Manuel Vázquez Montalban, “Τα πουλιά της Μπανγκόκ”

Τα κινέζικα χελιδόνια είναι το σήμα κατατεθέν μιας πόλης που έχει δύο πρόσωπα: το τουριστικό και το μαφιόζικο. Κι εκεί μέσα ο ιδιαίτερος τύπος του Carvalho δρα και μάχεται.

 

Manuel Vázquez Montalban “Los pájaros de Bangkok” 1983 “Τα πουλιά της Μπανγκόκ” μετ. Χ. Θεοδωροπούλου εκδόσεις Μεταίχμιο -2021

Ο Καταλανός συγγραφέας πέθανε το 2003 στο αεροδρόμιο της Bangkok: η παρουσία του και το τέλος του εκεί είχε ήδη σηματοδοτήσει βιβλία που αφορούσαν τη μακρινή Ταϊλάνδη. Ιδού δοκιμάζουμε ένα από αυτά.

> Γεννήθηκε στη Βαρκελώνη το 1939. Έγραψε και δημοσίευσε ποιητικές συλλογές, μυθιστορήματα και δοκίμια. Ανάμεσα στα σημαντικότερα έργα του συγκαταλέγονται τα ακόλουθα: "Μια συναισθηματική αγωγή", "Μαρξιστικά ζητήματα", "Πράγα", "Συναισθηματικό χρονικό της Ισπανίας", "Υποφυσιολογικό μανιφέστο", "Ο πιανίστας", "Συναισθηματικό χρονικό της μεταπολίτευσης", "Happy End" και "Γεύματα με ανησυχητικά άτομα". Ώσπου εμφανίζεται ο ιδιόρρυθμος ντετέκτιβ Πέπε Καρβάλιο στο μυθιστόρημα "Εγώ σκότωσα τον Κέννεντυ" (1970). Η πρωτότυπη μυθιστορηματική αφήγηση του Μονταλμπάν ανοίγει με αυτό το έργο νέους λογοτεχνικούς δρόμους και καθιερώνει τη Σειρά "Πέπε Καρβάλιο". Εκτός από τα βραβεία για τις "Θάλασσες του Νότου", ο Μ.Β. Μονταλμπάν έχει κερδίσει το Εθνικό Βραβείο Αφηγήματος της Ισπανίας, το Ευρωπαϊκό Βραβείο Μυθιστορήματος (1992) για το έργο του πάνω στον Ισπανό συγγραφέα και πολιτικό Galindez και το 1995 του απονεμήθηκε το Εθνικό Βραβείο Ισπανικών Γραμμάτων για το σύνολο του έργου του. Το 2000, ο Μονταλμπάν κέρδισε το λογοτεχνικό βραβείο Grinzane-Cavour για την προσφορά του στην παγκόσμια λογοτεχνία. Έφυγε ξαφνικά από καρδιακή προσβολή, τον Οκτώβριο του 2003 περιμένοντας μια πτήση στο αεροδρόμιο της Μπανγκόγκ.

 

CARVALHO και πάλι Carvalho. CARVALHO και μόνο Carvalho. Η πλοκή δεν έχει τις συνήθεις παραμέτρους. Δεν αιφνιδιάζει. Δεν περιπλέκεται στιβαρά. Δεν ενώνει φαινομενικά άσχετα κομμάτια, ώσπου να φτάσουμε στην απρόσμενη λύση. Δεν ελίσσεται. Δεν κουμπώνει το επιφανειακό με το βαθύ. Άρα η υπόθεση υπάρχει για να αναδειχθεί ο πρωταγωνιστής. Ο ωμός, πολυσυνθετικός, σκληρός detective.

ΤΟΝ ΕΙΧΑΜΕ ξαναδεί στο “Τατουάζ”, όπου έξυπνος και ρομαντικός, δυναμικός και γαστρονόμος, μια αστυνομική persona έστρεφε τα φώτα της προσοχής πάνω του, κάνοντας όλα τα άλλα να γυρίζουν γύρω του. Είναι ο ιδιωτικός ντετέκτιβ, ο σκληρός, ο μάγκας, που νταραβερίζεται με πόρνες και άλλους ανθρώπους του περιθωρίου, αμερικάνικης κοπής, αφού είναι λίγο ρεμάλι αλλά με έναν ακέραιο κώδικα τιμής.

ΔΥΟ ΙΣΤΟΡΙΕΣ εναλλάσσονται. Στη μία ο detective ενδιαφέρεται αυτοβούλως, αλλά δεν βγάζει άκρη για το ποιος σκότωσε τη Celia. Η άλλη ξεκινά από ένα τηλεφώνημα της Teresa Marsé, η οποία δηλώνει έντρομη ότι κινδυνεύει στην Ταϊλάνδη, όπου βρίσκεται. Στη δεύτερη περίπτωση ο Pepe Carvalho αναλαμβάνει την υπόθεση και φεύγει για την Ασία, όπου συλλαμβάνει τις πολλαπλές μαφίες, τη διεφθαρμένη εξουσία και αστυνομία, το ελεύθερο σεξ, τις παροχές μασάζ και το εμπόριο ναρκωτικών, όπως και ρουμπινιών. Η χαμένη με τη θέλησή της Ισπανίδα μπλέκει σ’ αυτό το πανηγύρι και δεν μπορεί να ξεφύγει, αφού την κυνηγάνε ορατές κι αόρατες δυνάμεις.

ΔΥΟ ΧΩΡΟΙ κερδίζουν έντονα την περιγραφική δύναμη του Montalban. Απ’ τη μια, η γαστρονομία καθώς ο Carvalho αρέσκεται να δοκιμάζει φαγητά και να μαγειρεύει ο ίδιος. Expert στις συνταγές και στις γεύσεις, έχει άποψη, κάνει δοκιμές, ευφραίνει συχνά τον ουρανίσκο του τόσο με τροφές όσο και με ποτά. Το ταξίδι στη μακρινή Ασία ανοίγει νέες οδούς γευσιγνωσίας. Απ’ την άλλη, η περιήγηση-περιπέτεια στην Ταϊλάνδη, από την πρωτεύουσα Bangkok έως το Ko Samui και σε άλλα εξωτικά μέρη δίνει την ευκαιρία για μια ταξιδιωτική ανάλυση, που άλλοτε κερδίζει κι άλλοτε όχι και τον αναγνώστη.

Ο MONTALBAN δεν φτιάχνει πλοκές αλλά ατμόσφαιρες. Με άξονα τον ιδιαίτερο ντετέκτιβ του, τη μαγειρική και τον τύπο του, ανοίγει περιβάλλοντα, περιηγείται στην Ταϊλάνδη, διαμορφώνει σκηνικά δράσης.

Πάπισσα Ιωάννα