρεια προάστια, σε μία ιστορία ενοχής και έρωτα όπου όλα τα πρόσωπα έχουν δύο όψεις. Του αθώου, αλλά κυρίως του ενόχου. Ένα μυθιστόρημα γεμάτο μυστικά κι ανατροπές, όλα εκ προμελέτης. Όταν η Νίνα ζούσε στην Κηφισιά με τον άντρα της τον Πέτρο και το γιο που είχε από τον πρώτο της γάμο, τον Άρη, δε φανταζόταν ότι τα πράγματα θα έπαιρναν τόσο άσχημη τροπή. Ο Κώστας, ο πατέρας του Άρη, στέλνει από τη Θεσσαλονίκη μια βόμβα από την Ουκρανία, που ακούει στο όνομα Γκαλίνα. Την παραμονή του πάρτι γενεθλίων του παιδιού, θα συμβεί ένα "ατύχημα" και τότε η Νίνα θα δει τη ζωή της να γίνεται συντρίμμια. Τελικά, το πάρτι θα γίνει, αλλά με άλλη σύνθεση και με άλλη κατάληξη. Ο Πέτρος θα βρεθεί νεκρός σε έναν γκρεμό στον Διόνυσο. Ο Κρητικός αστυνόμος Πάνος Μαυράκης καλείται να λύσει το μυστήριο. Ποιος είναι ο φταίχτης και ποιος ο τιμωρός; Τι τέλος θα έχει αυτή η ιστορία βίας και έρωτα; Γιατί η βία μπορεί να υπάρχει μέσα στην οικογένεια αλλά ο έρωτας καιροφυλακτεί παντού
- Ρέμιν Νίκολας, Έγκλημα στη Βενετία, Κέδρος
Βενετία, Φεβρουάριος 1862. Η πόλη βρίσκεται υπό αυστριακή κατοχή. Οι ένδοξες μέρες ανήκουν στο παρελθόν. Στα βενετσιάνικα παλάτσο οι ξεπεσμένοι αριστοκράτες διασκεδάζουν τους φόβους τους οργανώνοντας εντυπωσιακούς χορούς μεταμφιεσμένων. Η αυτοκράτειρα Ελισάβετ της Αυστρίας, η επονομαζόμενη Σίσυ, απογοητευμένη από το γάμο της, διαμένει κάτω από αυστηρά μέτρα ασφαλείας σε κάποιο αρχοντικό της περιοχής, αναβάλλοντας διαρκώς την επιστροφή της στη Βιέννη. Μια διπλή δολοφονία έρχεται ξαφνικά να αναστατώσει την πόλη. Σε μια καμπίνα του ατμόπλοιου Αρχιδούκας Ζίγκμουντ ανακαλύπτονται τα πτώματα του αυτοκρατορικού συμβούλου της αυστριακής Αυλής Χουμελχάουζερ και μιας νεαρής γυναίκας αγνώστων στοιχείων. Καθώς ο άντρας μετέφερε την απόρρητη αλληλογραφία της αυτοκράτειρας, η Ελισάβετ αποφασίζει να ασχοληθεί με την υπόθεση και να βοηθήσει τον αριστοκρατικής καταγωγής Ιταλό κομισάριο Τρον στις έρευνες. Στον περίφημο χορό μεταμφιεσμένων που δίνεται κάθε χρόνο στο παλάτσο των Τρον, οι μάσκες θα πέσουν...
