Ψυχολογικά και κοινωνιολογικά έργα σε συσκευασία αστυνομικού μυθιστορήματος. Γραφή που στέκεται στις λεπτομέρειες αλλά δεν ατονεί όταν στήνει τον ιστό της πλοκής. Το πρώτο βιβλίο ήρθε ως δώρο, το δεύτερο το αγόρασα, επειδή θέλχτηκα από το άλλο και θέλησα να ξαναδιαβάσω τη συγγραφέα.
“Sharp Objects”
2006
μετφ. Γ. Αρβανίτη
εκδόσεις Μεταίχμιο
2008
Ένα βιβλίο που σου το κάνουν δώρο και δεν έχεις δει τίποτα γι’ αυτό πριν. Γραμμένο από μια συγγραφέα που τυχαίνει να είναι και τηλεκριτικός (άρα μέλος του ευρύτερου κυκλώματος) και επομένως τα δύο βραβεία που απέσπασε στην Αμερική και οι διθυραμβικές κριτικές τίθενται ήδη υπό αμφισβήτηση. Όταν δεν κοιμάσαι αμέσως τα βράδια, η λύση είναι ένα καλό αστυνομικό και γι’ αυτό αποφάσισα να το διαβάσω…
Όλοι όμως οι φόβοι-μου ευτυχώς δεν ισχύουν!!!
Κατά βάση αστυνομικό μυθιστόρημα αλλά στην ουσία ένα ευφυές ψυχολογικό θρίλερ, που αναπλάθει την ψυχολογία του «ντετέκτιβ», από τη στιγμή μάλιστα που αυτός συνδέεται έμμεσα με τα γεγονότα, την ψυχολογία του «θύτη1», πριν αποκαλυφθεί η δράση-του και την ψυχολογία του «θύτη2», σε συνδυασμό με τον θύτη1.
Η ανακάλυψη του δράστη δεν έχει αυτή καθεαυτή σημασία. Πιο πολύ μετράει η επίδραση της ψυχολογίας των χαρακτήρων στις πράξεις-τους, πολλές φορές ακραίες, τόσο στην καθημερινότητά-τους, όπου τα ναρκωτικά, το αυτοχαράκωμα, το αλκοόλ κ.ο.κ. είναι στην ημερήσια διάταξη, όσο και σε βάθος χρόνου, όπου τρείς φόνοι με αφαίρεση των δοντιών είναι το αποτέλεσμα υποσυνείδητης ζήλιας και τάσης για υπεροχή.
Σ’ αυτό το πλαίσιο σκιαγραφούνται οι σχέσεις μητέρας-κόρης και αδελφών, ειδικά όταν την οικογένεια βαραίνει ένα ιστορικό καταπίεσης, υπερπροστατευτισμού και αρρωστημένης φροντίδας. Παράλληλα, το κοινωνικό υπόβαθρο μιας πολίχνης της Αμερικής, με την επαρχιώτικη νοοτροπία και το νοσηρό κλίμα στις ανθρώπινες σχέσεις, δίνεται έξοχα, ώστε να αναδυθεί η ψυχοσύνθεση των κατοίκων και φυσικά και των δραστών. Όπως τα περιέγραψα ίσως δίνεται η εντύπωση ότι ο αναγνώστης θα βυθιστεί στην κατάθλιψη και τη μελαγχολία: όχι, γιατί η Τζίλιαν Φλιν δεν σοκάρει με το μίζερο, αρρωστημένο κλίμα, αλλά εισάγει στα μύχια πολλών τραυματικών/τραυματισμένων μορφών ψυχολογίας, μία εκ των οποίων είναι ικανή να φτάσει στον φόνο, και μια άλλη να τον αποκαλύψει.
“Dark Places”
2009
μετφ. Γ. Αρβανίτη
εκδόσεις Μεταίχμιο
2009
Η Τζίλιαν Φλιν έχει βάλει τις ράγες και συνεχίζει με επιτυχία την πορεία-της στο αστυνομικό μυθιστόρημα που εμπεριέχει μεγάλες δόσεις ωμής ψυχολογίας και κοινωνιολογίας της αμερικανικής υπαίθρου, ειδικά μέσα στο πλαίσιο των ενδοοικογενειακών σχέσεων.
