Monday, May 05, 2008

ΙσΤοΛέΣχΗ ΑνΑγΝωΣηΣ-"Ο κίτρινος φάκελλος"

Φανταστική αποκλειστική συνέντευξη με τον Μάνο Τασάκο, πρωταγωνιστή του “Κίτρινου φακέλλου”
(Π.Φ. : Πατριάρχης Φώτιος, Μ.Τ. Μάνος Τασάκος)


Φ.Π.: Σας ευχαριστώ που δεχτήκατε να διευκρινίσετε ορισμένα πράγματα για τον “Κίτρινο φάκελλο”. Και πρώτα πρώτα πείτε μου λίγα λόγια από το βιογραφικό σας.
Μ.Τ.: Γεννήθηκα στην Αερόπολη το 1905. Ο πατέρας μου, εύπορος κτηματίας, μου έδωσε όλα τα μέσα για να σπουδάσω και να σταδιοδρομήσω χωρίς δυσκολίες. Το 1917 μαζί με τους γονείς μου εγκαταστάθηκα στην Αθήνα. Σπούδασα νομικά, γιατί ένιωθα ισχυρή κλίση για αυτό το επάγγελμα.
Φ.Π.: Πότε σκοτωθήκατε;
Μ.Τ.: Σκοτώθηκα στις 5 Μαΐου 1938.
Φ.Π.: Πότε ξεκινάει η συγγραφική σας καριέρα;
Μ.Τ.: Πρώτο μου έργο η “Κουφόβραση” στα 1928, το οποίο έγινε δεκτό από την κριτική και εκτιμήθηκε από το κοινό. Αντίθετα, τα επόμενα βιβλία μου έγιναν δεκτά με δυσμενείς κριτικές, κυρίως γιατί δεν ανήκαν στις γνωστές σχολές.
Φ.Π.: Πείτε μας λίγο για τις προθέσεις σας όσον αφορά στο μυθιστόρημα “Θέσεις και αντιθέσεις”.
Μ.Τ.: Πρώτ’ απ’ όλα, ξεκίνησε ως δύο μυθιστορήματα που θα πλαισίωναν το ήδη γραμμένο «Κάτοχοι», ύστερα από παρότρυνση του μέντορά μου Κωστή Ρούση. Όταν αποδέχτηκα την πρότασή του, έψαξα να βρω ποια θα είναι η θέση και ποια η αντίθεση στα δύο αυτά έργα. Αντί να καταφύγω στις δύο γνωστές μεθόδους, επαγωγική και παραγωγική, προτίμησα να πειραματιστώ με μία τρίτη, τη διαλεκτική ή θεατρική.
Φ.Π.: Σε τι συνίσταται αυτή;
Μ.Τ.: Η πειραματική αυτή μέθοδος στηρίζεται στην επαλήθευση μιας θέσης μέσα στη ζωή. Για να γίνω πιο συγκεκριμένος, συνέλαβα την ιδέα ότι οι κοινωνικές συμβάσεις και οι λοιπές σχέσεις εύκολα παραγκωνίζονται όταν αναδυθεί το υλικό συμφέρον ως πρώτιστη δύναμη δράσης.
Π.Φ.: Δεν είναι άποψη του Ιστορικού Υλισμού αυτό;
Μ.Τ.: Δεν πιστεύω να ενοχλείστε από τέτοιες θεωρίες; Άλλωστε, στο έργο μου υπάρχουν πολύ πιο amoral ιδέες, όπως η λιμπιντική θεωρία του Φρόιντ ή ο υπεράνθρωπος του Νίτσε…
Π.Φ.: Όχι, φίλε μου. Μέσα στο μυθοπλαστικό σας πλαίσιο δένουν μια χαρά. Αλλά συνεχίστε.
Μ.Τ.: Αντί, λοιπόν, να την πραγματευτώ θεωρητικά, προσπάθησα να την ελέγξω στην πράξη. Δούλεψα με πλάνο πάνω στον Κωστή Ρούση, τον ανιψιό του Νίκο, την «αρραβωνιαστικιά» του τελευταίου Μαρία Πετροπούλου, τον πατέρα της και φυσικά στον νόθο γιο του Κωστή, Μιλτιάδη Ρούση. Τους κατηύθυνα (συγγνώμη για την ελαφρά καθαρεύουσα), τους οδήγησα στο να ανακαλύψουν το συμφέρον τους και να παραμερίσουν τις αναστολές των μεταξύ τους σχέσεων…
Π.Φ.: 100% αμοράλ…
Μ.Τ.: Εγώ θα έλεγα ιδεολόγος!
