Manuel Vázquez Montalbán, “Τατουάζ”

Αυτός ο Carvalho, έξυπνος και ρομαντικός, δυναμικός και γαστρονόμος, μια αστυνομική persona που στρέφει τα φώτα της προσοχής πάνω του, κάνοντας όλα τα άλλα να γυρίζουν γύρω του.

Manuel Vázquez Montalbán “Tatuaje” 1976 “Τατουάζ” μετ. Α. Βασιλάκου εκδόσεις Μεταίχμιο 2019

Ισπανόφωνος ο Montalbán αλλά όχι Ισπανός, αφού κατάγεται από την καταλανική Barcelona. Η σχολή των αστυνομικών μυθιστορημάτων μάλλον η ίδια, αφού το μεσογειακό τοπίο και ο άγριος detective διαμορφώνει και το ύφος της γραφής.

> Γεννήθηκε στη Βαρκελώνη το 1939. Έγραψε και δημοσίευσε ποιητικές συλλογές, μυθιστορήματα και δοκίμια. Ανάμεσα στα σημαντικότερα έργα του συγκαταλέγονται τα ακόλουθα: "Μια συναισθηματική αγωγή", "Μαρξιστικά ζητήματα", "Πράγα", "Συναισθηματικό χρονικό της Ισπανίας", "Υποφυσιολογικό μανιφέστο", "Ο πιανίστας", "Συναισθηματικό χρονικό της μεταπολίτευσης", "Happy End" και "Γεύματα με ανησυχητικά άτομα". Ώσπου εμφανίζεται ο ιδιόρρυθμος ντετέκτιβ Πέπε Καρβάλιο στο μυθιστόρημα "Εγώ σκότωσα τον Κέννεντυ" (1970). Η πρωτότυπη μυθιστορηματική αφήγηση του Μονταλμπάν ανοίγει με αυτό το έργο νέους λογοτεχνικούς δρόμους και καθιερώνει τη Σειρά "Πέπε Καρβάλιο". Εκτός από τα βραβεία για τις "Θάλασσες του Νότου", ο Μ.Β. Μονταλμπάν έχει κερδίσει το Εθνικό Βραβείο Αφηγήματος της Ισπανίας, το Ευρωπαϊκό Βραβείο Μυθιστορήματος (1992) για το έργο του πάνω στον Ισπανό συγγραφέα και πολιτικό Galindez και το 1995 του απονεμήθηκε το Εθνικό Βραβείο Ισπανικών Γραμμάτων για το σύνολο του έργου του. Το 2000, ο Μονταλμπάν κέρδισε το λογοτεχνικό βραβείο Grinzane-Cavour για την προσφορά του στην παγκόσμια λογοτεχνία. Έφυγε ξαφνικά από καρδιακή προσβολή, τον Οκτώβριο του 2003 περιμένοντας μια πτήση στο αεροδρόμιο της Μπανγκόγκ.

Το σήμα κατατεθέν που εντάσσει το έργο στην καθαρόαιμη μονταλμπανική λογοτεχνία είναι ο Pepe Carvalho, ιδιωτικός ντετέκτιβ, σκληρός, μάγκας, με νταραβέρια με πόρνες και άλλους ανθρώπους του περιθωρίου, αμερικάνικης θα έλεγα κοπής, αφού είναι λίγο ρεμάλι αλλά με έναν ακέραιο κώδικα τιμής. Ως άνθρωπος δεν ξέρω αν είναι συμπαθής, αλλά ως ερευνητής και ήρωας ενός σκληρού αστυνομικού μυθιστορήματος κερδίζει σε δραστικότητα και αποτελεσματικότητα. Η έρευνά του δεν σχετίζεται τόσο με συλλογισμούς και λογικές συνάψεις, όσο με τη συνεχόμενη δράση, το αεικίνητο προφίλ του και την άγρια διάθεσή του για αποτελέσματα.

Το πτώμα ενός “ξανθού σαν μπίρα” ξεβράζεται στην ακτή. Κύριο χαρακτηριστικό του, πέρα απ’ το ψαροφαγωμένο πρόσωπό του, ένα τατουάζ που γράφει “Γεννήθηκα για να βάλω φωτιά στην κόλαση”. Ο Carvalho αναλαμβάνει με πληρωμή να ανακαλύψει ποιος είναι ο δολοφονημένος και η έρευνά του τον οδηγεί στον κόσμο των ναρκωτικών, των πορνών και εντέλει στο Amsterdam, όπου ταξιδεύει και μαθαίνει το όνομά του: Julio Chesma. Μένει να μάθουμε τι ρόλο παίζει και πώς σκοτώθηκε (κι από ποιον βεβαίως, βεβαίως). Και το βασικό που απασχολεί και τον ίδιο τον ντετέκτιβ είναι ποια η σχέση του εντολοδόχου του Ramon, που του ζήτησε απλώς να βρει την ταυτότητα του απρόσωπου πτώματος, και ενός κύκλου εμπορίου ναρκωτικών, στον οποίο είναι μπλεγμένος ο Chesma.

Ίσως το πιο σημαντικό στη μονταλμπανική εκδοχή του αστυνομικού μυθιστορήματος δεν είναι η υπόθεση, η έρευνα, η ευφυΐα στη σκέψη, ούτε καν η ατμόσφαιρα της Βαρκελώνης. Είναι πιο πολύ ο ίδιος ο Carvalho, ένας πολύ ιδιαίτερος τύπος, δυναμικός και ερωτικός, σκεπτόμενος και ξεροκέφαλος. “Πρώην μπάτσος, πρώην μαρξιστής και γκουρμέ”, ο οποίος σκέφτεται και δέρνει (ενίοτε δέρνεται), νοιάζεται για τους αδύναμους, αλλά και ετοιμάζει μοναδικά εδέσματα, προσέχοντας τον ουρανίσκο του πιο πολύ κι απ’ τη γροθιά του. Και τελικά πιστεύει ότι “το σεξ και η γαστρονομία είναι τα σοβαρότερα πράγματα που υπάρχουν”…

Πάπισσα Ιωάννα