“Hotel Chelsea” του Γιώργου Γλυκοφρύδη

Πώς αναβιώνεις μια χαμένη αγάπη, μια ερωμένη που πέθανε και βρίσκεται σε άλλη διάσταση; Η θρησκεία, η επιστήμη, η λογοτεχνία παρέχουν απαντήσεις που κάνουν την απώλεια πιο κατανοητή και την ελπίδα ακμαία. 

Αμερικάνικος με γάλα:

Γιώργος Γλυκοφρύδης

“Hotel Chelsea”

εκδόσεις Ψυχογιός

2012 

            Διαβάζω στο τέλος των βιβλίων τις ευχαριστίες, μη ρωτήσετε γιατί, δεν ξέρω. Κοιτάζω τα ονόματα που ενέπνευσαν με μια ατάκα τον συγγραφέα, που του έδωσαν το πρώτο υλικό, που τον βοήθησαν ίσως στην έρευνα, αν το βιβλίο ήταν λ.χ. ιστορικό. Κοιτάζω και τα ονόματα των φίλων του πεζογράφου, που διάβασαν το έργο in progress και είπαν τη γνώμη-τους βοηθώντας-τον να αλλάξει, να διορθώσει, να βελτιώσει μερικά σημεία που ίσως έπασχαν και να ενθαρρυνθεί από τη θετικότητα των απόψεών-τους για άλλα κομμάτια που ήταν ιδιαιτέρως καλά. Κι αναρωτιέμαι, θα είχε κανείς το θάρρος να του πει «μην το εκδώσεις!»; 

 

muetank.deviantart.com

 

            Πάμε τώρα στο συγκεκριμένο έργο. Βασικός άξονας πάνω στον οποίον στηρίζεται το έργο είναι η απώλεια του ερωτικού αντικειμένου, αφού ο συγγραφέας Στέφανος έχασε τη σύντροφό-του Σάρα στους Δίδυμους Πύργους (είναι σύνηθες ο Γλυκοφρύδης να συνδέει το ατομικό με ένα κοσμοϊστορικής σημασίας γεγονός, όπως στον πολύ καλό “Επιβάτη” στήνει την ιστορία-του στην πτώση του Τείχους του Βερολίνου). Ο Στέφανος, λοιπόν, δέκα χρόνια μετά δεν μπορεί να συνειδητοποιήσει την απώλεια και μεταξύ συνειδητού και υποσυνείδητου, μεταξύ ρεαλιστικής και εικονικής πραγματικότητας, μεταξύ αναμνήσεων και βιο-ανδροειδών επιχειρεί να αναβιώσει τη Σάρα σε ένα μελλοντολογικό σκηνικό του 2101. Το ξενοδοχείο Chelsea αποτελεί το μόνιμο κέντρο στο οποίο όλοι γυρίζουν και εκεί γνωρίζει εντέλει τη νέα-του αγαπημένη Γκρέις.

indiatimes.com

            Το θέμα που προκαλεί αμηχανία, αν όχι αποστροφή, είναι ο συνονθυλευματικός χαρακτήρας του κειμένου, που συνδυάζει χρονικά επίπεδα, πρόσωπα, σκηνές, γεγονότα, αισθήσεις και παραισθήσεις, ερωτικό μυθιστόρημα και μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας κ.ο.κ. Αν εξαιρέσει κανείς δυο-τρεις σκηνές ερωτικής φαντασίας που διακρίνονται για την ήπια αισθησιακή-τους διάσταση (τα καλύτερα σημεία του έργου), το υπόλοιπο πνίγεται σε μια συσσώρευση μεταμοντέρνας κοπής. Πολλά πράγματα φαίνονται (ή είναι) περιττά, άλλα λειτουργούν φυγόκεντρα σε μια ηθελημένη (;) αποσπασματικότητα, διάλογοι και επιμέρους συμβάντα τίθενται σαν το φελιζόλ που θα ήθελε να προστατεύσει από τη θραύση τα ευαίσθητα μέρη του μυθιστορήματος.

"Ορφέας και Ευρυδίκη"
του Rubens

            Η ιδέα του κειμένου βασίζεται σε μια μεταθανάτια συνάντηση, σε μια δυνατή χάρη στην επιστήμη επανασύνδεση των δύο εραστών, όπως παλιότερα αυτό ήταν δυνατόν χάρη στη θρησκεία (βλ. λ.χ. τη συνάντηση του Ορφέα και της Ευρυδίκης στον Άδη ή του Κρητικού στο ομώνυμο ποίημα του Σολωμού με την αρραβωνιαστικιά-του στη Δευτέρα Παρουσία). Κι από την άλλη, έχουμε ένα τρίγωνο με τη νεκρή αγαπημένη και τη νέα, ζωντανή, που θυμίζει ουρανόσταλτο άγγελο. Ο τρόπος εκτέλεσης παραπέμπει σε ένα ποτ-πουρί ειδών και αφηγηματικών επιπέδων, που συζευγνύει το παρόν, το παρελθόν και το μέλλον σε ένα mix ανομοιογενών συστατικών. Όσο εξαρθρώνεται η γραφή, τόσο ξανασκεφτόμαστε τι είναι λογοτεχνία, πόσες αντοχές έχει αλλά και πόσες δυνατότητες να περάσει σε μια χαοτική απεικόνιση που μπορεί ωστόσο να δώσει νόημα.

            Και ξαναγυρίζω σε όσα έγραφα στην αρχή. Αν το αποτέλεσμα είναι η συνειδητή προσπάθεια του συγγραφέα να δημιουργήσει παράλληλες πραγματικότητες οι οποίες διασταυρώνονται χωρίς να συνδέονται ή συνδέονται σκόπιμα αποσπασματικά, τότε είναι και υπεύθυνος για το αισθητικό αποτέλεσμα που ο ίδιος διάλεξε. Αν όμως το όλο μίγμα αλλοιώθηκε από την ετερογένεια των υλικών, οι φίλοι-του που διάβασαν το αλχημικό αυτό προϊόν, θα έπρεπε να λειτουργήσουν περισσότερο κυματοθραυστικά και προληπτικά να τον αποτρέψουν.

[Παραλλαγή του παραπάνω κειμένου πρωτοδημοσιεύτηκε στο In2life στις 14/10/2012]

Η εικόνα κορυφής προέρχεται από το: www.tribune.com.pk.

Πατριάρχης Φώτιος