Π.Φ.: Αγάπησες πραγματικά κανέναν από τους «ήρωές» σου;
Μ.Τ.: Δεν ξέρω. Ειλικρινά δεν ξέρω… Π.Φ.: Ίσως τη Μαρία Πετροπούλου;
Μ.Τ.: Το ότι την κάλυψα κι, ενώ με σκότωσε, προσπάθησα να παρουσιάσω την πράξη της σαν αυτοκτονία δική μου αυτό δείχνει… Αλλά πάλι δεν ξέρω…
Π.Φ.: Η ίδια σε θεωρεί δαίμονα (που όμως αγάπησε) σε αντίθεση με τον Κωστή, το οποίο αποκαλεί αρχάγγελο.
Μ.Τ.: Για μένα ας μιλήσει το κοινό. Πάντως ο Ρούσης ήταν εγκλωβισμένος σε μια υποβολιμαία αυτοαπαξίωση. Μόλις η Μαρία τον έβγαλε από αυτήν σταμάτησε ο μισανθρωπισμός του και ίσως εντέλει αποκάλυψε την ανιδιοτελή φύση του…
Π.Φ.: Μια και μίλησες για ανιδιοτέλεια, τελικά αποδείχτηκε ή όχι η θέση σου;
Μ.Τ.: Το κέρδος δεν είναι να αποδειχθεί ή όχι. Το κέρδος είναι να δω πώς θα αντιδράσουν οι εμπλεκόμενοι…
Π.Φ.: Και;
Μ.Τ.: Κατά πάσα πιθανότητα το συμφέρον λειτούργησε μόνο ως το μέσο για να βρουν τον εαυτό τους, έναν εαυτό που δεν εξαρτάται αποκλειστικά από το χρήμα. Συνέβη στον Κωστή, στον Μίλτο, ακόμα και στη Μαρία, η οποία έδειχνε η πιο στυγνή εκμεταλλεύτρια των ευκαιριών που θα της παρουσιαζόντουσαν.
Π.Φ.: Διάβασες το βιβλίο του Καραγάτση;
Μ.Τ.: Ναι, ένα βράδυ που το φάσμα μου περιδιάβαινε τη βιβλιοθήκη, το πήρα στα χέρια μου (τρόπος του λέγειν) και το διάβασα.
Π.Φ.: Πώς σου φάνηκε;
Μ.Τ.: Τι θέλεις τώρα, να επαινέσω τον εαυτό μου. Αφού ξέρεις καλά πως εγώ το έστησα κι ο Καραγάτσης απλώς το μετέτρεψε σε κείμενο.
Π.Φ.: Σε ικανοποιεί το αποτέλεσμα;
Μ.Τ.: Οι κριτικοί το αντιμετώπισαν σαν ένα από τα καλύτερα έργα του. Συνδυάζει αστυνομικό δαιμόνιο και ψυχαναλυτικές προεκτάσεις, δράση και διαλόγους, εύπεπτη γραφή και συνεχείς συγκρούσεις… Παρόλο που με τον Καραγάτση δεν μας συνδέουν πολλά κοινά στοιχεία της τέχνης μας, τον εμπιστεύτηκα πρώτον γιατί δεν είχε εμπλακεί ως τότε και δεύτερον επειδή πιστεύω στο ταλέντο του.
Π.Φ.: Σε ξάφνιασε καθόλου;
Μ.Τ.: Ομολογώ πως δεν περίμενα να το κάνει αυτοαναφορικό· να παρουσιάσει δηλαδή μαζί με την υπόθεση και τη διαδικασία γραφής του. Έγινε πολύ πρωτοποριακό έτσι.
Π.Φ.: Τι θα άλλαζες αν το έγραφες εσύ;
Μ.Τ.: Θα μίκρυνα ορισμένα κεφάλαια με ατελείωτες αναλύσεις (κυρίως οικονομικές)… θα το έκανα πιο σπιντάτο· έτσι δεν το λένε πια σήμερα;
Π.Φ.: Σ’ ευχαριστώ θερμά για την κουβεντούλα.
Μ.Τ.: Εγώ που με ξαναέφερες στη ζωή.
Π.Φ.: Γιατί εγώ είμαι εν ζωή νομίζεις; Χα.χα.χα!
Πατριάρχης Φώτιος

21 comments:

κοπρόγατα said...

κατ'αρχην απιστευτη ιδέα για την συνέντευξη, θα ήθελα ομως λιγακι παραπάνω. Να μας ελεγε δηλαδη ο Τασακος περισσοτερα για την σχεση του με τον Ανιψιο Ρουση και τους υπολοιπους πρωταγονιστες, απο πια σκοπια τους εβλεπε.

