Saturday, October 23, 2010

Χυμός μπανάνα και μήλο: Λογοτεχνία και θρησκεία2

Η αρχή έγινε πριν από είκοσι-τριάντα περίπου χρόνια, στο εξωτερικό φυσικά, όπου κυκλοφόρησαν πολλά (επιστημονικά) βιβλία με θέμα τη σχέση θρησκείας και επιστήμης. Η φουρνιά αυτή βιολόγων, αστρονόμων, φυσικών, θεολόγων κ.ο.κ. ήρθε και στην Ελλάδα τη δεκαετία του 2000 και μετέφερε τον προβληματισμό γύρω από τη συμβατότητα ή μη των χριστιανικών απόψεων με τις επιστημονικές θεωρίες. Σε θέματα λ.χ. περί της ύπαρξης του Θεού, της καταγωγής του ανθρώπου, της “δημιουργίας” του σύμπαντος κ.ο.κ. διασταυρώθηκαν επιχειρήματα που συνηγορούν υπέρ της μιας ή της άλλης πλευράς.
      Αυτή ίσως η αναβίωση της Διαφωτιστικής σύγκρουσης θρησκείας και επιστήμης τροφοδότησε και τη λογοτεχνία, στην οποία σκεπτόμενοι άνθρωποι ξανάφεραν τα ηθικά, επιστημονικά, κοινωνικά κ.ο.κ. ζητήματα της θεωρίας αλλά και της πράξης του Χριστιανισμού στο προσκήνιο και μέσα από τα έργα-τους θέλησαν να διερευνήσουν τις ποικίλες πτυχές της θρησκευτικότητας στις μέρες-μας. Είδαμε επομένως στο Βιβλιοκαφέ, από την ανάρτηση της 11/10/2010 και εξής, μια πλειάδα μυθιστορημάτων (ο κατάλογος μπορεί να μεγαλώσει εύκολα) που άπτονται τέτοιων θεμάτων και συζητήσαμε τις τελευταίες δέκα μέρες τρία-τέσσερα από τα πιο πρόσφατα εξ αυτών, ενώ μερικά άλλα είχαν συζητηθεί σε παλιότερα ποστ.
        Τι συμβαίνει τελικά σήμερα στη σχέση του ανθρώπου με τη θρησκεία και τον Θεό;
        1. Το περίφημο 97% των Ελλήνων που δηλώνουν Χριστιανοί Ορθόδοξοι είναι, κατά τη γνώμη-μου, παρελθόν. Οι περισσότεροι δεν πηγαίνουν πλέον στην εκκλησία, δεν έχουν άμεση σχέση με τον χώρο, δεν προσεύχονται, και στη θεωρία μπορεί να πιστεύουν σε μια ανώτερη δύναμη, αλλά στην πράξη ζουν και πορεύονται με άλλες ιδέες (Αυτό δε σημαίνει ότι ο ελληνικός βίος δεν στηρίζεται ηθικά και πολιτιστικά στη χριστιανική δέσμη αρετών που μας κληροδότησαν οι προηγούμενες γενιές).
        2. Στην υπόλοιπη Ευρώπη τα πράγματα είναι χειρότερα. Η τάση δεν είναι προς μια ανεξίθρησκη κοινωνία, όπου ο καθένας θα πρεσβεύει ελεύθερα το πιστεύω-του, αλλά προς μια ουδετερόθρησκη (κανένα πρόβλημα και σ’ αυτό) και ακόμα περαιτέρω προς μια ά-θρησκη κοινωνία. Η απαγόρευση των τζαμιών στην Ελβετία, η απαγόρευση της μαντίλας στη Γαλλία και άλλα ανάλογα φαινόμενα μάλλον για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μού ακούγονται, παρά για προάσπισή-τους. Κι όσο εμείς παλεύουμε για να φτιάξουμε τζαμί στους Μουσουλμάνους, οι λοιποί Ευρωπαίοι πασχίζουν να καταργήσουν εντελώς την όποια εκδήλωση θρησκευτικότητας, μπορεί από ισλαμικό φόβο αλλά πιθανότατα από διάθεση αποθρησκειοποίησης.
