Ελληνική – μεταφρασμένη λογοτεχνία
Κοιτάζω τα βιβλιοφιλικά ιστολόγια. Τα 2/3 από αυτά ασχολούνται περισσότερο με την ξενόγλωσση μεταφρασμένη λογοτεχνία (librofilo.blogspot.com, annabooklover.wordpress.com, anagnostria.blogspot.com, anagnosi.blogspot.com), ενώ υπάρχουν και κάποια, όπως το δικό μας ή το bibliofagos.blogspot.com, που εστιάζουν περισσότερο στην ελληνική πεζογραφία. Φυσικά, δεν υπάρχει πεδίο σύγκρουσης. Η αγορά είναι ανοικτή και η ανάγνωση μπορεί να είναι απολαυστική και προβληματισμένη τόσο στη μία όσο και στην άλλη περίπτωση.Γιατί ωστόσο εμείς δίνουμε έμφαση στην ελληνική πεζογραφία; Θυμήθηκα την άποψη της Ελ. Κοτζιά στην “Καθημερινή” της 20.11.2005, που συνοψίζει κάποιες βασικές απόψεις. Συμπληρώνουμε και με δικές μας:
1. η ελληνική πεζογραφία αποτυπώνει με άλλον τρόπο από τις εφημερίδες και την τηλεόραση την ελληνική πραγματικότητα. Συλλαμβάνει την υφή της και την ερμηνεύει.
2. δείχνει την ωρίμαση ή τη στασιμότητα της ελληνικής σκέψης, όπως την εγ-κειμενίζουν οι συγγραφείς, που ανήκουν στον πνευματικό κόσμο της χώρας.
3. λογοτεχνία και γλώσσα είναι τα όρια του κόσμου μου. Δεν εννοώ διαβάζω λογοτεχνία για να πάρω μαθήματα γλωσσικά (και μια καλή μετάφραση το κατορθώνει), αλλά μέσα από τη γλωσσική επένδυση της πεζογραφίας αναταξινομώ έννοιες και αναδομώ το πνεύμα μου.
4. η ελληνική λογοτεχνία παλαιότερων εποχών αποτελεί κομμάτι της ιστορίας μου. Επομένως, διαβάζοντάς την επανακαθορίζω την ταυτότητά μου.
5. ελληνική πεζογραφία σημαίνει διάλογος με άλλους, αναγνώστες ή κριτικούς, που προβληματίζονται πάνω σε κοινό με εμένα πεδίο. Στην ξένη πεζογραφία δεν υπάρχει διάλογος με το κοινό της γλώσσας-πατρίδας του συγγραφέα.
Φυσικά σε μια εποχή παγκοσμιοποίησης
η επικοινωνία λαών και πολιτισμών είναι πιο εφικτή και κανείς μπορεί να παρουσιάσει επιχειρήματα και υπέρ της ξενόγλωσσης λογοτεχνίας, κυρίως λόγω συγγραφικών μεγεθών που έχει να παρουσιάσει. Περιμένω κάποιον να παρουσιάσει τα επιχειρήματα αυτά.Πατριάρχης Φώτιος
8.1.2008
5 comments:
Γενικά η λογοτεχνία είναι ένας διάλογος και ένας τρόπος σκέψης και εκείνο το οποίο παρατηρώ είναι ότι δεν ΄ςχουμε καταφέρει ακόμη να αναπτύξουμε διάλογο τα βιβλιοφιλικά blogs.
1.Το να διαβάζεις ελληνική λογοτεχνία είναι τελείως διαφορετικό πράγμα από το να διαβάζεις ξένη.Αλλάζουν τελείως οι όροι ανάγνωσης .Είναι σα να ταξιδεύεις στον τόπο σου σε σχέση με ένα ταξιδι σε μια άλλη χώρα.
2.Συνήθως ένα μεταφρασμένο λογοτεχνικό έργο πριν φτάσει στα χέρια μας ,ειδικά αν είναι παλαιότερου συγγραφέα,έχει πολλαπλά αξιολογηθεί(από τους ξένους κριτικούς,το διεθνές αναγνωστικό κοινό,τον έλληνα εκδότη ή τον σύμβουλό του , τον έλληνα μεταφραστή του και κάποιες φορές τον χρόνο).Συνεπώς είναι εκ προοιμίου ένα σημαντικό έργο και αν μεταφραστεί και καλά έχει πολλές πιθανότητες να κερδίσει και την εκτίμησή μας.
Αντίθετα στην ελληνική λογοτεχνία (ειδικά την συγχρονη -απ'τον πόλεμο και μετά)κολυμπάμε σε σχετικά άγνωστα νερά , εμπιστευόμενοι ελάχιστους κριτικούς που δίκαια ή άδικα έχουν επιβληθεί σ'αυτόν το χώρο και τη δική μας διαίσθηση.Επομένως οι πιθανότητες να πνιγούμε είναι περισσότερες.
Τελικά πιστεύω ότι αυτός είναι ένας λόγος που πολλοί προτιμούμε την ξένη λογοτεχνία.
Ναυτίλε, αξιοπρόσεκτη η συλλογιστική σου πορεία. Θα κάνω όμως τον δικηγόρο του διαβόλου: μπορεί να πέρασε ένα ξενόγλωσσο βιβλίο από πολλούς αλλά συχνά, συχνότατα είναι για εμπορική και μόνο εκμετάλλευση _άρα για πέταμα. Πολλά ξενόγλωσσα δεν είναι τόσο καλά όσο υπονοείς. Και 2ο) ένα βιβλίο με ορίζοντα προσδοκιών Δυτικής Ευρώπης ή Αμερικής μπορεί να μην ταιριάζει στην ελληνική αναγνωστική πρόσληψη (σαν τους ξένους παίχτες που δεν πιάνουν στο ελληνικό πρωτάθλημα).
Πατριάρχης Φώτιος
Πατριάρχη Φώτιε, όσον αφορά στην πρώτη σου παρατήρηση ,πιστεύω ότι ένας "καλός" , έμπειρος και ενημερωμένος αναγνώστης μπορεί ,συνήθως, ν'αποφύγει το σκόπελο της εμπορικότητας .
Οσον αφορά στην δεύτερη ,έχεις απόλυτο δίκιο και χαίρομαι που μου το επισημαίνεις.Η σχέση μας με ένα ελληνικό έργο ,έστω και μέτριο,είναι πιο βιωματική και συνεπώς στενότερη.
Ναυτίλε, γόνιμος ο διάλογος. Καλά και κακά βιβλία υπάρχουν και στις δύο πλευρές (κι εγώ πιστεύω ότι στα ξενόγλωσσα θα βρει κανείς καλύτερα), αλλά δεν μπορούμε να επαφιέμεθα στους μεσολαβητές που το φέρνουν στην Ελλάδα, γιατί σκέφτονται συχνά όχι με κριτήρια ποιότητας.
Πατριάρχης Φώτιος
Post a Comment