Jakob Arjouni“Happy birthday, Türke!”
1985
Γιάκομπ Αρζούνι
“Happy birthday, Τούρκε!”
μτφ. Σ. Τζαννετάτος
εκδόσεις Καστανιώτη
2008
Τούρκος ντετέκτιβ σε ρατσιστική κοινωνία
Η πλοκή του έργου έχει μια λογική, σφιχτή –παρά τα πολλά μικρά κενά- δομή, με αλληλουχία και νομοτελειακή κίνηση. Ο ντετέκτιβ με αφορμή έναν φόνο, που καλείται να εξιχνιάσει, διεισδύει στον κόσμο των πορνείων, των ναρκωτικών αλλά κυρίως της διεφθαρμένης αστυνομίας που καλύπτει υποθέσεις, εκβιάζει, διαστρεβλώνει γεγονότα και διακινεί τα ναρκωτικά που κατάσχει. Ευχάριστο ανάγνωσμα, δυναμικό, ενδιαφέρον. Αλλά όχι πολύ ισχυρό, όχι πρωτότυπο και σε γενικές γραμμές ο Μάρκαρης είναι σε μερικά του έργα καλύτερος, αν και δέκα χρόνια μεταγενέστερος.
Το μυθιστόρημα, γραμμένο πριν από 25 χρόνια, αποτυπώνει την ώσμωση Γερμανών και μεταναστών, κυρίως Τούρκων, κατά την αφομοίωση των δεύτερων από την ντόπια κοινωνία. Οι προκαταλήψεις των μεν, αλλά και οι τρόποι επιβίωσης των δε, που κινούνται συχνά έξω από τα όρια της νομιμότητας, δημιουργώντας έναν δικό τους υπόκοσμο (ναρκωτικά, βία, προστασία, πορνεία κ.ο.κ.) αντικατοπτρίζουν και τα προβλήματα συμβίωσης προνομιούχων και διεκδικητών. Ο Αρζούνι επιχειρεί μέσα από το αστυνομικό του έργο να αποτυπώσει τις μεταιχμιακές εκείνες εποχές που οι ξένοι έρχονται και επιβάλλουν στον εαυτό τους την επιβίωση με κάθε τρόπο.
Πατριάρχης Φώτιος
21 comments:
Αγαπητ;e Πατριάρχη κι εσύ Pelegrina - αν τύχει και περάσεις από εδώ -
προστρέχω στη βοήθειά σσς
Δεν γνωρίζω διόλου πίστέψτε με πώς να αντιμετωπίσω την Ανια που βάλθηκε να μου στέλνει επιστολές (Letters of Dulness from the Dunciad) δες metissage .
Συγγνώμη για την αναστάτωση αλλά τέτοιες ώρες προστρέχει κανείς σε συνοδοιπόρους
Σε ευχαριστώ
Βαγγέλης Ι.
Καλημέρα. Βαγγέλη να δημιουργήσεις. Έτσι πολεμάμε την ανία. (Υποθέτω: δεν έχω νιώσει ποτέ ανία. Άγχος ναι, πολύ, κατάθλιψη για λίγο ναι. Ανία αγνοώ τι είναι. Αλλά υποθέτω ότι ο δημιουργός δεν μπορεί να νιώσει ανία. Ανία είναι η έλλειψη σκοπού. Ένας δημιουργός δεν είναι δυνατόν να πάσχει από αυτό το πράγμα. Μάλλον από το αντίθετο πάσχει, α΄γχος για έλλειψη χρόνου. Εκτός αν κατά βάθος σκοπός του δεν είναι η δημιουργία μα άλλα πράγματα μέσω αυτής. Ευκαιρία λοιπόν για αυτογνωσία Ευάγγελε! Τώρα που είναι άνοιξη και τα λουλούδια ανθίζουν, μεγάλε Χατζιδάκη!
