Monday, June 01, 2015

ΝΟΜΠΕΛ Λογοτεχνίας 1920: Κνουτ Χάμσουν

“Η πείνα”

Η πείνα θα μπορούσε να είναι κοινωνικό φαινόμενο, αν το έβλεπε κανείς ταξικά. Ο Χάμσουν ωστόσο το αντιμετωπίζει ψυχολογικά, δείχνει εύγλωττα τις επιπτώσεις-της και κυρίως φωτίζει προσωπικές ευθύνες που ξεκινούν από την εύκολη σπατάλη έως την εγωιστική αξιοπρέπεια.

Knut Hamsun
Sult
1890
Κνουτ Χάμσουν
“Η πείνα”
μετ. Δ. Παπαγρηγοράκης
εκδόσεις Μεταίχμιο
2014


            Ξανατυπώθηκε και ξαναμεταφράστηκε στα ελληνικά ένα κείμενο που διαπερνά τον 20ό αιώνα σαν ανεμοδείκτης και καταγράφει εδώ και 135 χρόνια το κοίταγμα της λογοτεχνίας στα κατώτερα στρώματα της κοινωνίας. Είχα διαβάσει το μυθιστόρημα τουλάχιστον είκοσι πέντε χρόνια πριν, δεν θυμάμαι σε ποιες εκδόσεις ούτε από ποιον μεταφραστή. Ομολογώ ότι τότε πρόσεχα μόνο την υπόθεση και το βρήκα φτωχό και ελάχιστα ενδιαφέρον. Τώρα το ξαναδιαβάζω με πιο υποψιασμένη ματιά, που προσπερνά τα γεγονότα και εστιάζει στην ψυχολογία του πρωταγωνιστή.
    Η ιστορία αφορά σ’ έναν μορφωμένο άνθρωπο της Χριστιανίας (νυν Όσλο), που ωστόσο έμεινε άνεργος και πεινασμένος με μόνο εισόδημα, πενιχρό και βλογιοκομμένο, τις άτακτες συνεργασίες-του με εφημερίδες, όπου δημοσίευε κείμενά-του σε συνέχειες. Με έναν αφελή ώρες ώρες ιδεαλισμό φαντάζεται δοκίμια εναντίον του Καντ, ενεχυριάζει το γιλέκο-του για μιάμιση κορώνα, μέρος της οποίας δίνει σε έναν γέρο, κάνει σχέδια που δεν πραγματοποιούνται… Ο χαρακτήρας-του μοιράζεται ανάμεσα σε μια ψευτοπερηφάνια και σε μια ανιδιοτελή στάση, ανάμεσα στο ουσιώδες και στο ανούσιο, ανάμεσα στην (αυτο)εξαπάτηση και την επιβίωση.          
        Η αίσθηση της συμπαγούς πλοκής και της ιστορίας με αφηγηματική αλληλουχία, το ξαναγράφω, πρέπει να ξεχαστεί. Αν γίνει εγκαίρως αυτό, ο αναγνώστης θα μπορέσει να ρίξει όλο-του το βάρος στην ψυχολογία του ήρωα και να δει πώς η πείνα τον καθορίζει. Το έργο θα μπορούσε να λέγεται “Ο