Ρίτσαρντ Μπρότιγκαν, “Η έκτρωση”

ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ -4. Πώς συνδέεται μια βιβλιοθήκη χωρίς πελάτες, με άπειρα βιβλία επισκεπτών-συγγραφέων-κομητών και μια έκτρωση; Πώς δεν συνδέονται πολλά πράγματα στη ζωή μας;

Richard Brautigan “The Abortion” 1971 Ρίτσαρντ Μπρότιγκαν “Η έκτρωση” μετ. Στ. Ιντζές εκδόσεις Ενύπνιο -2018

Όλη η ζωή του ένας παραπονιάρης μύθος τυλιγμένος / στου νου του την ανέμη και στου ονείρου την απόχη / κι αυτός στ’ άλογο με τα όπλα του στο στήθος φορτωμένος / περνάει κι όλοι γιουχάρουν "Δον Κιχώτη" (Sadahzinia):

Διαβάζοντας το αστυνομικό έργο του Μαλαφέκα “Δεν λες κουβέντα”, έπεφτα ξανά και ξανά σε κάποιον Brautigan, Αμερικανό συγγραφέα, τον οποίο κουβαλά μαζί του ο πρωταγωνιστής. Έτσι, όταν τον πέτυχα στο βιβλιοπωλείο, μπήκα ευάλωτη στον πειρασμό.

Αυτό ζητάει η καρδιά του ν’ αλαφρώσει. / Να φέρει ανάσκελα το κόσμο από τη βάση (Sadahzinia):

Παράξενο βιβλίο επειδή προάγει το αναίτιο και το τυχαίο σε μια μεταμοντέρνα τιμή στην παραδοξότητα του κόσμου. Αλλά η γοητεία του ξεκινά από αυτό, αλλά και από την έναρξή του στο περιβάλλον μιας βιβλιοθήκης.

Ο ήρωας εργάζεται ως βιβλιοθηκάριος σε μια παράξενη βιβλιοθήκη. Σ’ αυτήν ο καθένας, από παιδιά έως σαλεμένους συγγραφείς, μπορεί να καταθέσει ένα αντίγραφο έργου του, χειρόγραφο ή έντυπο, το οποίο καταγράφεται αλλά ποτέ δεν πρόκειται κανείς να το ζητήσει, γιατί η βιβλιοθήκη δεν είναι δανειστική. Η βιβλιοθήκη είναι ανοικτή όλη τη μέρα, 24 ώρες το εικοσιτετράωρο, εφτά μέρες την εβδομάδα και όντως εμφανίζονται πολλοί που έρχονται να αφήσουν ένα βιβλίο τους.

Πολλά τα γόνιμα αναπάντητα ερωτήματα; Τι είδους βιβλιοθήκη είναι αυτή; Ποιος ο λόγος ύπαρξής της και ποιος ο λόγος να πάει κανείς να καταθέσει ένα έργο του; Γιατί ο πρωταγωνιστής μένει εκεί καθώς είναι εγκλωβισμένος και οικονομικά ενδεής;

Τα λιμνάζοντα νερά ταρακουνιούνται όταν εμφανίζεται η Vida, μια πανέμορφη κοπέλα που θαμπώνει όποιον τη δει, εμφανίζεται στη βιβλιοθήκη και τελικά μένει εκεί ως ερωμένη του βιβλιοθηκάριου. Άλλο ένα παράδοξο, καθώς η Vida νιώθει άβολα με το σώμα της κι επιπλέον προσελκύεται από τον πρωταγωνιστή, ενώ αυτός είναι στάσιμος, άβουλος και καθηλωμένος στη μίζερη ζωή του. Κι όταν αυτή μένει έγκυος, αποφασίζουν να προβούν σε έκτρωση. Η εξιστόρηση της προετοιμασίας, της μετάβασης στην Tijuana του Mexico για να ρίξουν το παιδί, και η επιστροφή τους κρατάει πολλές σελίδες, παράδοξα πολλές…

Όλο αυτό το μυστήριο, συντεθειμένο από πολλά επιμέρους μυστήρια, πολλά αναίτια δεδομένα που αφήνουν νήματα αν-ερμηνείας, μπορεί να οδηγήσουν σε δύο πιθανές καταλήξεις: ή θα δέσουν σε ένα αποκαλυπτικό τέλος που θα εξηγήσει τα ανεξήγητα ή (πιο πιθανό) δεν θα συγκλίνουν σε μια μεταμοντέρνα ωδή στο τυχαίο και στο ανερμήνευτο.

Η γη το παραμύθι λέει του ταξιδιώτη / (που `χε αγάπη την ωραία, την πριγκιπέσσα την κρυφή τη Δουλτσινέα) (Sadahzinia):

Το τέλος του έργου είναι εξίσου αναίτιο με τα προηγούμενα. Η ανατροπή έρχεται χωρίς εξήγηση, αλλά στο ίδιο μήκος με όλο το βιβλίο. Στο πλαίσιο της μεταμοντέρνας συνθήκης των ασυνεχών αφηγήσεων, της θεωρίας του χάους και της θραύσης της σχέσης αιτία-αποτέλεσμα, ο Brautigan δείχνει ότι η ζωή είναι συχνά εική και ως έτυχε.

[λίγο μεγαλύτερη προσοχή στο αυτί: σάτιρα και όχι σάτυρα. Και αυτοκτόνησε το 1984 κι όχι το 1982]

In2life, 10.4.2019 

> Ο Ρίτσαρντ Μπρότιγκαν (1935-1984) ήταν Αμερικάνος πεζογράφος και ποιητής. Χαρακτηριστικά των έργων του είναι η μαύρη κωμωδία, η παρωδία και η σάτιρα. Αυτοκτόνησε το 1984. Μεταξύ των συγγραφέων που αναφέρουν τον Μπρότιγκαν ως κύρια επιρροή τους είναι οι Χαρούκι Μουρακάμι, Γ.Π. Κινσέλα, Σάρα Χολ και Κρίστοφερ Μουρ. Γνωστότερο μυθιστόρημά του είναι "Το ψάρεμα της πέστροφας στην Αμερική" ("Trout Fishing in America", 1967).

Πάπισσα Ιωάννα