Η αρχή του νέου-της έργου είναι μια από τις πιο έξυπνες που έχω διαβάσει: η Λίμπι Ντέι, τριακοντούτις πλέον, έρχεται κατά μέτωπο με τον προ εικοσιπενταετίας φόνο της μητέρας-της και των δύο αδελφών-της από τον μεγαλύτερο (καταδικασθέντα γι’ αυτές τις δολοφονίες) αδελφό-της Μπεν. Η ίδια μάλιστα ήταν αυτή που, επτά χρονών τότε, κατέθεσε εναντίον-του. Τώρα όμως πολλά στοιχεία αναθεωρούνται στο μυαλό-της κι η ίδια τείνει να πιστέψει ότι δεν ήταν τελικά αυτός ο ένοχος. Ποιος ήταν όμως;
Η αφήγηση κινείται βάσει της τωρινής οπτικής γωνίας της Λίμπι, όπως αναμοχλεύει την υπόθεση, και βάσει των οπτικών γωνιών της μητέρας-της Πάτι και του αδελφού-της Μπεν εκείνη τη μέρα λίγο πριν από το συμβάν. Έτσι, παράλληλα με την αφήγηση της έρευνας ξετυλίγεται και το ώρα με την ώρα πλησίασμα της στιγμής του φόνου. Η Φλιν δείχνει ότι ξέρει πολύ καλά να ελέγχει τη γλώσσα και την ατμόσφαιρα, να αναπλάθει ψυχολογίες και κίνητρα, να στοχεύει εύστοχα στο κλίμα και στα συμφραζόμενα κάθε εποχής, ειδικά με τη σατανομαχία της δεκαετίας του ’80, τα συντηρητικά ήθη της Αμερικής ακόμα και σήμερα, με τις ετερόκλητες εικόνες μιας αντιφατικής κοινωνίας, τόσο προχωρημένης τεχνολογικά μα τόσο οπισθοδρομικής κοινωνικά και ηθικά.
Αν επιχειρήσω μια μικρή σύγκριση των δύο έργων, θα έγερνα την πλάστιγγα ελαφρά υπέρ του πρώτου, κυρίως επειδή διαθέτει τη σπιρτάδα η οποία μετασχηματίστηκε στο δεύτερο σε ώριμο τέμπο. Έτσι, ο «Σκοτεινός Τόπος» πλέει μέσα σε λεπτομέρειες που ξεφεύγουν από την υπόθεση και συχνά γίνονται το λίπος μέσα στο οποίο πνίγεται ο όλος οργανισμός.
Πατριάρχης Φώτιος
6 comments:
Καλησπέρα Πατριάρχη,
συμφωνώ με την κριτική σου για τα 'Αιχμηρά αντικείμενα’. Ομολογώ ότι είχα προσεγγίσει το βιβλίο με κάποια επιφύλαξη, επειδή είχε παρουσιαστεί από τον τύπο ως ανάγνωσμα ευρείας κατανάλωσης, αλλά διαβάζοντάς το διαπίστωσα ότι έχει πολλές αρετές. Ένα σημαντικό συν είναι πιστεύω το γεγονός ότι η ψυχολογική ανάλυση της συμπεριφοράς των κεντρικών ηρώων δεν επισκιάζει την πλοκή, αλλά τη βοηθά να λειτουργήσει καλύτερα. Βρήκα επίσης την κατασκευή του χαρακτήρα της κεντρικής ηρωίδας ιδιαίτερα μεθοδική, πειστική και ολοκληρωμένη.
Εύα,
η ειδικευμένη ματιά σου σε θέματα ψυχολογίας επιβεβαιώνει και τη δική-μου αίσθηση. Μου άρεσε αυτό που επισημαίνεις, ότι δηλαδή "η ψυχολογική ανάλυση της συμπεριφοράς των κεντρικών ηρώων δεν επισκιάζει την πλοκή". Αντίθετα, ο αναγνώστης πείθεται ότι τα κίνητρα και οι ψυχολογικές αντιδράσεις των χαρακτήρων δικαιολογούν τις πράξεις-τους.
Πατριάρχης Φώτιος
"...ειδικά με τη σατανομαχία της δεκαετίας του ’80, τα συντηρητικά ήθη της Αμερικής ακόμα και σήμερα, με τις ετερόκλητες εικόνες μιας αντιφατικής κοινωνίας, τόσο προχωρημένης τεχνολογικά μα τόσο οπισθοδρομικής κοινωνικά και ηθικά."
Προβοκάτσια (:))Πόσο ευρύ ενδιαφέρον -ωστε να γινει εξγωγιμο μπεστ σελερ- εχει η ψυχολογία του αμερικάνου σκατόβλαχου (το λέω λίγο χοντρά)των 80;
Pellegrina,θα σε μαλώσω!
Πού πήγαν οι καλοί,
πολυπολιτισμικού φίλτρου τρόποι σου;
Άσε που η ψυχολογία του αμερικάνου σκατόβλαχου μας πέφτει μια χαρά. Ανώδυνη και μακρινή.
Pellegrina,
αυτή η ψυχολογία έχει σημασία ως δείκτης της κοινωνίας της Υπερδύναμης. Αυτό ωστόσο για μένα μετράει ελάχιστα, σε σχέση με την ασφυξία της επαρχίας (αμερικάνικης και μη) που πραωθεί το άτομο σε πράξεις ψυχολογικά ακραίες.
Πατριάρχης Φώτιος
Post a Comment