Ian Rankin, “Ένα τραγούδι για δύσκολους καιρούς”

Ο γνωστός Rebus και δυο παράλληλες ιστορίες που αφορούν το παρόν και το μέλλον, μικρά επεισόδια που ανακυκλώνονται ώσπου να ενωθούν σταδιακά προς το τέλος.

 

Ian Rankin “A Song for the Dark Times” 2020 Ίαν Ράνκιν “Ένα τραγούδι για δύσκολους καιρούς” μετ. Γ. Μαυρουδής εκδόσεις Μεταίχμιο -2020

 

Αγάπησα τον Rankin όταν διάβασα το “Στον οίκο των ψεμάτων”. Αντίθετα, ένα παλιότερο ανάγνωσμα εδώ στο Βιβλιοκαφέ δεν εκτίναξε την προσοχή μας: “Οι καταρράκτες – Οι αναστημένοι – Υπόθεση αίματος”. Τώρα λοιπόν με όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας, και μέσα μας, ένα αστυνομικό είναι πόρτα διαφυγής.

> 0 Ίαν Ράνκιν γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1960 στο Φάιφ της Σκοτίας. Σπούδασε αγγλική λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, απ' όπου αποφοίτησε το 1982. Πριν αφοσιωθεί στη συγγραφή, έκανε διάφορες δουλειές, από εργάτης σε αμπελώνες ως φοροεισπράκτορας και μουσικός συντάκτης. Το πρώτο του μυθιστόρημα εκδόθηκε το 1986, αλλά η καθιέρωση του ήρθε με τη δημιουργία του διάσημου πλέον αντιήρωά του, του επιθεωρητή Ρέμπους, το 1987. Οι περιπέτειες του κυνικού και περιθωριακού σκοτσέζου επιθεωρητή φιγουράρουν στις λίστες των best seller και μεταφράζονται σε πολλές χώρες του κόσμου, χαρίζοντας στον 'Ιαν Ράνκιν τον τίτλο του πιο δημοφιλούς συγγραφέα αστυνομικής λογοτεχνίας στη Μεγάλη Βρετανία. Το 1988 ο Ίαν Ράνκιν εξελέγη Hathornden Fellow, ενώ το 1992 τιμήθηκε με το βραβείο Chandler - Fulbright και το CWA Dagger για το καλύτερο αστυνομικό διήγημα της χρονιάς. Έχει επίσης τιμηθεί με το βραβείο Gold Dagger στην κατηγορία του αστυνομικού μυθιστορήματος, με το αμερικανικό βραβείο Edgar για το μυθιστόρημα του "Οι αναστημένοι" (Μεταίχμιο) και με το CWA Cartier Diamond Dagger για τη συνολική προσφορά του στην αστυνομική λογοτεχνία. Έχει τιμηθεί με ακαδημαϊκούς τίτλους από τα Πανεπιστήμια του Αμπερτέι, του Σεντ Άντριους, του Χαλ και του Εδιμβούργου, ενώ για τις υπηρεσίες του στη λογοτεχνία του απονεμήθηκε επίσης τιμητικός τίτλος (OBE) από τη βασίλισσα της Αγγλίας. Ζει στο Εδιμβούργο, είναι παντρεμένος και πατέρας δύο παιδιών. Από τις εκδόσεις "Μεταίχμιο" έχουν κυκλοφορήσει δέκα βιβλία του Ίαν Ράνκιν.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ σχίζεται εξαρχής στα δύο. Η συνεργάτιδα του Rebus επιθεωρήτρια Siobhan Clarke ασχολείται με τη δολοφονία ενός πλούσιου Σαουδάραβα φοιτητή, του Salman bin Mahmoud, ενώ ο ίδιος ο συνταξιούχος αστυνόμος στρέφει την προσοχή στην εξαφάνιση του γαμπρού του Keith, άντρα της κόρης του Samantha. Η πρώτη υπόθεση παίρνει πορεία προς τον κύκλο των νεαρών πλουσίων της πόλης κι η δεύτερη, που φτάνει γρήγορα στη διαπίστωση ότι ο εξαφανισμένος είναι νεκρός, προς το Στρατόπεδο 1033, όπου είχαν φυλακιστεί κρατούμενοι του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