Το αστυνομικό θα πρέπει να είναι πολύ κατάλληλο πεδίο για να διερευνηθεί το θέμα "μετανάστευση" σε σχέση και με την παραβατικότητα. Θυμάμαι ένα καθόλου politically correct διήγημα (μπορεί να ήταν και απόσπασμα από μυθιστόρημα) του Μάρκαρη που είχα διαβάσει πριν χρόνια, και που απομυθοποιούσε τους "ομογενείς", Γεωργιανούς ή Πόντιους, κάτι τέτοιο. Ο πατέρας της οικογένειας ήταν ένας μαφιόζος της δεκάρας που ειχε εστιατόριο, είχε την κόρη του στο ταμείο και, αυτός και τα αρσενικα΄αδερφια της, κυριολεκτικά τη βασάνιζαν, ούτε βλέμμα να μη σήκωνε σε άντρα αλλιώς την τσάκιζαν στο ξύλο! τελικά η κόρη την έκανε με πελάτη και χαρακτηριστικά δήλωσε πως ούτε λέξη δεν θα ξανάλεγε ελληνική (καθότι ο πατέρας την υποχρέωνε να μιλάει ελληνικά για να "κρατάει τις ρίζες")Απομυθοποίηση πλήρης!
Τον τούρκο δεν τον εχω διαβάσει. Διαβάζω τα δικά μου, κανω τα δικά μου. Ελπίζω να είστε όλοι καλά. "Συνοδοιπόροι;" Εγώ έμαθα ΚΑΙ από εδώ (διαδίκτυο) πως ο καθένας είναι απολύτως μόνος του. Όποτε προσπάθησα για κάτι άλλο έπεσα σε τοίχο. Οπότε μη λέτε μεγάλα λόγια. Ας παίζουμε με την οθονίτσα, nothing more...
Pellegrina,
έθεσα κι εγώ τον Μάρκαρη ως τον ελληνικό πόλο γιατί ακριβώς μετερχεται κοινωνικά θέματα και μάλιστα στο "Νυχτεχινό δελτίο" αναφέρεται εκτενώς στους μετανάστες, ενώ στο "Παλιά πολύ παλιά" μιλάει για ένα Τούρκο που είχε ζήσει στη Γερμανία.
Καλή δημιουργία
και σε σένα και στον Βαγγέλη
(Εγώ πάντως έχω νιώσει πολλές φορές ανία, είτε όταν δεν έχω τι να διαβάσω είτε όταν διαβάζω ατελείωτες σελίδες, που δεν έχουν σκοπό και άποψη.)
Πατριάρχης Φώτιος
Μα ΓΙΑΤΙ τις διαβάζεις;
Έχω την εντύπωση ότι η Τούρκικη αμφιταλάντευση μεταξύ Ευρώπης και Ασίας, Ανατολής και Δύσης τους έχει κάνει μεγάλο καλό. Πνευματικά εννοώ. Η διαλεκτική αυτή δημιουργεί νέες θέσεις, προβληματισμούς, σημαντικά έργα τέχνης...
Vita,
κι εγώ συμφωνώ ότι μια λογοτεχνία που αντιλαμβάνεται την πολυπολιτισμικότητά της ανεβαίνει σε άλλο επίπεδο. Η ώσμωση ετερόκλητων στοιχείων δημιουργεί τις συγκρούσεις αλλά και τους συγκερασμούς που θα εμπλουτίσουν τον προβληματισμό της και ανοίξουν το πεδίο των θεμάτων της.
Γι' αυτό και η ελληνική λογοτεχνία που συμπεριλαμβάνει μέσα της την προβληματική των μεταναστών, των αστέγων, των ομοφυλόφιλων, των ξένων που ζουν στον τόπο μας, των διγενών, των μουσουλμάνων της θράκης, των καθολικών των Κυκλάδων και άλλων πολιτισμικών μειονοτήτων ανανεώνεται και ξανανιώνει.
Αμην
Πατριάρχης Φώτιος
Σεπτέ μου Πατριάρχα,
Επίτρεψε στην ταπεινότητά μου να διαφωνήσει με την polically correct προσέγγισή σου.
Ι. Η ρητορική περί ετερότητας, καιτοι γόνιμη και διεισδυτική, τρέπεται σε κυρίαρχο και μάλλον κοινότοπο λόγο, όσο διευρύνουμε την
έννοια του Αλλου - αφήνω στην άκρη, δε, το άκρως γαργαλιστικό ερώτημα για το ποιός ορίζει τον Αλλο.