- Roy, Veronique, Φόνοι στο μουσείο φυσικής ιστορίας
Στο Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Παρισιού ξεσπά αναταραχή μεταξύ των κορυφαίων επιστημόνων που εργάζονται εκεί: ένας μετεωρίτης, παλαιότερος από το ηλιακό μας σύστημα, που έπεσε στη Βρετάνη, αποδεικνύει άραγε την εξωγήινη προέλευση της ζωής; Οι παλιές διαμάχες αναζωπυρώνονται. Ο άνθρωπος είναι τυχαίο προϊόν της εξέλιξης ή προϊόν ευφυούς σχεδιασμού, δηλαδή δημιούργημα του Θεού; Για να ξεκαθαρίσει τα πράγματα, ο διευθυντής του Μουσείου καλεί δύο ειδικούς: τον αμερικανό γεωλόγο και παλαιοντολόγο Πίτερ Όσμοντ, άθεο, οπαδό του Δαρβίνου και ακούραστο πολέμιο του δημιουργισμού, και τον Iταλό Ιησουίτη και αστροφυσικό Μαρτσέλο Μανιάνι, εκπρόσωπο του Βατικανού. Με αυτούς θα συνεργαστεί η φιλοπερίεργη βιβλιοθηκάριος Λεοπολντίν Ντεβέρ, που ανησυχεί για διάφορα παράξενα περιστατικά που συμβαίνουν στο Μουσείο. Όμως,την πρώτη κιόλας μέρα της άφιξής του, ο Πίτερ Όσμοντ θα κάνει μια μακάβρια ανακάλυψη: σε μια σκοτεινή αίθουσα του Μουσείου βρίσκει το πτώμα της βιολόγου Ανίτας Έλμπεργκ, φρικτά κατακρεουργημένο. Η γαλλική αστυνομία αρχίζει τις ανακρίσεις, αλλά δεν βγάζει άκρη. Επί επτά ολόκληρες μέρες, οι φόνοι διαδέχονται ο ένας τον άλλο... Ο Όσμοντ, ο Μανιάνι και η Λεοπολντίν θα συμμαχήσουν για ν' ανακαλύψουν την αλήθεια και να θέσουν τέρμα στη βία που συγκλονίζει το ίδρυμα. Η Βερονίκ Ρουά παρουσιάζει με παιγνιώδη, διασκεδαστικό αλλά και απολύτως τεκμηριωμένο τρόπο τις επιστημονικές και ψευδο-επιστημονικές θεωρίες για την καταγωγή του ανθρώπου. Η συγγραφέας υπονομεύει τις θεωρίες της συνωμοσίας παρωδώντας και ανατρέποντας τα κλισέ που έγιναν διάσημα με τον "Κώδικα Ντα Βίντσι" (στο μυθιστόρημά της το Βατικανό τίθεται στην υπηρεσία της αλήθειας μέσω του Ιησουίτη επιστήμονα, οπαδού του Τεγιάρ ντε Σαρντέν, ο οποίος διέκρινε πλήρως τη θρησκευτική πίστη από την επιστημονική έρευνα). Με το βιβλίο της η Βερονίκ Ρουά αποτίει φόρο τιμής στην ελευθερία της επιστημονικής έρευνας και καταδικάζει τον θρησκευτικό φανατισμό.
- Στουφή Βίκυ, Ηλέκτρα, Λιβάνης
Η Ηλέκτρα έχει ό,τι θα μπορούσε να επιθυμήσει μια γυναίκα: νιάτα, ομορφιά, χρήματα, μια ενδιαφέρουσα κοινωνική ζωή. Δεν έχει, όμως, το σημαντικότερο απ' όλα: αγάπη. Το παρελθόν της, βουτηγμένο στη θλίψη και τη μοναξιά, καθώς ποτέ δεν ένιωσε τη στοργή των γονιών της, της έχει διαμορφώσει έναν ψυχρό και απόμακρο χαρακτήρα, όπου δεν υπάρχει καμιά χαραμάδα για να εισχωρήσουν τρυφερά αισθήματα στην καρδιά της. Ώσπου τα πάντα ανατρέπονται στην καλοκουρδισμένη ζωή της όταν θεωρείται ύποπτη για το φόνο της μητέρας της, στη βίλα του δεύτερου συζύγου της τελευταίας, Κρίστιαν Πόρτερ, στη Χαλκιδική, ο οποίος έχει βρει επίσης τραγικό θάνατο λίγο καιρό πριν. Ο υπαστυνόμος Στέφανος Κάραλης καλείται να εξιχνιάσει το έγκλημα και βρίσκεται όχι μόνο συναισθηματικά μπλεγμένος με την Ηλέκτρα, αλλά και μπερδεμένος σε μια μεγάλη υπόθεση αρχαιοκαπηλίας, στην οποία ένας μυστηριώδης βαρόνος σκοπεύει να κλέψει τα ανεκτίμητα κειμήλια των μοναστηριών του Αγίου Όρους έχοντας καταστρώσει ένα καταχθόνιο σχέδιο. Σκοτεινά μυστικά και φαντάσματα του παρελθόντος αρχίζουν σιγά σιγά να έρχονται στο φως και οι δύο ερωτευμένοι νέοι, παρασυρμένοι στα παιχνίδια της μοίρας, που για κάποιο διάστημα τους κρατάει χωριστά, θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή τους διεκδικώντας την ευτυχία.
