Πρωτόλειο: το πρώτο «παρών» στον δημόσιο στίβο

            Ο Ελύτης έλεγε ότι σ’ αυτή τη χώρα δεν υπάρχει αιώνας που να μην έχει γραφεί ούτε ένα ποίημα. Αν υπολογίσουμε ότι για είκοσι οκτώ αιώνες η ποίηση ήταν η μόνη λογοτεχνία και για τρεις-τέσσερις αιώνες η πεζογραφία έχει ισορροπήσει το παιχνίδι, τότε η Ελλάδα γεννούσε πάντα και γεννά ανθρώπους που θέλουν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο να εκφραστούν λογοτεχνικά.

            Τα τελευταία χρόνια η έξαρση των εκδόσεων είχε ανοίξει τις δυνατότητες πολλών νέων, νεαρών, νεανιζόντων αλλά και μεγαλυτέρων ανθρώπων να κατέβουν στον στίβο της γραφής και να εκθέσουν τα έργα-τους αλλά και να εκτεθούν. Το περιοδικό «διαβάζω» ενθάρρυνε αυτή τη στάση με ειδικό βραβείο νεοεμφανισθέντος συγγραφέα, ενώ για ένα διάστημα οι εκδοτικοί οίκοι κυνηγούσαν το φρέσκο αίμα, προκειμένου να βρουν το αυριανό λαυράκι. Στην εποχή της οικονομικής κρίσης, φαντάζομαι, οι εκδόσεις έχουν κλείσει την κάνουλα και όλο και πιο δύσκολα μπορεί κανείς να βρει ευήκοον ους για να τον ακούσει, δεκτικό μάτι για να τον διαβάσει και πρόθυμη υπογραφή για να τον εκδώσει.

            Τι σπρώχνει έναν άνθρωπο να ασχοληθεί με το γράψιμο; Δεν θα απαντήσω γιατί υπάρχουν πολλοί λόγοι και, όποιος θέλει, μπορεί να καταθέσει τις προσωπικές-του απόψεις και βιώματα. Τι ένιωσε όταν βγήκε το πρώτο-του βιβλίο είναι μια αίσθηση που μπορεί κανείς να την καταλάβει, αν γέννησε παιδιά, αν έκλεισε μια επαγγελματική συμφωνία, αν αγόρασε σπίτι ή το πρώτο-του αυτοκίνητο κ.ο.κ. Η χαρά της δημιουργίας δίνει τη θέση-της στη χαρά της έκθεσης, της δημοσιοποίησης, της επωνυμίας, της εισόδου σε έναν υψηλού κύρους (;) χώρο και, αν οι προσπάθειες ευοδωθούν, η πρώτη παρουσίαση, η πρώτη κριτική, ίσως οι πρώτοι έπαινοι…

            Θα ήθελα να πιστεύω ότι όποιος εκδίδει τα έργα-του θέλει να καταξιωθεί και να διακριθεί το βιβλίο-του ως κάτι αξιόλογο. Δεν θέλω να πιστεύω ότι κανείς επαναπαύεται και δεν έχει φιλοδοξίες, ότι απλώς εκδίδει για να δει το όνομά-του στη δημοσιότητα. Θα πω κάτι ακραίο ως υπόθεση συζήτησης, το οποίο πιστεύω ότι πρέπει να έχει μια ψυχολογική βάση:

Όποιος κυκλοφορεί κείμενό-του πρέπει να έχει φιλοδοξίες για το έργο-του να βγει ένα από τα καλύτερα της χρονιάς! Μόνο με τόσο δυνατό στόχο μπορεί να έχει απαιτήσεις από τον εαυτό-του. Μόνο αν βάλει ψηλά τον πήχυ, θα μπορέσει να χτίσει γερά τις βάσεις-του. Αν εφησυχάσει, ότι δηλαδή αυτό είναι το πρώτο δειλό βήμα και έπειτα θα πάρει τα πάνω-του, μπήκε ήδη στο παιχνίδι των συμβιβασμών και της επανάπαυσης. Αν δεν έχει βλέψεις (άλλο αν θα πραγματοποιηθούν), ας μην εκδώσει τίποτα, ας περιμένει εκκολάπτοντας τη γραφή-του και ζεσταίνοντας ξανά και ξανά την πέννα-του.

            Λαμβάνω συχνά ηλεκτρονικά μηνύματα από συγγραφείς, συνήθως νέους, οι οποίοι θέλουν να μου στείλουν το βιβλίο-τους, όχι κατ’ ανάγκη το πρώτο. Θέλω να τους ευχαριστήσω που με εμπιστεύονται. Θα αναφέρω ονομαστικά τους συγγραφείς και τους εκδότες που μου έστειλαν τα πονήματά-τους ως ένδειξη φιλοξενίας στο Βιβλιοκαφέ και στα τραπεζάκια-του:

-          Μιχάλης Γεννάρης, “Πρίγκιπες και δολοφόνοι”, εκδόσεις Ίνδικτος

-          Δώρα Κασκάλη, “Στο τρένο”, εκδόσεις Γαβριηλίδης

-          Γρηγόρης Μπέκας, “Φετίχ”, εκδόσεις Μπαρτζουλιάνος

-          Γιάννης Πλιώτας, εκδότης από τα Γιάννενα: δύο βιβλία των «Βορειοδυτικών εκδόσεων»-του: http://voreiodytikes.blogspot.com/

-          Μαρία Καλλιοντζή, γραμματέας των εκδόσεων «Τετράγωνο»,  ευγενική προσφορά-της: www.ekdoseistetragono.gr

-          Σταμάτης Δαγδελένης, “Αιρετική μυθολογία”, εκδόσεις Γαβριηλίδης

-          Ευτυχία Παναγιώτου, “Μαύρη Μωραλίνα”, εκδόσεις Κέδρος

-          Δεν θα παραλείψω για άλλη μια φορά να αναφέρω τις εκδόσεις «Πόλις» για την καλοσύνη να μου στέλνουν ό,τι νομίζουν ότι με ενδιαφέρει.

Δεν υπόσχομαι ποτέ ότι θα τα διαβάσω, ούτε φυσικά ότι θα αναρτήσω κάτι γι’ αυτά. Ωστόσο δεν θέλω να αδικήσω κανέναν, ειδικά όσους μπήκαν στον κόπο να μου στείλουν ένα αντίτυπο, και γι’ αυτό προσπαθώ να μην τα αφήσω να χαθούν στις ντάνες των τόμων, που ορθώνονται στο κομοδίνο ή στο γραφείο-μου. Θα ξεκινήσω λοιπόν μια μίνι σειρά παρουσιάσεων σε τρία πρωτολειακά βιβλία, που έπεσαν στα χέρια-μου και επιχείρησα να μπω στον κόσμο-τους.

Πατριάρχης Φώτιος