       3. Ακόμα περισσότεροι, οι διανοούμενοί-μας, πραγματικοί και μη, θεωρούν -στο πλαίσιο μιας αριστερής, προοδευτικής και ευρωστραφούς αντίληψης- τη θρησκεία απολίθωμα, προγονοπληξία και καθυστέρηση, με αποτέλεσμα οι δημοσιογράφοι, οι καθηγητές, οι συγγραφείς να αδιαφορούν ή να βάλλουν εναντίον-της (δεν θα ταυτίσω κατ’ ανάγκη τη θρησκεία και την εκκλησία). Αποτέλεσμα είναι το καθεστώς πλέον, ειδικά στους κόλπους των πνευματικών ανθρώπων, να είναι η κάθε μορφή απόστασης ή και αντίθεσης με τη θρησκεία, ενώ η θρησκευτικότητα είναι πλέον στο περιθώριο, κάτι το οποίο δεν πρέπει να δηλώνεται και να προβάλλεται από φόβο μήπως κανείς θεωρηθεί οπισθοδρομικός.
      4. Στη λογοτεχνία, λοιπόν, όλα τα έργα παίρνουν στην καλύτερη περίπτωση μια απόσταση και μια αμφισβήτηση της πίστης και στη χειρότερη τίθενται ανοικτά –κάτι που είναι πλέον πρωτοπορία- εναντίον της θρησκείας. Το politically correct είναι πλέον να είσαι αμφισβητίας, να είσαι αποθρησκειοποιημένος, δηλαδή ελεύθερος από πίστεις και θεούς, να είσαι πολέμιος ενίοτε, καθώς έτσι θα συμβαδίζεις με την κοινή γνώμη των προοδευτικών αναγνωστών. Το καθεστώς, επαναλαμβάνω, είναι να γράφεις βιβλία που αναιρούν τη χριστιανική κοσμοαντίληψη και το αντίθετο θα θεωρηθεί προγονόπληκτο.
Βλ. επίσης για το διάλογο θρησκείας και λογοτεχνίας: http://users.uoa.gr/~kkefalea/DOCS/E029_Fakelos.pdf .
      5. Η θρησκευτική πλέον στάση αφορά –στους κόλπους των διανοούμενων- τη μειονότητα. Ίσως σε λίγα χρόνια/δεκαετίες η πρωτοπορία να είναι η επιστροφή στη θρησκεία με έργα που να επικαιροποιούν το μήνυμα της αγάπης ή της αυτοθυσίας ή… Τώρα όλα αυτά ακούγονται μούχλα και συντηρητισμός. Μόλις πρόσφατα, ωστόσο, ανακάλυψα μια μικρή ομάδα διανοούμενων, όχι συγγραφέων, οι οποίοι προβάλλουν θεολογικές απόψεις και συζητάνε υπό το πρίσμα του χριστιανισμού τα σύγχρονα φαινόμενα και τις εξελίξεις στο διεθνές σκηνικό. Ο πολύ γνωστός φιλόσοφος Στέλιος Ράμφος, τα δυο βιβλία του Σταύρου Ζουμπουλάκη της Νέας Εστίας «Ο Θεός στην πόλη» (2002) και «Χριστιανοί στον δημόσιο χώρο» (2010), ο Θάνος Λίποβατς και μερικοί άλλοι, που δεν έχουν πρόσβαση στα media∙ σ’ αυτά είτε συχνάζουν πολέμιοι που ανταποκρίνονται στο κοινό αίσθημα περί κλήρου, είτε μαϊντανοί-ρασοφόροι, που αντιμετωπίζονται γραφικά, εκτός αν μιλάμε για μορφές όπως ο Αλβανίας Αναστάσιος που κερδίζουν με το μειλίχιο ύφος-τους την εκτίμηση δημοσιογράφων και κοινού.
          6. Τα ίδια τα λογοτεχνικά έργα που σέβονται τον εαυτό-τους δεν είναι απόλυτα, δεν είναι φανατικά. Προωθούν την αμφιβολία και την αμφισβήτηση κατά καιρούς, αγγίζουν το άβατο της εκκλησίας, ξαναθέτουν χριστιανικές πρακτικές στη λυδία λίθο του νέου περιβάλλοντος που διαμορφώνεται διεθνώς, προωθούν έναν γόνιμο προβληματισμό, σχεδόν πάντα όμως από την πλευρά της α-χριστιανικής και αντι-χριστιανικής οπτικής γωνίας. Όσα βιβλία παρουσιάσαμε πρόσφατα (Ντερπούλης, Αλεξίου, Καρνέζης και Cossé) δεν προσβάλλουν και δεν σκανδαλίζουν. Οι έλληνες συγγραφείς τονίζουν πλευρές της καθημερινής συμπόρευσης πίστης και δεισιδαιμονίας ή των ανθρώπινων ελαττωμάτων που κρύβονται πίσω από το χριστιανικό (προ)σχημα, ενώ η γαλλίδα συγγραφέας, πιο θεωρητικά, διεκδικεί το δικαίωμα στην ελευθερία, έξω από κάθε δέσμευση.