πεινασμένος”, αφού όλα συντείνουν σε μια σκιαγράφηση του προφίλ ενός ανθρώπου που απλώς επιβιώνει αφού αυτό και μόνο επιδιώκει. Και πάνω σ’ αυτό το προφίλ παρουσιάζονται σταδιακά μερικά πολύ χαρακτηριστικά-του γνωρίσματα, όπως η προσπάθεια να φανεί αξιοπρεπής μέσα στην κατάντια-του, η πίστη στη γραφή ως πόρο εσόδων, η σχεδόν αφελής αξιοπρέπειά-του. 
       Η ψυχολογία-του, που ωθεί σε μια κάτω από το χαλί ανάγνωση, κλιμακώνεται με δεξιότητα. Ξεκινά σαν απλό αίσθημα πείνας, περνάει από πολλά κύματα ελπίδας, απελπισίας, φαεινών ιδεών και πρόσκαιρης ικανοποίησης, κατάπτωσης, τρέλας και παράνοιας που οδηγούν τον ήρωα σε παράλογες πράξεις. Με άξονα αυτήν και τις παρενέργειές-της (για μείνετε -μία μόνο μέρα- εντελώς νηστικοί και βλέπουμε τι επιπτώσεις θα έχει στη ζωή-σας!), ξεφυτρώνουν παραφυάδες όπως ο έρωτας, η σχέση με το Θεό, η μετατροπή του ανθρώπου σε ζώο, καθώς ο πρωταγωνιστής γλείφει ακόμα και ένα κόκαλο για να καταπραΰνει το στομάχι-του, κ.ο.κ. Κι όσο πεινάει, τόσο δεν μπορεί να ολοκληρώσει τα άρθρα που έχει στον νου, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να κερδίσει μερικά χρήματα. Φαύλος κύκλος. Το σώμα τρέφει το πνεύμα και το πνεύμα το σώμα. Αλλά η πνευματική εργασία δεν αποδίδει τόσα, ούτε πάντα, σαν τον Πτωχοπρόδρομο που, καίτοι μορφωμένος, ζει με πενιχρά μέσα και ελεεινολογεί τη φτώχια-του.
Ο Auster, στο δυναμικό άρθρο-του που δημοσιεύεται ως εισαγωγή στην παρούσα έκδοση, επισημαίνει συν τοις άλλοις την απουσία πολιτικής και κοινωνικής διάστασης στον λόγο του Χάμσουν. Για τη φτώχεια-του ο πρωταγωνιστής δεν κατηγορεί ούτε την κυβέρνηση ούτε την κοινωνία, αλλά στρέφει το βλέμμα-μας στον εαυτό-του και στην αντιμετώπιση της πείνας μέσα στα όρια της ψυχικής-του αντοχής. Έτσι, ένα θέμα που θα αντιμετωπιζόταν είκοσι-τριάντα χρόνια αργότερα από την ταξική-κοινωνική σκοπιά-του, τότε ορθώνεται η ψυχολογική πλευρά-του κι αυτή είναι που κερδίζει τις εντυπώσεις.