- Τάιμπο II Πάκο Ιγνάσιο, Στην ίδια πόλη υπό βροχή, Άγρα
"Η πόλη που έχεις εσύ δεν είναι αυτή που έχουν οι άλλοι. Η δικιά σου πόλη έχει τις κολόνες φωτισμού στο λάθος σημείο και είναι γεμάτη σκιές εκεί που δεν θα έπρεπε να υπάρχουν. [...] Κάποτε ο Έκτορ Μπελασκοαράν Σάυν διάβασε σ' ένα μυθιστόρημα ότι παρανοϊκός είναι ο πολίτης της Πόλης του Μεξικού που έχει οξυμμένη αντίληψη της πραγματικότητας και άφθονη κοινή λογική. [...] "Ο Τσάντλερ, στο δεκάλογό του για το αστυνομικό μυθιστόρημα, ξέχασε να απαγορεύει στους ντετέκτιβ να κάνουν μεταφυσική», συλλογίστηκε ο Έκτορ Μπελασκοαράν Σάυν, κουμπουροφόρος αργοναύτης της Πόλης του Μεξικού, του μεγαλύτερου νεκροταφείου ονείρων. [...] Η ζωή ήταν αρκετά παράξενη και ο Έκτορ επέμενε να τη γελοιοποιεί ακόμα περισσότερο." Επιτέλους επιστρέφει ο Έκτορ Μπελασκοαράν Σάυν, ένας από τους πιο ιδιόμορφους ντετέκτιβ του Μεξικού. Και επιστρέφει σε ένα ιλιγγιώδες μυθιστόρημα που συναρπάζει και εκπλήσσει, όπου η μαγεία της μεξικάνικης πρωτεύουσας, οι φοβίες του πρωταγωνιστή και οι πρόσφατες κοινωνικές συγκρούσεις μπλέκουν σε μια περίεργη ιστορία ενός πράκτορα της CIA που λέγεται ότι κουβαλάει στις αποσκευές του τα κομμένα χέρια του Τσε που αιμορραγούν. Το "Στην ίδια πόλη υπό βροχή" δεν είναι μόνο η επιστροφή ενός από τους πιο αγαπητούς και αλτρουιστές ήρωες των τελευταίων χρόνων, είναι επίσης η επάνοδος, δίχως κανενός είδους παραχωρήσεις, σε μια οπτική για την κατανόηση της μεγαλύτερης πόλης του κόσμου και ίσως μιας από τις πιο διεφθαρμένες: της Πόλης του Μεξικού. Μυθιστόρημα για το φόβο, ιλαροτραγωδία αλλά και ύμνος για μια πολιτεία σε αποσύνθεση, το "Στην ίδια πόλη υπό βροχή" είναι η δεύτερη περιπέτεια με πρωταγωνιστή τον μονόφθαλμο ιδιωτικό ντετέκτιβ του Πάκο Τάιμπο που κυκλοφορεί στις Εκδόσεις Άγρα. Την τελευταία φορά, στο "Χωρίς αίσιο τέλος", τον είχαμε αφήσει να κείται μπρούμυτα, με το σώμα του διάτρητο από σφαίρες, σ' έναν βρεγμένο δρόμο της Πόλης του Μεξικού. Όπως πάντα, είναι υποχρεωτικό να πούμε ότι η παρούσα ιστορία ανήκει απολύτως στο χώρο της μυθοπλασίας, μολονότι η χώρα εξακολουθεί να είναι η ίδια και ν' ανήκει στο χώρο της εκπληκτικής πραγματικότητας.
