Πώς η λαγνεία
είναι η άλλη όψη του θανάτου; Και τι δαιμονικές δυνάμεις μπορεί να αλλάξουν τη
ζωή μιας τάξης μαθητών του δημοτικού; Είναι το φανταστικό η παράλληλη
πραγματικότητα που μας περιβάλλει;
Θανάσης Τριαρίδης
“Ο άνεμος σφυρίζει στην Κουπέλα”
εκδόσεις Πατάκη
-2000 (1η έκδοση)
-2018
(5η έκδοση)
|
Όλη η ζωή του ένας παραπονιάρης μύθος τυλιγμένος / στου νου του την ανέμη
και στου ονείρου την απόχη / κι αυτός στ’ άλογο με τα όπλα του στο στήθος
φορτωμένος / περνάει κι όλοι γιουχάρουν "Δον Κιχώτη" (Sadahzinia):
Ποιος είναι ο Τριαρίδης; Για πολύ καιρό
άκουγα το όνομά του, συνυφασμένο στο μυαλό μου με μια αιρετική γραφή, λίγο
αθυρόστομη, λίγο αντισυμβατική. Το συγκεκριμένο βιβλίο ξαναβγαίνει μετά από 18
χρόνια κι απ’ την αρχή με κερδίζει ως αναγνώστρια.
Αυτό ζητάει η καρδιά του ν’ αλαφρώσει. / Να φέρει ανάσκελα το κόσμο από τη
βάση (Sadahzinia):
Ο αφηγητής μιλά σήμερα, αλλά με την
οπτική γωνία του νεαρού παιδιού, που ήταν, το 1978 σ’ ένα σχολείο στη Μαλακοπή
Θεσσαλονίκης. Ο θάνατος της δασκάλας τους Δομένικας Φραντζή, που βρέθηκε γυμνή
πάνω στον λόφο της Κουπέλας, πυροδοτεί εξελίξεις. Πρώτον, γιατί μυρίζει
σκάνδαλο, δεύτερον, επειδή η εν λόγω αγαπητή δασκάλα τα ’χε με την Τζούλια, μια
πανέμορφη γυναίκα, θελκτική και κολάσιμη, με την οποία οι δεκατόσοι μαθητές τις
είχαν δει να κάνουν έρωτα στην Κουπέλα. Το μυθιστόρημα ξεκινά με σκάνδαλο και
με μια λίγο πολύ βέβηλη διάθεση.
Ο αφηγητής είναι πλέον μεγάλος και
εξιστορεί την εμπειρία του στην αγαπημένη του. Με κέντρο τον εαυτό του όταν
ήταν στην τρίτη δημοτικού, αναθυμάται τα γεγονότα, ξεκινώντας από τη μέση, από
το θάνατο της αινιγματικής δασκάλας. Και με μια μεγάλη αναδρομή πηγαίνει πίσω
στην πρώτη και τη δευτέρα δημοτικού, όταν η Δομένικα έκανε το παράξενο μάθημά
της στα 15 αγόρια, όταν τους πρωτοπήγε στην Κουπέλα, τόπος που συνοδευόταν
μυστήριο και κακές φήμες, όταν τους μύησε σε μια άλλη αίσθηση. Το πλαίσιο των
παιδιών δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες ώστε να ακούγονται όσα λέει η
δασκάλα σαν ευαγγελικές αλήθειες μιας παράξενης θρησκείας, να ανακατεύονται
πραγματικά και φανταστικά στοιχεία, να υποβάλλεται ο έρωτας των μικρών προς
γυναίκες όπως η Δομένικα ή μια κυρία Πανδώρα, να…
Ο αναγνώστης ακολουθεί μεθυσμένος την αργή
αλλά ελκυστική αφήγηση, περιμένοντας απαντήσεις σε ερωτήματα που πλανώνται
απειλητικά. Το όλο στήσιμο δεν καθαρίζει εξαρχής τον καπνό, αλλά τον αφήνει να
πνέει θολός, ώστε να μείνει το ενδιαφέρον αμείωτο.
Αυτό όμως δεν μένει σε μια εύκολη
ελκυστική ιστορία, αφού επενδύεται με καλογραμμένο λόγο και ελισσόμενη αφήγηση,
η οποία στηρίζει ικανοποιητικά το μυθοπλαστικό εγχείρημα. Σαφής αφήγηση, που
αφήνει όμως κι ένα μυστήριο για διάφορα θέματα, που εγείρει ερωτήματα, όταν
π.χ. ένας τίτλος δηλώνει ότι ο αφηγητής λέει τουλάχιστον ένα ψέμα, ένας
αιωρούμενος πέπλος μυστηρίου. Προοδευτικά, η ιστορία εμπλουτίζεται με στοιχεία
του φανταστικού, καθώς η δασκάλα συνοδεύεται από σκοτεινές δυνάμεις,
υπερφυσικές ιδιότητες, που μένουν μέσα στο καθημερινό σαν φυσικά φαινόμενα:
πασχαλίτσες που γεννιούνται από το αίμα, κόκκινες κορδέλες και διαβολικές
κινήσεις, χελιδόνια που μπαίνουν στα σπίτια και αετοί που κουβαλούν κομμένα
κεφάλια… Αν έλειπαν δυο faul, η μεγάλη σε έκταση αναδρομή στο πώς η Δομένικα απέκτησε
τις μαγικές της δυνάμεις και οι τελευταίες σελίδες που δεν προσέθεσαν σε ένταση
και σφοδρότητα, θα το χαρακτήριζα πραγματική αποκάλυψη. Και μέχρι ενός σημείου,
ξεπέρασε τις προσδοκίες μου και μου έδωσε μια βαθιά αναγνωστική εμπειρία.
