“Η κατάρα των Ελλήνων” της Γεωργίας Γαλάνη

Η Αρά δεν είναι μια Ερινύα που κυνηγά, δεν είναι μια Μοίρα που ταλανίζει, δεν είναι ο Διωγμός χωρίς τέλος, αλλά μια δύναμη που μπορεί να ξαναγεννήσει τον Πέρση με άλλη αύρα. Ο Μάνος Κοντολέων σε πρόσφατη ανάρτησή-του έθεσε το θέμα του ιστορικού μυθιστορήματος κι εδώ ξαναδοκιμάζουμε την εφαρμογή-του. 

 

 

Περσικός καφές στη χόβολη:

Γεωργίας Γαλάνη

“Η κατάρα των Ελλήνων”

εκδόσεις Πατάκη

2013 

            Στα 22-της χρόνια η νεαρότατη συγγραφέας (γεννηθείσα το 1991) έχει ήδη εκδώσει δύο βιβλία· “Ο ήλιος δύο κόσμων” (2010) αναφέρεται στον Μεγάλο Αλέξανδρο και τώρα “Η κατάρα των Ελλήνων” καταπιάνεται με τους Περσικούς πολέμους. Παρά το νεαρό της ηλικίας, η Γαλάνη δείχνει αξιοθαύμαστη αφηγηματική άνεση, που δεν κάνει καμία κοιλιά στη γλώσσα, στο ύφος ή στη φυσικότητα της γραφής. Βεβαίως, αυτό οφείλεται εν πολλοίς και στο υλικό-της, το οποίο επειδή αποτελεί την ιστορία των κλασσικών χρόνων, την οποία έχει σπουδάσει, είναι πιο εύκολο να το χειριστεί και να στηρίξει πάνω σ’ αυτό τη λογοτεχνική-της γραφή.

            Με τους Περσικούς πολέμους ασχολήθηκε πρόσφατα ο Στεφανάκης στο έργο-του “Θα πολεμάς με τους Θεούς” το οποίο σκιαγραφεί τη μορφή του Λεωνίδα. Η Γαλάνη, ανάλογα, πραγματεύεται το κρίσιμο 480 π.Χ. τόσο στη μάχη στις Θερμοπύλες όσο και στη ναυμαχία της Σαλαμίνας, υιοθετώντας την οπτική γωνία ενός Πέρση, του Αρταχαίη, και προσπαθώντας να δει τα πράγματα από τη δική-τους σκοπιά. Ο Αρταχαίης γίνεται μυθιστορηματικός ήρωας, που, αν και στην αρχή είχε την απόλυτη εύνοια του βασιλιά Ξέρξη, αργότερα διαβλήθηκε και δραπέτευσε φυγάς στην Ελλάδα. Την ίδια σκοπιά, την περσική δηλαδή, επέλεξε και ο Άγγελος Βλάχος στο μυθιστόρημά-του “Ξέρξης: χαρτιά προσωπικά” (1979).

            Το βιβλίο διαβάζεται από τον αναγνώστη με ιστορική κατά βάση περιέργεια, χωρίς να αδιαφορεί για τις μελετημένες περιγραφές, τη θέαση της ελληνικής ψυχής από τα μάτια ενός ξένου, τις τραγικές και συγκινητικές στιγμές… Είπα και πριν ότι ο Αρταχαίης δεν είναι απλώς ο αυτόπτης μάρτυρας που καταθέτει τη μαρτυρία-του στον Ηρόδοτο (αυτή είναι η σύλληψη της συγγραφέως), αλλά στοχάζεται πάνω στον αντίπαλο και σταδιακά από αμήχανος και αρνητικός απέναντι στον ελληνισμό γίνεται θαυμαστής-του. Ωστόσο, παρά την όποια τραγική μοίρα που επιφυλάσσει στον ήρωά-της, την προδοσία και την προσπάθεια να επιβιώσει σε μια ξένη χώρα, την προσπάθεια πάνω απ’ όλα να αυτοστοχαστεί και να βρει την ελευθερία των Ελλήνων ως αντίβαρο στον δεσποτισμό των Περσών, ο αναγνώστης αισθάνεται μεγαλύτερο ενδιαφέρον, όταν η τύχη του Αρταχαίη συμβαδίζει με τις μάχες των Μήδων με τους Έλληνες.

            Η ζωή του Αρταχαίη στην Ελλάδα και αργότερα στην Αίγυπτο δείχνει πως πρόθεση του έργου δεν είναι η αναπαράσταση των Περσικών πολέμων, αλλά η ανάδειξη δύο διαφορετικών μορφών πολιτισμού. Μόνο όταν ο πρωταγωνιστής ξέφυγε από τον περσικό τρόπο υποταγής στον βασιλιά και ξαναβαπτίστηκε στον ελληνικό τρόπο της ελευθερίας και των προσωπικών επιλογών, μόνο τότε επανεφηύρε τον εαυτό-του και έχτισε μια νέα ζωή στα ερείπια της παλιάς.

 

[Οι τρείς πρώτες εικόνες αντλήθηκαν από: www.ancienthoplitikon.com, www.trekearth.com και www.bible-history.com, ενώ η τελευταία είναι από επίσκεψή μου στο Βερολίνο (οριακά φαίνομαι κι εγώ σε νεαρή ηλικία). Στα μουσεία του Βερολίνου φυλάσσονται πολλά ευρήματα από την Περσική Αυτοκρατορία των κλασικών χρόνων] 

Πατριάρχης Φώτιος