Νίκος Α. Μάντης, “Οι τυφλοί”

Τυφλοί διερευνούν λαβυρίνθους ή ερευνητές βλέπουν παντού τυφλούς να ψάχνουν; Κι είναι οι εύζωνες το διαχρονικό σύμβολο του Έλληνα ή το αλλόκοτο δεκανίκι της εθνικιστικής Ελλάδας; Είναι όπιο και παραίσθηση η ζωή ή μια καλά κρυμμένη αλληλουχία μυστικών κωδίκων;

Νίκος Α. Μάντης “Οι τυφλοί” εκδόσεις Καστανιώτη -2017

Μια ιστορία αλήθειας και κλείνει το τραύμα (MC Yinka):

Γιατί όλοι μιλάνε γι’ αυτό το βιβλίο; Γιατί όλοι έχουν αναγάγει τον Μάντη στον νέο Μπόρχες της Ελλάδας; Γιατί προβάλλεται ως κάτι ανεπανάληπτο; Μ' αποθάρρυνε αρχικά ο όγκος του, αλλά δεν το μετάνιωσα τελικά.

Τα κακά τα κείμενα / Τη δική μου τη φθορά / Τα ψευτοπαλίκαρα (MC Yinka):

“Όλα συνδέονται”, είναι ένα απ' τα πολλά συνθήματα του βιβλίου. Όλα έχουν ένα βαθύτερο νόημα. Πίσω απ' τα επιφανειακά σημεία υπάρχει ένας ευρύς ιστός συμβολισμών και δεδομένων που, αν ενωθούν, θα αποκαλύψουν μύχιες αλήθειες!

Αντιγράφω απ’ το οπισθόφυλλο: 
“Καλοκαίρι 2011. Ο Ισίδωρος αναζητά τη Σοφία στα στενά της ταραγμένης Αθήνας. Ο Κλεάνθης, ερασιτέχνης συλλέκτης στοιχείων και φύλακας του "Βιβλίου των Πάντων", πιστεύει ότι μπορεί να τον βοηθήσει.

Απρίλιος 1972. Ο Γιώργος είναι ένας νεαρός εύζωνας που πρόκειται να πρωταγωνιστήσει σε μια θεατρική παράσταση-σταθμό, αλλά και στις επετειακές εκδηλώσεις της δικτατορίας στο Καλλιμάρμαρο. Τι είναι αυτό που τον βασανίζει και γιατί οι τηλεπαθητικές του ικανότητες, που τον ακολουθούν από παιδί, δεν μπορούν να τον σώσουν;

Καλοκαίρι 1985, Κυκλάδες. Ο Νέιτ διερευνά τον αιφνίδιο θάνατο του πατέρα του, σε μια αναζήτηση όπου η τρομοκρατία, η ψυχεδέλεια κι ένας αινιγματικός ταξιδιώτης με δίχρωμα μάτια μπλέκονται αξεδιάλυτα, αλλοιώνοντας τη λογική μορφή της πραγματικότητας.

Πώς συνδέονται όλες αυτές οι ιστορίες; Ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα για τις εκδοχές της ελληνικής τύφλωσης, για την αφήγηση που δε γνωρίζει όρια, αλλά και για την ίδια την ηδονή της εξιστόρησης, όπου αλλεπάλληλοι λαβύρινθοι ανοίγονται, για να μην κλείσουν ποτέ.”

Έχω την πεποίθηση ότι ο Μάντης παρωδεί ασύστολα και σατιρίζει με σοβαροφάνεια. Όλα όσα λέγονται στο βιβλίο είναι μια σάτιρα της ελληνικής ζωής και της νοοτροπίας του Νεοέλληνα. Τίποτα σχεδόν δεν έχει νόημα, επειδή όλα είναι αποτέλεσμα της διαταραγμένης σκέψης των Ελλήνων. Το μόνο που ισχύει είναι η εθνική τύφλωση, η αδυναμία μας να δούμε το πραγματικό πίσω απ' τις ψευδαισθήσεις μας. Μια διανοητική τύφλωση που εμποδίζει τον άνθρωπο να καταλάβει και να φτιάξει τη ζωή του μ' ορθολογικό τρόπο.

Ο Μάντης λοιπόν σατιρίζει την άποψη ότι τα πάντα έχουν νόημα και πρέπει να συνδεθούν μεταξύ τους. Τίποτα δεν είναι ενιαίο και όλα είναι αποσπασματικά. Σατιρίζει την αριθμοσοφία και την εξαγωγή νοημάτων μέσω της αντιστοίχησης γραμμάτων και αριθμών. Αυτά είναι επιστομονικοφανείς αυθαίρετες συνάψεις χωρίς ίχνος αλήθειας. Σατιρίζει τις συνωμοσιολογικές θεωρίες περί Κρόνου, περί μυστικών ομάδων, περί ανθρώπων που κινούν υπόγεια τα νήματα έχοντας υπερφυσικές δυνάμεις… Σατιρίζει τις θεωρίες περί κούφιας γης και περί υπόγειων στοών που διατρέχουν την Αθήνα… Σατιρίζει τις εθνικιστικές και λαϊκίστικες απόψεις για υπέρτερο έθνος και μυθικές καταβολές… Σατιρίζει τ' αδιέξοδα των σημερινών Ελλήνων που φτιάχνουν μόνοι τους τον λαβύρινθο των ασχολιών τους…

Οι ήρωές του είναι καρικατούρες. Ένας αποτυχημένος ηθοποιός, ο Ισίδωρος, δεν ξέρει τι θέλει και τι επιδιώκει. Ο πρώην λογοκριτής της χούντας Κλεάνθης νομίζει ότι έχει πιάσει τον πάπα απ’ τ’ αρχίδια, καθώς θεωρεί ότι έχει βρει την αρχή για τη λύση των πάντων. Ο περιβόητος και περίφημος Γιώργος Κατσής είναι ο χαμένος με τις υπερφυσικές δυνάμεις που θα μας σώσει ή που ήδη έχει επέμβει στην Ιστορία;

 

Το μυαλό μου ν’ ανοίξει να δώσει τροφή στην πένα (MC Yinka):

Τ' ογκωδέστατο βιβλίο είναι μια παιγνιώδης αναπαράσταση λαβυρίνθου. Είναι μια μεταμοντέρνα αντανάκλαση του σύγχρονου χάους της Αθήνας και της ελληνικής ζωής. Είναι μια ευφυής γραφή που οδηγεί σε μια ευφυή ανάγνωση. Κι όποιος αντέξει, ας βρει το ανεύρετο νόημα σ' έναν κυκεώνα διαδρόμων και στοών.

> Ο Νίκος Λαμπρόπουλος, όπως είναι το πραγματικό όνομα του Νίκου Α. Μάντη, γεννήθηκε στην Αθήνα, όπου ζει και εργάζεται. Σπούδασε νομικά και ασχολήθηκε με το θέατρο. Το βιβλίο "Το μάτι του άνθους" ήταν η πρώτη του ποιητική συλλογή. Με το ψευδώνυμο Νίκος Α. Μάντης, εξέδωσε τη συλλογή διηγημάτων "Ψευδώνυμο" (2006), καθώς και δύο μυθιστορήματα, "Το χιόνι του καλοκαιριού" (2010) και "Άγρια Ακρόπολη" (2013), όλα από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Έχει μεταφράσει από τα αγγλικά το "Βαθέκ" του William Beckford, τα "Χίλια χρόνια καλές προσευχές" της κινέζας Yiyun Li.

Πάπισσα Ιωάννα