Καφές Λουμίδη παπαγάλου: Ονόματα

Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Κέδρος
Μια συλλογή διηγημάτων συνήθως μου προκαλεί ανία, ειδικά όταν ανήκουν σε διαφορετικά πρόσωπα, αφού δεν έχω κίνητρο να διαβάσω όλη τη συλλογή.
Στα «Ονόματα» ωστόσο βρήκα δύο ειδών κίνητρα: αφενός θέλησα να δω δείγματα γραφής μιας πλειάδας νέων ως επί το πλείστον δημιουργών, ένα μικρό διήγημα από τον καθένα σαν συστατική επιστολή για το έργο του. Και αφετέρου με προκάλεσε η ιδέα μιας ιστορίας πάνω σε πραγματικά πρόσωπα, όχι φυσικά με τη στασιμότητα του ιστορικού αφηγήματος, ούτε με την εμμονή στην αλήθεια της μυθιστορηματικής βιογραφίας, αλλά με τη λοξή ματιά του σήμερα στο χθες.
Αποζημιώθηκα σε μεγάλο ποσοστό, αφού μερικά από τα διηγήματα της συλλογής κλείνουν μέσα τους τη φυσιογνωμία του δημιουργού, το στίγμα του επωνύμου αλλά και τη λογοτεχνική αξία μιας αυθύπαρκτης ιστορίας. Ξεχωρίζω μερικά από αυτά:
Ο Χρήστος Αστερίου γράφει ένα διήγημα με δυνατό λόγο, σφριγηλό και ερεθιστικό ύφος, δεξιοτεχνική αφήγηση που καταλήγει στο τέλος να κλείνει με πειστικότητα αλλά ταυτόχρονα να χτυπάει δυνατά τον παλμό της ανάγνωσης.
Ο Νίκος Βλαντής, ενώ δεν διακρίνεται για το καλοδουλεμένο ύφος του, αναφέρεται στον Αντρέα Παπανδρέου (τι πάθανε όλοι τελευταία;) και παίζει καλά το θέμα της πατροκτονίας και της πολιτικής ενηλικίωσης.
Η Άντζελα Δημητρακάκη κινείται στα γνωστά νερά του φεμινισμού, που προσπαθεί να ιδωθεί στην πράξη. Γράφει ένα επιστολικό διήγημα το οποίο, ενώ εκ φύσεως του είδους είναι στάσιμο, εδώ έχει ένα ρυθμό. Παρατήρηση: τα ουγγρικά δεν είναι σλάβικη γλώσσα.
Η Βίβιαν Ευθυμοπούλου (ομολογώ δεν την έχω ξαναδιαβάσει) αφήνει καλές εντυπώσεις με τα διλήμματα μεταξύ αριστεράς και δεξιάς και με το γοργό ύφος της, το οποίο όμως δεν είναι λαχανιασμένο και χειμαρρώδες.
Η Έλενα Μαρούτσου γράφει πάλι για ποιητή (τον Καρυωτάκη) μετά το μυθιστόρημά της που αναφερόταν και στον Λιβαδίτη. Ένα κουαρτέτο εραστών με ιδιαίτερα προσεγμένες σχέσεις και μαεστρική σύνδεση των νημάτων. Αξιοπρόσεκτοι οι δανεικοί ήρωες που ζουν έξω από τα ποιήματα.
Ακόμα και τα υπόλοιπα διηγήματα κλείνουν το σύνολο χωρίς αστοχίες ή συγγραφικά παρατράγουδα. Ο Χρυσόπουλος μιλάει για τον Μπρέζνιεφ, ο Τσίρος για τον Καστοριάδη, ο Σωτάκης για τον Χριστό, η Ριζιώτη για την Μπάσιντζερ, η Παπαλιού για τον Ντόιλ, η Λαμπροπούλου για την Γουάινχαουζ, η Κιτσοπούλου για τον Παπαδιαμάντη, ο Κατσουλάρης για τον Κένεντι και ο Γεωργίου για τον Λο. Το σύνολο αποζημιώνει πέρα από τα επιμέρους που εντείνουν την απόλαυση.

Πατριάρχης Φώτιος