        Ως Πατριάρχης (να μην ξεχνάτε με ποιον μιλάτε!), βλέπω το κοσμικό πνεύμα να διεισδύει παντού και να επικρατεί, αλλά ακούω με ενδιαφέρον και φωνές που δειλά ή χαμηλόφωνα προβάλλουν την άλλη πλευρά που δεν είναι πια ούτε μόδα, ούτε καθεστώς, ούτε σύμβαση.

Φωτογραφία κορυφής:
http://www.infoaddict.com/cant-science-and-religion-just-get-along
Πατριάρχης Φώτιος

20 comments:

maxforeigner said...

Xαίρετε (.. και αγαλλιάσθε)... Κατά την (ταπεινή μου) γνώμη, η παντελής α-θρησκεία, ισούται με τη φανατική θρησκοληψία. Πιστεύω σε μια (θεολογική) άποψη, που λέει πως η θρησκεία ανεβάζει τον άνθρωπο προς το Θεό με ανσανσερ, ενώ η επιστήμη τον ανεβάζει από τις σκάλες. Με λίγα λόγια υπάρχει μια άποψη που λέει πως κάποια μέρα (μάλλον θα περάσουν πάρα πολλά χρόνια - χιλιάδες ίσως) που επιστήμη και θρησκεία θα καταλήξουν στο ίδιο σημείο. Για προβληματισμό απλό θέτω ένα ερώτημα : Τί σημαίνει η φράση "ο πανταχού παρών και τα πάντα πληρών" ? Δεν σημαίνει πως η (όποια) Θεία Δύναμις είναι μέσα σε ΟΛΑ τα εμβια - έμψυχα και άψυχα υφίστανται στη γη και απανταχού στο σύμπαν? Το πρόβλημα (νομίζω) δεν είναι αν υπάρχει ανωτέρα δύναμις. Το πρόβλημα είναι : Τί είναι αυτή η Δύναμις? Τί προκάλεσε τη Μεγάλη Έκρηξη και τη Δημιουργία του Σύμπαντος? Τί είναι αυτή η δύναμις που ενυπάρχει σε ένα σπόρο από τον οποίο δημιουργείται ένα τεράστιο δένδρο ή μια οποιαδήποτε ζωή!

Δημήτρης Αλεξίου said...

Σεβασμιότατε χαίρε,

Χάρηκα ακόμα περισσότερο με αυτή τη συμπερασματική ανάρτηση απ' ότι με τη βιβλιοπαρουσίαση. Νομίζω θέτεις καθαρά τον δάκτυλον επί τον τύπον των ήλων και συμφωνώ σε πλείστες των κρίσεών σου. Παρόλο που η σχέση μου με τη θρησκεία μπορεί να χαρκτηριστεί από ουδέτερη έως ανύπαρκτη, βίωσα πριν τέσσερα περίπου χρόνια, έναν διανοητικό κόλαφο όταν σε συζήτηση με μορφωμένους, επιστήμονες φίλους μου, οι οποίοι πάντως είναι πολύ θρήσκοι (με την έννοια της προσωπικής σχέσης με το θείο και όχι με την εκκλησία), κατάλαβα τη θέση τους και στάση τους ως απολογητική έναντι των άλλων επειδή έπρεπε να εξηγήσουν γιατί ως μορφωμένοι και καλλιεργημένοι άνθρωποι πίστευαν. Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα ενεπλάκην σε ισχυρή διαφωνία μεταξύ των μελών μίας καλλιτεχνικής ομάδας, για το αν η τέλεση αγιασμού θα ήταν πράξη καταστροφική της συνοχής, της ιδεολογίας και των σκοπών της ομάδας. Διαπίστωσα μετά λύπης μου και κατέληξα στο ίδιο συμπέρασμα ότι με την επίφαση της ανεξιθρησκείας προωθείται η αθρησκεία, ανάγοντας κατ' αυτόν τον τρόπο για μένα την αθεΐα ή αθρησκεία σε θρησκεία του κανενός Θεού (φυσιολογική μετάβαση από τους πολλούς, στον ένα, στον κανένα) με πρωθιερείς τους "διανοούμενους" ,"ορθολογιστές" και "επιστημονικά καλλιεργημένους" και ενίοτε με τον ίδιο φανατισμό με τους θιασώτες οποιασδήποτε θρησκείας. Διαβλέπω δυστυχώς ότι η μισαλλοδοξία των θρησκειών που καλλιεργήθηκε ως μέσο εξάπλωσης, επιβολής και εντέλει κυριαρχικής εξουσίας (δηλαδή για λόγους άλλους από αυτούς που θα έπρεπε να επιδιώκει η θρησκεία), είναι ίδιον και της νέας εδραιούμενης θρησκείας του κανενός Θεού. Επίτρεψέ μου να καταλήξω στο ίδιο συμπέρασμα που καταλήγει - νομίζω- και το βιβλίο μου: Η πίστη είναι υπόθεση προσωπική και απαραίτητη. Η πίστη σε οτιδήποτε (όχι απαραίτητα σε Θεό) είναι ο οδηγός και η κινητήρια δύναμη στη ζωή μας. Αλλά πάντα ο καθένας τη βρίσκει μόνος του και δεν επιβάλλεται ποτέ έξωθεν,οίκοθεν, γύρωθεν ή άνωθεν. Ένθεν διαβιοί και ευτυχής όποιος την ανακαλύπτει.

