Fabio Stassi, “Κάθε σύμπτωση έχει ψυχή”

Η γλώσσα, η λογοτεχνία και η μνήμη μπορεί να γίνουν το υποκείμενο πάνω στο οποίο θα πατήσει ο έρωτας και η προσπάθεια να διατηρηθεί ακόμα και μετά τον θάνατο. Όχι δεν είναι μελό.

Fabio Stassi “Ogni coincidenza ha un’ anima” 2018 “Κάθε σύμπτωση έχει ψυχή” μτφ. Δ. Δότση εκδ. Ίκαρος 2019

“Η χαμένη αναγνώστρια” ήταν πρόπερσι μια αποκάλυψη κι έτσι εύκολα αγόρασα το τελευταίο βιβλίο του Stassi, μόλις το είδα στον πάγκο του βιβλιοπωλείου. Τα βιβλία που μιλάνε για βιβλία είναι δέλεαρ για κάθε βιβλιόφιλο blog που σέβεται τον εαυτό του!

> Ο Φάμπιο Στάσι (Ρώμη, 1962) είναι συγγραφέας, υπεύθυνος ιταλικής λογοτεχνίας σε γνωστό εκδοτικό οίκο της Ιταλίας και ταυτόχρονα εργάζεται σε μια πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη της Ρώμης. Πρωτοεμφανίστηκε στον συγγραφικό χώρο το 2006. Έχει γράψει επτά μυθιστορήματα, διηγήματα, δοκίμια αλλά και βιβλία για παιδιά. Το 2013 γνώρισε μεγάλη επιτυχία χάρη στο μυθιστόρημά του "Ο τελευταίος χορός του Σαρλό", το οποίο μεταφράστηκε σε 19 χώρες, ενώ στην Ιταλία τιμήθηκε με έξι βραβεία μεταξύ των οποίων και το Premio Campiello. Το 2016 "Η χαμένη αναγνώστρια" κέρδισε το βραβείο Scerbanenco για το καλύτερο νουάρ μυθιστόρημα της χρονιάς.

Ο ίδιος πρωταγωνιστής, ο Vince Corso, που είναι βιβλιοθεραπευτής (δίνει συμβουλές ψυχολογικής φύσεως και συνταγογραφεί βιβλία για κάθε περίπτωση), αναλαμβάνει μια ιδιότυπη αποστολή. Η εξηντάχρονη Giovanna Baldini θέλει να βοηθήσει τον αδερφό της, που πάσχει από Alzheimer, και προσπαθεί να εντοπίσει από ποιο βιβλίο αυτός επαναλαμβάνει μέσα στην αμνησία του μεμονωμένες φράσεις. Και το αναθέτει στον βιβλιοφάγο Vince…

Το βασικό ερώτημα, που κινεί εν είδει μυστηρίου το έργο, προχωρά σκόπιμα νωχελικά, καθώς ο βιβλιοντετέκτιβ όσο το σκέφτεται, συναντά άλλους ανθρώπους, βλέπει άλλους πελάτες, συζητά γι’ αυτό και για άλλα θέματα με τους γύρω του, περπατά τη Ρώμη… Μαζί του ο αναγνώστης μπαινοβγαίνει στο μυστήριο, ακούει για βιβλία, άλλα σχετικά κι άλλα άσχετα, και συλλαμβάνει τη λογοτεχνία ως προβληματισμό αλλά και ως μνήμη απέναντι στη λήθη της ζωής. Ακόμα περισσότερο συνδέει τη μνήμη-αμνησία με τη γραφή και τη γλώσσα και, όπως προχωρά από τη μνήμη στη λήθη, έτσι αναπλέει κι από τη γλώσσα στην αγλωσσία με σταθμό το πώς δημιουργήθηκε η πρώτη γλώσσα, πριν ακόμα κι απ’ τη Βαβέλ. Ο Ιταλός Fabio Stassi συναντά έτσι τον Έλληνα Βασίλη Αλεξάκη, καθώς κι οι δυο περιφέρονται στις πόλεις τους (Ρώμη – Αθήνα, Παρίσι), για να ανακαλύψουν τι βαθύτερο συνδέει τον άνθρωπο με τη γλώσσα και τη γραφή, ή πώς ο λόγος αποτελεί την πεμπτουσία της ανθρώπινης ύπαρξης.

Το έργο πήρε σε κάποια στροφή χαρακτηριστικά μυθιστορήματος βιβλιοθηκών, συνέχισε ως μυστηρίου και κατέληξε μια συγκινητική ιστορία ανθρώπινων σχέσεων. Σε κάποια φάση αναπήδησα συνεπαρμένος, κάπου τελμάτωσα στις παρεκκλίσεις και στις ενδιάμεσες ιστορίες βιβλιοθεραπείας, αλλά τελικά κρατώ το σύνολο που συνδυάζει βιβλίο, μνήμη και γλώσσα με επίστρωμα παντοτινού έρωτα.

In2life, 8/4/2020

Πάπισσα Ιωάννα