[Πρωτοδημοσιεύτηκε την 21η Απριλίου 2015 στο In2life και αναδημοσιευμένο εδώ το ποστ κοσμείται με εικόνες από: www.torontosun.com, newnanbull.com, www.pinterest.com, valerietarico.com και www.oslo.kommune.no]

Καλό καλοκαίρι
Πατριάρχης Φώτιος

24 comments:

Ρόζα said...

Α γεια σου, Φώτιε. Τι κάνεις, πώς από δω;

ανώνυμος ρο said...

Έχω διαβάσει το βιβλίο εδώ και δύο ή τρεις δεκαετίες.Το θεωρώ σπουδαίο γιατί έχει αφήσει ακόμα μέσα μου εικόνες,θυμάμαι ότι υπήρχαν στιγμές που έκλαιγα και δεν μπορούσα να συνεχίσω το διάβασμα .Θα πει κανείς ευαισθησίες αδυναμίας καθώς υπήρχε μια ταύτιση με τον απόκληρο .Κι αν γράφω αυτό το σχόλιο είναι η άποψη του Auster για την κοινωνική αντιμετώπιση του θέματος.Πως αντιμετωπίζονται σήμερα οι πεινασμένοι και όχι μόνο αυτοί; Εντάσσονται σε ομάδες διεκδίκησης των δικαιωμάτων τους, εισπράττουν ψίχουλα αλλά το κυριότερο είναι το τίμημα που πληρώνουν.Γίνονται όλο και περισσότερο δούλοι, υπάκουοι πολίτες που αναθέτουν την υπόθεσή τους στα συνδικάτα ή σε όποιες άλλες ομάδες και διαπραγματεύονται το θέμα τους, τη ζωή τους με τους εξουσιαστές που έτσι κι αλλιώς είναι αποφασισμένοι να κρατήσουν τα πάντα για τους εαυτούς τους.κι αν κάνουν κάποια παραχώρηση την κάνουν έτσι για να κρατήσει το παιχνίδι , να ησυχάσουν κάπως οι κάθε είδους "πεινασμένοϊ" .Και τι να κάνει κανείς.Μόνος του μπορεί να πετύχει κάτι; Μόνο αν αρχίσει να βλέπει το πρόβλημά του ως καθαρά προσωπικό υπαρξιακό θέμα, αν πρώτα κοιτάξει μέσα του, αν πρώτα αναθεωρήσει την ίδια του τη ζωή , αν αγριέψει γι' αυτό που του επιβάλλουν αν αγριέψει γι'΄αυτό που δέχεται, αν πιστέψει πως όχι μόνο έχει δικαίωμα αλλά υποχρέωση απέναντι στον ίδιο τον εαυτό του τότε ίσως γίνει κατάλληλος μαχητής για τις όποιες μάχες .Και μην το θεωρήσει κανείς αυτό που λέω σαν παραμύθι εγωισμού.Αν σκεφτείτε σε τι στάδια έφτασε ο πεινασμένος της Χριστιάννας πόσο ακούμπησε την τρέλα του ξεπεσμού άλλο τόσο είναι δυνατόν ο καθένας να φτάσει σε στάδια τρέλας αγάπης για το τι σημαίνει άνθρωπος και να ακουμπήσει ή τουλάχιστον αυτός να είναι ο στόχος του την τρέλα της ομορφιάς του να υπάρχεις και περπατάς περήφανα πάνω στη γη.

anagnostria said...

Είναι πολύ ευχάριστο ότι ξανακυκλοφορούν βιβλία που σφράγισαν την εποχή τους. Το διάβασα βεβαίως, νόμιζα μάλιστα ότι το έχω. Έκανα άνω-κάτω τη βιβλιοθήκη μου αλλά δεν το βρήκα (πού να βρω λογαριασμό σ' αυτό το χάος;) Βρήκα όμως ένα άλλο του Χάμσουν το "Η ευλογία της γης". Είναι έκδοση Κ.Μ. του 1955 σε μετάφραση Άρη Δικταίου. Πιθανόν τα ίδια να ισχύουν και για την "Πείνα".

Βιβή Γ. said...

Οι πολιτικοποιημένοι/ασχολούμενοι με την πολιτική άνθρωποι δεν υπάρχει περίπτωση να μην κάνουν πολιτική ανάγνωση ακόμα και σ΄ένα ρομάντζο.Κάτι θα βρουν, πάντα βρίσκουν σχεδόν μηχανικά ιδεολογικές συνδέσεις, πόσο μάλλον ξεφλουδίζοντας βιβλία -κρεμμύδια, όπως θαρρώ ότι είναι η "Πείνα".
Δεν λέω τι και ποιος τρόπος ανάγνωσης είναι καλός ή όχι,δεν συμβουλεύω τίποτα και κανέναν για το πως και τι θα διαβάζει,δεν ξέρω κιόλας αν διαβάζοντας ντε και καλά πολιτικά ένα κείμενο αν χάνεις ή όχι ένα μέρος τής αισθητικής του,απλώς κάνω μια διαπίστωση.
Προσωπικά θεωρώ κλασσικό (σήμερα με διπλό σίγμα,μ΄αρέσει καλύτερα)έργο την "Πείνα".

Ρόζα said...

