Friday, January 11, 2019

Ηλίας Γκότσης, “Μια μικρή άγνωστη λύπη”


Οι λύπες και οι φόβοι των ανθρώπων τους συνοδεύουν σαν κακοί φίλοι, τους οδηγούν στην αυτοκτονία αλλά και όσοι ζουν βιώνουν και συμπάσχουν ανάλογα τραυματικά αισθήματα.



Ηλίας Γκότσης
“Μια μικρή άγνωστη λύπη”
εκδόσεις Αρμός
-2018


Χαρά στον Έλληνα που ελληνοξεχνά …και στην Αθήνα μέσα ζει στη ξενιτιά (Μανώλης Ρασούλης – Βάσω Αλαγιάννη):
Το βιβλίο μού το σύστησε η Μάτσα στο diastixo.gr. Ο Γκότσης ως συγγραφέας είναι εντελώς άγνωστος, άλλωστε είναι το πρώτο του έργο, αλλά είναι, απ’ όσο κατάλαβα, γνωστός στους κύκλους των ψυχοθεραπευτών.

Αχ Ελλάδα σ’ αγαπώ και βαθιά σ’ ευχαριστώ, γιατί μ’ έμαθες και ξέρω
ν’ ανασαίνω όπου βρεθώ, να πεθαίνω όπου πατώ και να μη σε υποφέρω (Μανώλης Ρασούλης – Βάσω Αλαγιάννη):
Το φοβερό στοιχείο που με κατέπληξε και το θεώρησα εξαιρετική ιδέα για ένα μυθιστόρημα είναι η προσωποποίηση των συναισθημάτων. Σ’ ένα βασικό κι εκτενές κεφάλαιο η Λύπη γίνεται φίλη-κολλητσίδα και ο Φόβος ένας παρδαλός τύπος. Οι πρωταγωνιστές και κυρίως ο αφηγητής Μιχάλης τούς αντιμετωπίζει σαν είναι πραγματικά πρόσωπα, με εμμονές και αυτονόητες προσκολλήσεις. Αυτό το εύρημα δίνει στα συναισθήματα και στους φόβους έμψυχη διάσταση, παύουν να είναι ελεγχόμενα και αποκτούν μια μερική; αυτονομία. Έτσι, μέσα στο κείμενο αποκτούν μυθιστορηματική αξία, συνοδεύουν τους ανθρώπινους πρωταγωνιστές και επεκτείνουν το casting.

Ο αρχικός αφηγητής μαζεύει ιστορίες από τον κόσμο των κλοσάρ και των απόκληρων της ζωής. Η πρώτη ιστορία αφορά στον Μιχάλη, ο οποίος ζει με τη Λύπη και τον Φόβο, αφού ο ίδιος έχει ανασφάλειες ειδικά μετά την αυτοκτονία του πατέρα του, τον σε αυτοκινητικό δυστύχημα θάνατο της μητέρας του και μια ακόμα αυτοκτονία που συνέβη στην πολυκατοικία του. Η ιστορία δεν τρέχει αλλά με βήματα σημειωτόν, με μικρά βήματα μπροστά και με σπειροειδείς πορείες ξαναμαθαίνουμε τις συνθήκες που οδήγησαν στους θανάτους αλλά και τα συναισθήματα, εμμονικά και αμείλικτα, που άφησαν πίσω τους.

Στο μυθιστόρημα κυριαρχούν οι αντανακλάσεις και οι ταυτίσεις. Ο Μιχάλης νιώθει τα συναισθήματα των αυτοχείρων σαν να τα βιώνει ο ίδιος. Η μάνα του συναισθάνεται τον πατέρα που έφυγε. Κάθε ήρωας ζει τη δική του ζωή και μαζί συμπάσχει με τους άλλους.

Στην ουσία έχουμε ένα μυθιστόρημα συναισθημάτων –όπως λέμε μυθιστόρημα ιδεών. Δεν προκρίνονται τόσο οι δράσεις και οι πράξεις, αλλά οι σκέψεις, τα συναισθήματα και τα ενοχλητικά ψυχικά δράματα. Έτσι, πρωτεύοντα ρόλο παίζουν οι ίδιοι οι άνθρωποι, οι χαρακτήρες σε ένα μυθιστόρημα χαρακτήρων. Αυτό βέβαια ενέχει έναν σημαντικό κίνδυνο, καθώς το μυθιστόρημα μετατρέπεται σε παράλληλες ψυχαναλυτικές εξομολογήσεις. Αντί δηλαδή να ισομοιράσει πράξεις και εξομολόγηση, όπως ίσως είχε κατά νου ο συγγραφέας, έριξε τελικά το βάρος στον ψυχισμό και στην εξωτερίκευσή του, γεγονός που δημιουργούσε πολλές κοιλιές σε μερικά σημεία.

Η πιο γλυκιά πατρίδα είναι η καρδιά, Οδυσσέα γύρνα κοντά μου, που τ’ άγια χώματα της πόνος και χαρά (Μανώλης Ρασούλης – Βάσω Αλαγιάννη):
Ενδιαφέρον project. Φιλόδοξη σύνθεση με ορισμένα πολύ θετικά ευρήματα, αν και στην πράξη θα μπορούσαν οι αναλογίες να είναι πιο καλές. Το τέλος αναδεικνύει τον εγκιβωτισμό της αφήγησης του Μιχάλη στο βιβλίο του συλλογέα ιστοριών. Αν μπορούσε να οργανώσει πιο αρχιτεκτονικά τη δομή του έργου, ο Γκότσης, αξιοποιώντας την ψυχική διάσταση των ηρώων του, θα έγραφε ένα ακόμα καλύτερο έργο.

In2life, 28/11/2018 


> Ο Ηλίας Γκότσης γεννήθηκε στη Μεσσηνία το 1967. Σπούδασε Κοινωνιολογία και στη συνέχεια εκπαιδεύτηκε στη Συστημική και Οικογενειακή Ψυχοθεραπεία. Έχει δουλέψει για πολλά χρόνια ως οικογενειακός, ατομικός και ομαδικός ψυχοθεραπευτής. Από το 1995 εργάζεται στον ΟΚΑΝΑ, όπου από το 2002 έως το 2015 υπήρξε υπεύθυνος της Μονάδας Απεξάρτησης Εφήβων και Νέων ΑΤΡΑΠΟΣ-ΟΚΑΝΑ, ενώ τα τελευταία δύο χρόνια είναι υπεύθυνος για τις εκπαιδευτικές δράσεις του οργανισμού.
Πάπισσα Ιωάννα

No comments: