“Συγγενής” της Καρολίνας Μέρμηγκα

Η μεγάλη λογοτεχνία προεκτείνει τα σενάρια της ζωής-μας, δοκιμάζοντας τις αντοχές της με πιθανές ιστορίες και πιθανότητες. Κι εκεί, μπορεί κανείς να αντιληφθεί τη μοίρα του αίματος και τις ψυχολογικές σταθερές ή αστάθειες της συγγένειας. 

 

 

Νες καφές γλυκός:

Καρολίνα Μέρμηγκα

“Συγγενής”

εκδόσεις Μελάνι

2013 

Οι παραδοσιακοί όροι συγγένειας έχουν αλλάξει ριζικά τα τελευταία χρόνια και έτσι αναγκαστικά έχει αλλάξει και η αίσθησή-μας για το αίμα, την οικογένεια, τους δεσμούς που μας συνδέουν με τους άλλους. Και παλιότερα βέβαια τα εξώγαμα ή τα υιοθετημένη διατάρασσαν την εικόνα της κλασικής συμπαγούς οικογένειας, αλλά το τελευταίο διάστημα το ρεπερτόριο έχει επεκταθεί με DNA και επαληθεύσεις συγγένειας, με τη δυνητική κλωνοποίηση, με την εξωσωματική γονιμοποίηση, με τις παρένθετες μητέρες κ.ο.κ.

Η Μέρμηγκα βάζει τον ήρωά-της τον Μιχάλη να ανακαλύπτει στα πενήντα-του ότι έχει μία κόρη τριάντα χρονών από την εποχή που ήταν φοιτητής. Τώρα, λοιπόν, που το ανακάλυψε και παρόλο που η κόρη-του Μάγδα δεν έχει καμία απαίτηση από αυτόν, αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο βλέπει τη φύση και τα δικαιώματά-της, αλλά και την υφιστάμενη οικογένειά-του, τη γυναίκα-του δηλαδή Αλεξάνδρα και τον γιο-του Στέφανο. Η νόθη κόρη βάζει μια μικρή βόμβα στα θεμέλια της ύπαρξής-του, βόμβα που κανείς δεν ξέρει πότε θα σκάσει, όσο κι αν θεωρητικά δεν πρόκειται να επηρεάσει σε βάθος τη ζωή-του.

Από την άλλη, μια φίλη της Αλεξάνδρας η Μαριέττα έχασε την κόρη-της και ζει με την ανάμνησή-της. Προκειμένου να μπορέσει, έστω και έμμεσα, να την αναβιώσει, ζητά από τον γαμπρό-της να κυοφορήσει ακόμα και η ίδια τα κατεψυγμένα γονιμοποιημένα ωάρια της κόρης-της, ώστε να γεννηθεί το εγγόνι-της, το μόνο ον που μπορεί να της θυμίζει την αδικοχαμένη κόρη-της. Ο Άγγλος όμως γαμπρός-της δεν έχει καμία όρεξη να κάνει παιδί υπό αυτές τις συνθήκες.

Για να καταλάβει κανείς την ομαλότητα, οφείλει να μελετήσει την ανωμαλία, ώστε να κατανοήσει πώς και πού μπορεί να στραβώσει η ζωή. Η πιθανή ανακάλυψη μιας χαμένης κόρης, η υιοθεσία που δεν τη γνωρίζει η Αλεξάνδρα, η θέληση από τη γιαγιά να “αναστήσει” την κόρη-της με την απόψυξη των εμβρύων είναι ακραία τεστ αντοχής για την παραδοσιακή οικογένεια και τις παγιωμένες συνήθειές-της. Είναι ταυτόχρονα και επιθέσεις της τύχης στο πρόγραμμα που έχει εκπονήσει κάθε άνθρωπος, τύχης που σχετικοποιεί τα πάντα και προβάλλει τον παράγοντα σύμπτωση ως κινητήριο μοχλό.

Κι ακόμα περισσότερο η μοίρα, ως η δύναμη που προκαθορίζει καταστάσεις πριν από μας και χωρίς εμάς, ενδέχεται να αλλάξει ισορροπίες και να αναταράξει τη ροή της ζωής. Είναι μοίρα η κληρονομικότητα, η δι’ αίματος συγγένεια, η επέμβαση στον κύκλο της ζωής; Και πόσο το αίμα μπορεί να επιδράσει στην ψυχολογία του ατόμου, να το κάνει να ξαναδεί όσα ως τώρα τα έβλεπε με σταθερή ματιά. Θα μπορούσε κανείς να πει παράλληλα ότι το βιβλίο θέτει τη μοίρα ως αστάθμητο παράγοντα, για να εξετάσει τις αντιδράσεις των εμπλεκομένων σε μια πιθανή εξέλιξη της ζωής-τους, που δεν την είχαν προγραμματίσει.

Το βιβλίο της Μέρμηγκα ήταν πραγματική αποκάλυψη, ένα από τα καλύτερα βιβλία μέσα στο 2013. Απλό, εύστοχο, δηλώνει την καθημερινότητα και δοκιμάζει σενάρια που δεν είναι πλέον επιστημονική φαντασία. Η βιοηθική-μας κουλτούρα δεν είναι ακόμα πολύ ισχυρή και κάθε προβληματισμός σ’ αυτήν την κατεύθυνση μπορεί να αποβεί προέκταση αυτογνωσίας.

 

[το φωτογραφικό υλικό αντλήθηκε από: www.fetoscope.net, www.merledress.com, www.eggfreezing.com, www.slleisureandculture.co.uk και supremeboundlessway.com]

Πατριάρχης Φώτιος