Πέτρος Μάρκαρης, “Σεμινάρια φονικής γραφής”

Είναι το πανεπιστήμιο ένας χώρος όπου παλιά υπήρχαν προσωπικότητες και αρχές και τώρα όχι; Πιθανότατα. Αλλά πόσο καθοριστικά είναι τα χωράφια αυτά για να οδηγηθούμε σε φόνους;

Πέτρος Μάρκαρης “Σεμινάρια φονικής γραφής” εκδόσεις Γαβριηλίδη  -2018

Maybe I'm foolish, Maybe I'm blind, Thinking I can see through this:

Ο τίτλος του τελευταίου μυθιστορήματος του Μάρκαρη παραπέμπει στα “σεμινάρια δημιουργικής γραφής”. Κι εγώ που διαβάζω τον συγγραφέα, άλλοτε μ’ αρέσει άλλοτε όχι, μπήκα με περιέργεια στο νέο story…

Don't ask my opinion, Don't ask me to lie:

Συναντάς τα κλασικά. Ο αστυνόμος Χαρίτος με τη μικροαστή γυναίκα του, όπως βέβαια είναι κι αυτός. Καταρχάς διακοπές κι έπειτα, μετά τη συνταξιοδότηση του αρχηγού Γκίκα, αντ’ αυτού. Επικεφαλής αλλά χωρίς εξουσία και τουπέ. Και σ’ αυτήν την ομαλή μετάβαση απ’ το καλοκαίρι στο φθινόπωρο σκάει η είδηση της δολοφονίας του υπουργού Κλέαρχου Ραψάνη. Με παραθείο βαλμένο σε τούρτα. Και μια προκήρυξη από τρομοκρατική οργάνωση ν’ αναλαμβάνει την ευθύνη με το δικαιολογητικό ότι ο Ραψάνης εγκατέλειψε το πανεπιστήμιο, όπου δίδασκε, για να ασχοληθεί με την πολιτική!

Η ιστορία βαδίζει στα γνωστά χνάρια του Μάρκαρη. Η αστυνομική ιστορία με την καθημερινότητα του Χαρίτου, οι σκέψεις του για το έγκλημα αλλά και για την κοινωνικοπολιτική ζωή της Ελλάδας. Στο πρώτο θύμα προστίθεται και ένα δεύτερο. Έτσι, σχηματίζεται σιγά σιγά το μοτίβο πάνω στο οποίο θα κυλήσει το έργο. Δυο κι έπειτα τρεις πολιτικοί που ήταν προηγουμένως ακαδημαϊκοί καθηγητές.

Ο Μάρκαρης, ενώ τα καταφέρνει καλά στο κομμάτι της έρευνας και της πορείας μέσα στην Αθήνα, κάνει συχνά πραγματολογικά λάθη, όπου δεν ξέρει τον χώρο. Έτσι, βλέπω πολλές αστοχίες στην περιγραφή του πανεπιστημιακού χώρου και σε άλλα σημεία, που χάνουν την αλήθεια και την αληθοφάνειά τους.

Τελικά, το αστυνομικό μυθιστόρημα τύπου Μάρκαρη στηρίζεται στη σκόπιμη καθυστέρηση. Πολλές εικασίες και κινήσεις που φαίνονται ότι θα αποτύχουν. Ως αναγνώστες βλέπουμε το μοτίβο, ενώ ο Χαρίτος κινείται γύρω από αυτό, ξύνοντας λίγο λίγο το αίνιγμα. Οι σελίδες γεμίζουν με αργό ρυθμό κι, αφού καλυφθούν με μια σειρά προκαλύψεων, καταλήγουμε στο εξ αρχής προδιαγεγραμμένο.

I'm only human, That's all it takes, To put the blame on me:

Δυστυχώς, ο συγγραφέας γράφει με αυτόματο πιλότο κι αυτό κάνει τα κείμενά του άνευρα. Έχει βρει έναν μπούσουλα, ένα καλούπι και πορεύεται μ’ αυτό. Κάτι τέτοιο όμως είναι ευκολία, που θα έπρεπε ο ίδιος να βρει τρόπους να τη σπάσει. Όχι να βρίσκει νέα θέματα, αλλά να βρει πόρτες να ξεφύγει από τον εαυτό του.

Ακόμη περισσότερο είναι ένα αδύναμο βιβλίο γιατί βασίζεται σε σαθρή ιδεολογική βάση. Με άλλα λόγια, το κίνητρο για τους φόνους κι οι δολοφόνοι φαίνονται πολύ αδύναμοι. Σε μια κοινωνία με μύρια τόσα προβλήματα ο χώρος και τα συμπτώματα της παθογένειας είναι πολύ προβληματικά. Ο τίτλος δεν έχει πραγματική σχέση με τον πυρήνα του μυθιστορήματος και το όλο πλαίσιο είναι πολύ λίγο πειστικό.

Δείτε την άποψη της Anagnostria.

> Ο Πέτρος Μάρκαρης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1937. Εμφανίστηκε στα ελληνικά γράμματα το 1965 με το θεατρικό έργο "Η ιστορία του Αλή Ρέτζο". Δραματουργός, μεταφραστής, μελετητής του έργου του Μπέρτολτ Μπρεχτ και σεναριογράφος του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Εκτός από τέσσερα θεατρικά έργα, έχει γράψει δύο αστυνομικά μυθιστορήματα, το "Νυχτερινό δελτίο" (1995) και το "Άμυνα ζώνης" (1998) [σ.σ.: ακολούθησαν τα μυθιστορήματα "Ο Τσε αυτοκτόνησε" (2003), "Βασικός μέτοχος" (2006), "Παλιά, πολύ παλιά" (2008), "Ληξιπρόθεσμα δάνεια" (2010), "Περαίωση" (2011), με τη μεσολάβηση της συλλογής διηγημάτων "Αθήνα, πρωτεύουσα των Βαλκανίων" (2004)].

Πάπισσα Ιωάννα