Ηδη κάποιοι θεωρητικοί έχουν αρχίσει να ομιλούν και για πληθωρισμό (inflation) των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τέτοιων ομάδων, φαινόμενο που θέτει εν κινδύνω την ίδια την έννοια του δικαιώματος.
Θεωρητικώς, με έναν τέτοιο πληθωρισμό, κι εγώ ένας πτωχός βοσκός αξίζω να γίνει ήρωας ενός καλού -κατ' εσέ-μυθιστορήματος που θα περιγράφει την αξημέρωτη νύχτα της ζωής μου ως Αλλου, έτσι όπως με ξόρισεν η μοίρα μου μέσα στον θλιβερό ωκεανό των Αλλων της μεγαλούπολης-τερατούπολης.
ΙΙ. Για να το θέσω διαφορετικά και να γίνω σαφέστερος, ισχυρίζομαι ότι ένα καλό ρεαλιστικό μυθιστόρημα που θα θελήσει να ανατάμει τη νεοελληνική συνθήκη αναγκαστικά θα λάβει υπόψη του την ώσμωση του μέσου νεοέλληνα με τις κοινωνικές ομάδες που αναφέρεις. Τούτο, όμως, δίολου δεν συνεπάγεται ότι καλά και σώνει πρέπει να θέσει στο επίκεντρο τον Αλλο. Ας θέσει στο επίκεντρο τον άνθρωπο, αν κι αυτός ο στόχος παραείναι φιλόδοξος για ένα μυθιστόρημα.
ΙΙΙ. Σάμπως εξαντλήθηκε η προβληματική της δικής μας διαλεκτικής ταυτότητας; Γιατί ο μετεωρισμός μας να μην αποτελεί πηγή έμνευσης της λογοτεχνίας μας, όπως εύστοχα περιέγραψε την κατάσταση της αντίστοιχης τουρκικής ο Βήτα;
Μπορώ, βεβαίως, να σε παρερμηνεύω, οπότε, θεώρησε το ποστ ως μη γεγραμμένο.
Σεπτέ μου Πατριάρχα,
Επίτρεψε στην ταπεινότητά μου να διαφωνήσει με την polically correct προσέγγισή σου.
Ι. Η ρητορική περί ετερότητας, καιτοι γόνιμη και διεισδυτική, τρέπεται σε κυρίαρχο και μάλλον κοινότοπο λόγο, όσο διευρύνουμε την
έννοια του Αλλου - αφήνω στην άκρη, δε, το άκρως γαργαλιστικό ερώτημα για το ποιός ορίζει τον Αλλο.
Ηδη κάποιοι θεωρητικοί έχουν αρχίσει να ομιλούν και για πληθωρισμό (inflation) των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τέτοιων ομάδων, φαινόμενο που θέτει εν κινδύνω την ίδια την έννοια του δικαιώματος.
Θεωρητικώς, με έναν τέτοιο πληθωρισμό, κι εγώ ένας πτωχός βοσκός αξίζω να γίνει ήρωας ενός καλού -κατ' εσέ-μυθιστορήματος που θα περιγράφει την αξημέρωτη νύχτα της ζωής μου ως Αλλου, έτσι όπως με ξόρισεν η μοίρα μου μέσα στον θλιβερό ωκεανό των Αλλων της μεγαλούπολης-τερατούπολης.
ΙΙ. Για να το θέσω διαφορετικά και να γίνω σαφέστερος, ισχυρίζομαι ότι ένα καλό ρεαλιστικό μυθιστόρημα που θα θελήσει να ανατάμει τη νεοελληνική συνθήκη αναγκαστικά θα λάβει υπόψη του την ώσμωση του μέσου νεοέλληνα με τις κοινωνικές ομάδες που αναφέρεις. Τούτο, όμως, δίολου δεν συνεπάγεται ότι καλά και σώνει πρέπει να θέσει στο επίκεντρο τον Αλλο. Ας θέσει στο επίκεντρο τον άνθρωπο, αν κι αυτός ο στόχος παραείναι φιλόδοξος για ένα μυθιστόρημα.
ΙΙΙ. Σάμπως εξαντλήθηκε η προβληματική της δικής μας διαλεκτικής ταυτότητας; Γιατί ο μετεωρισμός μας να μην αποτελεί πηγή έμνευσης της λογοτεχνίας μας, όπως εύστοχα περιέγραψε την κατάσταση της αντίστοιχης τουρκικής ο Βήτα;
Μπορώ, βεβαίως, να σε παρερμηνεύω, οπότε, θεώρησε το ποστ ως μη γεγραμμένο.