- Τάλις Φρανκ, Θανάσιμη ζαβολιά, Κέδρος
Βιέννη, 1902. Στα βιενέζικα καφέ, ο κόσμος μοιράζεται τους φόβους και τις ελπίδες του για το νέο αιώνα. Η ψυχανάλυση κάνει τα πρώτα της βήματα. Το διάσημο μέντιουμ Λότε Λεβενστάιν βρίσκεται νεκρή στο σπίτι της. Ο επιθεωρητής της αστυνομίας Όσκαρ Ράινχαρντ απευθύνεται στο φίλο του, νεαρό ψυχαναλυτή και οπαδό του Φρόιντ, Μαξ Λίμπερμαν, για να τον βοηθήσει. Το πτώμα βρέθηκε σ' ένα δωμάτιο κλειδωμένο από μέσα και έφερε σημάδια από σφαίρα στην καρδιά, χωρίς όμως να βρεθεί πουθενά ούτε το όπλο ούτε η σφαίρα. Αυτοκτονία, δολοφονία ή επέμβαση κάποιας υπερφυσικής δύναμης; Καμία εξήγηση δε φαίνεται αρκετά πειστική. Ο Λίμπερμαν θα προσπαθήσει να ξεδιαλύνει το μυστήριο με την ανέλπιστη βοήθεια της Αμέλιας Λιντγκέιτ, μιας νεαρής ασθενούς του που πάσχει από υστερική παράλυση και τη οποία υποβάλλει σε ψυχανάλυση
- Τέμπλ Πίτερ, Τσακισμένη Ακτή, Τόπος
H "Τσακισμένη ακτή" του Πίτερ Τεμπλ είναι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα που δεν είναι αστυνομικό με την πολυχρησιμοποιημένη έννοια του όρου. Είναι πρώτα απ’ όλα εξαιρετική λογοτεχνία. Μια λογοτεχνία που δημιουργεί πειστική ατμόσφαιρα, δραματικές εντάσεις, απίστευτους χαρακτήρες και, οπωσδήποτε, πλοκή που κόβει την ανάσα (πώς αλλιώς θα έπαιρνε το σημαντικότερο παγκοσμίως βραβείο αστυνομικού μυθιστορήματος για το οποίο ήταν υποψήφιοι οι πιο γνωστοί μετρ του είδους;) Δεν είναι τυχαίο ότι οι περισσότεροι κριτικοί υπογράμμισαν ότι είναι ένα μοναδικό βιβλίο για οποιοδήποτε λογοτεχνικό είδος. Η υπόθεση: μετά από μια επιχείρηση που κόντεψε να του κοστίσει τη ζωή, ο αστυνομικός του τμήματος ανθρωποκτονιών της Μελβούρνης Τζο Κάσιν επιστρέφει στην πολίχνη που μεγάλωσε, σε μια φαινομενικά ήσυχη ακτή της Αυστραλίας, όπου είναι έντονο το στοιχείο των Αβοριγίνων. Εντάσσεται στον τοπικό αστυνομικό σταθμό ελπίζοντας να ησυχάσει και ταυτόχρονα να αναρρώσει από την πρόσφατη περιπέτειά του. Αλλά η δολοφονία ενός πλούσιου ντόπιου «παράγοντα» της περιοχής, για την οποία κατηγορούνται νεαροί Αβορίγινες, τον προβληματίζει και βαθμιαία τον υποχρεώνει να ακολουθήσει τη δική του παράπλευρη διερεύνηση του εγκλήματος. Μια σκοτεινή διερεύνηση στα σπλάχνα της τοπικής