επισης συμφωνω με το κομματι εκεινο των ατελειωτων οικονομικων αναλυσεων. δεν ηταν αναγκη να ειναι τοσο μακροσκελη.
Ο κιτρινο φάκελος για μενα ειναι απο τα καλυτερα του Καραγατση και ενα απο τα καλυτερα βιβλια που διαβασα (εστω και με dead line..και που δεν ειχα στο μυαλο μου να διαβασω)
Με εκανε να προβληματιστω, να νομιζω οτι "βλεπω" αστυνομικη ταινια, να μην θελω να το αφησω! σε πολλα σημεια με εκανε να γελασω, συγκεκριμενα οταν ο Ρουσης κινηγουσε το γιατρο για τις ψευτικες ενεσεις μορφινης "απατεωνα θα σε σκοτώσω.."
Παντως το διασκεδασα και σ'ευχαρσιτω για την επιλογη! Καλημερα και Καλο μηνα.

κοπρόγατα said...

συγνωμη για τα ορθογραφικα λαθη, μολις το διαβασα παλι και τα ειδα..

Anonymous said...

Πολύ ενδιαφέρον βιβλίο, μας πρειγράφει αρκετά ανάγλυφα τον οπορτουνισμό που επικρατεί σε κάποια πρόσωπα. Όσον αφορά τα οικονομικά στοιχεία στα οποία αναφέρεται η κορπόγατα υποθέτω ότι στο βιβλίο αυτό το χρήμα παίζει τον σημαντικότερο ίσως ρόλο στο μυθιστόρημα αυτό. Πατριάρχη καταπληκτική ιδέα η συνέντευξη, ευχαριστούμε.

κοπρόγατα said...

@ akama, Καλησπέρα!
όχι τόσο το χρημα,(παιζει το σημαντικοτερο ρολο) αλλα κυριως το πώς ο Τασακος ηθελε να διαχειριστει τα οικονομικα στοιχεια των Ρουσεων με τον καλυτερο δυνατο τροπο και χωρις να "ριξει" κανεναν..με τον εναν ή τον άλλο τροπο ηθελα να ειναι ακριβοδικαιος. Απλα πιστευω οτι Ο Καραγατσης θα μπορουσε να παραλειψει στοιχεια που δεν ενδιαφερουν τον αναγνωσστη, ισως εμενα.

Κυριο ρολο κατ' εμε παιζουν οι προσωπικοτητες, η σχεση που αναπτισεται μεταξυ τους, το πως τις περιγραφει ο συγγραφεας και το πως μπλεκονται και ξετυλιγονται αργοτερα.

Βάσσια said...

Είχα διαβάσει ξανά, μετά από χρόνια, τον "Κίτρινο Φάκελο" το καλοκαίρι που μας πέρασε.

Και στη δεύτερη ανάγνωση του, το πρόσωπο του Ρούσση και του Τασάκου είναι αυτά που μου έμειναν περισσότερο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι άλλοι χαρακτήρες δεν έχουν οντότητα.

Απλά, κατά τη δική μου οπτική, αυτοί οι δύο είναι μπλεγμένοι γύρω από τον ιστό τους και παρασύρουν ταυτόχρονα και τους υπολοίπους.

Η Μαρία, μοιάζει ως τον ενδιάμεσο μεταξύ τους κρίκο.

Είναι από τα αγαπημέα μου βιβλία, στην έκδοση αυτής της μικρής σκληρής μορφής της "ΕΣΤΙΑΣ".

Anonymous said...

Και το χρήμα τι ρόλο παίζει στην διαμόρφωση των προσωπικοτήτων κοπρόγατα; Περιγράφει ο συγγραφέας τον Τασάκο ως αρπακτικό, μήπως το χρήμα δεν είναι που διαμόρφωσε μια τέτοια πορσωπικότητα;

Πάπισσα Ιωάννα said...

Παρεμβαίνω για να καταθέσω τη γνώμη μου στο διάλογο Κοπρόγατας και Ακαμαντα: ο Τασάκος έθεσε ως υπόθεση εργασίας ότι οι άνθρωποι κάνουν τα πάντα για τον υλικό παράγοντα (χρήμα). Τελικά όμως αποδεικνύεται προς διάψευση των προσδοκιών του ότι οι άνθρωποι λειτουργούν εξίσου συχνά παρακινημένοι από άλλους παράγοντες, όπως η αγάπη, η συγγένεια κ.λπ.
Πατριάρχης Φώτιος

