Pierre Boileau – Thomas Narcejac, “Οι διαβόλισσες”

Δαιμονικό! Και λόγω της εικασίας για φάντασμα, και κυρίως για τη σατανική ίντριγκα. Πιο λίγο αστυνομικό, παρόλο που έχουμε… πτώμα, και πιο πολύ ψυχολογικό και έξυπνα αφηγηματικά ανατρεπτικό.

Pierre Boileau – Thomas Narcejac “Celle qui n'était plus (Les Diaboliques)” 1962 “Οι διαβόλισσες” μετ. Ε. Καββαδία εκδόσεις Άγρα -2018

Όλη η ζωή του ένας παραπονιάρης μύθος τυλιγμένος / στου νου του την ανέμη και στου ονείρου την απόχη / κι αυτός στ’ άλογο με τα όπλα του στο στήθος φορτωμένος / περνάει κι όλοι γιουχάρουν "Δον Κιχώτη" (Sadahzinia):

Εξαιρετική ταινία “Les Diaboliques” (1955). Με τις Simone Signoret και Véra Clouzot. Ψυχολογικό θρίλερ στηριγμένο στο μυθιστόρημα των δύο Γάλλων. Και τώρα βρίσκω την ευκαιρία να διαβάσω το βιβλίο και να θαυμάσω και στη σελίδα τον παλμό δύο έξοχων συγγραφέων.

Αυτό ζητάει η καρδιά του ν’ αλαφρώσει. / Να φέρει ανάσκελα το κόσμο από τη βάση (Sadahzinia):

Το μυθιστόρημα φαίνεται αστυνομικό χωρίς αστυνόμο, αλλά πιο πολύ είναι ψυχολογικό. Ο εμπορικός αντιπρόσωπος Fernand Ravinel σχεδιάζει να δολοφονήσει μαζί με την ερωμένη του Lucienne, που είναι γιατρός, τη γυναίκα του Mireille, προκειμένου να καρπωθεί τα χρήματα από το ασφαλιστικό συμβόλαιο. Αυτό το υπέγραψαν και οι δύο ώστε ο άλλος να πάρει τα χρήματα, άμα ο ένας πεθάνει. Κι όντως την κοιμίζουν με ναρκωτικό, την πνίγουν στην μπανιέρα και την πάνε στο σπίτι τους στην Angen όπου αφήνουν το πνιγμένο σώμα στο ρέμα που είναι ακριβώς δίπλα. Όλη η επιχείρηση αποσκοπούσε να φανεί ότι ήταν αυτοκτονία διά πνιγμού.

Όμως την επόμενη μέρα, όταν φτάνει ο πρωταγωνιστής δήθεν αμέριμνος εκεί και περιμένει να ανακαλύψει το πτώμα, εκείνο έχει γίνει άφαντο… Αρχίζει πυρετωδώς να ψάχνει, να σκέφτεται, να φαντάζεται απαγωγή, να βρίσκεται σε οικτρή ψυχολογική κατάσταση… Όταν μάλιστα δέχεται γράμματα από τη …νεκρή σύζυγό του, πιστεύει βάσιμα ότι αυτή είναι φάντασμα. Η τρέλα είναι ήδη προ των θυρών!

Το ανάγνωσμα είναι απολαυστικό. Όχι μόνο επειδή παρακολουθούμε τη διασαλευμένη του σκέψη, που τον ωθεί στο να κάνει απεγνωσμένες κινήσεις, όπως π.χ. να προσλάβει έναν ντετέκτιβ. Είναι πιο πολύ η παγίδα στην οποία έχει πέσει ο Ravinel και μαζί μ’ αυτόν ο αναγνώστης, αφού ως αναξιόπιστος αφηγητής, ως παραπλανημένος αφηγητής, δεν μπορεί να φανταστεί τη δολοπλοκία στην οποία έχει πέσει θύμα. Έτσι, όλα στηρίζονται σε μια αυταπάτη-απάτη, που δεν την υπολογίζει κανείς [εκτός αν έχει δει την ταινία]. Όταν έρθει το τέλος, όλα φωτίζονται από μια έξυπνη ιδέα, που μετατρέπει τον θύτη σε θύμα και ορθώνεται ως η τέλεια ίντριγκα. 

Η γη το παραμύθι λέει του ταξιδιώτη / (που `χε αγάπη την ωραία, την πριγκιπέσσα την κρυφή τη Δουλτσινέα) (Sadahzinia):

Το ερωτικό τρίγωνο είναι ένα γνωστό μοτίβο (στο θέατρο το έχει εξυψώσει σε δομικό στοιχείο ο Ibsen). Στην αστυνομική λογοτεχνία λειτουργεί πολύ έξυπνα όταν οι πόλοι δεν είναι σταθεροί και ο ένας εναλλάσσεται στην αθωότητα και την ενοχή με τους άλλους. Εδώ παίρνει φοβερές διαστάσεις, αφού οι συνεχείς ανατροπές δυναμιτίζουν τη λογική, η νεκρή δεν είναι νεκρή κι η λέξη boomerang έρχεται να κανονιοβολήσει ό,τι σταθερό νομίζαμε ότι υπάρχει.

> Ο Πιερ Μπουαλό (1906-1989) μαζί με τον Τομά Ναρσεζάκ (1908-1998) αποτέλεσαν για 35 ολόκληρα χρόνια ένα διάσημο δίδυμο στο χώρο του γαλλικού αστυνομικού μυθιστορήματος. Αποφάσισαν να ανανεώσουν το αστυνομικό μυθιστόρημα χαράζοντας έναν νέο δρόμο, το μυθιστόρημα αγωνίας (roman de suspense). Η πρώτη τους μεγάλη επιτυχία ήταν το "Les diaboliques", 1952 ("Οι διαβολικές", ελλ. έκδοση: "Eκείνη που δεν υπήρχε πια"/"Oι διαβολογυναίκες"), που μεταφέρθηκε και στον κινηματογράφο με τίτλο "Οι διαβολογυναίκες". Ακολούθησαν πενήντα μυθιστορήματα και συλλογές διηγημάτων, σενάρια για το σινεμά και την τηλεόραση, θεωρητικά βιβλία για το αστυνομικό μυθιστόρημα. Από τα μυθιστορήματά τους, τα περισσότερα από τα οποία μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο, ενδεικτικά: "Les louves", 1955 (προβλήθηκε στην Ελλάδα με τίτλο "Oι λύκαινες")· "Les magiciennes", 1957 (προβλήθηκε με τίτλο "Tο έγκλημα του τσίρκου")· "Meurtre en 45 tours", 1959 (προβλήθηκε με τίτλο "Δολοφονία σε 45 στροφές")· "Les victimes", 1964 (ελληνική έκδοση: "Tα θύματα") κ.ά. Ο Πιερ Mπουαλό πέθανε το 1989. Ο Τομά Ναρσεζάκ εξακολούθησε να γράφει μυθιστορήματα μόνος πια, αλλά υπογράφοντας και με τα δύο ονόματα. "Έφυγε" το 1998, λίγο πριν το τέλος του 20ού αιώνα.

Πάπισσα Ιωάννα