Καλημέρα. α)Εγώ πάντως δεν νομίζω ότι διαφωνείτε Μύρων και Πατριάρχη. Έτσι είναι, μιλάμε για τον "Άλλο" (ουφ!)απλώς επειδή ζούμε μαζί τους και είτε το θέλουμε είτε όχι αποτελεί μερος του τροπου που συνειδητοποιούμε τον εαυτό μας. Όχι ότι σώνει και καλά αυτό είναι το θέμα μας.
β) Αυτό το "Αλλος" μου φαίνεται αστείο. Πόση σχέση εχουν μεταξύ τους ο ομοφυλόφιλος, ο τυφλός και ο μετανάστης (ο α, η β, ο γ)όσον αφορά το είδος των προβλημάτων, της συνείδησης, της σχέσης μας μαζί τους κλπ;
γ) Πίσω από τη γενίκευση κρύβεται το απλούστατο, ότι δεν πρόκειται περί "αλλοσύνης" ("διαφορετικότητα: άλλη πατάτα!), αλλά, απλουστατότατα, περί ΑΝΙΣΟΤΗΤΑΣ, ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ, σχέσης φαντασιακής ΑΝΩΤΕΡΟΥ-ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ.
δ) Η προσωπική μου σχέση με τους μετανάστες, ως καθηγήτρια, εχει την εξής διαφορά από τη σχέση του εργοδότη ή του φιλάνθρωπου εθελοντή: τον βλέπει εξ ορισμού ΙΣΟ με τους "ημεδαπούς" (ενώ αυτοί που προανέφερα, καλώς ή κακώς, είναι από θέση ισχύος). Ένας καθηγητής οφείλει να μην κάνει διακρίσεις ανάμεσα στους μαθητές του, εκ του νόμου και της παιδαγωγικής. Ο (καθημερινός και πολύχρονος)συγχρωτισμος εκτός των αλλων μου δείχνει στην πράξη πόσο μεγάλες διαφορές εχουν οι μετανάστες, ακόμα και της ίδιας εθνικότητας, ΜΕΤΑΞΥ τους. Βιβλίο που να μιλάει για "το προβλημα των μεταναστών" έτσι γενικά κι αόριστα, μαλλον γράφεται από ανθρωπους που τους γνωρίζουν μόνο θεωρητικά. Όχι όμως ότι δεν μπορεί να είναι καλό βιβλίο. Πολλά πράγματα που γράφουμε στα βιβλία τα γνωρίζουμε μόνο θεωρητικά. Ίσως μάλιστα, αν είσαι δυνατή πένα, να έχει και καλύτερα αποτελέσματα-η δύναμη της απόστασης που λέγαμε κάποτε.
δ) Τέλος το politically correct αναφέρεται κυρίως στη χρήση της γλώσσας, και από αυτή την άποψη καλό είναι να το ανατρέπουμε ξεκινώντας από αυτήν. Μη φοβάστε να λέτε (σε φιλικά περιβάλλοντα) ("ο αράπης", "ο ανάπηρος" κλπ). Η πολλή γλωσσική υποκρισία συσκοτίζει!
Μύρωνα,
στην ουσία όντως δεν διαφωνούμε. Αυτό που μπορεί να κάνει η σύγχρονη λογοτεχνία -και το επιχειρεί άλλοτε επιτυχώς κι άλλοτε ανεπιτυχώς- είναι να ξαναδεί την ταυτότητά ΜΑΣ μέσα από τον Άλλο. Ποιος είναι ο άλλος; αυτός που ξεφεύγει από το μέσο όρο (θρησκευτικά, πολιτικά, εθνικά, πολιτισμικά κ.ο.κ.) και γι' αυτό έχει δίκιο η Pellegrina ότι δεν είναι θέμα άλλου, αλλά πιο πολύ θέμα ανισοτήτων ή έστω διαφορών. Όπως κι αν τον ορίσουμε, ο άλλος γίνεται καθρέφτης μας ώστε να βγούμε από τα χαρακώματά μας, να αποκτήσουμε αυτογνωσία, να επαναπροσδιορίσουμε το εγώ μας, να πλησιάσουμε τον άλλο και έτσι... να καταλάβουμε ότι δεν υπάρχει Άλλος. Όλοι είναι άλλοι και όλοι είναι κομμάτι του εαυτού μας.
