Wednesday, May 05, 2010

Άλλο καιόμενος κι άλλο πυρπολημένος

Είναι άλλο πράγμα να θυσιάζεσαι, να διαμαρτύρεσαι, να δίνεις τη ζωή σου για μια ιδέα κι είναι άλλο να σε θυσιάζουν. Είναι άλλο να «αναλίσκεσαι περήφανος» κι άλλο να σε καίνε ζωντανό.

Ο καιόμενος
(Τάκη Σινόπουλου)

Κοιτάχτε μπήκε στη φωτιά! Είπε ένας από το πλήθος.
Γυρίσαμε τα μάτια γρήγορα. Ήταν
στ’ αλήθεια αυτός που απόστρεψε το πρόσωπο όταν του
μιλήσαμε. Και τώρα καίγεται. Μα δε φωνάζει βοήθεια.
Διστάζω. Λέω να πάω εκεί. Να τον αγγίξω με το χέρι μου.
Είμαι από τη φύση μου φτιαγμένος να παραξενεύομαι.
Ποιός είναι τούτος που αναλίσκεται υπερήφανος;
Το σώμα του το ανθρώπινο δεν τον πονά;
Η χώρα εδώ είναι σκοτεινή. Και δύσκολη. Φοβάμαι.
Ξένη φωτιά μην την ανακατεύεις μου είπαν.
Όμως εκείνος καίγονταν μονάχος. Καταμόναχος.
Κι όσο αφανίζονταν τόσο άστραφτε το πρόσωπο.
Γινόταν ήλιος.
Στην εποχή μας όπως και σε περασμένες εποχές
άλλοι είναι μέσα στη φωτιά κι άλλοι χειροκροτούνε.
Ο Ποιητής μοιράζεται στα δύο.

      Τα βιβλία με δίδαξαν την αρετή της ανεκτικότητας. Όχι της απάθειας, όχι της αδιαφορίας, όχι της παθητικότητας. Με δίδαξαν να ακούω τους άλλους. Να δέχομαι προκαταβολικά ότι ο άλλος έχει το δίκιο-του. Μέχρις εκεί. Από εκεί και έπειτα οφείλω να το ελέγξω, για να το αποδεχθώ ή να το απορρίψω.
      Με δίδαξαν να μην ασκώ βία. Να αγανακτώ, να διαμαρτύρομαι, να επαναστατώ. Αλλά όχι επιβάλλοντας το δίκιο-μου. Να σέβομαι τους χαρακτήρες του έργου σαν να είναι υπαρκτά πρόσωπα και να σκέφτομαι τους γύρω συνανθρώπους-μου σαν να είναι η πλευρά της ζωής στην οποία (υπό άλλες συνθήκες) θα μπορούσα να είχα βρεθεί. Τα βιβλία με δίδαξαν να διορθώνω πρώτα τα λάθη-μου κι έπειτα να στρέφομαι στο άδικο των άλλων, να προτιμώ να αδικηθώ παρά να αδικήσω (κατά τον Σωκράτη). Κι αν είναι να πεθάνει ένας άνθρωπος για να κερδίσω έστω και την επιβίωσή-μου, προτιμώ να χαθώ εγώ…
Ο πίνακας Night-time reading είναι της Lisa Hirst.
Πατριάρχης Φώτιος

12 comments:

Βιβή Γ. said...

Δεκέμβριος 2008.Μάιος 2010.
Κάποιοι δεν υπολογίζουν τις ζωές των ανθρώπων,
δεν τις μετράνε……
Τις αφαιρούν με περισσή ευκολία.
Τις παίρνουν με αμέτρητη προστυχιά.Να μην τους αφήσουμε ατιμώρητους
όποιοι κι αν κρύβονται πίσω τους…Να μην τους αφήσουμε!

περιούσιος said...

Στη χώρα μας έχουμε μάθε να νομιμοποιούμε κάποιες μοφρές βίας, όταν κρίνουμε, ότι εξυπηρετούν τα συμφέροντά μας, ξεχνώντας, ότι από αυτές ενδέχεται να χαθούν ανθρώπινες ζωές.Ίσως είναι καιρός να διαδηλώσουμε κατά της βίας, απ' όπου και αν προέρχεται και όχι μόνο, όταν αφορά ομοϊδεάτες μας.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Βιβή,
δυστυχώς σε μια παρηκμασμένη δημοκρατία, οι άρχοντες δρουν ανεξέλεγκτοι. Και μαζί-τους όσοι έχουν συμφέρον από αυτούς. Και γύρω-τους όσοι ευελπιστούν ότι θα κερδίσουν. Και σε έναν ευρύτερο κύκλο όσοι καπηλεύονται την αναταραχή για να προωθήσουν τα συμφέροντά-τους. Είμαι απογοητευμένος από την αδυναμία-μου ως απλού πολίτη.
Πατριάρχης Φώτιος

Πάπισσα Ιωάννα said...