Το διάβασα πριν από δύο χρόνια, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΖΗΤΡΟΣ (κυκλοφορεί)πολύ προσεγμένη έκδοση του 2004 (εξώφυλλο, χαρτί, καλό εισαγωγικό σημείωμα του μεταφραστή κ.λπ., για όποιον ενδιαφέρεται γι' αυτά). Και σε πολύ, πολύ καλύτερη τιμή. Πόσο χρεώνεται μια διαμεσολάβηση του Όστερ, που προσωπικά ποσώς με ενδιαφέρει;
Το κείμενο, ναι! Βέβαια, το τι προσλαμβάνει ο καθένας απ' αυτό, υπαγορευμένα ή μη, έχει να κάνει με τον ίδιο. Εσύ, ας πούμε, βλέπεις ένα γαστρικό πρόβλημα, έναν οποιοδήποτε άνθρωπο, μια αφελή αξιοπρέπεια και ο Όστερ, όπως λες, δεν βλέπει την κοινωνία αφού δεν την κατηγορεί ο πρωταγωνιστής κι αφού το λέει ο Όστερ, το βλέπεις κι εσύ. Το ότι ανάγλυφα την παρουσιάζει ο συγγραφέας καταγγέλοντάς την δεν το βλέπετε πουθενά. Και, φυσικά, δεν έχω την απαίτηση να έχεις καταλάβει τίποτα από τις τελευταίες σκηνές, όπου ο ήρωας απαιτεί τα γλυκά του.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Ανώνυμε Ρο,
εγώ αντίθετα πολλές φορές αγανάκτησα και οργίστηκα,
γιατί άμυαλος και βραχυπρόθεσμα σκεπτόμενος
δεν μπορούσε να διαχειριστεί την πείνα-του, τα γραπτά-του και τις όποιες ευκαιρίες.
Πατριάρχης Φώτιος

Πάπισσα Ιωάννα said...

Anagnostria,
όντως κλασικό έργο.
Αλλά, όταν το πρωτοδιάβασα, δεν ενθουσιάστηκα.
Μήπως παίζει ρόλο το πλαίσιο μέσα στο οποίο διαβάζει κανείς;
Π.Φ.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Βιβή,
συχνά (και δεν ξέρω πόσο "νόμιμο" είναι κάτι τέτοιο)
διαβάζουμε ένα έργο
με τα γυαλιά του σήμερα
αποδίδοντάς-του χαρακτηριστικά που δεν έχει.
Ένα κείμενο του 1890, προ εφαρμογής του σοσιαλισμού,
αν και μετά την μαρξιστική θεώρηση,
πόσο κοινωνικό μπορεί να είναι, αν δεν βλέπουμε τα πάντα με αυτή τη λογική;
Κι αν δεν κρίνουμε με τις φιλοναζιστικές θέσεις του Χάμσουν,
πώς θα πρέπει να βάψουμε πολιτικά ένα κείμενο
που εστιάζει στο ψυχολογικό, με έναν διαχρονικό τρόπο,
αποκομμένο από το κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι;
Π.Φ.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Ρόζα,
δεν συνηθίζω να διαβάζω τα επίμετρα ή τις εισαγωγές,
πριν διαβάσω το ίδιο το κείμενο.
Την άποψη λοιπόν του Ώστερ την είχα σκεφτεί,
πριν δω ότι κι αυτός είπε κάτι συναφές.
Αλλά τι ξέρω εγώ,
που δεν μπορώ να δω μόνος-μου ό,τι καθαρά βλέπεις εσύ;
Τι ξέρω κι εγώ που δεν βλέπω ό,τι εσύ;
Πόσο τυφλός μπορεί να είμαι που δεν καταλαβαίνω αυτό που εσύ βλέπεις;
Πόσο;
Π.Φ.

Ρόζα said...

Έλα, μάνα μου, μην στενοχωριέσαι, δεν πειράζει.
Και σιγά τώρα, τι είναι ο Χάμσουν. Εδώ εμείς
έχουμε τα υψηλά νοήματα της Εταιρείας Συγγραφέων
-με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού!

Πάμε ένα τρίτο μέλος:

"Περιγραφή χώρου

δωμάτιο δωμάτιο δωμάτιο δωμάτιο
δωμάτιο δωμάτιο δωμάτιο δωμάτιο
δωμάτιο δωμάτιο δωμάτιο δωμάτιο
δωμάτιο δωμάτιο δωμάτιο δωμάτιο
δωμάτιο δωμάτιο δωμάτιο δωμάτιο
δωμάτιο δωμάτιο ΑΔΕΙΟ δωμάτιο
δωμάτιο δωμάτιο δωμάτιο δωμάτιο
δωμάτιο δωμάτιο δωμάτιο δωμάτιο"

Και η ανταπόκρισή μας από τον "Αναγνώστη":
Ως υποψήφια για βράβευση έχει ποιητρέσσα,
που πρόσφατα βράβευσε η ανωτέρω Εταιρειάρα!