Πατριάρχης Φώτιος
ΥΓ. Δεν εννοώ ότι οι διαφορές και οι ταυτότητες δεν έχουν νόημα. Κάθε άλλο: η γλώσσα μου, η θρησκεία μου, η πατρίδα μου κουβαλάνε κομμάτια μιας υγιούς παράδοσης. Τα προσδιορίζω καλύτερα μέσα από τη λογοτεχνία, αναδεικνύω τα θετικά τους, τα συγκρίνω και τα εμπλουτίζω με τα ξένα, βλέπω ότι Έλληνας (πολιτισμικά) είναι και λίγο Ρωμαίος, Τούρκος, Βενετσιάνος, Βαλκάνιος κ.λπ. κι επομένως δεν μπορώ να μην δω σ' αυτούς το είναι μου και στον πολιτισμό τους στοιχεία του δικού μου.
Αγαπητή Πελεγκρίνα
δεν μιλώ για την ανία ή την ανία μου (ανία νιώθω όταν δεν δημιουργώ αλλά το τι εννοώ εγώ δημιουργώ είναι μάλλον εκείνο που εσύ θεωρείς εκτός και αν...) Γιατί για μένα η δημιουργία είναι τα άλλα πράγματα ...τα άλλα ή το ΄Αλλο
Ας είναι. Εδώ δεν πρόκειται για μένα λέω πως η Dulness από το βιβλίο και την εποχή του Alexandre Pope μου στέλνει επιστολές και εγώ δεν ξέρω τι να της απαντήσω...
τις δημοσιεύω...είσοδος metissage δεξιά στήλη
Για βοηθάτε βρε παιδιά
Πασχαλιές μέσα από τη νεκρή γη (α ρε Μεγάλε ΄Ελιοτ που σε έκανε και ο Μάνος Χατζηδάκις τίτλο για μεταποίηση του ρεμπέτικου κύκλου)
:) :):) άλλα αλλού άλλο και πάντα τυραννικό το μετά
β.
θα ήταν παρήγορη η αυτογνωσία αν ξέραμε πως μας οδηγεί στην αλήθεια
όμως η αλήθεια που ενδημεί στην τέχνη είναι πέρα από κάθε συνείδηση (τελευταία το ξαναδιάβασα και στα γραπτά του Ι.Ξενάκη)
Πόση αυτογνωσία χρειάζεται για να χάσεις τη συνείδηση; Τη γνώση και τον έλεγχο και εξουσία της γνώσης;
και για τα τρέχοντα εδώ
η λογοτεχνική γραφή πάντα μας οδηγεί (όπως κάθε μορφή τέχνης) στη διερώτηση για τον εαυτό μας ως άλλο. Ετσι κι αλλιώς. Αυτή η διερώτηση είναι μορφή. Ουσία είναι η διεργασία στην οποία μας βάζει. ¨Ετσι τα διαπολιτισμικά-πολυπολιτισμικά και χ-πολιτισμικά κείμενα είναι όλα τα κείμενα αφού ως γραφή κάθε αφήγηση εισάγει τον αναγνώστη σε ένα πεδίο που μπορεί να δει και τον εαυτό του ως άλλο
΄Οχι;
Μπορεί και όχι
αλλά και η άρνηση μιας θέσης είναι το άλλο της θέσης αυτής
:)
Βρέχει και έχει και παγερή υγρασία βοριάς και υγρασία
Χμ τι θα έγραφε για αυτό η Ανία
Αλλά και η δίδυμη αδελφή της η Μανία
και η φίλη μου η Μάνια
Β.
O Άλλος , ε ;
Δεν έχω χρόνο, πάω να ψηφίσω, αλλά
υποθέτω ότι μόνο με δύο τρόπους μπορείς να τον προσεγγίσεις .
Ή με το «Η κόλασή μου είναι ο Άλλος».
Ή με το «Να φαντάζεσαι πάντοτε τον Κόσμο ως αδιαίρετη ζώσα ενότητα, με μιά ψυχή και μιά ουσία.
