Τσουρεκάκια πολίτικα: έκδοση – αυτοέκδοση

Τσουρεκάκια ...πωλήτικα

Σκεφτόμουν αυτές τις μέρες τη θέση των συγγραφέων, ας πούμε των νέων, που δεν έχουν εκδώσει τίποτα ή έχουν εκδώσει ένα δυο βιβλία και περιμένουν την ανταπόκριση των άλλων. Το άρθρο όμως του Α. Βιστωνίτη σήμερα στο Βήμα με έφερε …ένα βήμα πιο πίσω:
-Νέος συγγραφέας θέλει να εκδώσει τα πεζά του ή τα ποιήματά του. Καταθέτει λοιπόν τα δακτυλόγραφά του σε έναν ή περισσότερους εκδοτικούς οίκους και περιμένει την έγκριση ή φευ την απόρριψη. Στη δεκαετία του ’90 και λίγο του 2000 οι εκδοτικοί οίκοι έκαναν ένα μεγάλο άνοιγμα, πολλαπλασίασαν τα εκδιδόμενα έργα στους καταλόγους τους, άνοιξαν το βιβλίο στη διαφήμιση και στο μάρκετινγκ κ.ο.κ. Έτσι, πολλοί νέοι συγγραφείς –αξιόλογοι και μη- βρήκαν πιο εύκολα στέγη.
-Βήμα δεύτερο: έκδοση ναι, αλλά προώθηση; Σήμερα όμως, όπως φαίνεται, η υποδοχή είναι πιο σφιχτή –φυσικά ούτε και προηγουμένως εκδίδονταν όλα όσα έβγαιναν από το πληκτρολόγιο των απείρων Ελλήνων εν δυνάμει συγγραφέων. Η πορεία λοιπόν προς την έκδοση συχνά γίνεται ιδίοις αναλώμασι, σε φτηνά βιβλιαράκια με ποίηση, που πάνε εύκολα στην ανακύκλωση, ή στην πολυέξοδη ακριβή έκδοση. Αναρωτιέμαι ωστόσο αν αυτές οι εκδόσεις θα έχουν τύχη σε ένα αναγνωστικό σύστημα που προωθείται με τον αυξανόμενο ιστό της διαφήμισης και της με κάθε τρόπο προώθησης. Φαντάζομαι συνεπώς ότι το δύσκολο δεν είναι να εκδοθείς, το δύσκολο είναι να προβληθείς.

Αρχίζει να αναφύεται και η λύση της έκδοσης μέσω διαδικτύου: κάτι ξέρει περισσότερο η Pellegrina.
-Βήμα τρίτο: κυκλοφορεί το βιβλίο και περιμένει ο συγγραφέας την απήχηση που θα έχει. Αν κάποιος δημιουργός βγει και πει ότι δεν τον πολυνοιάζει, μάλλον έχει μειωμένη αυτογνωσία. Τότε γιατί εκδίδεται; Μα φυσικά (ελπίζω ότι δεν κάνω λάθος), για να προβάλει το έργο του και να αναγνωριστεί η γραφή του. Επομένως, πρώτιστα περιμένει δύο ειδών επιβράβευσης: α) τη θετική αντιμετώπιση από τους κριτικούς (και φαντάζομαι πόσο θα αδημονεί να γραφεί κάτι γι’ αυτόν ή πόσο θα περηφανεύεται όταν πρωτοδεί κριτική για το έργο του) και β) την αυξημένη ζήτηση εκ μέρους του κοινού [βεβαίως κάθε δημιουργός στοχεύει ίσως στο ένα μόνο από τα δύο και λιγότεροι αποσκοπούν να κερδίσουν και τα δύο].
Εκεί τώρα καταλαβαίνω την αγωνία του δημιουργού που έχει λιώσει πάνω στο πληκτρολόγιο ή στο χαρτί και προσκρούει στην άρνηση του εκδότη ή στην απόρριψη του κριτικού ή ακόμα χειρότερα στη σιωπή που καλύπτει σαν σκόνη ερήμου την προσπάθειά του. Φταίει το σύστημα που δεν ευνοεί την ποιοτική γραφή; Φταίει ο εκδοτικός οίκος που δεν προώθησε το έργο; Φταίνε οι κριτικοί που χρηματίζονται παντοιοτρόπως και δεν αναδεικνύουν τις αξίες; Φταίνε τα κυκλώματα; Φταίω εγώ ο ίδιος (ο συγγραφέας) που δεν έγραψα κάτι αξιόλογο ή που δεν γράφω εύκολα, λαϊκίστικα, τρέντι, με βάση τους μοντερνισμούς και τους μεταμοντερνισμούς που πουλάνε σήμερα;
Προσπαθώ να μπω στην ψυχολογία του συγγραφέα και γι' αυτό καταλαβαίνω αν κανείς μού εξηγήσει ότι είμαι τελείως εκτός κλίματος. Κι όσο εύκολα βρίσκω άπειρα προβλήματα και ατέλειες στη γραφή, άλλο τόσο εύκολα θλίβομαι όταν ξεκινάνε πολλοί με όνειρα και δεν μπορούν να τα υλοποιήσουν.

Πατριάρχης Φώτιος