Θες κι άλλα;

ανωνυμος ρο said...

Το σχόλιό μου δεν ήταν για το ίδιο το κείμενο του Χάμσουν.Ήταν μια προσωπική τοποθέτηση με αφορμή ίσως μια φράση και μόνο του Ώστερ.Δεν το θεωρώ κακό, το αντίθετο μάλιστα να πιστεύω πως είναι γόνιμο να εκφράζεις άποψη.Τώρα για το απαξιωτικό ύφος της Ρόζας και την εμμονή της με τα της εταιρείας συγγραφέων κι αυτό για μένα είναι κατανοητό όσο κι αν η ίδια πιστεύει πως δεν καταλαβαίνω...

Ρόζα said...

Ανώνυμε/η ρο, ομολογώ ότι εγώ δεν σε καταλαβαίνω. Πώς έβγαλες το συμπέρασμα ότι πιστεύω πως δεν καταλαβαίνεις; Στον μπλόγκερ απευθύνονταν και τα δύο μου σχόλια, ενώ δεν διαφωνώ με την τοποθέτησή σου. Απεναντίας.
Το απαξιωτικό ύφος του δεύτερου σχολίου μου ανταποκρίνεται με την ειρωνεία του. Το ύφος του πρώτου έχει να κάνει με άλλα πράγματα, αλλά θα πρέπει να αναφερθώ εκτενέστατα στο βιβλίο σε σχέση και με τα τεκταινόμενα τόσο στην κοινωνία μας, αλλά και στον λογοτεχνικό χώρο, που κάποιοι επιμελώς αποφεύγουν να θίξουν. Μεγάλη ιστορία. Και η εμμονή μου με την εταιρεία, ναι. Είναι ένας θεσμός για κατεδάφιση και καλά θα κάνουν όσοι ενδιαφέρονται πραγματικά για τη λογοτεχνία και τον πολιτισμό να πάρουν θέση. Παρεμπιπτόντως, αν οι μεγαλόσχημοι, στο λογοτεχνικό χώρο, υπαίτιοι για το σκάνδαλο της φιλαναγνωσίας, που δεν είχαν ούτε καν την ευθιξία να παραιτηθούν αλλά τους σούταρε ο Υπουργός(αδιάφορο ποιος) ήταν δημόσιοι υπάλληλοι, θα αντιμετώπιζαν την κατηγορία της παράβασης καθήκοντος κατά τον ποινικό κώδικα.

Βιβή Γ. said...

Πατριάρχη,νομίζω ότι έχει σημασία τι είμαστε εμείς ή τι νομίζουμε ότι είμαστε,εμείς,οι εδώ και τώρα,αυτοί που διαβάζουμε το 2015 ό,τι τέλος πάντων διαβάζουμε,ποίηση,μυθιστορήματα, δοκίμια. Στην Ελλάδα του ίδιου 2015 ζούμε και δεν γίνεται-ή μήπως γίνεται;- να σφυρίζουμε ανέμελα, διαβάζουμε λοιπόν -λέμε τώρα,γιατί πολύ αμφιβάλλω και για τους σούπερ αναγνώστες που ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια και για το αν τους μένει κάτι απ΄αυτά τα τρανά,που καυχώνται ότι διαβάζουν-με την κριτική ματιά που έχουμε ήδη διαμορφωμένη με βάση πολλά,ιδεολογίες ή και ιδεοληψίες.Καλώς κακώς οι κομμουνιστές πχ έχουν μια βίβλο πρόχειρη για τα πάντα,οι σοσιαλδημοκράτες μιαν άλλη,οι οικολόγοι μια τρίτη,οι χριστιανοί κοκ.
Κι αν προσθέσω ότι ένα έργο φεύγει από τον δημιουργό του και προσφέρεται κυριολεκτικά στον αποδέκτη τότε αυτός ο δεύτερος μπορεί να δει ό,τι θέλει ή ελπίζει ή φοβάται.
Πώς μπορούμε να είμαστε σίγουροι ποιος βλέπει σωστότερα;Ένα είδος στατιστικής κάνουμε μιλώντας μεταξύ μας και στον μικρόκοσμό μας καθ΄εκάστην εποχή και των ιδιαιτεροτήτων της.

