“Αφήστε με να ολοκληρώσω” του Γιώργου Γκόζη

Η φράση του τίτλου, παρά τον δίσημο χαρακτήρα-της, νομίζω ότι παραπέμπει σατιρικά στις εκφράσεις των πολιτικών, που παρακαλούν να μην τους διακόπτουν, όταν βρίσκονται σε τηλεοπτικά πάνελ, αλλά οι ίδιοι δεν είναι ποτέ συνεπείς με αυτήν την παράκληση, όταν μιλάει ο άλλος!

 

Αραβικός με καϊμάκι:   Γιώργος Γκόζης “Αφήστε με να ολοκληρώσω” εκδόσεις Πόλις 2014

 

            Η “Έκθεση Ιδεών” που μας εισάγει στο βιβλίο σατιρίζει με αφρίζοντα λόγο τα σχολικά χρόνια και τα στημένα κείμενα που μας ανάγκαζαν να γράφουμε. Μέσα στη διοικητική-καθηγητική ιδιόλεκτο εμφιλοχωρεί η αργκό των μαθητών και η διακειμενική ανάμιξη μπάσκετ, μουσικής και προφορικού λόγου, για να καταλήξει όλο αυτό σε ένα αντισυμβατικό τέλος: με γραφή οπτικής ποίησης και σαμαρακικής εξόδου, αναιρείται κάθε ίχνος σοβαροφάνειας που η Έκθεση Ιδεών και η σχολική επιχειρηματολογική ευπρέπεια υποβάλλει.

            Από εκεί και πέρα ακολουθεί η τοπιογραφία της Θεσσαλονίκης με επιλεγμένες ομάδες του πληθυσμού, με λεωφορειακές πορείες και οπαδικά αισθήματα, με μια αφηγηματική τσάρκα σε γωνιές της πόλης που αναπαράγονται βιωματικά, σε σκηνικά που θυμίζουν προσωπικές εμπειρίες, με την ανάπλαση ενός αστικού τοπίου που ανάγεται πίσω στη δεκαετία του ’80, δηλαδή στα εφηβικά χρόνια του διηγηματογράφου. Το πιο διασκεδαστικό διήγημα είναι το “Παραμύθι για ένα Αγόρι”, που φλερτάρει με το παραμυθιακό είδος, το μπολιάζει με λογοπαίγνια, το παρωδεί με χιούμορ, ενώ συνάμα το δυναμώνει με το παράλογο και το αλλόκοτο.

            Μεταξύ κοινότοπων βιωμάτων και γλωσσικής παρωδίας, μεταξύ παρατήρησης και απόδοσης παρωνυμίων σε ό,τι συλλαμβάνει το μάτι, μεταξύ κωμικοτραγικών σκηνών και ενός ξέφρενου σουλάτσου, μεταξύ ακριβών περιγραφών και σατιρικών σχολίων, μεταξύ τυπικής γλώσσας και high tech ιδιολέκτου, ο Γκόζης αναμιγνύει στον μίξερ της αφήγησής-του γλωσσικές ποικιλίες και ιδιότυπα ύφη. Το πρόβλημά-του είναι ότι η κεντρική αφήγηση κάθε διηγήματος δεν εξειδικεύεται, δεν συγκεκριμενοποιείται γλωσσικά βάσει του προσώπου που μιλά ή βλέπει, αλλά είναι σχετικά πάντα κοινή. Πάνω σ’ αυτήν παίζονται βέβαια όλα τα παιχνίδια του συγγραφέα, γόνιμα και ανατρεπτικά, αλλά η αναμενόμενη πολυγλωσσία στερείται του βασικού φόντου.      

Τα κείμενα του Γκόζη δεν στηρίζονται κατά βάση στην υπόθεση, αλλά σε μια θεσσαλονικιώτικη γραφή που δίνει έμφαση περισσότερο στο σχόλιο παρά στα γεγονότα. Βέβαια, διαφοροποιείται αισθητά από παλαιότερα κείμενα με αργό τέμπο και έντονα εσωστρεφή σχολιαστικό λόγο, αφού δείχνει περισσότερο μπρίο, εξωστρέφεια, σάτιρα, νεανικό ταμπεραμέντο. Ταυτόχρονα όμως χάνει συχνά το ρυθμό, γίνεται κουβέντα καφενείου, ξεχειλώνει και απλώνεται, παίζει με τη γλώσσα παρά την κατευθύνει καίρια προς τον στόχο. Η σάτιρα αλωνίζει πάνω στα πάντα, από κοινωνικές συνθήκες μέχρι άκρως λεπτές υποθέσεις, όπως μια επέμβαση στο πέος, κι από κοινωνικές εκδηλώσεις-ταμπού, όπως η δουλειά σε ένα γραφείο τελετών, μέχρι τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό στο Άγιο Όρος.

 

[Ο φωτογραφικός διάκοσμος αντλήθηκε από τις εξής ιστοσελίδες: beautyofworld-2012.blogspot.com,thes-sok.com, sclick.net και www.mototriti.gr]

Πατριάρχης Φώτιος