Ευτυχείτε!

Πάπισσα Ιωάννα said...

Mike,
η φανατική αθεΐα είναι όντως εξίσου καταστροφική όσο και η φανατική θρησκευτικότητα.
Πατριάρχης Φώτιος

Πάπισσα Ιωάννα said...

Δημήτρη,
δυστυχώς κι εγώ ανακαλύπτω -κι ο Ζουμπουλάκης με έκανε ακόμα πιο σίγουρο- ότι οι διανοούμενοι προβάλλουν την αθεϊα-τους ως μοδάτο παράσημο, ενώ όσοι πιστεύουν προτιμούν να σιωπούν.
Προφανώς η πίστη είναι υπόθεση προσωπική και δεν πρέπει να διαλαλείται, αλλά και η σιωπή δείχνει λανθασμένα συμπεράσματα ως προς την κυριαρχία της μιας ή της άλλης πλευράς.
Πατριάρχης Φώτιος

Johnny Panic said...

"όσοι πιστεύουν προτιμούν να σιωπούν" ;;;; Αν κατάλαβα καλά,Φώτιε,εννοείς τους θρησκευόμενους διανοούμενους,ειδεμή θα ξεχάσω τους καλούς μου τρόπους και θα βάλω τα γέλια....!!! Πίστη και σιωπή; Σαν κεφτές με σως ροδάκινου μού ακούγεται!!!

Πάπισσα Ιωάννα said...

Johny,
ναι, εννοώ τους διανοούμενους. Δεν μιλάμε για την εκκλησία, δεν μιλάμε για τους γραφικούς, δεν μιλάμε για τους μαϊντανούς, αλλά για όσους έχουν την πίστη προσωπικό βίωμα, αλλά σε μια κοινωνία που υποπτεύεται άμεσα τη θρησκευτικότητα και τη βαφτίζει a priori θρησκοληψία προτιμούν να μην εξοστρακιστούν ως οπισθοδρομικοί.
Ναι, τους θρησκευόμενους διανοούμενους εννοώ.
Πατριάρχης Φώτιος

Δημήτρης Νίκου said...

