Μιχάλης Μακρόπουλος, “Μαύρο νερό” και “Θάλασσα”

Ο συντοπίτης μου (έστω κι αν είναι Ηπειρώτης εξ αγχιστείας) Μακρόπουλος γράφει τακτικά, εκδίδει ωραία κείμενα, και εκδοτικά ευχάριστα και ποιοτικά, και καταξιώνεται συνεχώς. Δυο νουβέλες βουνίσιες με οικολογικό πρόσημο.

  

Μιχάλης Μακρόπουλος “Μαύρο νερό” εκδόσεις Κίχλη 2019

Μιχάλης Μακρόπουλος “Θάλασσα” εκδόσεις Κίχλη 2020

 

Αγόρασα το “Μαύρο νερό” μόλις βραβεύτηκε από το περιοδικό Αναγνώστης και λίγο μετά πήρα και τη “Θάλασσα”, για να τα διαβάσω εδώ πάνω στην Πίνδο. Ο Μακρόπουλος είναι πλέον σώγαμπρος στα μέρη μου και τα βιβλία του αναδίδουν Ήπειρο.

> Ο Μιχάλης Μακρόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1965 και σπούδασε βιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έζησε εννέα χρόνια στη Θεσσαλονίκη. Πλέον κατοικεί στη Λευκάδα με τη σύζυγό του και με τα δυο τους παιδιά, και περνά μεγάλα διαστήματα στο Δελβινάκι Πωγωνίου στην Ήπειρο. Εργάζεται ως μεταφραστής λογοτεχνίας από τα αγγλικά και τα γαλλικά (έχοντας μεταφράσει αρκετά έργα των Ernest Hemingway, Truman Capote, F.S. Fitzgerald, John Steinbeck, Ray Bradbury, Stephen King, Saul Bellow, Richard Powers, Michel Faber, Antoine de Saint-Exupery, Martin Amis, κ.ά.). Έχει εκδώσει τα βιβλία για ενήλικες: "Η θλίψη στα μάτια του ποντικού", Οδυσσέας 1996, "Η Ιουλία είχε ένα πόδι", Οδυσσέας 1998, "Ιστορίες για μικροσκοπικά και γιγαντιαία πλάσματα", Οξύ 2000, "Το τέρας και ο έρωτας", Εστία 2002, "Η μαγική εκδρομή", Εστία 2005, "Το τέλος του ταξιδιού", Εστία 2006, "Η άδεια καρέκλα", Καστανιώτης 2007, "Σπουργίτω και Γράχαμ", Γιάννης Πικραμένος, 2012, "Οδοιπορικό στο Πωγώνι" (κείμενα, φωτογραφίες), Fagotto, 2013, "Το δέντρο του Ιούδα", Κίχλη, 2014, καθώς και έξι βιβλία για παιδιά. Κείμενα και κριτικές του δημοσιεύονται σε διάφορα περιοδικά (diastixo.gr, "Φρέαρ", κ.ά.). Εργάζεται ως μεταφραστής λογοτεχνίας.

ΚΟΙΝΟ σημείο των δύο νουβελών είναι ο τόπος, το ορεινό τοπίο που παραπέμπει άμεσα ή έμμεσα στην Ήπειρο. Χωριά μέσα στη φύση και στο δάσος, σπίτια, μονοπάτια, αγρότες και βοσκοί, πέτρα αλλά και ανοικτό βλέμμα στον ευρύ ορίζοντα. Κοινό επίσης σημείο μια οικολογική καταστροφή. Στο “Μαύρο νερό” μια τοξική καταστροφή έχει μολύνει το νερό και τον αέρα κι αναγκάζει τους κατοίκους να μετακινηθούν σε ξενώνα στην πόλη, ενώ στη “Θάλασσα” ένας ιός, που πιθανόν ήρθε από μετεωρίτη, προκαλεί θανατηφόρα ασθένεια, ενώ παράλληλα η θάλασσα λόγω του λιωσίματος των πάγων ανεβαίνει και σκεπάζει τη γη μέχρι ψηλά στο βουνό. Και στα δύο οι ήρωες, στο Μαύρο Νερό ο πατέρας με τον γιο Χριστόφορο, και στη Θάλασσα η ηρωίδα με τη φίλη της Ιωάννα αγνοούν τις προειδοποιήσεις και μένουν (οι πρώτοι) ή επιστρέφουν (οι δεύτερες) στο ορεινό χωριό. Πράξεις αντίστασης…

