Γιάννης Κυριόπουλος, “Μία πόλη, μια γυναίκα”

36 ιστορίες που ελίσσονται και αναδιπλώνονται με άξονα: άντρας – γυναίκα – σαρκικός έρωτας – πόλη – αριστερή ματιά – ελληνική και παγκόσμια εποχή. Κάθε γυναίκα και μια παραλλαγή του ίδιου μοτίβου του σεξ και της φυγής.

 

Γιάννης Κυριόπουλος “Μία πόλη, μια γυναίκα” εκδόσεις Καστανιώτη -2021

Η αλήθεια είναι ότι πρώτα μου περιέγραψαν το βιβλίο και μετά το διάβασα. Κι ίσως το διάβασα ακριβώς επειδή η φίλη, που κατάγεται από την Πύλο, ήταν πολύ πειστική.

> Ο Γιάννης Κυριόπουλος γεννήθηκε στην Πάτρα και σπούδασε ιατρική και επιδημιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει πραγματοποιήσει μεταπτυχιακές σπουδές στη Δημόσια Υγεία, την Κοινωνική Πολιτική και τα Οικονομικά της Υγείας. Από το 1985 είναι Καθηγητής και Διευθυντής του Τομέα Οικονομικών της Υγείας.

 

ΤΟ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟ που έχει το μυθιστόρημα αυτό δεν είναι ότι απαρτίζεται από 36 άσχετες ιστορίες μεταξύ τους. Αυτό το έχουμε γενικά ξαναδεί. Ούτε ότι σε κάθε ιστορία πρωταγωνιστής είναι ο Κυριάκος. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτό είναι το συνεκτικό στοιχείο που κάνει τις ιστορίες μυθιστόρημα. Το ιδιαίτερο είναι ότι ο Κυριάκος δεν είναι ο ίδιος από ιστορία σε ιστορία. Θα μπορούσε δηλαδή ο συγγραφέας να ονομάσει κάθε πρωταγωνιστή του με άλλο όνομα και να έχουμε τριάντα έξι διηγήματα. Βάζοντας όμως τον Κυριάκο να υπάρχει παντού, στην ουσία θέτει ως πρωταγωνιστή μια ολόκληρη γενιά.

ΤΑ ΜΕΛΗ αυτής της γενιάς ταυτίζονται όπως φαντάζομαι με τον ίδιο τον συγγραφέα. Ξεκινάμε από τη Μεσσηνία στα μεταπολεμικά χρόνια, τη φτωχή επαρχία της Ελλάδας, και προχωράμε στην Πάτρα, φοιτητούπολη και λιμάνι, σταδιακά στην πρωτεύουσα Αθήνα και ανοίγοντας τον κύκλο σε άλλες πόλεις της χώρας και της υφηλίου, Παρίσι, Μπαρτσελόνα, Ελσίνκι... Είναι ο Κυριάκος εκπρόσωπος μιας γενιάς που μεγαλώνει μαζί με τη χώρα, δέχεται ερεθίσματα από το εσωτερικό και εξωτερικό πολιτικό και κοινωνικό περιβάλλον, ψάχνει τις δικές του συντεταγμένες. Ο Κυριάκος είναι ο κάθε άνθρωπος της μετεμφυλιακής Ελλάδας…

…ΑΛΛΑ με δύο σταθερές που έρχονται και ξανάρχονται σε κάθε ιστορία. Πρώτα η γυναίκα που ξεκινά ως η μυήτρια στον έρωτα, μεγαλύτερη και πεπειραμένη, και συνεχίζει με έρωτες που δεν ευοδώθηκαν, η αγαπημένη χάθηκε στον χρόνο και στον καιρό και μετά από χρόνια ξαναεμφανίστηκε να προκαλέσει τη μνήμη και τη σάρκα. Συχνά πρόδωσε, συχνά είναι ήδη παντρεμένη, συχνά βλέπει το σεξ ως διέξοδο ή ως ψυχαγωγία. Η δεύτερη σταθερά είναι η Αριστερά από τα πρώτα χρόνια και ειδικά τις φοιτητικές αναζητήσεις, τα διαβάσματα και τις επιδράσεις, ώς τις υστερότερες εμπειρίες. Το ατομικό συμπλέει με το κοινωνικό και ο έρωτας με την πολιτική.

Η ΙΔΕΑ είναι έξυπνη, έως πολύ έξυπνη. Όμως, κουράστηκα τη σπειροειδή επαναληπτικότητα, που δεν ερεθίζει το αναγνωστικό μου ένστικτο, καθώς το μοτίβο Κυριάκος-γυναίκα-Αριστερά, παρόλο που δεν είναι ίδιο κάθε φορά, έχει μια τυποποιημένη και αναμενόμενη εξέλιξη.

ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΗΣ τελικά δεν είναι ο Κυριάκος και κάθε Κυριάκος. Είναι η εποχή. Είναι το άτομο σε μια Ελλάδα που αλλάζει με το πρίσμα της αριστερής εμπειρίας. Είναι τα ακούσματα, οι ήχοι, τα διαβάσματα, οι ταινίες, οι συνήθειες, τα ποτά, τα κέντρα, τα στέκια, είναι το πανόραμα των δεκαετιών από τον πόλεμο έως πολύ αργότερα. Είναι ο Κατσαρός, ο Σουρούνης, είναι ο Καζαντζίδης, ο Βοσκόπουλος… Αυτό ίσως μέχρι ενός σημείου. Από εκεί και πέρα επικρατεί ο έρωτας όπως τοποθετείται σε μια πόλη κι όπως βιώνεται και χάνεται, κυρίως σαρκικά, σε ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο που απλώνεται σε χρόνια και σε δεκαετίες, φυγόκεντρα από την επαρχιακή κωμόπολη έως τις μεγαλουπόλεις του ευρωπαϊκού βορρά.

Πάπισσα Ιωάννα