Καλησπέρα σε όλους και μπράβο που συζητάτε τέτοια θέματα σημαντικά και καίρια - είμαι νέο "μέλος" της παρέας. Θα πιαστώ από το τελευταίο σχόλιο του Πατριάρχη Φώτιου, πλέον αν μιλάς για πίστη (αν απλά μιλάς, που να προσπαθείς να πείσεις κιόλας) είσαι θρησκόληπτος και ταλιμπάν (το ακούω κι αυτό τελευταία). Με την ίδια λογική που αν μιλάς για πατρίδα είσαι φασίστας, εθνικιστής και νοσταλγός του Χίτλερ. Κάποια πράγματα πολεμιούνται συστηματικά στις μέρες μας. Η αλήθεια είναι ότι πιστεύω κι εγώ στη δύναμη της σιωπής, γιατί η παρουσία δεν χρειάζεται να φωνάξει για να επιβεβαιωθεί. Όταν όμως η σιωπή γίνεται συνενοχή, τότε γίνεται και "αμαρτία". Μας πάνε σε μια κοινωνία με πιο "πανανθρώπινες" αξίες - λες και πριν έφταιγε η πίστη ή τα έθνη και όχι η κακή χρήση της και η κακή διακυβέρνηση για τις όποιες διαφορές μεταξύ των λαών. Το βαφτίζουν "πανανθρώπινο", εγώ βλέπω σιγά-σιγά στον κόσμο μας να ανατέλλει το απάνθρωπο. Τα σέβη μου.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Δημήτρη,
είμαστε μια συντηρητική κοινωνία, όχι με κριτήριο αν είμαστε αριστεροί ή δεξιοί, αλλά με γνώμονα πόσο δεχόμαστε τις μειονοτικές γνώμες. Και δεν αναφέρομαι φυσικά στα δικαιώματα μεταναστών, τσιγγάνων, ομοφυλόφιλων κοκ. τα οποία (έστω και δύσκολα) κερδίζουν την ανοχή και την αποδοχή. Πιο πολύ μιλάω για τον δογματισμό ο οοποίος κάθε άποψη έξω από τον μέσο όρο, έξω από την "προοδευτική" ματιά των διανοούμενων, θεωρείται καταδικαστέα.
Η θρησκευτική πίστη, αν μείνει βίωμα και προσωπική στάση, δεν ενοχλεί, δεν πρέπει να ενοχλεί, και γι' αυτό είμαι σύμφωνος για τη δημιουργία λ.χ. τζαμιού στην Αθήνα, αλλά και την αποδοχή της μαντίλας στη Γαλλία, αρκεί βέβαια να γίνεται με τη θέληση του ατόμου. Η αποθρησκειοποίηση καταντά ισοπέδωση και επιβολή μίας και μόνης ιδεολογίας, της ουδετερότητας.
Πατριάρχης Φώτιος

Δημήτρης Νίκου said...

Συμφωνώ αγαπητέ Πατριάρχη και είμαι υπέρ των ελευθεριών κάθε είδους, αρκεί να μην πατάνε πάνω σε ελευθερίες άλλων - ελπίζω το προηγούμενο σχόλιό μου να μην έδωσε λάθος εντύπωση ως προς αυτό. Η αποθρησκειοποίηση, όπως ορθά είπες, καταντά ισοπέδωση και αυτή ακριβώς επιδιώκεται, ώστε όλοι μας, χωρίς ρίζες και αξίες, πολτοποιημένοι σε ένα μίξερ θα είμαστε πιο "εύκολοι"...γενικά.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Όχι, Δημήτρη,
δεν βρήκα κάτι παρεξηγήσιμο στο σχόλιό-σου. Πολυπολιτισμικότητα λοιπόν κι όχι α-πολιτισμικότητα.
Πατριάρχης Φώτιος

ΤΟ ΑΛΦΑ ΤΟΥ ΚΕΝΤΑΥΡΟΥ said...

Από της εμφανίσεως του ανθρώπου στη γη ένα μικρό γονίδιο (που δεν ξέρω αν βρέθηκε, αλλά είμαι σίγουρος πως θα βρεθεί) οδήγησε τον άνθρωπο να φτιάξει Θεούς που όλοι τους, ανεξαιρέτως, κρατούσαν στα χέρια Νόμους Ιερούς. Ετσι δημιουργήθηκαν οι Κοινωνίες των ανθρώπων και οι Πολιτισμοί τους. Κατακλύσθηκε η Γη και έτσι έγινε ένας πραγματικά πολιπολιτισμικός πλανήτης. Αυτό όμως το ίδιο γονίδιο εμποδίζει τον άνθρωπο να αντιληφθεί ότι αυτός εφτιαξε το Θεό και όχι ο Θεός τον άνθρωπο. Δεν είμαι υπέρ της ισοπέδωσης των πολιτισμών, των θρησκειών και της διαφορετικότητας, διότι όλα αυτά έβαλαν κάποιο λιθαράκι στην ανύψωση του Ανθρώπου. Θα πρέπει όμως σιγα σιγα να εκλείψει ο φανατισμός που γεννούν με μαθηματική ακρίβεια όλα τα δόγματα τα οποία πρεσβεύουν, το καθένα για τον εαυτό του, την απόλυτη Αλήθεια και εμποδίζουν τον ανθρωπο να φτάσει στην πραγματική Αληθεια. Αυτό που εσείς σήμερα κατηγορείτε ως μόδα (αθεϊα-αθρησκεία κλπ) δεν είναι τίποτα άλλο παρά η φυσιολογική εξέλιξη του ανθρώπινου νου που παλεύει το αρχέγονο γονίδιό του. Εγω αντιθέτως πιστεύω πως το Μέλλον θα είναι ένα Μέλλον χωρίς θρησκείες. Είναι άλλωστε πολύ εγωιστικό να μιλάμε για τον άνθρωπο της Γης ως το τέλειο δημιούργημα του Θεού σε ένα Σύμπαν τρισεκατομμυρίων αστεριών και πλανητών που κάθε στιγμή γεννιούνται και πεθαίνουν. Αν καταφέρει δε ο ανθρωπος να συμιφιλιωθεί με την θνητότητά του, δεν εχει ανάγκη καμμία θρησκεία και κανέναν Θεό.