Tι ψηφίζουμε;
Σε ότι με αφορά,το δεύτερο.
Διατηρώντας φυσικά επαφή με την πραγματικότητα. Άλλωστε και αυτός που διατύπωσε το
"Να φαντάζεσαι πάντοτε τον Κόσμο ως αδιαίρετη ζώσα ενότητα με μιά ψυχή και μιά ουσία"
έγραψε επίσης
“Προσπάθησε να τους πείσης με το καλό, αλλά όταν το δίκαιο το απαιτεί μη διστάσεις να πάς ενάντια στην θέληση τους. Και αν συνεχίσουν να αντιδρούν και χρησιμοποιήσουν βία, προσάρμοσε την δράση σου...»
(τώρα θα μου πεις :τι είναι δίκαιο; Aλλά άσ`το, αυτό ανοίγει συζήτηση περίιδεαλιστών και εμπειριστών , οπότε ξεφεύγουμε γιά τα καλά απ` το θέμα Αρζούνι/Αστυνομικό μυθιστόρημα/ "Άλλος")
τρία πουλάκια κάθονταν:)...
(ρώτησα: "τι ψηφίζουμε;" γιατί λες "δεν εχω χρόνο, π ά ω ν α ψ η φ ί σ ω).
Α!
Για τον Πανελλήνιο Κτηνιατρικό Σύλλογο.
:-)
(Με την ευκαιρία... Η Μελάνη μου αρέσει περισσότερο απ` την Μάσκα. Εκτενή σχόλια, όταν την τελειώσω.)
Ουπς...θενκς. Είναι πιο εντυπωσιακό θέμα, σύμφωνοι. Αλλά η "μελλοντολογία" έχει και μια ευκολία, να σου πω. Γίνεται εύκολα μανιέρα. Πάντως είναι και εργαλείο, αν έχεις κάτι να πεις...
Η "Μάσκα" όμως είναι σ ύ γ χ ρ ο ν ο βιβλίο. Ακροβατεί ανάμεσα στο μεγεθος της αρχαίας τραγωδίας και τη σημερινή καθημερινότητα. Δεν μου έδινε την ευχέρεια να "λύσω" εντελώς το χέρι, έπρεπε να προσέχω την ισορροπία (και να είναι και ευκίνητο, όσο γίνεται). Τεσπά, στοπ! (Πατριάρχη σόρι, ο Θεόφιλος...)
επειδή έκανα ένα σχόλιο για τον ΄Αλλο είδα κάτι σχόλια που μπορούν να διαβαστούν και απειλητικά
περί ΄Αλλου και περί προσάρμοσε τη δράση σου (που δεν αποκαλύπτεται και ποιος το λέει)
Αν απειλούμεθα να παρακαλέσω από τον συνοδοιπόρο και συμπότη του καφέ και Κτηνίατρο να μην ξεχάσει τον όρκο του και προς εμέ το κτήνος
Τι να πω Άλλο;
Να φαντάζεσαι πάντοτε τον Κόσμο ως αδιαίρετη ζώσα ενότητα, με μιά ψυχή και μιά ουσία, γνωρίζοντας πως ότι συμβαίνει γίνεται αισθητό στην συνείδησή της , δηλαδή αυτή του Κόσμου, και ότι αυτός ο Κόσμος ενεργεί τα πάντα με μιά μόνον βούληση και ότι τα πάντα είναι συμβάλλοντα αίτια όλων των γεγονότων, και ότι υπάρχει σύνδεση και βαθύτερη πλοκή
Τα εις εαυτόν, Mάρκος Αυρήλιος, Δ’, 40
Προσπάθησε να τους πείσης με το καλό, αλλά όταν το δίκαιο το απαιτεί μη διστάσεις να πάς ενάντια στην θέληση τους. Και αν συνεχίσουν να αντιδρούν και χρησιμοποιήσουν βία, προσάρμοσε την δράση σου...
Τα εις εαυτόν, Mάρκος Αυρήλιος , Ζ’, 50
υγ 1
Απειλητικός ο Στωικισμός;
υγ 2
Ένιωσε κανείς άλλος να απειλείται ; Απο τι;
Post a Comment