Tuesday, November 03, 2015

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ: κρύο, βροχή και Αστυνομική Λογοτεχνία

Σαν γραμμένη από γραφομηχανή αστυνόμου που ετοιμάζει την αναφορά-του, σαν γραμμένη από γραφομηχανή τρομοκράτη που ξεκινά να επικοινωνεί με την αστυνομία, αυτή η αναφορά είναι και προ-κήρυξη...

Το καλοκαίρι διάβασα αρκετά αστυνομικά, σαν να με παρακινούσε μια διάθεση φυγής από τη φορτισμένη πολιτική πραγματικότητα, σαν να έβρισκα μέσα σ’ αυτά την απορρόφηση την οποία χρειαζόμουν από τον κόσμο που με πνίγει. Το βιβλίο μπορεί πράγματι να ανοίξει μια παρένθεση από την καθημερινότητα και να ξεκουράσει τον νου, που σφαδάζει και τύπτεται.

Κι ήμουν τυχερός, γιατί έπεσα πάνω σε καλά δείγματα του είδους, σφιχτά, γεροδεμένα, ενίοτε με προβληματισμό για την κοινωνία, με αρκετό σασπένς, με χαρακτήρες ζωντανούς και μάχιμους, με μια αφήγηση κινούμενη άμμο που με ρουφούσε για ώρες στη σεζ-λονγκ στην παραλία, στην καρέκλα στην αυλή με έναν φραπέ στο χέρι, στο κρεβάτι το βράδυ πριν κοιμηθώ..
.
Ο   ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ  βαφτίζεται μήνας των αστυνομικών αφηγημάτων και θα περιλάβει όσα διάβασα το καλοκαίρι κι ίσως κάποια που προηγήθηκαν ή ακολούθησαν: Νορβηγία, Σουηδία, Ελλάδα, Γαλλία, Αμερική, Νέα Ζηλανδία... Ο ρυθμός ανάγνωσης έφτασε και ένα την ημέρα, που υπαγορεύει ίσως και έναν ανάλογο ρυθμό δημοσίευσης, κάθε τρεις ή και δύο μέρες, ανάλογα με τη συζήτηση που θα σηκώσει.

Προκαταρκτικό ερώτημα: αρκεί να θεωρήσουμε ένα αστυνομικό μυθιστόρημα άξιο για το είδος-του ή θα πρέπει να το συγκρίνουμε με τη συνολική βιβλιοπαραγωγή;

[Το εικαστικό υλικό αντλήθηκε από: inspired.com.ua, www.killadj.com και hdwallpapers.cat]

Πατριάρχης Φώτιος

10 comments:

NO14ME said...

Χμ, δύσκολο ερώτημα που απαιτεί σκέψη, αλλά εγώ πιστεύω πως δεν πρέπει να αποκλείουμε την αστυνομική λογοτεχνία (όπως και την επιστημονική φαντασία) από το σώμα της λογοτεχνίας.

Πάπισσα Ιωάννα said...

NO14ME,
φυσικά δεν πρέπει προγραμματικά να θεωρούμε, όπως παλιά,
τα αστυνομικά και τα επιστημονικής φαντασίας μυθιστορήματα
παραλογοτεχνία
και εκτός σώματος της λογοτεχνίας.
Περισσότερο, το ερώτημά-μου αφορά στο αν μπορούμε να εκτιμήσουμε
ένα έργο ως αστυνομικό
(άρα σε ένα υποσύνολο με μειωμένες απαιτήσεις)
ή ως λογοτέχνημα
(άρα ως ανταγωνιστικό με κορυφές του είδους).
Λέμε καμιά φορά π.χ. ότι "ένα έργο είναι πολύ καλό"
και προσθέτουμε "για αστυνομικό".
Αρκεί;
Π.Φ.

NO14ME said...

Εμένα όχι μόνο δεν μου αρκεί αλλά με εκνευρίζει κιόλας. Επίσης λένε: για ελληνικό καλό είναι. Και δεν το λένε μόνο για τη λογοτεχνία.

anagnostria said...