Βιβή Γ. said...

Ο Μπαλζάκ ας πούμε ήτο ή δεν ήτο ψιλοπροκομμουνιστής;Αφού βολεύει γιατί να μην του κοτσάρουμε μια -καθότι αποδέκτες που έλεγα πιο πάνω-ζουμερή ταμπελάρα;Ποιος ο αναμάρτητος που θα μας βάλει πάγο;

Πάπισσα Ιωάννα said...

Βιβή,
δύο θέματα προέκυψαν στον μυαλό-μου μετά το σχόλιό-σου:
1. ο αναγνώστης έχει τη δύναμη να νοηματοδοτήσει
κάθε κείμενο που διαβάζει
και φυσικά σ' αυτό παίζει μεγάλο ρόλο η εποχή και οι ιδεολογίες-της.
Αλλά δεν μπορούμε να είμαστε τόσο αυθαίρετοι,
ώστε να αγνοήσουμε την ιστορικότητα του κειμένου,
δηλαδή πότε γράφτηκε
και τι θα μπορούσε να σημαίνει με βάση τη δική-του εποχή.
Π.χ. δεν θα μπορούσαμε να διαβάζουμε με κομμουνιστικό, χριστιανικό κ.ο.κ. τρόπο
μια τραγωδία της αρχαίας Ελλάδας.

2. Οφείλουμε να ξεχωρίσουμε το έργο από τον συγγραφέα.
Αν το Χ έργο είναι π.χ. ακροδεξιό,
δεν είναι σίγουρο ότι και ο συγγραφέας-του πρεσβεύει ανάλογες ιδέες.
Ή το αντίστροφο,
αν ξέρουμε ότι ο Ψ συγγραφέας είναι π.χ. ρατσιστής,
δεν πρέπει σώνει και καλά σε κάθε έργο-του να ανευρίσκουμε ρατσιστικές πλευρές.

Με άλλοθι το "ποιος αναμάρτητος θα μας βάλει πάγο;",
ας μην φτάνουμε να εγκαθιδρύσουμε κάθε ερμηνεία σε σωστή άποψη.
(μήπως τελικά μιλάς ειρωνικά;)
Καλημέρα
Πατριάρχης Φώτιος

Ρόζα said...

Παντού ειρωνείες βλέπει ο καλός μου!
Εξ ιδίων κρίνει.

Βιβή Γ. said...

Πατριάρχη,δεν διαφωνώ εντελώς μαζί σου(νομίζω) απλά πες μου κάτι.Απέναντι σε τι είδους γενικότερη κατάσταση και ποιον Γκάντι ταπεινό με το σανδαλάκι του και το λιτό γυαλάκι,δεν είναι σωστό και έντιμο να γινόμαστε εδώ και τώρα αυθαίρετοι/απελπισμένοι ή θρασείς/απελπισμένοι ή απλά απορριπτικοί/απελπισμένοι αφήνοντάς τον ανενόχλητο στον θρόνο του αγκαλιά με το άλλοθί του (το καλλιτεχνικό του έργο);

Οι αναγνώστες πρέπει να είμαστε υπεράνω,καλοί και κόσμιοι και του εκάστοτε μίσθαρνου πχ που τα παίρνει συνεισφέροντας με την πένα του στα όσα πράττουν τα αφεντικά του για να μας φέρουν στα μέτρα τους(δούλους κι άνεργους και βέγγους να ξεσκίζουμε τις σάρκες ο ένας του άλλου για μια επιβιωσούλα),εμείς να ξεχωρίζουμε τα πρεσβεύω από το καλλιτεχνικό του έργο, διότι κτλ κτλ. Θεωρητικώς καλά τα λες,ναι,είναι πολιτισμένο,ηθικό,ηθικότερο απ΄αυτό που κάνει εκείνος και φυσικά δείχνει ότι ξεφύγαμε σαν ά ν θ ρ ω π ο ι από την παγίδα που αυτός έχει(πόσο άθελά του;)πέσει.Ως πότε όμως αυτή η μονομέρεια;Γιατί ο σεβασμός να είναι(σωστό και ηθικό) απαιτούμενο για την μια πλευρά;

