Έχετε διαβάσει ποτέ βραβευμένο βιβλίο και απογοητευτήκατε; Προφανώς φταίτε εσείς που δεν μπορείτε να εκτιμήσετε την υψηλή τέχνη και την καταξιωμένη λογοτεχνία!
Έχετε ποτέ αγοράσει βιβλίο που προβάλλεται κατά κόρον από εφημερίδες και έγκριτους κριτικούς και αγανακτήσατε με την επιλογή-σας; Αρχίσατε να σκέφτεστε τι διαπλοκές και τι συνωμοσίες συμβαίνουν στο παρασκήνιο που καταλήγουν σε ημέτερους και ευνοούμενους; Άντε καλέ!
Έχετε ποτέ διαβάσει βιβλίο φορτωμένο με Νόμπελ ή Booker, εγχώρια κρατικά ή άλλα βραβεία και απαυδήσατε με τη χαμηλή-του ποιότητα;
Στην προηγούμενη ψηφοφορία που διεξήχθη το Πάσχα, ένας φίλος πρότεινε να γίνει νέα δημοσκόπηση όπου θα απονεμηθούν τα ΧΡΥΣΑ ΒΑΤΟΜΟΥΡΑ της λογοτεχνίας. Με άλλα λόγια, να τολμήσουμε να στιγματίσουμε έργα που προτάθηκαν ως αξιόλογα, που βραβεύτηκαν ως σημαντικά, που προβλήθηκαν ως αξιανάγνωστα και τελικά, σύμφωνα βέβαια με τη δική-μας αναγνωστική κρίση, αποδείχθηκαν κατώτερα, μα πολύ κατώτερα των περιστάσεων. Και φυσικά υπάρχουν βιβλία που αναδείχθηκαν για την πρωτοποριακή-τους τεχνική, για την ιστορική-τους αξία, για την πανανθρώπινη ιδεολογία-τους και άλλες τέτοιες πομφόλυγες, αλλά σ’ εμάς προσωπικά φαίνονται ατελή και ανάξια λόγου.
Ο περισσότερος κόσμος έχει ήδη φύγει ή φεύγει σταδιακά. Το Βιβλιοκαφέ ερημώνει, τα τραπεζάκια-του αδειάζουν, το γκαρσόν θέλει να πάει στο χωριό του στη Λέσβο, η μαγείρισσα θα αράξει στο εξοχικό-της στην Επίδαυρο κι ο ιδιοκτήτης θα πετάξει για μια εβδομάδα στην Κωνσταντινούπολη.
Σ’ αυτό το διάστημα διακοπών θα τολμήσουμε λοιπόν να τρέξουμε την ψηφοφορία για τα Βατόμουρα των αναγνώσεών-μας .
1. Επιλέγουμε βιβλία που έχουν προβληθεί ως σπουδαία. Καλό να εξηγήσουμε γιατί θεωρούνται σημαντικά· πήραν Νόμπελ ή άλλο βραβείο; Έχουν προταθεί στις λίστες του Βιβλιοκαφέ ως εξέχοντα έργα της ελληνικής ή της παγκόσμιας λογοτεχνίας; Άλλος λόγος;
2. Ψηφίζουμε χαρίζοντας το ΜΙΚΡΟ Βατόμουρο (1 πόντος) σε όσα πιστεύουμε ότι είναι κατώτερα των περιστάσεων, ότι υπερεκτιμήθηκαν, ότι θεωρούνται άριστα ενώ είναι καλά ή απλώς μέτρια.
3. Ψηφίζουμε δίνοντας το ΜΕΓΑΛΟ Βατόμουρο (2 πόντοι) σε όσα πιστεύουμε ότι είναι ανέλπιστα κακά, αλλά αναδείχθηκαν επειδή εκμεταλλεύθηκαν συνθήκες και περιστάσεις, ανέβηκαν και εξακολουθούν αν επιπλέουν, προβλήθηκαν επειδή η εποχή έχει συγκεκριμένα στρεβλά κριτήρια κ.ο.κ.
4. Μπορούμε να ψηφίσουμε όσα βιβλία θέλουμε. Καλό όμως είναι να δικαιολογούμε τις απαρέσκιές-μας, είτε με επιχειρήματα γενικού χαρακτήρα ή με προσωπικά βιώματα και …τραύματα.
5. Με άλλα λόγια ρίχνουμε ελεύθερα ΧΟΛΗ.
Δεν βάζω όρια για να μιλήσουμε ελεύθερα. Η διαδικασία θα διαρκέσει όλον τον Αύγουστο και, με το καλό, την 1η ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ θα ανοίξουμε την κάλπη και θα συγκεντρώσουμε τα αποτελέσματα.
ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ
Πατριάρχης Φώτιος