“Ο αναγκαίος θάνατος του Λιούις Γουίντερ” του Malcolm MacKay

Όταν ο φόνος μπαίνει στη μέση του έργου (και όχι εξ αρχής), όταν ο δράστης είναι βαθιά χωμένος στον χώρο του εγκλήματος, όταν οι εμπλεκόμενοι έχουν ο καθένας τα δικά-του μυστικά και συμφέροντα… Έρχεται καλοκαίρι κι είπα να προετοιμαστούμε με ένα καλό αστυνομικό.

 

Malcolm MacKay “The Necessary Death of Lewis Winter” 2013 “Ο αναγκαίος θάνατος του Λιούις Γουίντερ” Ά. Τριμπέρη εκδόσεις Πόλις 2014

          Τυπικά πρόκειται για ένα νουάρ μυθιστόρημα πληρωμένου φόνου και καταδίωξης ενός μικροεμπόρου ναρκωτικών, ονόματι Lewis Winter. Τον φόνο αναλαμβάνει ο Κόλουμ ΜακΛιν, αφού πείθει παρά την ηλικία-του τους ενδιαφερόμενους ότι μπορεί να φέρει εις πέρας τη δουλειά. Η ιστορία λοιπόν παρακολουθεί εν αρχή το πώς ο επαγγελματίας δολοφόνος στη Γλασκώβη ετοιμάζει το χτύπημα και προσπαθεί να υπολογίσει τους σταθμητούς και αστάθμητους παράγοντες της επιχείρησης που του έχει ανατεθεί.

          Αυτό που με ξετρέλανε στον τρόπο γραφής δεν είναι βέβαια η ίδια η ιστορία και η παρακολούθηση της προετοιμασίας βήμα βήμα. Είναι κατ’ αρχάς η πολυεστιακή αφήγηση που περιδιαβαίνει τα πρόσωπα (και κυρίως τον Κόλουμ) σκιαγραφώντας το προφίλ-τους και τις σκέψεις-τους, τον τρόπο με τον οποίο κείνται απέναντι στο όλο θέμα. Η στάση-τους παρουσιάζεται σαν το αυτονόητο αποτέλεσμα του ρόλου-τους: με άλλα λόγια ό,τι κάνουν και ό,τι σκέφτονται, σκοπεύουν, αισθάνονται, πράττουν είναι το φυσικό επακόλουθο της θέσης-τους πάνω στη σκακιέρα των νυχτερινών εργασιών, του υποκόσμου και της λογικής-του. Καθένας, από τον θύτη που είναι συνεχώς στο προσκήνιο μέχρι το υποψήφιο θύμα που παρακολουθείται διακριτικά, λειτουργεί βάσει των άγραφων νόμων, οι οποίοι φανερώνονται καθώς φανερώνεται και ο ρόλος του καθενός. Από το ειδικό, τα πρόσωπα, μέχρι το γενικό, ο σκοτεινός κόσμος μιας παράλληλης πόλης, κι από τα επιμέρους στο σύνολο.

          Ακόμα περισσότερο με ξετρέλανε, κι ομολογώ ότι το κοίταζα και το ξανακοίταζα, είναι ένα απόλυτα ομαλό, φυσιολογικό, αυθόρμητο δεύτερο πρόσωπο που σαν κάμερα-στυλό εστιάζει σε κάθε χαρακτήρα (στους βασικούς εννοώ) και μιλάει αναζητώντας το βαθύτερο είναι-τους, αυτό το φυσικό υπόστρωμα των σκέψεών-τους, οι οποίες απορρέουν, όπως προείπα, από τον ρόλο-τους. Αυτό το δεύτερο πρόσωπο μοιάζει να μιλάει γενικά σε κάθε άνθρωπο, άλλοτε φαίνεται να κοιτάζει τον αναγνώστη, χωρίς να τον κατονομάζει, και κατ’ ουσίαν απευθύνεται στον ίδιο τον χαρακτήρα, σαν να μιλά ο ίδιος στον εαυτό-του. Αυτός ο υπεράνω αφηγητής τελικά γυρίζει από δω κι από κει, κοιτάζει τα πρόσωπα της σκηνής, τους φωτίζει απ’ έξω κι από μέσα, μιλάει μαζί-τους οικεία και καθημερινά, χωρίς ποτέ να φαίνεται ότι υπάρχει και δεσπόζει.

          Ο Κόλουμ είναι ένας επαγγελματίας δολοφόνος με όλη τη σημασία της λέξης. Προετοιμάζει τον φόνο παρακολουθώντας τις καθημερινές συνήθειες του Γουίντερ, ελέγχει τη ζωή-του και τα ωράριά-του, σκέφτεται τις πιθανές εκδοχές και τα απρόοπτα, υπολογίζει την γκόμενα του θύματος Ζάνα Κόουπ, που μπορεί να παίξει απρόσμενο ρόλο, προμηθεύεται το κατάλληλο όπλο και ψάχνει συνεργάτη. Φαίνεται ψυχρός και ακριβής, κάνει ό,τι θα έκανε ο οποιοσδήποτε επαγγελματίας χωρίς συναισθηματισμούς ή ιδιαίτερες αποκλίσεις από τη ρουτίνα, βλέπει τη δουλειά σαν δουλειά και τίποτα παραπάνω ή λιγότερο. Όλα είναι φυσικά επακόλουθα του ρόλου-του…

          Η ιστορία εξελίσσεται με την τακτική της σύγκλισης: όλα τα πρόσωπα και οι πράξεις-τους τείνουν στον επικείμενο φόνο, ο οποίος αναμένεται να αποτελέσει το σταυροδρόμι των πολυποίκιλων κινήσεων. Θα είναι ή όχι επιτυχημένη αυτή η δολοφονία, είναι μια εν εξελίξει αναμονή που δημιουργεί το ανάλογο σασπένς. Κι από εκεί και έπειτα, σαν μια κλεφύδρα που έχει στο στενότερό-της σημείο τον φόνο, αρχίζει η επόμενη φάση με τις κινήσεις του καθενός μετά την κρίσιμη νύχτα, οι εκτελεστές, οι συμμέτοχοι, ο στενός και ευρύς κύκλος του θύματος…

          Η πολυεστιακότητα, η μετακίνηση της κάμερας από πρόσωπο σε πρόσωπο, η ανάδειξη των αυτονόητων μύχιων σκέψεων και κινήτρων-τους κ.ο.κ. ανοίγουν στο μάτι του αναγνώστη όλο το πανόραμα του υποκόσμου της Σκοτίας: πώς τα κυκλώματα ελέγχουν την πιάτσα, ποιες συμμαχίες διαμορφώνονται, ποιος φοβάται ποιον, πώς οι αστυνομικοί, διεφθαρμένοι και μη, κινούνται σ’ αυτόν τον ιστό… Η νύχτα αποτελεί ένα παράλληλο σύμπαν, έναν κόσμο που κινείται έξω από τη λογική της καθημερινότητας, ή μάλλον που τη χρησιμοποιεί με ιδιαίτερους τρόπους και δικό-του κώδικα ηθικής και πρακτικής.

 

[Πρωτοδημοσιεύτηκε στις 3/3/2015 στον ιστότοπο In2life και εδώ στο Βιβλιοκαφέ επαναδημοσιεύεται προς συζήτηση με εικόνες που έλαβα από: www.overstock.com, frantisekspurny.deviantart.com, turntherightcorner.com, www.thestudentroom.co.uk, smartercitieschallenge.org και paulviking.websitetoolbox.com]

          Πατριάρχης Φώτιος