κοινωνίας, που θυμίζει έντονα, ως προς το ύφος της, το ταξίδι υπαρξιακής αναζήτησης στο γνωστό μυθιστόρημα του Τζόζεφ Κόνραντ "Η καρδιά του σκότους" ("Heart of Darkness"). Πορνογραφία, σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκων, κοινωνικές διακρίσεις, βρόμικο χρήμα σε βάρος της ποιότητας της ζωής, παγκοσμιοποίηση, όλα τα σύγχρονα θέματα θίγονται εδώ με υπόγειο, πλην σαφέστατο, τρόπο με φόντο ένα άγριο, απειλητικό τοπίο της Αυστραλίας, που δεν θυμίζει με τίποτε τα ανέμελα παιχνίδια του σερφ στην παραλία. H "Τσακισμένη ακτή" είναι η θρυμματισμένη ζωή στον παγκοσμιοποιημένο κόσμο, μέσα από τον ισχυρό προβολέα μιας σκληρής, για γερά νεύρα, αστυνομικής ιστορίας που είναι ταυτόχρονα πολιτική, με την ουσιαστική έννοια του όρου. Υπόδειγμα σύγχρονης αστυνομικής λογοτεχνίας, που ωστόσο υπερβαίνει το είδος και εντάσσεται στη λογοτεχνία αξιώσεων. Το βιβλίο, εκτός από το διεθνούς κύρους Duncan Lawrie Dagger Award έχει επίσης κερδίσει το Australia's Ned Kelly Award για το καλύτερο αστυνομικό μυθιστόρημα του 2007 και το Australian Publishing Book of the Year Award.
- Τζέιμς, Π. Ντ. Ο φάρος, Καστανιώτης
Στα ανοιχτά της Κορνουάλης βρίσκεται ένα μικρό ιδιωτικό νησί. Ένας μικρός στ' αλήθεια παράδεισος, αφού το ίδρυμα στο οποίο ανήκει το έχει μετατρέψει σε όαση γαλήνης και ασφάλειας για ανθρώπους με υψηλά καθήκοντα, πρωθυπουργούς, επιστήμονες, καλλιτέχνες, μεγαλοεπιχειρηματίες κλπ. Σ' αυτή όμως την όαση βρίσκεται νεκρός, απαγχονισμένος στο κιγκλίδωμα του παλιού φάρου, ο φημισμένος συγγραφέας Νέιθαν Όλιβερ. Έγκλημα ή αυτοκτονία; Η υπόθεση είναι δύσκολη. Απαιτεί άμεσους και λεπτούς χειρισμούς ώστε να επιλυθεί το γρηγορότερο δυνατόν, δεδομένου ότι το νησί έχει επιλεγεί από τον ίδιο τον πρωθυπουργό της Μ. Βρετανίας για να πραγματοποιηθεί εκεί μυστική Συνάντηση Κορυφής. Το δυσεπίλυτο μυστήριο έρχεται να γίνει ακόμα πιο σκοτεινό με ένα δεύτερο φόνο, μια επιδημική ασθένεια και τις απειλές κατά της ζωής του αστυνόμου Νταγκλίς. Η γνωστή ατμόσφαιρα της μεγάλης "μαιτρ" του αστυνομικού μυθιστορήματος, με τις υπέροχες περιγραφές των χώρων και το αριστοτεχνικό σμίλευμα των χαρακτήρων, κάνουν τον "Φάρο" ένα από τα πιο ενδιαφέροντα μυθιστορήματα του είδους.

