Το Σπίτι-μου, ο ΦΑΡΟΣ

           

Ο φάρος δεν είναι απλώς το φωτεινό σημείο που σώζει καράβια από την πρόσκρουση στα βράχια, δεν είναι μόνο το φως που διασπά τη νύχτα και χαρίζει νότες ελπίδας, είναι και το μεταίχμιο μεταξύ στεριάς και θάλασσας, μεταξύ του στερεού και υγρού χώρου της υφηλίου.

 

 

            Ως προς τον πρώτο συμβολισμό-του, ο φάρος οδηγεί τα πλοία, δείχνει τη σωστή κατεύθυνση, βοηθά στον προσανατολισμό-τους. Κατ’ επέκταση, σηματοδοτεί την κατεύθυνση της ζωής και καθοδηγεί την πορεία του ανθρώπου. Σ’ αυτό το πλαίσιο οριοθετεί το λιμάνι και συμβολικά υποδέχεται τον θαλασσοδαρμένο σε μια φιλόξενη αγκαλιά. Γι’ αυτό το φως-του, που είναι καλοδεχούμενο μέσα στο σκοτάδι, οδηγεί σε σκέψεις περί φωτισμού, περί φωτός χαράς όπως το Άγιο Φως της Ανάστασης, περί του πλατωνικού φωτός που οδηγεί έξω από το σπήλαιο των αισθήσεων.

Και παράλληλα, είναι ένα σύνορο, ειδικά για όποιον μένει σ’ αυτόν, καθώς ορίζει τη στεριά και τη θάλασσα όλες τις ώρες της μέρας. Θα ήθελα να ήμουν επαγγελματίας φωτογράφος, για να περάσω στο ιστολόγιο φωτογραφίες από το δειλινό, από την ανατολή, από τη συννεφιά, από τη λαμπερή μέρα, από το σπάνιο χιόνι, από το παιχνίδι του ουράνιου τόξου, όπως όλα αυτά φαίνονται από το παράθυρο του φάρου-μου… Κοιτάς αριστερά, το ανοικτό πέλαγος και ο ορίζοντας του Καββαδία, κοιτάς δεξιά, η πετρώδης στεριά και ο δρόμος προς τον πολιτισμό.

Διαβάζεις κι ακούς το βιβλίο να έρχεται από τον βυθό μέσα-σου και από τον ουρανό στην ψυχή-σου. Τα παράθυρα του φάρου σε κάνουν να ξεχνιέσαι, αλλά συνάμα σε ταξιδεύουν όπου το βιβλίο υπαγορεύει, όπου τα συναισθήματα περιδινούν την καρδιά-σου. Διαβάζοντας κρατώ συντροφιά στη μοναξιά-μου και ταυτόχρονα τη γεμίζω με πάθη, σκέψεις, φωτεινές στιγμές, πλημμύρες, ανέμους και θύελλες.

Λογοτεχνικά ο φάρος χρωστάει πολλά στο περίφημο μυθιστόρημα της Βιρτζίνια Γουλφ «Στο φάρο» (1927), το οποίο παραπέμπει σε μια νοσταλγικά ιδωμένη παιδική ηλικία. Στο ίδιο νεανικό κλίμα παραπέμπουν και μερικές σελίδες από το πρωτολειακό έργο του Μένη Κουμανταρέα «Οι αλεπούδες του Γκόσπορτ», όπου ο φάρος είναι το σκηνικό μιας μετάβασης. Θα αναφέρω επίσης (στη σύντομη περιδιάβαση στους φάρους) και το πρόσφατα κυκλοφορημένο έργο της Alison Moore «Ο φάρος», φάρος που περιέχει πάλι την ιδέα μιας παλιάς ζωής που επανέρχεται στο προσκήνιο διά της μνήμης (γι’ αυτό θα μιλήσω σε προσεχή ανάρτηση).

Ποιοι άλλοι φάροι στέγασαν και φώτισαν τη λογοτεχνία; Θυμάστε έργα που σφραγίστηκαν από τη φωτεινή δέσμη ενός επιμήκους φάρου; Έχετε κατά νου ποιήματα που στάθηκαν στο ατρόμητο ύψος-του και έδωσαν ρυθμό στο τακτικό πήγαινε-έλα της ακτίνας-του;

Πείτε-τα…

Στον φάρο είδαν πολλοί τη μοναξιά της ζωής, είδαν ένα φαλλικό σύμβολο που ορθώνεται προς τον ουρανό, είδαν την άνοδο του ανθρώπου προς τον Θεό όπως οι μιναρέδες, είδαν την ασφάλεια μακριά από τα άγρια κύματα και την επικίνδυνη θάλασσα, είδαν την επιστροφή στην πατρίδα, είδαν τη φιλόξενη υποδοχή ενός απάγκιου, είδαν…

Αφιερώνω το ποστ στο σπίτι-μου, αυτές τις μέρες που παίρνω άδεια και γυρίζω στην Αθήνα,

Αφιερώνω στον φάρο το φως που περιμένουμε από την Ανάσταση,

Αφιερώνω στον φάρο όσα διαβάσματα με φώτισαν,

όσα με οδήγησαν μέσα στη νύχτα,

όσα με απέτρεψαν από ξέρες και υφάλους… 

Και σε στίχους μια πλούσια απόδοση συναισθημάτων που δεν μπορούν να ειπωθούν αλλιώς: 

Τον φίλο μου το φάρο, τον πιο παλιό
απ’ όλους μου τους φίλους τον πιο καλό
μες στο βαθύ σκοτάδι παρακαλώ,
φέξε τον νυχτωμένο μου μυαλό.

Φώτισε τ’ όνειρό μου να θυμηθώ
τη ρότα μου να πάρω, να ξαναβρώ
να λάμψει σαν αλήθεια, άνοιξε το φως
συ που `σαι τόσο μόνος κι είσαι σοφός.

Να λάμψει σαν αλήθεια, άνοιξε το φως
συ που `σαι τόσο μόνος κι είσαι σοφός.

{Στίχοι και Μουσική: Ορφέας Περίδης, Τραγούδι: Λιζέτα Καλημέρη}

http://youtu.be/oSBokTGqR4o

[Η φωτογραφική πανδαισία, που στολίζει το ποστ (ή μήπως τελικά τα λόγια-μου συνοδεύουν τις βοώσες εικόνες;) και οφείλεται στους εξής ιστότοπους: readit2011.wordpress.com, 3otiko.blogspot.com, anestamidthorns.blogspot.com, www.alternativesante.com, www.dphotographer.co.uk, www.ethnos.gr, www.faroi.com, www.sfgate.com, www.λέσχη.gr , ντύνει με χρώματα όσα δεν μπορώ να πω με λέξεις. Ο φάρος φωτίζει και φωτίζεται από τις αποχρώσεις της φύσης, παίζει με τα νερά και καθρεφτίζεται σ’ αυτά, ορθώνεται στο κύμα και στον άνεμο]

Δεύτε, λάβετε Φως! 

Καλό Πάσχα

Πατριάρχης Φώτιος