Κλαίτη Σωτηριάδου, “Μαθήματα δημιουργικής γραφής”

Ένα εργαστήριο δημιουργικής γραφής. Η οργανώτρια απλώς κάνει τις απαραίτητες γέφυρες και καθένας απ’ τους μαθητές διαβάζει ένα του διήγημα.

 

Κλαίτη Σωτηριάδου “Μαθήματα δημιουργικής γραφής” εκδόσεις Μελάνι -2021

Ενδιαφέρων τίτλος. Το πήρα επειδή πίστευα ότι θα δω μια αυτοαναφορική χρήση των μαθημάτων, ώστε η ίδια η νουβέλα να σχολιάζει τον τρόπο γραφής της.

 

> Η Κλαίτη Σωτηριάδου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Μετά τις γυμνασιακές σπουδές της παντρεύτηκε κι εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου και σπούδασε. Παρακολούθησε μαθήματα αγγλικής φιλολογίας στο Αμερικανικό Κολέγιο Ελλάδος Deree απ' όπου έλαβε το δίπλωμα B.A. (1976) με Ανώτατη Διάκριση (Highest Distinction). Παρακολούθησε μεταπτυχιακά μαθήματα στη Σχολή Συγκριτικής Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου του Essex, Αγγλίας, απ' όπου έλαβε το δίπλωμα M.A. στη Θεωρία και Πρακτική της Λογοτεχνικής Μετάφρασης (1982). Εργάζεται από το 1973 ως επαγγελματίας μεταφράστρια λογοτεχνίας και συνεργάζεται με διάφορους εκδοτικούς οίκους και περιοδικά λογοτεχνίας.

ΈΝΑ ΜΑΘΗΜΑ δημιουργικής γραφής με ενήλικους συνθέτει σε ένα ενιαίο κείμενο τις σκέψεις της καθηγήτριας με τα λογοτεχνικά έργα των σπουδαστών. Έτσι, έχουμε έναν βασικό κορμό απ’ όπου ξεμυτίζουν αυτοτελή λογοτεχνήματα, μικρά διηγήματα δηλαδή, που δοκιμάζουν στο χαρτί γραφές και βιώματα.

Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ από τους Δίδυμους Πύργους παραλληλίζεται με τον σεισμό στην Κεφαλονιά, η αφηγήτρια στο δεύτερο διήγημα μιλά στον ψυχίατρό της, καθώς ανακαλύπτει ότι όποιος εραστής πέρασε από τη ζωή της και της είπε ψέματα υπέστη αργότερα φοβερά προβλήματα υγείας (έχει κάποια τηλεπαθητική δύναμη εκδικητικής υφής;), η άλλη δέχεται ερωτική εξομολόγηση αλλά δεν μπορεί να τον δει παρά μόνο ως φίλο, η γιαγιά που θυμάται τα νεκρά παιδιά της, οι νέοι που κάνουν διακοπές ενώ ο πατέρας τους έχει χαθεί,  ο μικρός αδερφός και τα πάθη του, η φυλή που περιμένει τα δελφίνια να της φέρει κέφαλους, σαν τον συγγραφέα που περιμένει τις λέξεις, ερασιτέχνες δύτες παρακολουθούν ενάλια αρχαία, μια γυναίκα παραπονιέται για την “ερωμένη” του άντρα της, η συμβίωση με τη θεία, η παραδουλεύτρα που δεν της επιτρέπεται να πετάξει σαβούρα αν δεν το εγκρίνει ο κύριος, κ.ο.κ.

ΟΡΙΣΜΕΝΑ συμπεράσματα που απορρέουν είναι ότι συχνά οι συγγραφείς γράφουν προσωπικά βιώματα και εγκλωβίζονται σ’ αυτά, άλλες πάλι ψυχοθεραπεύονται μέσω της γραφής, όπου εκτονώνουν τα συναισθήματα και τις ανασφάλειές τους. Η διάκριση μεταξύ δοκιμίου και διηγήματος ακούγεται κάπου ξώφαλτσα, τα πρόσωπα εναλλάσσονται, τα ύφη επίσης, το τραγικό με το κωμικό (λιγότερο)… Κάθε μαθητευόμενος γράφει με τον δικό του τρόπο, βγάζει στο χαρτί ό,τι τον απασχολεί, μαθαίνει τον εαυτό του εξωτερικεύοντας το είναι του.

ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ που διάλεξε η Σωτηριάδου δεν είναι πετυχημένο. Τα διηγήματα, με διαφορετικό βέβαια ύφος, πράγμα που είναι πολύ εύστοχο, συγκολλώνται ασύνδετα με το πρόσχημα ενός σεμιναρίου δημιουργικής γραφής. Αλλά πουθενά δεν ακούγονται σχόλια, κανείς δεν συζητά τι έγραψε ο διπλανός του, αλλά ούτε και η υπεύθυνη κρίνει, σχολιάζει, επιδοκιμάζει ή αποδοκιμάζει, ούτε διορθώνει για να μάθουν, αλλά αφήνει τον καθένα να εκφωνεί το κείμενό του, λες και πρόκειται για παρέλαση αφηγητών.

Πάπισσα Ιωάννα