Κλείνω με μερικά ερωτήματα που ίσως
επίτηδες μένουν αναπάντητα: Ποια είναι και τι συμβολίζει η Δομένικα;
Παρεμπιπτόντως, ο διευθυντής λέγεται Κερατένιος (= με κέρατα), ενώ είναι ένας
τυπικός συντηρητικός δάσκαλος, κι η δασκάλα λέγεται Δομένικα, δηλαδή Κυριακή (=
του Κυρίου). Είναι η μαγεία που συγκλονίζει τις παιδικές ψυχές; Είναι η έκσταση
που έρχεται και φλογίζει τα παρθένα εδάφη; Είμαι μια Μέδουσα που μαρμαρώνει
όποιον την αντικρύσει πραγματικά; Είναι μια θηλυκή Εωσφόρος που μυεί στον έρωτα
και στον θάνατο; Τι είναι η Κουπέλα και τι θανατερό μυστικό κουβαλά από τότε
που δεκάδες λεπροί πέθαναν εκεί;
Η γη το παραμύθι λέει του ταξιδιώτη / (που `χε αγάπη την ωραία, την
πριγκιπέσσα την κρυφή τη Δουλτσινέα) (Sadahzinia):
Δαιμονικό βιβλίο που με καθήλωσε με την
ατμόσφαιρα και το μυστήριο. Ένα ψυχολογικό θρίλερ, μια σατανική αλληγορία, μια
μυθολογία του θανάτου και του έρωτα, μυθιστόρημα του φανταστικού, του μαγικού
ρεαλισμού και του θρίλερ, ένα ψυχεδελικό κείμενο μεγάλης δύναμης.
In2life, 31/10/2018
> Ο Θανάσης Τριαρίδης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το
1970. Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Α.Π.Θ. Συνεκδότης του περιοδικού "Τα
Ποταμόπλοια" (1990-1992) και σύμβουλος έκδοσης του περιοδικού
"Mauve" (2003 και εξής). Συγγραφέας και αντιρρησίας συνείδησης. Έχει
γράψει 28 βιβλία με αφηγήσεις και δοκίμια και περισσότερα από 150 άρθρα, όλα
συγκεντρωμένα στην ιστοσελίδα http://triaridis.gr/. Στα χρόνια 1996-2001 υπήρξε
ακτιβιστής του Δικτύου DROM για τα κοινωνικά δικαιώματα των Τσιγγάνων, ενώ από
το 1996 συμμετείχε ενεργά στη δημιουργία του Δικτύου Εθελοντών Δοτών
Αιμοπεταλίων Θεσσαλονίκης. Το καλοκαίρι του 2005 διέκοψε τη 18μηνη συνεργασία
του με την εφημερίδα "Μακεδονία της Κυριακής", όταν η τελευταία
αρνήθηκε να δημοσιεύσει το κείμενό του που αφορούσε την κομμένη μακεδονική
γλώσσα και την αναγκαιότητα διδασκαλίας της στα σχολεία
(http://www.triaridis.gr/keimena/keimD046.htm). Στα χρόνια 2005-2008
δημιούργησε και συντόνισε τη σειρά "Αντιρρήσεις" στις εκδόσεις
"Τυπωθήτω", όπου εκδόθηκαν συνολικά έξι βιβλία
(http://www.triaridis.gr/keimena/keimD059.htm). Από το καλοκαίρι του 2009 είναι
αρνητής εφεδρικής στράτευσης και αντιρρησίας συνείδησης
(http://www.triaridis.gr/keimena/keimD062.htm). Τον Δεκέμβριο του 2009 έκανε
αίτηση προς τον Συνήγορο του Πολίτη για απομάκρυνση των θρησκευτικών συμβόλων
από τις σχολικές αίθουσες και για την κατάργηση της σχολικής προσευχής και του
σχολικού εκκλησιασμού (http://www.triaridis.gr/keimena/keimD063.htm). Έχει
γράψει πολλά κείμενα ενάντια στα έθνη, τις θρησκείες, τους ολοκληρωτισμούς,
τους κοσμοδιορθωτισμούς και τον ανθρωποδιορθωτισμό, το ρατσισμό και κάθε μορφή
ατομικής και συλλογικής βίας.
Πάπισσα Ιωάννα