Ένα συνεργατικό κι ένα …παράξενο αστυνομικό μυθιστόρημα

Το πρώτο παίζει με τη γραφή και με τον αναγνώστη. Το δεύτερο με την ψυχολογία των ηρώων. Η ψευδωνυμία στο διαδίκτυο μπορεί να αποβεί καταστροφική, συχνά και δολοφονικά εγκληματική. Γι’ αυτό προσέχετε με ποιον συνομιλείτε στο facebook –αλλά και στα blogs!!! Το παρελθόν από την άλλη εγκυμονεί καταστάσεις που βγαίνουν με ανοιχτό το στόμα προς άγραν θυμάτων. 

 

 

Γαλλικός με γάλα καρύδας:

Νίκος Βουτσινάς - Έφη Λαμπρινίδου

“Έχετε 9 κοινούς φίλους”

εκδόσεις Γαβριηλίδη

2013 

            Ενδιαφέρον βιβλίο. Στο πλαίσιο των αστυνομικών μυθιστορημάτων που στηρίζονται σε ένα ιδιωτικού τύπου έγκλημα. Με τον αστυνόμο Αγγέλου, ο οποίος έχει αναλάβει την έρευνα, να είναι σκληρό αντράκι. Με τον παχύ βοηθό-του να είναι άξιος συμπαραστάτης. Με το πτώμα της Τερέζας Perrault να βρίσκεται δηλητηριασμένη στο εξοχικό-της στη Λευκάδα. Ωραία όλα αυτά, κλασικά!

            Αλλά, η πρωτοτυπία του έργου έγκειται σε δύο δυνατές συλλήψεις που δίνουν μια άλλη αύρα στο κείμενο.

Καταρχάς, το παιχνίδι που διεξάγεται όχι μόνο στη ζωή αλλά και στο διαδίκτυο. Εκεί με ψευδώνυμα και με λατινογραμμένα ονόματα, με ψευδείς ταυτότητες και άδηλους αποστολείς και παραλήπτες μηνυμάτων, παίζεται ένα παιχνίδι επαφών και άντλησης πληροφοριών. Το ίδιο παίζουν και οι ερευνητές, αστυνόμοι και μη, που μέσω του facebook προσπαθούν να διερευνήσουν ίχνη και σχέσεις ατόμων. Η ζωή πλέον έχει αποκτήσει και ένα δεύτερο επίπεδο, πέρα απ’ αυτό της καθημερινότητας. Είναι ο παράλληλος κόσμος του διαδικτύου όπου ο Φώτης Πετρίδης μετασχηματίζεται σε Πατριάρχη Φώτιο, ο τελευταίος εκ των δύο ζει τη δική-του ζωή.

             Πιο σημαντικό είναι το άπλωμα της αφήγησης. Στην αρχή προκύπτουν δύο ομάδες ανθρώπων που περιστρέφονται γύρω από δύο κέντρα, δύο ανθρώπους που αποδημούν εις Κύριο με διαφορετικούς τρόπους ο καθένας. Από τη μία, η δηλητηριασμένη Τερέζα και γύρω-της η πάμπλουτη μητέρα-της Άννα Τζιαννή, ο σύζυγός-της Μάξιμος Γουίνστον, η ερωμένη-του Φαίη Δανηλίδου, η Πηνελόπη Τραϊανού, ο παράξενος εκβιαστής Πέτρος Ομήρου κ.ο.κ. Από την άλλη, ο αυτόχειρας συγγραφέας Αντρέας Βρεττός, με το διαδικτυακό-του ψευδώνυμο, η πρώην αγαπημένη του Στέλλα Καρυστινού, ο σερβιτόρος Ραφαήλ Σκαρλάτος που αναλαμβάνει ρόλο ερασιτέχνη ντετέκτιβ κ.ο.κ.

            Τα δύο κέντρα βρίσκονται, όπως προείπα, νεκροί. Ο Βρεττός αυτοκτονεί μπροστά στα μάτια όλων, ενώ η Τερέζα βρίσκεται μετά την εξαφάνισή-της δολοφονημένη. Έτσι, οι δύο γαλαξίες προσώπων κινούνται στις δικές-τους τροχιές, αλλά σταδιακά αποδεικνύεται ότι τα δύο συστήματα επικοινωνούν με πολλούς τρόπους και τα μέλη του ενός σχετίζονται με τα μέλη του άλλου. Η μυθιστορηματική οικονομία καταφέρνει να κάνει να συγκλίνουν όλες οι επιμέρους αφηγήσεις και οι ασύμβατοι δρόμοι των χαρακτήρων να αποκτήσουν διασταυρώσεις και σημεία συνάντησης/τομής.