Πατριάρχη σε ευχαριστώ για το βήμα και όλους τους φίλους σου για την υπομονή τους να διαβάσουν όσα έγραψα, χωρίς δογματισμούς.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Φίλε Σκορπιέ,
εγώ σ' ευχαριστώ γιατί, παρόλο που διαφωνούμε, κατέθεσες την άποψή-σου αφανάτιστα και με επιχειρήματα.

Σε τι διαφωνώ;
1. Το γονίδιο αυτό δεν έχει βρεθεί, απ' όσο ξέρω, κι επομένως δεν μπορεί να προβάλλει κανείς μια υπόθεση ως βεβαιότητα και να την θέτει βάση του συλλογισμού-του.
2. Φυσικά συμφωνούμε ότι πρέπει να εκλείψει ο φανατισμός εκ μέρους των θρησκειών, ΑΛΛΑ να εκλείψει και ο φανατισμός εκ μέρους των αντι-θρησκευόμενων, γιατί η ιστορία της ανθρωπότητας έχει να επιδείξει βία και από τις δύο πλευρές.
3. Δεν κατηγορώ όποιον δεν πιστεύει. Κατηγορώ όποιον ασκεί προπαγάνδα και καταδικάζει όποιον πιστεύει.
4 και τελευταίο. Δεν συζητάμε εδώ αν υπάρχει ή όχι Θεός. Συζητάμε το πώς η θρησκεία ή αποθρησκειοποίηση γίνονται ανά εποχή τύραννοι των μειοψηφιών. Και σήμερα, πιστεύω, η αποθρησκειοποίηση καταδυναστεύει ψυχολογικά (και νομικά ενίοτε) όποιον θέλει να εκδηλώσει το πιστεύω-του.

Σκορπιέ, σε ευχαριστώ ειλικρινά για τον αντίλογο.
Πατριάρχης Φώτιος

ΤΟ ΑΛΦΑ ΤΟΥ ΚΕΝΤΑΥΡΟΥ said...

Αγαπητέ Πατριάρχη

Φανατισμό εκ μέρους αντι-θρησκευομένων δεν έχω διαπιστώσει προσωπικά και απ΄ότι ξέρω Ιστορικά δεν εχει παρατηρηθεί ποτέ κανένα τέτοιο φαινόμενο. Αν κάνω λάθος παρακαλώ μπορείς να με διορθώσεις. Αντιθέτως στο όνομα του Γιαχβέ, του Χριστού, του Αλλαχ, του Βούδα κλπ έχουν γίνει άπειρα εγκλήματα λέει η Ιστορία. Τωρα αν μιλας για συζητήσεις και αντιπαραθέσεις μεταξύ θρησκευομένων και αθρήσκων, εκεί θα υπάρξουν και έριδες και φανατισμοί και από τις δυο πλευρές, αλλά αυτό δεν είναι καταδικαστέο. Η απαγόρευση της μαντίλας δεν ε΄χει καμμία σχέση με το άθρησκο πυο λανσάρει η πολιτική ηγεσία της Ευρώπης, αλλά με την τρομοκρατία, εξαιτίας της οποίας περιορίζονται συνεχώς ατομικές ελευθερίες, πολιτικά δικαιώματα, αλλά και πολιτιστικά δικαιώματα (βλέπε μαντίλα) Η σύγχρονη τρομοκρατία όμως είναι παιδί του αμερικάνικου φονταμενταλισμού (βλ. Αμερικανική Δεξιά) και του ισλαμικού φλονταμενταλισμού (βλ. Μπιν Λάντεν)

Τέλος αγαπητέ Πατριάρχη, δε νομίζω ότι οι άθρησκοι είναι σήμερα πλειοψηφία που καταπιέζει την μειοψηφία των θρησκευομένων. Το αντίθετο συμβαίνει και φυσικά ως μειοψηφία δεν νοιώθω καμμία καταπίεση από την θρησκευτική ηγεσία του τόπου μου.

Για να καταλήξει η απο-θρησκειοποίηση στην τυραννία όπως Ιστορικά διολίσθησε η θρησκεία, θα πρέπει να γίνει πρώτα Πολιτική Εξουσία. Αν συμβεί αυτό, τότε ο άθρωπος θα πέσει στο άλλο άκρο. Αν δλδ ορίσει την αθρησκεία ως δόγμα και όχι ωε εσωτερική ανάγκη και φυσιολογική εξέλιξη του πνεύματός του.

