Wednesday, March 18, 2015

“Ελενίτ” της Βίκυς Τσελεπίδου

Μικρά διηγήματα από μια επαρχία που είναι πανελλήνια, από μια κοινωνική νοοτροπία που σε όλους κάτι θυμίζει. Βαθιές εγκοπές στο δέρμα της συνείδησής-μας, μικρά στιγμιότυπα που σοκάρουν και συγκινούν.
 

Ελληνικός καφές χωρίς:
 
Βίκυ Τσελεπίδου
“Ελενίτ”
εκδόσεις Νεφέλη
2014
 
 

          Ποιες οργισμένες ψυχές και ποια ανεπούλωτα τραύματα είναι υπεύθυνα για μια νέα γενιά συγγραφέων που βγάζουν τους εφιάλτες-τους στα έργα-τους με βίαιες, επιθετικές, θανατόπληκτες και αιματοβαμμένες σκηνές; Μετράω τα τελευταία χρόνια ονόματα νέων συγγραφέων που βουτάνε την πέννα στα πιο σκληρά τους όνειρα και βγάζουν τόσο ζοφερά κείμενα, τόσο καθημερινά αλλά συνάμα και τόσο σκληρά περιστατικά ως πυρήνες μιας διηγηματογραφίας που χαράζει τον αποδέκτη με τη σκοτεινή λεπίδα-της: οι Παπαμάρκος, Κάββαλου, Φακίνου, Σωτάκης έχουν εκδώσει κείμενα, διηγήματα ή μυθιστορήματα, με οξείες αιχμές που σοκάρουν με τη δύναμη της βίας, ηλεκτρίζουν και φορτίζουν τον αναγνώστη.
          Με τον ίδιο οξύ τόνο ξεκινά κι η πρωτοεμφανιζόμενη συγγραφέας τα 25 ολιγοσέλιδα διηγήματά-της. Η μάνα που τεμαχίζει το πτώμα του γιου-της δεν είναι εύκολη εικόνα, δεν περνά απαρατήρητη και παίρνει τον ρόλο του οδηγού για τα επόμενα, ο γιατρός που μαθαίνει τρυπώντας κρανία κ.λπ. Η βία της Τσελεπίδου ξεκινά από την καθημερινότητα, από την οικογένεια και το χωριό, και γι’ αυτό δεν είναι μόνο σωματική. Ένα ολόκληρο πλέγμα τυπικών σχέσεων προβάλλεται ως κυψέλη οδυνηρών εμπειριών και ξεδιπλώνεται στις μικρές ιστορίες, μιας και η ιδιωτική ζωή μπορεί να ιδωθεί ως ο μικρόκοσμος ολόκληρης της σακατεμένης κοινωνίας.
          Στη συνέχεια όμως τα κείμενα «γλυκαίνουν» και αποπνέουν τη συγκίνηση στιγμών που δεν αφήνουν παρά αναπόληση και καθημερινή ζεστασιά. Το “Γλυκό ψωμί” λ.χ. θέτει το ψωμί στο κέντρο πολλαπλών τραγωδιών, από την πείνα μέχρι τον θάνατο που στέρησε στον ηλικιωμένο κύριο το καθημερινό ψωμί-του. Τα διηγήματα κατεβαίνουν στη ρεαλιστική πραγματικότητα και πατάνε πιο γειωμένα στο έδαφος. Αυτό όμως τα κάνει πιο βιωματικά (κάπου εμφιλοχωρεί η αφηγήτρια ως συμβολαιογράφος, όπως είναι η συγγραφέας) και μαζί πιο ετερόφωτα, αφού δεν κατασκευάζουν αυτόνομους κόσμους, αλλά συλλαμβάνουν μικρές φέτες ζωής. Όσο προχωρούσε η συλλογή, προς το τέλος υποχωρούσε η φαντασία και πρυτάνευε η απόδοση στιγμιοτύπων, που δεν είχαν ευρύτερη εμβέλεια.
          Τελικά, μια γλυκόπικρη γεύση. Καλά διηγήματα, αλλά πάντα με την αίσθηση του ανικανοποίητου, την αίσθηση του παρά κάτι… 

[Οι εικόνες αντλήθηκαν από: www.tripadvisor.com.gr, www.youtube.com και www.zwallpix.com]
Πατριάρχης Φώτιος

2 comments:

Nota Chryssina said...

Αυτή η βία της κοινωνίας μας εμφανίζεται και στα διηγήματα. "Αυτά τα ανεπούλωτα τραύματα" που δημιουργήσαμε στους νέους και τώρα σφυρίζουμε αδιάφορα. Εμείς φυσικά εξετάζουμε την γραφή αλλά δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το κοινωνικό φαινόμενο.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Ίσα ίσα, Νότα, κι εγώ για την κοινωνία μιλάω.
Η ίδια η κοινωνία μπόλιασε με βία τους νέους
κι αυτοί την εκδηλώνουν στην πράξη
ή τη σημαίνουν μέσα στα έργα-τους.
Κι αυτό είναι το βαθύτερο τραύμα που βιώνουν, όπως λες,
το οποίο τροφοδοτεί με ζοφερούς σπόρους τη λογοτεχνία-τους,
τη λογοτεχνία-μας, των αναγνωστών εννοώ.
Κι είναι η λογοτεχνία με τις τεντωμένες κεραίες-της,
που συλλαμβάνει πρώτη τα εσώτερα ρεύματα
τα οποία έχουν ποτιστεί με τοξικές εμπειρίες
και τώρα αναβλύζουν στην επιφάνεια.
Όλη αυτή η φουρνιά νέων ψήθηκε με τη βία της κοινωνίας που δεν μπορεί να σηκωθεί λίγο πάνω από τη ζωώδη φύση-της.
Πατριάρχης Φώτιος