“Λεσβία” του Βαγγέλη Ραπτόπουλου

Το τρίτο φύλο και οι κρίσεις ταυτότητας ή πώς μπορεί μία κοπέλα να φλέγεται από ομοερωτικό πάθος, αλλά συνάμα να προσπαθεί να αποφύγει το γυναικείο αντικείμενο του πόθου.

Καπουτσίνο φρέντο: Βαγγέλης Ραπτόπουλος “Λεσβία” εκδόσεις Κέδρος 2016

          Γιατί αγόρασα ένα βιβλίο που πιθανότατα ήξερα ότι δεν θα ταίριαζε στα γούστα-μου; Γιατί δηλαδή θέλησα να δω ένα θέμα που πιθανόν δεν θα με δελέαζε, όχι επειδή έχω ομοφοβικές τάσεις, αλλά επειδή δεν ξέρω ποια οπτική θα έβλεπα;

          Εν πρώτοις, θέλησα να διαψευστώ και να βρω ενδιαφέροντα στοιχεία σε μια λεσβιακή σχέση. Ακόμα περισσότερο, να αιφνιδιαστώ με τη σκοπιά του συγγραφέα και να δω μια ιδιαίτερη πτυχή του θέματος, πέρα από την ερωτικότητα, την ιδιαιτερότητα της σχέσης και το σκανδαλάκι που προοιωνίζεται. Να δω τον ψυχισμό μιας τέτοιας ομοερωτικής προσωπικότητας, να δω τη σύγκρουση με την κοινωνία, να προβληματιστώ πάνω στον ορατό ή κρυφό ρατσισμό κ.ο.κ. Κι όντως ένα μυθιστόρημα με βάση την ομοφυλοφιλία θα μπορούσε να ξεπεράσει τα παραδοσιακά κλισέ της τηλεόρασης και την ανοχή που οφείλεται στην έλλειψη στο περιβάλλον-μας ατόμων που προτιμούν τη σεξουαλική σχέση με το ίδιο φύλο.

          “Η Βιβή είναι. Η Μελίνα όχι, τουλάχιστον ακόμα”. Ξεκινώντας έτσι ο Ραπτόπουλος εξηγεί πως η μεν Βιβή είναι δεδηλωμένη και συνειδητοποιημένη λεσβία, ενώ ο Μελίνα βρίσκεται σ’ αυτό τον χώρο περιστασιακά, χάρη στη Βιβή. Σ’ αυτόν τον προσανατολισμό συντέλεσε και ένας βιασμός από τον ψυχικά διαταραγμένο Παπαϊωάννου, βιασμός που δούλεψε υπογείως υπέρ της συνέχισης της ομοφυλοφιλικής σχέσης των δύο γυναικών. Και φυσικά η παρέμβαση του πατέρα της Μελίνας γίνεται ο συγκρουσιακός πόλος που δίνει ένταση στη σχέση. Τελικά, πόσο καθοριστικός είναι ο άνδρας, η επιβολή, η απειλή, ο φόβος στον σεξουαλικό προσανατολισμό της γυναίκας; Αν αυτό ήταν το κέντρο του βιβλίου, θα το έβλεπα με ενδιαφέρον. Αλλά νομίζω ότι αυτό μπαίνει χωρίς να βαραίνει τη νοηματοδότηση του έργου.

          Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, το βαθύτερο νόημα που θέλει ο Ραπτόπουλος να προβάλλει είναι το θέμα ταυτότητας για ένα άτομο σαν τη Μελίνα που δεν είναι σίγουρο για την σεξουαλική-του προοπτική, αμφιταλαντεύεται ανάμεσα στην ηδονή και στην κοινωνία και πιέζεται ιδιαίτερα από τον πατέρα, που ενσαρκώνει την ομοφοβική κοινή γνώμη. Μετά τον δεσμό με τη Βιβή, η Μελίνα προσπαθεί να ξαναβρεί τις ετεροφυλόφιλες διαθέσεις-της, να συνάψει σχέση με κάποιον άνδρα και έτσι να αποκαταστήσει τον σεξουαλικό-της προσανατολισμό.

Ο συγγραφέας είναι πολύ καλός δεξιοτέχνης τόσο της αφήγησης όσο και της περιγραφής. Με τρέχοντα τρόπο, με άνεση και άπλα, με μπεστσελερική προφάνεια, αφηγείται, πηγαινοέρχεται στο πριν και στο μετά, χωρίς να μπερδεύει, τσιμπολογάει ερωτικές επαφές και προθέσεις, πασπαλίζει με αναδρομές και προλήψεις, διασπείρει ροζ αποχρώσεις και ανάλαφρα ειδυλλιακά ανθάκια. Δεν λείπει το αλατοπίπερο, το σεξουαλικά λογοτεχνικό, το αισθησιακά αισθητικό, που προσπαθεί να μη φανεί ότι είναι παραλογοτεχνία αλλά ερωτική λογοτεχνία με αφηγηματικές προσδοκίες.

[Εικαστικός διάκοσμος από: www.tendencias21.ne,  www.youtube.com,   www.datingadvice.com   και  thinng.com]

Πατριάρχης Φώτιος