Οσον αφορά το γονίδιο παραπέμπω: http://www.inath.gr/nea/ygeia/552-theos-anthropos-kai-to-gonidio-tis-pistis.
¨Ολα όμως είναι θέμα πίστης και η Πίστη του καθενός πρέπει να είναι Ιερή με την πραγματικη έννοια το όρου και οχι την εκκλησιαστική.

Ευχαριστώ και πάλι για την φιλοξενία

Πάπισσα Ιωάννα said...

Σκορπιέ,
δεν βρήκα δυστυχώς την ιστοσελίδα όπου με παραπέμπεις. Μήπως έχεις κάνει κάποιο λάθος πληκτρολόγησης;

Μένω μόνο στο πρώτο θέμα για να συζητήσουμε τα άλλα αργότερα:
1. Οι διώξεις του σταλινικού καθεστώτος εναντίον των θρησκευόμενων της ΕΣΣΔ με πλείστους εκτοπισμούς και κλείσιμο εκκλησιών.
2. Οι διώξεις του αλβανικού άθεου καθεστώτος εναντίον των θρησκευόμενων χριστιανών και μουσουλμάνων που αναγκάστηκαν να κρύψουν τα πιστεύω-τους, με αποτέλεσμα ένα ολόκληρο έθνος να καταντήσει έτσι όπως κατάντησε (άθρησκο, απολίτιστο και αποκλεισμένο για δεκαετίες).

Αυτά τα λίγα από μνήμης μέσα στον "πολιτισμένο" 20ο αι., δηλαδή στον αιώνα όπου η αθεΐα μπόρεσε για πρώτη ίσως φορά να γίνει καθεστώς, όπως λες.
Στα άλλα σημεία θα επανέλθω, όταν δω και τη σελίδα όπου με παραπέμπεις.
Ξαναλέω ότι μπορεί να συζητάμε αέναα χωρίς να καταλήξουμε σε συμφωνία. Γι' αυτό δεν αξίζει να μιλάμε για αυτά,
αλλά στο πως τα δύο άκρα θα αφήσουν θέση για τα πιστεύω χωρίς αρνησιθρησκία.

Πατριάρχης Φώτιος

ΥΓ. Αυτό για τη μαντίλα, όπως και για την απαγόρευση στην Ελβετία της ανέγερσης τζαμιών ξανασκέψου το.

ΤΟ ΑΛΦΑ ΤΟΥ ΚΕΝΤΑΥΡΟΥ said...

Καλημέρα Πατριάρχη

Σου στέλνω το link:
http://www.inath.gr/nea/ygeia/552

Πράγματι έχεις δίκιο για τους διωγμούς των θρησκευομένων στα κράτη του υπαρκτού σοσιαλισμού. Μου διέφυγε.
Τα δικτατορικά αυτά καθεστώτα όμως που μου ανάφερες φίλε μου ήταν κι αυτά δόγματα και ως τέτοια πρέσβευαν την απολυτη αλήθεια που σου απαγόρευαν να την αποδείξεις.
Εμείς που συζητάμε εδω ωραία και καλά δεν είμαστε άκρα, αλλά το μέσον και ο καθένας μας έχει την πίστη του. Αν περιμένουμε από τα άκρα να βρούν την τέμνουσα δεν μας φτάνει μια ζωή.

Αφορμή για τα σχόλιά μου ήταν ότι δεν περιορίστηκες στις πολύ όμορφες κριτικές και αναλύσεις που κάνεις, δηλαδή στην ουσία των βιβλίων, αλλά μπήκες στον πειρασμό να κατακρίνεις μια μερίδα ανθρώπων που έχουν διασφορετική Πίστη για τη ζωή και τον ανθρωπο. Και επειδή σε διαβάζω και ξέρω ότι δεν εισαι φανατικός γι΄αυτό μπήκα στον κόπο να σου γράψω.

Νασαι παντα καλά.

Δημήτρης Αλεξίου said...