            Το κείμενο κινείται έξυπνα. Οι συγγραφείς φαίνεται ότι ξέρουν την τέχνη της αστυνομικής λογοτεχνίας και μπορούν να στήσουν ένα αίνιγμα με την τελική λύση να είναι καλά σχεδιασμένη. Τα ενδιάμεσα βήματα εξάλλου δεν προδίδουν την εμπιστοσύνη και τη νοημοσύνη του αναγνώστη. Ο γρίφος αξίζει την ανάγνωση ως εξάσκηση του νου στην παρακολούθηση της συλλογιστικής πορείας. Οι ώρες που μου χάρισε αυτό το βιβλίο ήταν διασκεδαστικές, αλλά μέχρι εκεί. Ωστόσο, για τους λάτρεις του αστυνομικού μυθιστορήματος το έργο αποδεικνύεται θελκτικό.

 

 

Φραπέ παγωμένος με σιρόπι:

Γιώργος Μπράμος

“Το ψέμα του λύκου”

εκδόσεις Καστανιώτη

2013

            Αστυνομικό μυθιστόρημα; Ναι και μαζί όχι. Ναι, γιατί υπάρχει ο φόνος, πρώτος πρώτος μάλιστα δοσμένος από άρθρο της εφημερίδας που ανακοινώνει με επιγραμματικό τρόπο και χωρίς σχολιασμό το γεγονός. Ναι γιατί ο αστυνόμος Τσάκωνας αναλαμβάνει να εξιχνιάσει τη δολοφονία και γρήγορα, από πληροφορίες ενός παλιού αστυνόμου, φτάνει στον ένοχο, τον κουτσό υπάλληλο της πολεοδομίας Κοζάνης Κυριάκο Ξενίδη. Ναι, γιατί η εξιχνίαση του εγκλήματος ακολουθεί την αντίστροφη πορεία πτώμα → διαλεύκανση → δράστης.

            Τίποτα όμως απ’ όλα αυτά δεν είναι ο στόχος του συγγραφέα, καθώς ο Μπράμος αποκαλύπτει γρήγορα τον δράστη, αυτός ομολογεί, αφού συλλαμβάνεται και μάλιστα δραπετεύει τονίζοντας ακόμα περισσότερο την ενοχή-του. Ο αναγνώστης αναγκάζεται να προχωρήσει σε ένα άλλο επίπεδο, στην ψυχολογική σφαίρα όπου αναδεικνύεται η εκδίκηση του θύτη, που σιγόκαιγε από τα χρόνια της Δικτατορίας για το θύμα που τότε «κάρφωσε» τον ίδιο και τη φίλη-του στις αρχές. Κι από την άλλη, ο τρόπος σκέψης του αστυνόμου, που δεν πείστηκε ούτε μια φορά για την ενοχή του δράστη, με αποτέλεσμα να φωτίζεται η ψυχολογία-του, ειδικά αφού θεωρήθηκε υπεύθυνος για την απόδραση του πρώτου.

Το αν είναι τελικά ένοχος ο κρατούμενος δεν θα το αποκαλύψω… Ούτως ή άλλως, το παιχνίδι παίζεται στα κεφάλαια που εναλλάξ κινούνται από τον έναν στον άλλο, από τον κυνηγό στο θήραμα και τανάπαλιν, ρόλοι που ίσως δεν είναι έτσι όπως τυπικά φαίνονται, αλλά και αυτοί εναλλάσσονται. Το κείμενο είναι ένα ψυχολογικό μυθιστόρημα, στο οποίο ο αστυνόμος προσπαθεί να ανακαλύψει την ψυχολογία του Κυριάκου για να τον αθωώσει, ενώ εμείς παρακολουθούμε τις σκέψεις-του, χωρίς να μπορούμε να καταλάβουμε αν είναι ή όχι ένοχος.

Τελικά, το όλο παιχνίδι σαν να ξεφουσκώνει. Οι δύο ψυχολογίες δεν συγκλίνουν, παρά αόριστα, κι ο αναγνώστης μένει κρεμασμένος στη φλυαρία των συναισθημάτων που δεν οδηγεί πουθενά. Το μυστήριο με τον φόνο λύνεται με τη βοήθεια του από μηχανής θεού και αποκαλύπτεται ξερά σε ένα άρθρο. Όταν είχα διαβάσει παλιότερα τα “Άσπρα γένια”, μπήκα με τις καλύτερες προοπτικές στο παρόν μυθιστόρημα και όντως αποζημιώθηκα μέχρις ενός σημείου, αλλά (πάλι, όπως και σε πολλούς έλληνες συγγραφείς) η λύση του έργου, μετά την πετυχημένη δέση, ήταν ασθενική.

 

[Φωτογραφικό υλικό αντλήθηκε από: crimesafety365.com, www.inobtr.org, ibnlive.in.com, www.theguardian.com, www2.rizospastis.gr, doubleexposurejournal.com και www.afarleycountryattire.co.uk]

Πατριάρχης Φώτιος