Friday, September 04, 2009

Φραπέ με πάγο: Κάλλια Παπαδάκη

«Ο ήχος του ακάλυπτου»
εκδόσεις Πόλις
2009


Έξι διηγήματα πρωτοεμφανιζόμενης συγγραφέως. Τι αξίζει να δει κανείς σε πρώτη ανάγνωση: αφενός, οι έξι ιστορίες συστήνουν ένα είδος σπονδυλωτού μυθιστορήματος, αφού με κέντρο μια πολυκατοικία παρακολουθούμε έξι αυτοτελείς ιστορίες, των οποίων όμως οι ήρωες μπαινοβγαίνουν ως κομπάρσοι από τη μία στην άλλη. Έτσι, η πολυκατοικία μετατρέπεται σε μικρόκοσμο, σε κοινωνικό σύνολο στο οποίο αντανακλώνται μέχρι ενός σημείου οι γενικότερες τάσεις και οι δυναμικές της κοινωνίας.
Συνάμα, η γλώσσα-της δείχνει ωριμότητα, δείχνει δούλεμα και υπομονή, δείχνει πως δεν γράφει απλώς για να διεκπεραιώσει την αφήγηση με ύφος ουδέτερο, άψυχο, άχρωμο. Η γλώσσα-της κρατάει ένα είδος ζεστασιάς, ή μάλλον έναν δικό-της σφυγμό, καθημερινό όσο και ανοίκειο, απλό όσο και καλοδουλεμένο. Κι αυτή η γλώσσα είναι που αποτυπώνει τον εσωτερικό μονόλογο των ηρώων και την ψυχοσύνθεσή-τους, ειδικά στις δύσκολες στιγμές, όπου η λογική ατονεί και η θολή ψυχολογία καλπάζει.
Από την άλλη, όμως, η πλοκή κάθε διηγήματος αυτή καθεαυτή δεν είναι ούτε ενδιαφέρουσα (το λιγότερο) ούτε σφριγηλή. Οι ιστορίες της Παπαδάκη δεν διακρίνονται για αρτιότητα στη σύνθεση των γεγονότων, αλλά περισσότερο για την ατμόσφαιρα που υποβάλλουν. Μάλιστα η δεύτερη ιστορία, αν δεν κάνω λάθος, κλείνει με αφέλεια, με μια απάτη που δεν πείθει καθόλου για τον ρεαλισμό-της. Γενικότερα, τα διηγήματά-της δεν μας παίρνουν από το χέρι, δεν δένουν τα επιμέρους στοιχεία προς επίτευξη ενός αφηγηματικού στόχου.
Η Παπαδάκη ξέρει να γράφει, ξέρει να συλλαμβάνει το σφυγμό των έξι αφηγητών-ηρώων-της και γι’ αυτό χαιρετίζω το πρωτόλειό-της ως ευοίωνη συμβολή στο λογοτεχνικό γίγνεσθαι.
Κι ένα τελευταίο: η πολυκατοικία ως μικρόκοσμος, ως πεδίο δράσης που αντανακλά την κοινωνία ευρύτερα παίζει πολύ τη χρονιά που πέρασε. Η Κων/να Τασσοπούλου με «Τα κοινόχρηστα» (2008) γράφει ένα σπονδυλωτό μυθιστόρημα με ήρωες τους ενοίκους μιας πολυκατοικίας και τα «κοινόχρηστα» μυστικά τους. Τι δείχνει αυτή η τάση;

Πατριάρχης Φώτιος

4 comments:

Γιάννης Πλιώτας said...

Νομίζω ήταν μια αξιόλογη δουλειά. Το διάβασα πολύ ευχάριστα. Η γνώμη μου στο ιστολόγιό μου: http://giannis-pliotas.blogspot.com/2009/05/28.html (συνοδεύεται και από συνέντευξη της κυρίας Παπαδάκη)

Θεόφιλος Ελευθεριάδης said...

"η πολυκατοικία ως μικρόκοσμος, ως πεδίο δράσης που αντανακλά την κοινωνία ευρύτερα παίζει πολύ τη χρονιά που πέρασε. Η Κων/να Τασσοπούλου με «Τα κοινόχρηστα» (2008) γράφει ένα σπονδυλωτό μυθιστόρημα με ήρωες τους ενοίκους μιας πολυκατοικίας και τα «κοινόχρηστα» μυστικά τους. Τι δείχνει αυτή η τάση;"

Ότι η πολυκατοικία στην Ελλάδα, εμπνέει όσο και το "Μέγαρο Γιακουμπιάν" στην Αίγυπτο .
Ότι γίναμε πολλοί και αυτό δεν θα μπορούσε να μην αποτυπωθεί και στην λογοτεχνία.
Και ότι μιά επιτυχία βρίσκει συχνά μιμητές .

Πάπισσα Ιωάννα said...

Γιάννη,
καλωσόρισες στο καφέ μας.

Θεόφιλε,
πολύ καλές σκέψεις.
Πατριάρχης Φώτιος

Γιάννης Πλιώτας said...

Καλώς σας βρήκα.
Για το ότι η πολυκατοικία παίζει πολύ και θα συνεχίσει να παίζει στους νέους συγγραφείς είναι φυσικό.
Η δράση από τις αυλές της προηγούμενης (συγγραφικής) γενιάς, έχει μεταφερθεί στους ακάλυπτους και τους φωταγωγούς.
Για το ότι γίναμε πολλοί και ότι ο ένας πάνω απ' τον άλλο θα αποτυπωθεί στη λογοτεχνία συμφωνώ.
Το ότι "μια επιτυχία βρίσκει μιμητές" δεν νομίζω ότι ταιριάζει στη συγκεκριμένη περίπτωση και μάλιστα όταν δύο βιβλία απέχουν το ένα από το άλλο μόνο μερικούς μήνες.