Αγαπητέ Σκορπιέ,

Παρεμβαίνω για να διευκρινίσω κάτι, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ο Πτριάρχης χρειάζεται συνήγορο. Το θέμα που αναλύθηκε είναι η σχέση λογοτεχνίας και θρησκείας. Δε νομίζω ότι κατακρίθηκε καμία μερίδα ανθρώπων, απλώς σχολιάστηκε και εντοπίστηκε ένα υπαρκτό φαινόμενο: Της μειονότητας μέσα στη μειονότητα. Μπορεί όντως η αθεΐα να αποτελεί μειονότητα στο σύνολο των ανθρώπων, υπάρχουν όμως κοινότητες στις οποίες όχι μόνο αποτελεί πλειοψηφία, αλλά κυρίαρχη τάξη. Χαρακτηριστικές είναι η επιστημονική κοινότητα (ενδιαφέρουσα προσέγγιση αν και με αστυνομικό περιτύλιγμα το βιβλίο "Φόνοι στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας" της Veronique Roy)και στην πνευματική κοινότητα των διανοουμένων (πολλές φορές συμπίπτουν οι δύο κοινότητες). Στους χώρους αυτούς η μειονότητα είναι οι θρησκευόμενοι και πολλές φορές καθίσταται εξαιρετικά δύσκολο γι' αυτούς να ληφθούν σοβαρά υπ' όψη από τους υπόλοιπους αν αρθρώνουν λόγο που δείχνει την παραμικρή σχέση ή ψυχική εξάρτηση από τη θρησκεία. Και ακριβώς επειδή το ζήτημα αγγίζει ιδεολογικές και αξιωματικές αρχές της κοινότητας η αντιμετώπιση συνήθως αδικεί ακόμα και αν η επιστημονική μελέτη είναι αξιόλογη και άρτια μεθοδολογικά, ή το λογοτεχνικό έργο έχει σημαντικές αρετές και θέτει σημαντικά ζητήματα. Στους χώρους αυτούς η αθεΐα ΕΙΝΑΙ δόγμα - με τις περισσότερες συνέπειες αυτού και κατ' εμέ αποτελεί θρησκεία, τη θρησκεία του κανενός Θεού.

Ευχαριστώ για τη συζήτηση

Πάπισσα Ιωάννα said...

Μπορώ να πω ότι ο Δημήτρης με κάλυψε σε πολύ μεγάλο βαθμό.
Μία σημείωση μόνο ακόμα:
η όλη κριτική-μου στέκεται ακριβώς όχι σ' αυτούς που δεν πιστεύουν στο Θεό, αλλά σε εκείνους που προκαλούν προβλήματα σε όσους πιστεύουν, είτε είναι αυταρχικά καθεστώτα τύπου Στάλιν, είτε "δημοκρατικές" πρακτικές που στο όνομα της "προόδου" ή του "κινδύνου από την τρομοκρατία" περιορίζουν δικαιώματα που έχουν να κάνουν με τη θρησκεία (Σαρκοζί) ή που συμπεριφέρονται απαξιωτικά (δηλ. ρατσιστικά) στους θρησκευόμενους.

Ούτως ή άλλως, ο αντίλογος του Σκορπιού ήταν ό,τι πιο γόνιμο προέκυψε (σε επίπεδο συζήτησης) στο βιβλιοκαφέ-μας τον τελευταίο καιρό, και έχω έναν ακόμα λόγο να πιστεύω ότι η λογοτεχνία μπορεί να μας δώσει αφορμές να συζητήσουμε την κοινωνική-μας κατάσταση και όχι μόνο τα αναγνωστικά-μας γούστα.
Πατριάρχης Φώτιος

ΤΟ ΑΛΦΑ ΤΟΥ ΚΕΝΤΑΥΡΟΥ said...

Συμφωνώ και επαυξάνω αγαπητέ Πατριάρχη για τον ομορφο διάλογο.. Ετσι πρέπει να γίνεται.

Να είμαστε όλοι καλά και να τα λέμε

Τ. said...

Αχ, κύριε πατριάρχα, να ξέρατε πόσο συμφωνώ μαζί σας...
Έχετε δοκιμασει να νηστευσετε 40 μερες;
Απο τα πιο δυσκολα ειναι η συνεχής, αλλά ΣΥΝΕΧΗΣ λεμε, κοροιδία από υποτιθεται προοδευτικά άτομα. Θα προτιμούσα να με αφηναν ησυχο φυσικα...
ναι, ένοιωσα μειονότητα, κι ας προσπαθουν τα μήντια να με πείσουν ότι οι χριστιανοί είναι καθεστώς...
Ήθελε αρχ..α αυτό το ποστ, πραγματικά.
Αυτα ειχα να πω...
Τ.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Τ.,
επίβαλε τη θέση-σου με την παρουσία-σου, όχι τόσο με τα επιχειρήματά-σου.
Πατριάρχης Φώτιος