ΠΟΛΛΑ μονοπάτια, πρόσωπα, παράλληλες ιστορίες. Δύο φόνοι που απλώνονται σε διακλαδώσεις, αν και όλα σιγά σιγά δείχνουν να συνδέονται μεταξύ τους. Δεν χάθηκα σχεδόν ποτέ στα πολύδρομα σοκάκια. Κάθε νέο επεισόδιο είχε και μια ορατή σύνδεση με τους βασικούς κορμούς. Δριμείς άμεσοι διάλογοι, σωστός ρυθμός στην αφήγηση, οργανωμένη δράση που δεν ξεσηκώνει αλλά ακολουθεί βήμα βήμα την εξέλιξη των ενδείξεων μέχρι να αποκτήσουν μια πιο ηχηρή αξία μέσα στην πορεία της εξιχνίασης.

ΠΡΟΦΑΝΩΣ, αχνοφαίνονται ήδη από τη μέση τα επιχειρηματικά συμφέροντα. Ποιοι ήθελαν να αξιοποιήσουν επιχειρηματικά το παλιό Στρατόπεδο; Και οι εκτάσεις γκολφ είναι προσοδοφόρες ή αξίζουν άλλης μεταχείρισης; Πίσω από τους δύο φόνους υπάρχει ένα δίκτυο του υποκόσμου, της νυχτερινής ζωής, της παρασκηνιακής δράσης κ.ο.κ., ώστε να προωθηθούν τα συμφέροντα μεγαλοκαρχαριών. Μικρών και μεγάλων.

Η ΝΕΟΤΕΡΗ αστυνομική λογοτεχνία δεν βάζει τον detective απέναντι στο έγκλημα, αλλά τον εμπλέκει άμεσα ή έμμεσα, πρακτικά ή ψυχολογικά. Ο Rebus εμπλέκεται ψυχολογικά, αφού η κόρη του έχασε τον σύντροφό της, είναι μάλιστα ύποπτη για τη δολοφονία του και φορτισμένη κατηγορεί τον πατέρα της για αποστασιοποίηση, περιορισμένη εμπιστοσύνη και παρεμβάσεις που δεν τις επιθυμεί. Απ’ την άλλη, ο συνεργάτης της Clarke ονόματι Malcolm Fox εκβιάζεται έμμεσα από έναν άνθρωπο του υποκόσμου. Έτσι, η ίδια η αστυνομία υφίσταται το έγκλημα και γίνεται συμμέτοχος στη βίωση και την αντιμετώπισή του.

ΤΕΛΙΚΑ, υπάρχουν δύο είδη αστυνομικών μυθιστορημάτων, αυτά της φυγής κι αυτά της κριτικής. Ο Rankin αφηγείται, περιγράφει, δρομολογεί εξελίξεις, συνδέει γεγονότα, επισυνάπτει ενδείξεις, κάνει συλλογισμούς ώστε να γράψει ένα δυνατό ανάγνωσμα φυγής. Είπα και πριν ότι ένα τέτοιο βιβλίο σε ρίχνει αραχτή στον καναπέ, όπου ξεχνιέσαι μέσα του. Απορροφά το περιβάλλον και δεν αφήνεσαι στην ακινησία του lockdown. Διαβάζεις γυρνώντας τις σελίδες μια αλληλουχία δράσεων, αλλά και ψυχολογικών αναταράξεων, καθώς, όπως είπα, το έγκλημα δεν είναι το αντικείμενο έξω από το υποκείμενο.

Πάπισσα Ιωάννα