ΥΓ1. Κοπρόγατα, επιφυλάσσομαι άμεσα να σκεφτώ τι θα απαντούσε ο Τασάκος για τις σχέσεις του με τα άλλα πρόσωπα.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Βάσια,
μάλλον μιλάμε για ένα τρίγωνο (ιψενικής κατασκευής όπως και στη Χίμαιρα) με ιδιαίτερες προσωπικότητες στις γωνίες του.
Ο οπορτουνιστής που μελετά κάθε του κίνηση, ο παραδομένος στη μορφίνη που αναγεννάται και το θηλυκό που, ενώ ξεπουλιέται για το χρήμα, όταν το βρίσκει δεν γραπώνεται από αυτό, αλλά βγάζει έναν άλλο πιο ανθρώπινο εαυτό.
Και φυσικά πολλοί δευτερεύοντες αλλά ανάγλυφα δοσμένοι τύποι, όπως η Κατερίνα.
Πατριάρχης Φώτιος

κοπρόγατα said...

@akama,
...."ήταν ευχή θεού, και τιποτ'αλλο"...
αυτο το σκέφτηκε ο Τασακος για την Νίνα. Ενας ανθρωπος που νοιαζεται μονο για το χρηματα, δεν θα εκανε τετοιες σκεψεις, δεν θα ειχε τετοια αισθηματα.

κοπρόγατα said...

Πατριάρχη Φώτιε, ευχαριστώ, αναμένω..

κοπρόγατα said...
This comment has been removed by the author.
Πάπισσα Ιωάννα said...

Κοπρόγατα, έχω την εντύπωση ότι ο Τασάκος έπεσε θύμα της ίδιας του της θεωρίας: ο ίδιος δεν ήταν καθόλου ιδιοτελής (ως προς το χρήμα) στις σχέσεις του με τους άλλους:
α) με τον Κωστή Ρούση: ίσως μια σχέση μπλουμικής πατροκτονίας, αφού ο νεότερος συγγραφέας επιχειρεί με τον δικό του τρόπο να ξεπεράσει
β) ως προς τον Νίκο Ρούση: ο Τασάκος τον θεωρούσε "άνανδρο", αφού ούτε τη Μαρία κάνει γυναίκα ούτε από την κωστορουσεϊκή κηδεμονία αποστατεί. Στην ουσία τον θεωρεί ανάξιο άτομο, πάνω στο οποίο μπορεί ο ίδιος (νιτσεϊκός) υπερήρωας να πατήσει και να ανελιχθεί
γ) ως προς την Κατερίνα: (με προβλημάτισε η στάση του, γιατί) μάλλον τη χρησιμοποιήσε καιροσκοπικά για να μπει στην οικία Ρούση και μετά την παραγκώνισε για να ελέγξει ο ίδιος τον Κωστή
δ) ως προς τον Μίλτο Ρούση: έχω την εντύπωση ότι η σχέση τους ήταν καθαρά συναλλαγής. Ο Τασάκος τον είδε ως μέσο, ως όργανο για να πετύχει τους στόχους του, χωρίς να τους συνδέει άλλου είδους σχέση.
Θα μπορούσε να γίνει ολόκληρη μελέτη για το θέμα που έθεσες και ελπίζω να έθεσα τις βάσεις με τις σκέψεις μου
Πατριάρχης Φώτιος

zizugataki said...

Καταπλικτική η συνέντευξη!
Εμένα μου άρεσε πολύ ο Κίτρινος Φάκελλος. Τον είχαμε διαβάσει σε μια λέσχη ανάγνωσης. Θεωρώ ότι είναι ένα πολύ καλογραμμένο αστυνομικό μυθιστόρημα. Θυμάμαι ότι όταν έφτασα στο τέλος του 1ου τόμου αντιλήφθηκα ότι υπάρχει και συνέχεια στο 2ο τόμο και επειδή ήταν νομίζω βράδυ Σαββάτου ανυπομονούσα να ανοίξουν τα βιβλιοπωλεία για να αγοράσω και τον 2ο τόμο για να δω τη συνέχεια και το τέλος.
Η μόνη μου ένσταση αυτή η περίεργη καθαρεύουσα και η μανία του να φτιάχνει λέξεις που έπρεπε να ανατρέχεις σε λεξικό της καθαρεύουσας για να δεις τι σημαίνουν.

Πάπισσα Ιωάννα said...

zizugataki, ποια καθαρεύουσα εννοείς; Ο Καραγάτσης, είναι γνωστό, έγραφε στην πιο καθομιλουμένη της εποχής του, ώστε από τη γενιά του '30 να διαβάζεται πιο άνετα από τον σημερινό αναγνώστη. Αλήθεια ποιες λέξεις σε παραξένεψαν;

Έχεις δίκιο ότι είναι ένα γρήγορο σε ρυθμό βιβλίο, χωρίς αυτό να του στερεί σε βάθος και σε προβληματισμό.
Πατριάρχης Φώτιος

Anonymous said...

Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο Τασάκος κινείται περίεργα προς πολλές κατευθύνσεις και εκείνο που δεν κατ'αφερα να καταλάβω είναι τους λόγους που τον οδήγησαν στην αυτοκτονία.

Βάσσια said...

Ο Τασάκος, με την ιδιαίτερη ικανότητα να εμπλέκει τους γύρω του και τους γύρω από τον Ρούσση (γιο, ανηψιό, πατέρα της Μαρίας) γίνεται πολλές φορές ο κινών τα νήματα αντιμετωπίζοντάς τους ως μαριονέτες.

Και δεν διακρίνω συναισθήματα στον Τασσάκο, μάλλον "άδειο" τον βρίσκω.

Καλησπέρα

Πάπισσα Ιωάννα said...

Ακάμα, όντως ο Τασάκος είναι μια πολυδιάστατη προσωπικότητα που δεν ερμηνεύεται εύκολα. Φυσικά δεν αυτοκτόνησε, αλλά εννοείς γιατί παρουσίασε τον φόνο ως αυτοκτονία: η απάντηση που εγώ μπορώ να δώσω είναι ότι το έκανε από αγάπη για τη Μαρία (παράδοξο κι όμως αληθινό).
Πατριάρχης Φώτιος

Anonymous said...

Πατριάρχη συγνώμη για το λάθος μου, θυμήθηκα μετα το σχόλιο ότι επρόκειτο για φόνο, παρόλα αυτά και εγώ τον βρίσκω κενό από συναισθήματα και με μόνα ενδαιφέροντα το χρήμα, παρά το γεγονός ότι δεν είχε κάποιο οικονομικό πρόβλημα και τις γυναίκες. Μου φάνηκε αρκετά ρηχός τύπος, ο οποίος προσπαθεί να εκμεταλλευτεί τις περιστάσεις.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Akamas, ο Τασάκος είναι καιροσκόπος, αλλά ίσως όχι ρηχός, πανούργος και αήθικος, αλλά όχι ανυπόστατος ως χαρακτήρας. Είναι μια ενδιαφέρουσα χαρακτηρολογικά περίπτωση, έστω κι αν προκαλεί απέχθεια με τις ενέργειές του.
Πατριάρχης Φώτιος

Anonymous said...

Συγχαρητήρια για τη συνέντευξη, συνοψίζει τη βασική ιδέα του βιβλίου.
Ο "κίτρινος φάκελλος" συνδυάζει ένα καθηλωτικό αστυνομικό έργο και μία μελέτη για την ψυχολογία του ανθρώπου.
Τελικά, η ηθική υπερισχύει έναντι της υποκίνησης του υλικού παράγοντα και "η αντίθεση αποδείχτηκε κατά 90% και μόνον κατά 10% η θέση ". Ο Μάνος Τασάκος αποτυγχάνει εντελώς στο πείραμά του και στο τέλος, με τα λίγα αισθήματα ανθρωπιάς και αγάπης που του έχουν μείνει "αυτοκτονεί" (πεθαίνει από αιμορραγία). Κατά την άποψή μου, ακόμα και την ύστατη στιγμή που λέει στη Μαρία να φύγει από το σπίτι του μετά τον πυροβολισμό, δεν
έχει μετανιώσει για τους πειραματισμούς του και πολύ πιθανόν δεν εννοεί το "σ' αγαπώ" που της λέει. Η κυριαρχική του δραστηριότητα, φαίνεται μέχρι και τις τελευταίες στιγμές τις ζωής του
και ενδιαφέρεται μόνο να πειραματιστεί πάνω στη "διαλεκτική θεατρική" του μέθοδο.
Τέλος, συμφωνώ με την κοπρόγατα ότι ο Καραγάτσης θα μπορούσε να παραλείψει τις μακροσκελείς αναφορές σε οικονομικά στοιχεία, οι οποίες πολλές φορές αποσπούν τον αναγνώστη από την εξέλιξη της υπόθεσης.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Βασίλη, καλωσόρισες στο καφέ μας.
Συμφωνώ απόλυτα στο ότι ΗΘΙΚΗ - ΣΥΜΦΕΡΟΝ 1-0. Ο Τασάκος απέδειξε ακόμα και με τον θάνατό του το άτομο της υπόθεσής του.
Πατριάρχης Φώτιος