“Γυναίκες” του Τσαρλς Μπουκόφσκι

Αν οι γυναίκες είναι ανοικτά αιδοία που περιμένουν τον επιβήτορά-τους, τότε ο συγγραφέας εκφράζει μια δική-του, μπουκοφσκική θέση για τα δύο φύλα. Αν είναι κάτι άλλο, τότε προσπερνάμε το μυθιστόρημα σαν μια σκανδαλοθηρική εφημερίδα του Σαββάτου που την πετάμε μετά από ένα γρήγορο ξεφύλλισμα.

 

Americano με ουίσκι: Charles Bukowski “Women” 1978   Τσαρλς Μπουκόφσκι “Γυναίκες” μετ. Γ.-Ι. Μπαμπασάκης εκδόσεις Μεταίχμιο 2014

 

            Διαβάζοντας το βιβλίο φτιάχνω νοητές συνδέσεις. Ο γεννημένος το 1920 Αμερικάνος συγγραφέας ήταν πρόδρομος κατά μισή γενιά του Φίλιπ Ροθ. Κι έπειτα αυτή η αύρα της μεταπολεμικής πεζογραφίας φτάνει έως το έργο ποικίλων που ζήλεψαν την μποέμ ζωή του συγγραφέα. Είναι το πνεύμα της σεξουαλικής απελευθέρωσης που ανατρέπει τη συντηρητικότητα της εποχής και την ανακατεύει με ουίσκι και νυχτερινές κραιπάλες. Σήμερα ίσως φαίνεται μουσειακό είδος.

            Ο Χένρι Τσινάσκι είναι ένας γνωστός συγγραφέας που περιφέρεται ανά την Αμερική και απαγγέλλει ποιήματά-του σε εκδηλώσεις στις οποίες τον καλούν. Δύο πάθη δένουν την ύπαρξή-του με τη γη, το ποτό, με το οποίο είναι αγκαλιά όλη μέρα, και οι γυναίκες, με τις οποίες θα ήθελε να είναι αγκαλιά όλη νύχτα. Και τα καταφέρνει και με τα δύο περίφημα, άλλοτε μεθυσμένος μέχρι γελοιοποίησης κι άλλοτε γυμνός με μια θαυμάστρια στο κρεβάτι. Το βιβλίο βέβαια επικεντρώνεται στη σχέση-του με τη Λίντια, αλλά μέσω των απανωτών χωρισμών-τους, των παράλληλων σχέσεων και των μιας νύχτας σεξουαλικών επαφών απεικονίζεται η πανσεξουαλική ζωή του Τσινάσκι. Ο Τσινάσκι παραδέχεται ότι ζηλεύει, αλλά ενοχλείται όταν ζηλεύει η Λίντια, η οποία μάλιστα είναι εξίσου διεκδικητική. Το ίδιο μοτίβο συνεχίζεται μέχρι τέλους με άλλες γυναίκες όπως η Ντι Ντι, για ένα μεγάλο διάστημα η Τάμι και άλλες που περνάνε αλλά δεν ακουμπάνε. Το βιβλίο δεν έχει στην ουσία άλλους χαρακτήρες, παρά μόνο τον πρωταγωνιστή, ενώ οι γυναίκες παρουσιάζονται μονοδιάστατα, έντονα μερικές απ’ αυτές αλλά με τονισμένο ένα και μόνο χαρακτηριστικό-τους.

            Ας δούμε την ιδεολογία του έργου: εφήμερες σχέσεις, αντισυμβατική συμπεριφορά ακόμα και προς τις ερωμένες του Τσινάσκι, οι οποίες συχνά είναι της ίδιας πάστας, αλκοόλ, καμιά τζούρα ναρκωτικά, ξενύχτια, χρήση της ποιητικής-του απήχησης για να προσεγγίζει αέρινες υπάρξεις, υποταγή στη σωματικότητα, στα ωραία γυναικεία κορμιά χωρίς προσωπικότητα, μποέμ νοοτροπία… Κι όλα αυτά στον απόηχο του ’69 θεωρούνταν ίσως επανάσταση, αντισυμβατικότητα, αντικομφορμισμός, αντίδραση στον καθωσπρεπισμό, ανάδειξη του ατόμου, σπάσιμο στην υποκρισία της κοινωνίας κ.ο.κ. Δεν ξέρω αν ΤΟΤΕ ήταν όντως όλα αυτά. ΣΗΜΕΡΑ όμως δεν είναι. Είναι μια εμετική ειδωλοποίηση της διαταραγμένης ζωής, η οποία δεν προσεγγίζει καν την έννοια της ευτυχίας για έναν πραγματικό αντικομφορμιστή. Δεν είναι καν επανάσταση με κοινωνικό χρώμα, αλλά μια προσωπική βολεμένη ζωή, η οποία δεν κλείνει τα μάτια-της μπροστά στην αδιαφορία, στην αποπροσωποποίηση των ανθρώπινων σχέσεων κ.ο.κ.

Να με συγχωρούν όσοι βλέπουν σ’ όλα αυτά γνήσια προσωπική αναρχία, εγώ βλέπω μια άκρως τραυματισμένη ψυχολογία και μια ατομικιστική στάση. Βλέπω ένα σακατεμένο “εγώ” που ψάχνει την ηδονή για να επιβεβαιωθεί, βλέπω έναν ξεβρασμένο πενηντάρη που επιχειρεί να συνεχίσει τη νιότη-του με τον πιο αυτοκαταστροφικό τρόπο. Να με συγχωρεί ο μεταφραστής που δεν πιστεύει στον μισογυνισμό του Μπουκόφσκι, ούτε στον φιλήδονο κυνισμό-του, αλλά μιλά για “στραπατσαρισμένο ρομαντισμό”. Εγώ βλέπω έναν αήθικο ανδροκρατούμενο λόγο, που θεωρεί τις γυναίκες πρόσκαιρους εκτονωτές.

Το πολυσέλιδο μυθιστόρημα είναι γραμμένο σαν σειρά από περιπέτειες και συναντήσεις. Κυριαρχεί η ωμή γλώσσα, η νατουραλιστική χυδαιολογία, βλέπει κανείς δείγματα ειρωνείας, ανάλαφρης διάθεσης, κυνισμού…  Διαβάζεται γρήγορα, λιγότερο ως ενιαία συμπαγής αφήγηση και περισσότερο ως ενσταντανέ, διαρθρωμένα χαλαρά πάνω στην πολυγαμική ελικοειδή πορεία του Τσινάσκι.

 

[Οι εικόνες αντλήθηκαν από: www.savvyinspiredwomen.com, daily3363.rssing.com, tvxs.gr, ashcom.deviantart.com και lovesimplyiswhereitis.tumblr.com]

Πατριάρχης Φώτιος