Thursday, November 14, 2019

Αύγουστος Κορτώ, “Το μυστικό του Λεονάρντο”


Πώς συνδυάζεται η τέχνη με τη μητρική απώλεια, πώς η ζωγραφική με την αγωνία της στιγμής, πώς οι πολυάριθμες φάσεις στη ζωή του Leonardo Da Vinci με το αίνιγμα της Joconda;



Αύγουστος Κορτώ
“Το μυστικό του Λεονάρντο”
εκδόσεις Πατάκη
2019


Στο κορτώειο κομπολόι προσθέτω άλλη μία χάνδρα. Αναρωτιέμαι για άλλη μία φορά πόσε σενάρια αναπλάθει ο συγγραφέας, για να βρει τον πυρήνα ανθρώπων και εποχών, να βρει τον δικό του εαυτό σε ζωές άλλων. Μια διαρκής συγγραφική μετενσάρκωση…

> Ο Πέτρος Χατζόπουλος, όπως είναι το πραγματικό όνομα του Αύγουστου Κορτώ, γεννήθηκε το 1979 στη Θεσσαλονίκη. Έχει εκδώσει διηγήματα, μυθιστορήματα, ποιήματα, νουβέλες, κριτικές και βιβλία για παιδιά.

(2019)        Το μυστικό του Λεονάρντο, Εκδόσεις Πατάκη
(2019)        Το πάθος του Κριστιάν, OpenBook.gr
(2018)        Σκυλίσια ψυχή, Εκδόσεις Πατάκη 
(2018)        Φωτιά στα Σαββατόπαχα, Εκδόσεις Πατάκη
(2017)        Ρένα, Εκδόσεις Πατάκη 
(2017)        Το ουφάκι, Εκδόσεις Πατάκη
(2016)        Κορνήλιος Κρικ, Σκίουρος ντετέκτιβ, Εκδόσεις Πατάκη
(2016)        Μικρό χρονικό τρέλας, Εκδόσεις Πατάκη
(2016)        Νεοελληνική μυθολογία, Εκδόσεις Πατάκη
(2015)        Έρως ανίκατε μάσαν, Εκδόσεις Πατάκη
(2014)        Αυτογονία, Ποταμός
(2014)        Επειδή είναι η καρδιά μου, Εκδόσεις Πατάκη
(2013)        Η βιογραφία μιας σκύλας, Διόπτρα
(2013)        Το βιβλίο της Κατερίνας, Εκδόσεις Πατάκη
(2012)        Ο άνθρωπος που έτρωγε πολλά, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2012)        Ο ταξιτζής των ουρανών, Οδός Πανός
(2012)        Τα ορφανά, Ποταμός
(2010)        Δεκαέξι, Εκδόσεις Καστανιώτη 
(2008)        Ο αφανισμός του Νίκου, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2007)        Ο δαιμονιστής, Εκδόσεις Καστανιώτη 
(2005)        Αυτοκτονώντας ασύστολα, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2004)        Η λύσσα, Μίνωας
(2003)        Ο γιος της Τζοκόντα, Εξάντας
(2003)        Οι νεράιδες του Μαν, Εξάντας
(2002)        Ανιμάλ, Εξάντας
(2002)        Ο γλύπτης του δρόμου, Οδός Πανός
(2001)        Στοιχειωμένος, Εξάντας
(2000)        Το τετράγωνο, Εξάντας
(1999)        Ραμπαστέν, Εξάντας
(1999)        Το βιβλίο των βίτσιων, Εξάντας

Η ζωή του Leonardo Da Vinci αυτή τη φορά. Ιστορημένη από τον ίδιο σε μεγάλη ηλικία. Για μεγάλο διάστημα πίστευα ότι έχουμε άλλον έναν ζωγράφο που στο πέρασμα των βιβλίων Ελλήνων και ξένων θα μας εξηγήσει την τέχνη του και τους δρόμους της. Ναι, μεγάλο μέρος του έργου αφηγείται τη ζωή του, από τότε που ήταν φτωχό χαμίνι κι έπειτα αναγνωρισμένο νόθο παιδί του πλούσιου Da Vinci, ο οποίος του εξασφάλισε βιοτικό επίπεδο και καλλιτεχνική παιδεία, ως την πορεία του μέχρι τη δόξα. Αλλά η καλλιτεχνική του προβληματική δεν εκτίθεται εν είδει αναλογίας με τη λογοτεχνία, ή ως αυτοαναφορική διάσταση της τέχνης, ή πόσες δοκιμασίες περνά η σύλληψη για να γίνει πράξη

Ή μήπως έμμεσα όλα αυτά συμβαίνουν; Η αποκορύφωση της ιστορίας έρχεται, όπως ήταν αναμενόμενο, στον πίνακα της Mona Lisa. Αυτή ήταν η γυναίκα του πλούσιου De Jocondo ο οποίος παράγγειλε την προσωπογραφία της στον ζωγράφο. Η ακριβής όμως έκφραση διαφεύγει, ο Da Vinci δεν είναι ικανοποιημένος με τίποτα, ώσπου τη βλέπει να μορφάζει από την αγωνία της, όταν το μικρό βρέφος Andrea είναι άρρωστο. Η έκφραση αυτή του θυμίζει τη δική του μάνα που τον αποχωρίστηκε όταν έφυγε από το φτωχόσπιτό τους. Το ιδανικό θα ήταν η Mona Lisa με την έκφραση της πονεμένης μάνας, κάτι όμως που δεν μπορεί να επαναληφθεί, εκτός αν…

Ο Κορτώ γράφει τόσο φυσικά σαν να μιλά, αλλά μαζί αφηγείται με τόνους και πινέλα που σε κερδίζουν. Το κλίμα της εποχής ζωντανεύει τόσο πλήρως, απλά αλλά και ολοκληρωμένα, που μένεις σ’ αυτό όσο προχωρά το βιβλίο. Οι ποικίλες γραμμές, κυρίως η μητρική απώλεια και η καλλιτεχνική έμπνευση, συγκλίνουν σε ένα ενοχοποιητικό τέλος. Όλα τα νερά που φαίνονται αργοκίνητα φτάνουν ομαλά σε έναν θεαματικό καταρράκτη. Ο συγγραφέας έχει τις εμμονές του (π.χ. την ομοφυλοφιλία) και τα επαναλαμβανόμενα θέματα που τον απασχολούν (η Mona Lisa πάλι το 2003 στον “Γιο της Τζοκόντας” ή η μάνα και η σχέση με τον γιο στο “Βιβλίο της Κατερίνας” το 2013), αλλά έχει και τη φοβερή λογοτεχνική στόφα να τα επαναδιαπραγματεύεται με μαεστρία και εσωτερική ένταση.
Πάπισσα Ιωάννα

No comments: