“Ο γλωσσολόγος ήταν σχεδόν τέλειος” του Ντέιβιντ Κάρκιτ

Αστυνομική λογοτεχνία και μαθηματικά έχουμε δει· αστυνομική λογοτεχνία και γλωσσολογία σπανιότερα. Εδώ ο επιτονισμός και η προφορά έρχεται να σηματοδοτήσει την ανακάλυψη του δράστη.

Καφές φίλτρου με γεύση κάστανο: David Carkeet “Double Negative” Dial 1980
Ντέιβιντ Κάρκιτ “Ο γλωσσολόγος ήταν σχεδόν τέλειος” μετ. Α. Κορτώ εκδόσεις Πατάκη 2016

         

          Πριν το διαβάσω:

          Γιατί το διάλεξα; Επειδή είδα ένα γλωσσικό παιχνίδι στον τίτλο, που με έκανε να σκεφτώ ότι η γλωσσολογία μπορεί να συνδυαστεί με το έγκλημα, όπως αλλού αυτό συνδυάζεται με τα μαθηματικά. Θυμήθηκα μάλιστα το βιβλίο του Πέτερ Χόε “Η δεσποινίς Σμίλα διαβάζει το χιόνι” κι είχα μια αδημονία να ξαναδιαβάσω κάτι παρόμοιο.

Καθώς το διάβαζα:

          Όλα διεξάγονται σε ένα ερευνητικό κέντρο, το οποίο λειτουργεί ως νηπιαγωγείο με δασκάλους και νηπιαγωγούς, αλλά συνάμα και ερευνητές γλωσσολόγους, που εργάζονται πάνω στους πρώτους και μεταγενέστερους έναρθρους φθόγγους που εκφέρουν τα νήπια. Και σ’ αυτό το σκηνικό ο γηραιός Άρθουρ Στιφ βρίσκεται νεκρός στα γραφείο του αφηγητή Τζέρεμυ Κουκ. Ποιος σκότωσε τον καθηγητή, χτυπώντας-τον με το αυτοκίνητο, τον μετέφερε στο γραφείο και προσπάθησε να ενοχοποιήσει τον Κουκ; Τις έρευνες αναλαμβάνει ο υπαστυνόμος Λιφ… Κι έπειτα βρίσκεται ένα δεύτερο πτώμα, αυτό του Φίλποτ, δημοσιογράφου που είχε αναλάβει να παρουσιάσει το ινστιτούτο στον κόσμο.

          Στον πυρήνα του κειμένου βρίσκονται οι υπόγειες αντιπάθειες και μίση μεταξύ των επιστημόνων, θέμα κοινό, που δίνει ωστόσο την αφορμή για μια αστυνομική ιστορία. Αυτή απλώνεται στον μικρόκοσμο του ερευνητικού κέντρου, στις σχέσεις που αναπτύσσονται, στις εντυπώσεις του ενός από τον άλλο, στα μικρά και μεγάλα που τους χωρίζουν και τους ενώνουν.

Καθώς προχωρώ το έργο, δεν βλέπω ούτε το σφιχτό δίκτυο των σχέσεων να διαμορφώνει ένα πέπλο μυστηρίου, ούτε οι γλωσσολογικές έρευνες να εγείρονται ως φόντο, ως πλαίσιο, ως κλειδί για την εξιχνίαση του φόνου. Όλα δίνονται σε ένα ανάλαφρο κλίμα, με πεταχτές πινελιές και μικρά άλματα. Αλλά περιμένω…

Ειδικά, όταν ο Κουκ άρχισε να επεξεργάζεται τους έναρθρους / άναρθρους φθόγγους των νηπίων, ειδικά του Ουόλλυ, ο αναγνώστης υποψιάζεται ότι κάπου εκεί μπορεί να βρεθεί η λύση στο αίνιγμα των δύο φόνων. Οι συζητήσεις μεταξύ των έξι εναπομεινάντων γλωσσολόγων του κέντρου δείχνουν ποιος μισεί ποιον, ποιον νομίζει ότι κάποιος μισεί ποιους, ποιος δέχεται την αγάπη των άλλων και άλλες συναισθηματικές σχέσεις που είναι σημαντικές. Αυτές μπορεί να δείχνουν και βαθύτερες επιβουλές που δεν φαίνονται, ειδικά όσο είναι όλοι ύποπτοι για τους φόνους.

Αφού το διάβασα:

          Ο τίτλος “Ο γλωσσολόγος ήταν σχεδόν τέλειος” θυμίζει το “Ο φόνος ήταν σχεδόν τέλειος”, επιδίωξη κάθε ενσυνείδητου δολοφόνου. Τελικά, το τέλος σ’ αυτό το αστυνομικό έρχεται με την αναμενόμενη συμβολή της γλωσσολογίας και αποδεικνύεται ένοχος αυτός που δεν ήταν περισσότερο ύποπτος από τους άλλους. Καλό; Μάλλον αδιάφορο.

[Εικόνες διακόσμου:  www.psychologytoday.com,  www.babycollege.gr,  milano.talentgarden.org  και  www.ispiritsolutions.com]

Πατριάρχης Φώτιος