Πατριάρχης Φώτιος

Tuesday, June 03, 2008

Ελληνικός μέτριος με γάλα: Σταυρούλα Σκαλίδη

Σταυρούλα Σκαλίδη
“Προδοσία και εγκατάλειψη”
εκδόσεις Πόλις
2008

Φιλότιμη προσπάθεια. Το πρωτόλειο της δημοσιογράφου και μπλόγκερ αποτελεί μια ενδιαφέρουσα απόπειρα για λογοτεχνική σταδιοδρομία.
Καταρχάς, παρατηρεί κανείς ότι η συγγραφέας έχει το ύφος… Άλλοτε κοφτό, με μικρές κύριες προτάσεις, στακάτο που ακολουθεί τον τρόπο σκέψης του αφηγητή κι άλλοτε πιο στοχαστικό, πιο βαθύ. Καμιά αστοχία, καμιά αμηχανία στις επιλογές της. Όλα γραμμένα με στόφα λογοτέχνη που ξέρει να τιθασεύει τη γλώσσα του.
Ο αναγνώστης σε μεγάλο διάστημα της ανάγνωσης βαλτώνει. Παρακολουθεί σκέψεις, σκέψεις, σκέψεις, λίγη δράση, πολλή παρακολούθηση και εσωτερικότητα (ευτυχώς χωρίς ποιητικότητες και ατέρμονες ομφαλοσκοπήσεις). Μέχρι ένα μεγάλο μέρος του κειμένου πιστεύει ότι πρόκειται για τη γνωστή (γυναικεία) συναισθηματικότητα (σε υποφερτά ωστόσο πλαίσια), η οποία δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να αναμοχλεύει την οργή, την αγανάκτηση, την απέχθεια ενίοτε, που προκαλεί η ζωή και οι άνθρωποι στον ήρωα. Ο τελευταίος, ένας ψιλικατζής, που κοιτάζει τον κόσμο με καχυποψία και εσωστρέφεια, επιβουλεύεται το περιβάλλον του και ένα-δυο άνθρωποι που έτυχε να τον πλησιάσουν συναντούν τη μοχθηρή του σκέψη.
Αυτή η αντικοινωνική συμπεριφορά που δεν ξεφεύγει ωστόσο από τα λογικά κοινωνικά όρια δίνει την εντύπωση της στατικής αφήγησης, χωρίς σκοπό και νομοτέλεια. Προϊδεάζει ωστόσο για το έγκλημα που διαπράττει ο ήρωάς μας, ή καλύτερα ο αρνητικός ήρωας… Και μετά το έγκλημα αποκαλύπτεται το κρυμμένο σχέδιο της πεζογράφου: ο τίτλος «Προδοσία και εγκατάλειψη», παλιομοδίτικος στο άκουσμά του, επαληθεύεται στον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισε η ζωή τη γηραιά γυναίκα που σκοτώνεται, τις προδοσίες που δέχτηκε στη ζωή της, αλλά και κατ’ επέκταση την προδοσία όλων προς όλους, την εγκατάλειψη του ίδιου μας του εαυτού και των ονείρων μας.
Η νουβέλα της Σκαλίδη ανοίγει μια χαραμάδα για το μέλλον. Δεν ξέρω αν προδιαγράφει μεγάλες συλλήψεις και πρωτοποριακές ανατροπές, δεν ξέρω αν το ήπιο έμπα της είναι σκαλί για κάτι καλύτερο ή απλώς ταβάνι. Ίσως βέβαια μια εκκωφαντική εμφάνιση δεν είναι απαραίτητη για να σταδιοδρομήσει ο σημερινός συγγραφέας, ειδικά μέσα στην έκρηξη απίθανων αφηγήσεων. Αν ο δημιουργός καταφέρει να δώσει το καθημερινό ως διαχρονικό και να κάνει τον αναγνώστη να ξαναδεί την πραγματικότητα και τη ζωή του, είναι πιθανότερο να έχει σταθερό μέλλον κι όχι στιγμιαίες εκλάμψεις.

Πατριάρχης Φώτιος