“Μεταμορφώσεις” του François Vallejo

Είμαι πολύ περίεργος να δω πώς μεταλλάσσεται ένας καθολικός /προτεστάντης /άθεος νέος της πολιτισμένης Ευρώπης σε έναν φανατικό μουσουλμάνο. Το βιβλίο αυτό του Γάλλου συγγραφέα πιάνει το θέμα, αλλά το πραγματεύεται πλαγιομετωπικά, έμμεσα, λοξά, οδηγώντας τον προβληματισμό στο περιβάλλον του εξισλαμισθέντος και στις ανησυχίες-του.

Γαλλικός καφές με λίγο τσέρυ: François Vallejo “Métamorphoses” Éditions Viviane Hamy 2012 “Μεταμορφώσεις” μετ. Γ. Στρίγκος εκδόσεις Πόλις 2015

          Υπάρχει ένα τρομερό υπαρξιακό θέμα που ταλανίζει τις χώρες της Δύσης, όπως είναι η Γαλλία: πώς από τα σπλάχνα-τους αναφύονται νέοι που αλλάζουν ξαφνικά για το περιβάλλον-τους ζωή, ασπάζονται τον Ισλαμισμό και φεύγουν φανατικοί και απόλυτοι για τις χώρες της Μέσης Ανατολής να πολεμήσουν για τον Αλλάχ. Κι αυτό γιατί, ενώ ο Διαφωτισμός με την ορθολογική-του θωράκιση και τις ανθρωπιστικές-του ιδέες έχει ριζώσει στην κουλτούρα-τους, συνάμα υπόγεια ρεύματα δογματικής υπακοής και τυφλού φονταμενταλισμού ρέουν ανεξέλεγκτα, παρασύροντας χιλιάδες νέους.

          Ο Βαλεζό θέτει αυτόν τον προβληματισμό στην ψυχή της ηρωίδας-του Αλίξ Τεζέ, η οποία μαθαίνει έντρομη ότι ο αδελφός-της Αλμπάν έγινε μουσουλμάνος και πιθανόν θα επιχειρήσει να μεταβεί σε χώρες του μουσουλμανικού τόξου ως εθελοντής. Κι ενώ αυτή ανησυχεί, η οικογένειά-τους περί άλλα τυρβάζει… Έτσι, αναπτύσσονται δύο πόλοι, που δείχνουν άμεσα ή έμμεσα τη στάση του μέσου Γάλλου απέναντι στο φαινόμενο. Η αδελφή εκφράζει τον αναστατωμένο πολίτη που βλέπει μέσα σχεδόν στο σπίτι-της να ξεφυτρώνουν ισλαμιστικά φιντάνια και από την άλλη ο αδελφός που θεωρεί λογικό να ακολουθήσει μια άλλη ιδεολογία και δη μια άλλη πορεία ζωής.

          Το βασικό ερώτημα που περιμένω να απαντηθεί είναι ποια προσωπικά ή κοινωνικά δεδομένα ευνόησαν μια τέτοια μεταστροφή. Μια πρώτη ενστικτώδης απάντηση από τη μεριά της Αλίξ είναι η διάθεση που είχε από μικρός ο αδελφός-της να ζήσει κάτι εξτρίμ, κάτι συνταρακτικό και να προσηλωθεί μέχρι τελευταίας ρανίδας σ’ αυτό. Αλλού, ακούγεται ότι στον Ισλαμισμό αναζήτησε την αγνότητα και την προσωπική-του ισορροπία, ότι η δίψα για δράση, που σ’ αυτήν την περίπτωση είναι υποταγμένη σε μια πίστη, επέδρασε παρωθητικά, ότι… Τελικά, ο Vallejo δεν εστίασε στην ψυχολογία του μεταστραφέντος και γι’ αυτό δεν μερίμνησε να αποδώσει πληρέστερα όλο αυτόν τον δρόμο προς την αλλαξοπιστία, ή καλύτερα προς την ισλαμοποίηση.

          Περισσότερο ενδιαφέρει η αδελφική αγάπη της Αλίξ που ανησυχεί, αγωνιά, ματώνει, μπλέκεται σε περιπέτειες με την αντιτρομοκρατική που τους παρακολουθεί, προσπαθεί να καταλάβει τον αδελφό-της. Η ίδια αντιμετωπίζει τη ζωή-της και συνάμα τον κίνδυνο που απειλεί τον αδελφό-της, το περιβάλλον και τα αχαρτογράφητα νερά, μέχρι την τελική πτώση.

          Νομίζω όμως ακριβώς επειδή ο συγγραφέας απέφυγε να περάσει στην άλλη όχθη και να διερευνήσει κίνητρα και ψυχικές διεργασίες, έμεινε στα ρηχά και δεν ανοίχτηκε στην καρδιά του προβλήματος. Η Ευρώπη παρακολουθεί παιδιά-της να παρασύρονται σε ακραίες εξτρεμιστικές οργανώσεις, να θυσιάζουν την ευδαίμονα/ευδαιμονιστική ζωή-τους, χωρίς να καταλαβαίνει τι και ποιος φταίει. Θα περίμενα λοιπόν από τη λογοτεχνία να βάλει πιο βαθιά το μαχαίρι στο κόκαλο και να βγάλει τα μέσα έξω, να μας δείξει δηλαδή τον ψυχισμό ενός τέτοιου ανθρώπου.

[Οι εικόνες της ανάρτησης αντλήθηκαν από: themuslimissue.wordpress.com,  counterjihadreport.com, midnightwatcher.wordpress.com, www.limitstogrowth.org και www.worldbulletin.net]

Πατριάρχης Φώτιος