ΥΠΑΡΧΕΙ λοιπόν μια οικολογική ανησυχία που συνοδεύει τον συγγραφέα σε δύο τουλάχιστον διαδοχικά έργα του. Μια ανησυχία που εκφράζεται με μελλοντολογικά σενάρια.

ΣΤΟ Μαύρο Νερό σε ένα ορεινό χωριό ο πατέρας και ο ανάπηρος γιος Χριστόφορος δεν ενδίδουν ούτε στο δέλεαρ της πόλης, ούτε στις απειλές και τους αποκλεισμούς της κυβέρνησης, αλλά επιμένουν να μένουν μέχρι τέλους στο χωριό τους. Είναι ματαιότητα και το ξέρουν, αλλά δεν τους νοιάζει. Πάνω από την καταστροφή υπερτερεί η αγάπη του πατέρα. Ο νεαρός γιος δεν θέλει να εγκαταλείψει τη γενέθλια γη του κι ο πατέρας, κεντρική φυσιογνωμία, βάζει την πατρική αγάπη, τον δεσμό αυτόν, πάνω κι από τη ζωή του.

Η ΓΛΩΣΣΑ χτίζει ατμόσφαιρα. Οι ήρωες είναι σμιλεμένοι στην πέτρα. Λιτά και τα δύο, γλώσσα και πρόσωπα, ταιριάζουν άψογα με το τοπίο.

 

ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ έχουμε μια αντίστροφη πορεία. Η αφηγήτρια μεγαλώνει στο βουνό πολύ μακριά από τη θάλασσα, την οποία βλέπει μόνο στην τηλεόραση. Όταν η καταστροφή πλησίαζε, με ένα σχέδιο, απ’ όσο αντιλαμβάνομαι, χτίζονται υπόγειες πόλεις για να στεγάσουν τους εργαζόμενους. Εκεί μένει η ηρωίδα, ώσπου αποφασίζει να φύγει με τη φίλη της Ιωάννα και να ανέβει στο χωριό της. Βρίσκει το σπίτι της, οι δικοί της έχουν πεθάνει, μερικοί άλλοι έχουν επανεγκατασταθεί εκεί, όπου τελικά θα μείνει κι η ίδια.

ΟΙ ΔΥΟ νουβέλες είναι δίδυμες ως προς το θέμα. Βέβαια δεν είναι μονοζυγωτικές, αφού καθεμιά έχει τα δικά της χαρακτηριστικά. Κι ακόμα περισσότερο, ενώ το Μαύρο Νερό (που βραβεύτηκε) αναδεικνύει το θέμα του με υποβλητικό τρόπο και με σαφή, όσο και πολυσήμαντα, μηνύματα, η Θάλασσα φαίνεται, όταν τη διαβάζεις απανωτά, εφταμηνίτικη. Δεν είναι μόνο η απλοϊκότητα του θέματος, αλλά κυρίως η γλώσσα που, αν δεν ήξερα ότι είναι γραμμένη από τον Μακρόπουλο, δεν θα την αναγνώριζα. Μου φαίνεται πιο ακατέργαστη, πιο ουδέτερη, λιγότερο ενδιαφέρουσα…

Ο ΜΑΚΡΟΠΟΥΛΟΣ είναι πλέον ένας αναγνωρίσιμος συγγραφέας. Βλέπω συχνά το όνομά του στο twitter ως πρόταση. Ειδικά η Θάλασσα ξεσάλωσε το καλοκαίρι που πέρασε. Νομίζω όμως ότι εκτιμήθηκε με βάση το Μαύρο Νερό κι όχι επειδή είχε διαβαστεί και είχε αξιολογηθεί θετικότατα.

Πάπισσα Ιωάννα