Είναι γνωστό σε όσους παρακολουθούν το blog μου, ότι αγαπώ ιδιαίτερα την αστυνομική λογοτεχνία. Εντούτοις, νομίζω πως,παρ' όλο ότι τα σύγχρονα αστυνομικά έχουν προσλάβει και άλλα χαρακτηριστικά (κοινωνικά, ψυχολογικά κ.λπ.), αυτό δεν αρκεί για να ενταχθούν στο ευρύτερο λογοτεχνικό σώμα. Θα πρέπει να κρίνονται ως ιδιαίτερο είδος, εκτός αν τα άλλα στοιχεία υπερτερούν. Για παράδειγμα το "Πρέπει να μιλήσουμε για τον Κέβιν", ή το "Σκοτεινός τόπος" ή το "Κάρμεν" και άλλα παρόμοια, είναι δύσκολο να ενταχθούν αποκλειστικά στο αστυνομικό είδος.

Πάπισσα Ιωάννα said...

NO14ME,
παρόλο που δεν μπορούμε να κρίνουμε τα πάντα μέσα στο παγκόσμιο πλαίσιο,
γιατί τότε δεν θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για το εθνικό,
συμφωνώ ότι ένα αστυνομικό έργο
πρέπει να κρίνεται όπως κάθε άλλο λογοτεχνικό.
Π.Φ.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Anagnostria,
άρα παραδεχόμαστε ότι (ακόμα) το αστυνομικό είδος
είναι κατώτερο από τα άλλα,
είναι ακόμα ένα είδος παραλογοτεχνίας,
είναι πιο πολύ γρίφος και λιγότερο αισθητικό αποτέλεσμα;
Π.Φ.

anagnostria said...

Καλημέρα, Πατριάρχη μου. Όχι, δεν εννοώ κατώτερο είδος αλλά διαφορετικό είδος, εάν αυτό που κυριαρχεί είναι ο γρίφος και η προσπάθεια επίλυσής του. Για παράδειγμα τα μυθιστορήματα της Άγκαθα Κρίστι. Τα διαβάζουμε ευχαρίστως (όσοι αγαπούμε αυτό το είδος) άσχετα με τη λογοτεχνικότητά τους. Τα παραδείγματα όμως μυθιστορημάτων που ανέφερα πιο πάνω, βεβαίως πρέπει να κριθούν λογοτεχνικά, γιατί, αν και υπάρχει το αστυνομικό στοιχείο δεν είναι αυτό που κυριαρχεί.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Anagnostria,
αν διαβάζω μέσα από τις γραμμές των λόγων-σου,
το αμιγές αστυνομικό δεν έχει λογοτεχνικότητα.
Μόνο αν ξεπεράσει τον εαυτό-του,
μπορεί να εκληφθεί ως αισθητικό προϊόν, να εκτιμηθεί όπως η υπόλοιπη λογοτεχνία.
Αλλιώς, μένει ένα ελαφρύ ανάγνωσμα,
παρά τα όποια καλά-του στοιχεία (σασπένς, δράση...).
Αυτό εννοείς;
Π.Φ.

anagnostria said...

Ναι, αυτό εννοώ, δεν ξέρω αν συμφωνείς. Χαιρετώ.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Σε γενικές γραμμές, ναι.
Κι αυτό γιατί κάθε μυθιστόρημα κρίνεται με βάση το είδος-του,
αλλά και με βάση τη λογοτεχνικότητά-του.
Αν ένα αστυνομικό είναι πολύ καλό στη δράση,
τότε απλώς είναι παραλογοτεχνία μίας χρήσεως.
Αν όμως διαθέτει ό,τι άλλο αξίζει σε ένα καλό έργο τέχνης,
γλώσσα, χαρακτήρες, προβληματισμό, ατμόσφαιρα κ.ο.κ.,
τότε εντάσσεται στη λογοτεχνική ιεραρχία και καταξιώνεται ή όχι.
Καλημέρα, Anagnostria
Π.Φ.