Σώτη Τριανταφύλλου, “Το τέλος του κόσμου σε αγγλικό κήπο”

Αγγλία 17^ος αιώνας. Ο βασιλιάς κλονίζεται απ’ την επανάσταση που κήρυξε ο Cromwell και δυο νέοι αγαπάνε τη Susanna, αλλά συνάμα εμπλέκονται, άμεσα ή έμμεσα, στον Εμφύλιο.

Σώτη Τριανταφύλλου “Το τέλος του κόσμου σε αγγλικό κήπο” εκδόσεις Πατάκη -2017

Μια ιστορία αλήθειας και κλείνει το τραύμα (MC Yinka):

Ξεκίνησα το βιβλίο κι έπεσα ουρανοκατέβατη στον 17^ο αιώνα. Άλλος ένας χωροχρονικός διακτινισμός, σαν αυτούς που μας έχει συνηθίσει η Τριανταφύλλου. Ανοίγεις ένα βιβλίο της και μπαίνεις σούμπιτη στη σκηνή ενός νέου θεάτρου, όπου όλα είναι “ειδικά”.

Τα κακά τα κείμενα / Τη δική μου τη φθορά / Τα ψευτοπαλίκαρα (MC Yinka):

O Benedictus Sillcox γράφει σε προχωρημένη ηλικία ένα βιβλίο. Είμαστε στο σωτήριο έτος 1668 στο Λονδίνο. Ο συγγραφέας θέλει να καταγράψει τη ζωή του φίλου του Lucius Prescott. Πίστεψα ότι θα ’ταν κάποιος σπουδαίος της εποχής, που η Ιστορία τον άφησε στα δεύτερα συρτάρια της. Σταδιακά ανακαλύπτω ότι δεν είναι. Επομένως, όσο διαβάζω αναρωτιέμαι τι σόι βιογραφία είναι αυτή, που δεν είναι βιογραφία. Τι σόι μυθιστόρημα που εστιάζει στη σχέση των δύο προσώπων και στην αγάπη τους για τη Susanna Harley.

Ίσως το ιστορικό περικείμενο είναι πιο σημαντικό. Οι τρεις ήρωες ζουν στην Αγγλία του Εμφύλιου πολέμου μεταξύ του Cromwell και του Βασιλιά. Οι Στρογγυλοπρόσωποι του ενός εναντίον των Βασιλοφρόνων του άλλου. Ο Prescott μάλιστα βρέθηκε στα στρατεύματα του Cromwell. Αλλά κάποια στιγμή λιποτάκτησε για ν’ αποφύγει τον πόλεμο κι έκτοτε ζούσε διωκόμενος. Ο Cromwell τελικά νικάει κι εγκαθιδρύει τη δική του εξουσία. Πόλεμος, καμένα σπαρτά, κρεμάλες, βρασμένο λάχανο, κυνήγι μαγισσών, καράβια και Νέος Κόσμος είναι τα κομμάτια σ’ ένα puzzle εποχής.

Προχωράω με ενδιαφέρον. Είναι γιατί η συγγραφέας ξέρει ν’ αφηγείται μ’ όλη τη γοητεία μιας καλής παραμυθούς. Πού το πάει; Το πάει κάπου; Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση εναλλάσσεται με τριτοπρόσωπη. Κι αυτή σπάει από υποσημειώσεις του εκδότη A.H. Sidney. Έτσι, η κλασική μορφή μυθιστορήματος, που ενσφηνώνει στοιχεία της εποχής (έμμετρα στιχάκια, παροιμίες, εκφράσεις κ.ο.κ.), ανακατεύεται με τις υποσημειώσεις που αποτελούν ένα είδος αυτοσχόλιου.

Είναι ένα αντιπολεμικό έργο που θέτει στο κέντρο τον Αγγλικό Εμφύλιο του 17^ου αιώνα για να καταγγείλει κάθε πόλεμο; «Στον πόλεμο ανακαλύπτεις ότι είσαι χειρότερος από όσο νόμιζες», γράφει σε κάποιο σημείο. Βάζοντας στο επίκεντρο της βιογραφίας έναν αντιήρωα λιποτάκτη, θέλει να δείξει τη σχετικότητα των εννοιών πατρίδα, ιδεολογία, πιστεύω, γενναιότητα; Είναι ίσως μια αφήγηση που απλώς χρονομεταφέρει τον αναγνώστη για να φτιάξει μια καλή σκηνοθεσία και τίποτε άλλο; Who knows!

