Quentin Lafay, “Το οχυρό”

Το πολιτικό διακύβευμα και η προσωπική στάση, το Frexit και η εξουσία, το ρίσκο για τη γαλλική κοινωνία και οι προσωπικές αρχές.

Quentin Lafay “La place forte” 2017 “Το οχυρό” μετ. Κ. Ξενάκη εκδόσεις Πόλις -2021

 

Όταν το πρότεινε ο Πατριάρχης Φώτιος, εγώ ψιλοαντέδρασα. Απ’ τη μια, είναι ένα πολιτικό μυθιστόρημα, ένα είδος που δεν μου πολυαρέσει. Απ’ την άλλη, είχαμε διαβάσει το “Η ακαθάριστη εθνική ευτυχία” του François Roux για τη Γαλλία του Mitterrand και τη Γαλλία του Holland, βιβλίο που δεν μου άρεσε τρελά. Ακόμα χειρότερα ένα άλλο πολιτικό μυθιστόρημα, πάλι απ’ τη Γαλλία, που εστιάζει στα ανώτερα κλιμάκια, είναι οι “Μυημένοι” του Thomas Bronnec, που με μύησε σε έναν κόσμο, αλλά δεν μου άφησε ισχυρές λογοτεχνικές γεύσεις.

> Ο Καντέν Λαφαί γεννήθηκε το 1989 στη Λυών. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες και οικονομικά στο Ινστιτούτο Πολιτικών Επιστημών του Παρισιού και στην École normale supérieure. Συνεργάτης του Εμμανουέλ Μακρόν στο υπουργείο Οικονομικών, διετέλεσε λογογράφος του και υπεύθυνος της ομάδας εμπειρογνωμόνων του κατά την προεκλογική του εκστρατεία. Για σύντομο χρονικό διάστημα, μετά την εκλογή του Μακρόν στην Προεδρία της Δημοκρατίας, εργάστηκε και στο Προεδρικό Μέγαρο. Παραιτήθηκε διαφωνώντας με τη δεξιά στροφή της πολιτικής του Μακρόν και έκτοτε ασχολείται επαγγελματικά με την παραγωγή και το σενάριο τηλεοπτικών σειρών και ταινιών. "Το Οχυρό" είναι το πρώτο του μυθιστόρημα.

ΠΑΡΑ ΤΙΣ πρώτες αντιδράσεις μου, όταν το ξεκίνησα, δεν απωθήθηκα. Απ’ τη μια, είναι όντως πολιτικό, και μάλιστα σύγχρονο, αφού αναφέρεται στη σημερινή Γαλλία του Macron απ’ τη σκοπιά του ίδιου του συγγραφέα, ο οποίος ήταν σύμβουλος του Γάλλου Προέδρου, αλλά παραιτήθηκε, όταν διείδε μια δεξιόστροφη πολιτική. Απ’ την άλλη, όμως η υπόθεση έχει μια εσωτερική αυτονομία, χτίζει έναν δικό της κόσμο και δημιουργεί σε έξι μέρες μια ολόκληρη λογοτεχνική κατάσταση, που αξίζει από μόνη της.

Ο ΗΡΩΑΣ, ο Béranger Thérice, καθηγητής πανεπιστημίου αναλαμβάνει ανέλπιστα το Υπουργείο Οικονομικών. Ωστόσο, ένα τεράστιο “όμως” πλανάται πάνω από τους ώμους του, κι αυτό είναι η πρόθεση του Προέδρου διά στόματος του Γενικού Γραμματέα να προχωρήσουν σε ένα Frexit, που θα βγάλει τη Γαλλία εκτός ΕΕ. Αυτό το πιθανό και δυνητικό σενάριο θέτει όχι μόνο τον ίδιο τον Υπουργό μπροστά στην απόφαση να το εμποδίσει, αλλά και εμάς τους αναγνώστες στο πολιτικό διακύβευμα μιας τέτοιας προοπτικής, ειδικά μετά το Brexit.

ΕΧΟΥΜΕ λοιπόν ένα πολιτικό ενδεχόμενο, στηριγμένο σε πραγματικές κοινωνικοπολιτικές συνθήκες που τραβιούνται στα άκρα. Έχουμε όμως κι έναν χαρακτήρα που βιώνει το δέλεαρ της εξουσίας, αλλά δεν προτίθεται καθόλου να ενδώσει και στην Κίρκη της θέσης και να υποχωρήσει στις “καταστροφικές” τάσεις, όπως τις είχε πολλές φορές διακηρύξει στο παρελθόν. Το προσωπικό εξαρχής αντιτίθεται στο πολιτικό κι ο ίδιος δεν έχει καν διλήμματα: θα μείνει για να υπονομεύσει την απόπειρα του Frexit, όσο κι αν ξέρουμε ότι η παραμονή του στο Υπουργείο θα διαρκέσει μόνο έξι μέρες. Αρά, υποθέτω ότι μια σύγκρουση, με το πολιτικό κατεστημένο που τον όρισε Υπουργό, με το ίδιο το Frexit ως κοινωνική τάση, αλλά και με τον ίδιο του τον εαυτό, μια σύγκρουση που θα τον οδηγήσει εκούσια ή ακούσια εκτός κυβέρνησης. Αναμένω.

ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΩ ξεκάθαρα μέσω αυτού του μυθιστορήματος ότι η πολιτική δεν είναι ένας χώρος αγνών προθέσεων. Πρέπει, ακόμα κι αν κάποιος έχει γνήσια κίνητρα και αξίες, να γίνει σκληρός, να δείχνει αποφασιστικός, να αποκτήσει κυνική προσωπικότητα, ώστε να παλέψει με τα θηρία. Συνήθως βέβαια πάλι ηττημένος θα βγει ή θα αλλάξει ο ίδιος τόσο ώστε να εγκλιματιστεί σ’ αυτό το θηριοτροφείο.

ΑΥΤΑ τα έργα πιο πολύ κινούνται στο πολιτικό παρά στο λογοτεχνικό. Κι έτσι, παρόλο που διάβασα ευχάριστα το μυθιστόρημα, πιστεύω ότι το ξέχασα ήδη.

Πάπισσα Ιωάννα