Βεβαίως και μιλάω ως έναν βαθμό ειρωνικά ή μάλλον πικρά(όχι πικρόχολα)και θυμωμένα. Προσπαθήσαμε είναι η αλήθεια αρκετοί από μας και στην βάση μιας ηθικής,ενός κώδικα,αν θέλεις,πολιτισμένων τρόπων να προσεγγίζουμε το καλλιτεχνικό έργο δίχως να μας επηρεάζουν τα καμώματα του δημιουργού του.Το προσπαθήσαμε στ΄αλήθεια.Το πετύχαμε με τους πεθαμένους(ο πανδαμάτωρ χρόνος,η επανάληψη της ιστορίας,το πάθημα ,το μάθημα κι όλα τα υπόλοιπα)αλλά με τους ντόπιους ζωντανούς νισάφι.Θεωρώ ότι φτάνει.Σειρά τους να φανούν ά ν θ ρ ω π ο ι.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Δεν καταλαβαίνω ακριβώς τι λες (ή δεν μπορώ να το καταλάβω).
Αν π.χ. ο Χ συγγραφέας γράψει ένα βιβλίο για τη μοίρα των προσφύγων και την εκμετάλλευση που δέχονται,
ένα μυθιστόρημα με άρτια τεχνική και γλώσσα,
που μας γεμίζει και μας ικανοποιεί,
αλλά τελειώνοντάς-το μάθουμε ότι ο δημιουργός-του είναι π.χ. παιδόφιλος,
θα πρέπει να αναθεωρήσουμε τις απόψεις-μας,
να ψάξουμε στο μυαλό-μας μήπως είχε μέσα παιδοφιλικές τάσεις (που δεν είχε)
και να το καταδικάσουμε,
διαβάζοντάς-το πολιτικά;
Γίνε πιο σαφής με παραδείγματα, σε παρακαλώ.
Π.Φ.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Δεν καταλαβαίνω ακριβώς τι λες (ή δεν μπορώ να το καταλάβω).
Αν π.χ. ο Χ συγγραφέας γράψει ένα βιβλίο για τη μοίρα των προσφύγων και την εκμετάλλευση που δέχονται,
ένα μυθιστόρημα με άρτια τεχνική και γλώσσα,
που μας γεμίζει και μας ικανοποιεί,
αλλά τελειώνοντάς-το μάθουμε ότι ο δημιουργός-του είναι π.χ. παιδόφιλος,
θα πρέπει να αναθεωρήσουμε τις απόψεις-μας,
να ψάξουμε στο μυαλό-μας μήπως είχε μέσα παιδοφιλικές τάσεις (που δεν είχε)
και να το καταδικάσουμε,
διαβάζοντάς-το πολιτικά;
Γίνε πιο σαφής με παραδείγματα, σε παρακαλώ.
Π.Φ.

Βιβή Γ. said...
This comment has been removed by the author.
Βιβή Γ. said...