Περιούσιε,
έχεις απόλυτο δίκιο.
Άλλο αγανάκτηση, άλλο βία. Άλλο διεκδίκηση κι άλλο θάνατος.
Αλλά τα γεγονότα είναι σαν βιβλίο, ανοικτά σε κάθε ερμηνεία, η οποία όμως (σε αντίθεση με την ανάγνωση) γίνεται ιδιαίτερα μονόπλευρα, ανάλογα με το συμφέρον του κρίνοντος.
Πατριάρχης Φώτιος

Vivi G. said...

Μπερδεμένα το διατυπώνεις Περιούσιε, ποιοί είναι ακριβώς οι ομοϊδεάτες "μας";Τους δικούς μου δηλαδή τους ξέρεις;

Πάπισσα Ιωάννα said...

Vivi,
έχω την αίσθηση ότι ο Περιούσιος δεν αναφερόταν σε σένα. Η βία της εξουσίας αλλά και αυτή των δρόμων οδηγεί σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις.
Μια τετριμμένη αλλά καλή ιδέα
Πατριάρχης Φώτιος

Vivi G. said...

Nαι,προφανώς δεν αναφερόταν σε μένα προσωπικά αλλά κι εγώ ρητορικά του έθεσα το ερώτημα σε β΄ ενικό.
Έχεις αντιληφθεί φαντάζομαι-και ο καθένας μας ελπίζω-σε τι παράνοια εκτιθέμεθα ακόμα κι αν γράψουμε μια μόνο λέξη.Όλα έχουν πάντα και μια δεύτερη όψη,μια δεύτερη ανάγνωση.
Κάποια πράγματα είναι πέρα από την πολιτική.Τα εκτιμάς μόνο από την πολύ απλή,καθημερινή,ανθρώπινη πλευρά τους.
Ευχαριστώ για την φιλοξενία σου.

περιούσιος said...

Vivi G.

Δεν αναφέρομαι στους δικούς σου ομοϊδεάτες, τους οποίους απλά δεν γνωρίζω. Αναφέρομαι στην τάση μας να διαδηλώνουμε και διαμαρτυρόμαστε εν γένει, μόνο όταν πλήττονται είτε τα συμφέροντά μας είτε κάποια πρόσωπα, τα οποία ασπάζονται τις ίδιες ιδέες με μας. Οι 3 νεκροί της Μαρφίν δεν ανήκαν, απ' ό,τι δείχνουν τα πράγματα, σε κάποια παράταξη. Εκ του λόγου αυτού, λοιπόν, καμμία διαδήλωση δεν πρόκειται να γίνει γι' αυτούς.Και αυτό με θλίβει.

Unknown said...

η πυρά και η πείρα...
ο έμπυρος και ο έμπειρος
το φως και η φωτιά
ζούμε τώρα μια κοινωνία σβηστή. με σβηστά τα φώτα της συνείδησης, με αναμένο το φακό του φόβου, κοιτάξαμε όλοι
το θάνατο 4 ανθρώπων
κι αποφύγαμε να δούμε πόσο υπεύθυνοι είμαστε γι' αυτό.
το κείμενό σου, τα κείμενά σου
με συνέτριψαν.

Πάπισσα Ιωάννα said...

_,
μεγάλη κουβέντα αυτό το "συνέτριψαν". Τόσο πωρωμένοι στη θέα του κακού και στην εξοικείωση με τη βία, ο λόγος δεν ξέρω αν μπορεί να σοκάρει. Ούτε έκανα κάτι περισσότερο από το να μιλήσω με στίχους, σαν αυτούς του Σινόπουλου οι οποίοι, ναι, συνταράσσουν.
Πατριάρχης Φώτιος

Unknown said...

μας συντρίβουν τα λόγια γιατί μπαίνουν μέσα μας.
οι εικόνες πια δεν μπαίνουν μέσα μας: μπαίνουν στο κινητό μας, στα αρχεία της τηλεόρασης, τις βλέπουμε, τις κατέχουμε, τις αποθηκεύουμε. ψεκάσαμε και τελειώσαμε, είδαμε.
τα λόγια όμως
καμιά φορά
μας ξυπνάνε.
κι ο πληθυντικός στα κείμενα δεν ήταν τυχαίος βέβαια. σινόπουλος μεν, επιλογή δε.
και πάλι μπράβο.

Πάπισσα Ιωάννα said...

_,
η ποίηση, παυλίτσα μου, η ποίηση, η εξορισμένη από τον κόσμο των υλικών αγαθών και του ευδαιμονισμού, μπορεί να πει πολλά. Αλλά στο βασίλειο της εικόνας, στην αυτοκρατορία των μεγάλων ιστοριών και των life style στιγμιοτύπων, ποιος την ακούει;
Πατριάρχης Φώτιος