Το μυαλό μου ν’ ανοίξει να δώσει τροφή στην πένα (MC Yinka):

Βλέπω μια αντίστιξη που παρουσιάζει ενδιαφέρον. Γλώσσα ελληνική, τοπίο και σκηνικό αγγλικό. Γιατί; Είναι ένα είδος ειρωνείας, που φαίνεται και σε πολλές ατάκες ροΐδειας μορφής; Μπορεί. Γράφει στα ελληνικά αλλά με λέξεις, όπως αρκεβούζια, σιπσάντης, μεσοβασιλεία, λάβαρο, κύφωνας, μανιφακτούρες, αχυροσκεπή κ.ο.κ., άλλης εποχής και άλλης κουλτούρας, ώστε να δείξει μια απόσταση πλάγια, ειρωνική, μειδιώσα… ή απλώς η Τριανταφύλλου, όπως προείπα, είναι μια παραμυθού που της αρέσει να στήνει ιστορίες για άλλες κοινωνίες και περιόδους; 

> Η Σώτη Τριανταφύλλου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1957. Σπούδασε φαρμακευτική στην Αθήνα, ιστορία και πολιτισμούς στο Παρίσι, ιστορία της αμερικανικής πόλης στη Νέα Υόρκη καθώς και γαλλική φιλολογία στην Αθήνα. Έχει γράψει συλλογές διηγημάτων ("Μέρες που έμοιαζαν με μανταρίνι", "Το εναέριο τρένο στο Στίλγουελ", "Άλφαμπετ Σίτυ"), βιβλία για τον κινηματογράφο ("Κινηματογραφημένες πόλεις", "Ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου 1976-1992", "Νέος αγγλικός κινηματογράφος", "Σύγχρονος γαλλικός κινηματογράφος", "Φρανσουά Τριφό", "Τζων Κασσαβέτης". "Μίκαελ Χάνεκε", κ.ά.), μυθιστορήματα ("Σάββατο βράδυ στην άκρη της πόλης", 1996, "Αύριο, μια άλλη χώρα", 1997, "Ο υπόγειος ουρανός", 1998, "Το εργοστάσιο των μολυβιών", 2000, "Φτωχή Μάργκο", 2001, "Άλμπατρος", 2003, "Κινέζικα κουτιά", 2006, "Λίγο από το αίμα σου", 2011, "Για την αγάπη της γεωμετρίας", 2012, "Σπάνιες γαίες", 2013, "Το τέλος του κόσμου σε αγγλικό κήπο", 2017), που έγιναν τα περισσότερα μπεστ σέλερ, τις νουβέλες: "Γράμμα από την Αλάσκα", "Θάνατος το ξημέρωμα", "Η φυγή", "Συγχώρεση", "Πιτσιμπούργκο", "Η ταφή της Οφηλίας", "Μηχανικοί καταρράκτες", τα αυτοβιογραφικά βιβλία: "Ο χρόνος πάλι", "Αστραφτερά πεδία", τα βιβλία για παιδιά: "Η Μαριόν στα ασημένια νησιά και τα κόκκινα δάση", "Γράμμα από ένα δράκο", "Η Μιλένα και το φρικτό ψάρι", "Οι αρχαίοι Έλληνες χώνουν τη μύτη τους παντού", "Οι αρχαίοι Έλληνες χώνουν τη μύτη τους παντού (ξανά)" και για εφήβους και νέους: "Αφρικανικό ημερολόγιο", "Μιλώντας με την Αλίκη για τη φιλοσοφία και το νόημα της ζωής", "Μιλώντας για την Έκφραση Έκθεση". Μαζί με τον Ηλία Ιωακείμογλου, έγραψαν από κοινού τα βιβλία: "Αριστερή τρομοκρατία, δημοκρατία και κράτος" και "Για τη σημαία και το έθνος". Μόνη της, το βιβλίο "Πλουραλισμός, πολυπολιτισμικότητα, ενσωμάτωση, αφομοίωση". Τα άρθρα της στην εφημερίδα "Athens Voice" συγκεντρώθηκαν στους τόμους: "Η φοβερή τροπή των πραγμάτων", 2012, "Η ενδέκατη ώρα", 2014, "Ασκήσεις αταραξίας", 2015, "Οι δυσκολίες των πεδιάδων", 2017.

Πάπισσα Ιωάννα