Πατριάρχη,έχω δουλειές με φούντες που λένε κι εσύ μου βάζεις δύσκολα,καλέ πώς σου ήρθε ο παιδόφιλος!Απαντώ εν τάχει και θα επανέλθω,έννοια σου.
Σιγά μην είναι παιδόφιλος ή φασιστόμουτρο (δώσε πολλαπλή έννοια, φαντάσου πχ έναν που δηλώνει κομμουνιστής πλην είναι μπεκρούλιακας και βαράει την γυναίκα του και καταπιέζει τους δυόμιση υπαλλήλους που έχει στο μαγαζί του,θα τον πεις τίποτ΄άλλο εκτός από φασίστα;) και καταφέρνει να γράψει άψογο μυθιστόρημα για τη μοίρα των προσφύγων(!) και την εκμετάλλευση(!) χωρίς να το έχει μαγαρίσει έστω αμυδρά με την σαπίλα του.Διαφωνείς πως ό,τι είναι ο καθένας -όταν ενηλικιώνεται- αυτό βγάζει πολιτικά/κοινωνικά ,άλλος περισσότερο άλλος λιγότερο;
Και οι αναγνώστες μες την γενική πλύση εγκεφάλου και τον αχταρμά και την φανφάρα περί καλών (που δεν είναι,λέει,προϊόντα) και κακών (που αυτά είναι,λέει, προϊόντα)βιβλίων ,λογοτεχνίας και σαβούρας κι όλη την ηλίθια και υποκριτική κουβέντα σε μια χώρα βυθισμένη σε πολυεπίπεδη κρίση λένε κι αυτοί,λέμε κι εμείς τα δικά μας,οι καημένοι,βοήθειά μας.
Θέλεις παραδείγματα,ε;Να σκεφτώ μη ντόπιους -γιατί εκεί πάει κατευθείαν το μυαλό μου,σε κάτι πολύφερνους των ελληνικών γραμμάτων που η μισογύνικη πχ χολή τους διαποτίζει τα παινεμένα τους κείμενα και δεν μιλάει κανείς-και θα επανέλθω.Αν σου πω παράδειγμα ζωντανού ας είναι από την μη εγχώρια παραγωγή,γιατί για τον μακαρίτη Λουίς Κάρολ που τον είπανε παιδόφιλο τι νόημα έχει να (ξανα)μιλάμε ;

Πάπισσα Ιωάννα said...

Όχι, Βιβή.
Επειδή βασική αρχή της λογοτεχνίας είναι ότι οι απόψεις που ακούγονται σε ένα έργο δεν είναι του συγγραφέα αλλά των ηρώων,
αν ο παιδόφιλος γράψει βιβλίο,
δεν είναι σίγουρο ότι θα μιλάει για την παιδοφιλία και θα εκφράζει ανάλογες θέσεις.
Έχει και άλλες πλευρές ως άνθρωπος, πιο υγιείς.
Κι αν εσύ γράψεις ένα μυθιστόρημα,
όπου ο ήρωας εκφράζει φασιστικές ιδέες,
δε σημαίνει ότι είσαι κι εσύ φασίστας.
Σ' ακούω.
Π.Φ.

Βιβή Γ. said...

Πατριάρχη,
συμφωνώ όταν λες"επειδή βασική αρχή της λογοτεχνίας είναι ότι οι απόψεις που ακούγονται σε ένα έργο" μα θα σου το αλλάξω λιγάκι: επειδή βασική αρχή της λογοτεχνίας είναι ότι οι απόψεις που ακούγονται σε ένα έργο ΚΑΛΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΜΗΝ είναι του συγγραφέα αλλά των ηρώων...." και θα συμπληρώσω, βάζοντας κόμμα στο ηρώων, τους οποίους παρατηρεί εκείνος (από αντιήρωες εξάλλου άλλο τίποτα)και τους βάζει να πουν αυτό που ακούει ή δεν ακούει και θέλει να ή να μην.
Σαν να μου λες ότι ο διδακτισμός και η καταγγελία δεν υφίστανται πια ως πρόθεση.
Παράδειγμα η "Λολίτα",για να μείνουμε σ΄αυτά και όχι τα αμιγώς πολιτικά κείμενα.Στο τέλος τον σιχαίνεσαι τον Humbert .Έχει φροντίσει όμως ο Ναμπόκωφ γι αυτό.

Βιβή Γ. said...

Ή οι ήρωες του (αγαπημένου μου κιόλας)Ροθ δεν είναι ξινόλες σαν κι αυτόν;Έχεις διαβάσει συνεντεύξεις του;Σου φαίνεται να μη βάζει δικές του πινελιές στα παλικάρια που σκαρώνει;