Jane Harper, “Η ξηρασία”

Χορταστικό ανάγνωσμα, καθηλωτικό στην κυριολεξία, χωρίς να λείπουν οι αργές πεδιάδες που φωτίζουν την ατμόσφαιρα και τους χαρακτήρες, χωρίς να λείπουν οι κοινωνικές αιχμές.

Jane Harper “The Dry” 2016 “Η ξηρασία” μετ. Χ. Παπαδημητρίου εκδόσεις Μεταίχμιο 2019

Δεν είναι άστοχη η παρατήρηση ότι όταν έχεις μια γρήγορη στους ρυθμούς της μέρα, όταν το μυαλό δεν μπορεί να συγκεντρωθεί, επειδή σκέφτεται πολλά, ένα αστυνομικό είναι η καλύτερη λύση.

> Γεννημένη στο Μάντσεστερ, η Jane Harper μετακόμισε με την οικογένειά της στην Αυστραλία όταν ήταν οκτώ χρόνων και έζησε έξι χρόνια στη Βικτόρια, παίρνοντας και την αυστραλιανή υπηκοότητα. Επέστρεψε στη Μ. Βρετανία στην εφηβεία της, όπου σπούδασε Αγγλική Φιλολογία και Ιστορία στο Πανεπιστήμιο του Κεντ, και στη συνέχεια δούλεψε ως δημοσιογράφος για αρκετά χρόνια. Το 2008 ξαναγύρισε στην Αυστραλία, όπου και πάλι εργάστηκε στα μίντια. Άρχισε να ασχολείται σοβαρά με τη συγγραφή όταν ένα διήγημά της επελέγη για το ετήσιο Fiction Edition του περιοδικού Big Issue το 2014, οπότε και έκανε αίτηση για να συμμετάσχει στο online πρόγραμμα δημιουργικής γραφής μυθιστορήματος του λογοτεχνικού πρακτορείου Curtis Brown. Έγινε δεκτή με το προσχέδιο του μυθιστορήματος που θα γινόταν η "Ξηρασία". Μετά το εξαιρετικά επιτυχημένο της ντεμπούτο, έγραψε το μυθιστόρημα "Άγρια φύση", στο οποίο επίσης πρωταγωνιστεί ο αστυνομικός Άρον Φαλκ,. Το βιβλίο "Η ξηρασία" έλαβε πλήθος διακρίσεων και μεταφέρεται ήδη στη μεγάλη οθόνη με παραγωγό τη Ρις Γουίδερσπουν και τον Έρικ Μπάνα στον πρωταγωνιστικό ρόλο.

Ο Luce σκοτώνει τη γυναίκα του Karen και τον γιο του Billy, αλλά όχι την κόρη του Charlotte, που βρίσκεται σε βρεφική ηλικία, κι έπειτα αυτοκτονεί. Αυτό είναι το διαπιστωμένο σενάριο, αλλά κάποιοι λίγοι στη χτυπημένη από την ξηρασία μικρή πόλη της Αυστραλίας Kiewarra δεν είναι πεπεισμένοι. Ανάμεσα σ’ αυτούς ο παλιός φίλος του Luke και νυν αστυνόμος, ειδικευμένος σε οικονομικά εγκλήματα, που ζει πλέον στη Melbourne, ο Aaron Falk. Παρόλο που δεν είναι πρόθυμος να μείνει μετά την κηδεία και να ψάξει περαιτέρω, πείθεται από τους γονείς του φίλου του και κυρίως από την επαγγελματική συνείδηση του ντόπιου αστυνόμου Gregg Racko.

Η ιστορία είναι εξ αρχής καλοδεμένη και η αφήγηση πατά γερά στην άσφαλτο της κλασικής αστυνομικής λογοτεχνίας. Το έγκλημα εμφανίζεται στην αρχή του βιβλίου, ο αστυνόμος Falk έστω και άτυπα αναλαμβάνει να το διερευνήσει, ο μικρός κύκλος της μικρής πόλης δημιουργεί ένα είδος ψυχολογικής πίεσης… Κι αυτό οφείλεται στην ιστορία που μαθαίνουμε παράλληλα, μια ιστορία που συνέβη είκοσι χρόνια πριν, όταν οι ήρωές μας ήταν 16 ετών: τότε ο Luke, ο Aaron, Gretchen και η Eli ήταν μια κολλητή τετράδα, που τα είχαν ανά δύο, αλλά άξαφνα η Eli αυτοκτόνησε αφήνοντας ένα σημείωμα με το όνομα του Falk. Το παρελθόν στοιχειώνει το παρόν, αφού ο Aaron θεωρείται υπεύθυνος για την αυτοκτονία…

Το μυθιστόρημα ακολουθεί περίτεχνα όλες τις ατραπούς του είδους. Ενδείξεις, ανακρίσεις, έρευνα, ύποπτοι, συλλογή στοιχείων, ανατροπή στα περί της ενοχής, νέες έρευνες, έκλαμψη, συλλογισμοί και συνδέσεις, αποκάλυψη του ενόχου, που είναι φυσικά ένας “πέραν πάσης υποψίας”. Όλα αυτά κάνουν το έργο άκρως ενδιαφέρον και την ανάγνωση καθηλωτική. Κι από την άλλη, δεν είναι ένα από τα εύκολα που όλα τρέχουν, το αίμα ρέει άφθονο, η δράση είναι καταιγιστική αλλά η λογοτεχνικότητα πάσχει ακριβώς γι’ αυτό. Εδώ ο ρυθμός ελέγχεται με κατηφόρες όπου η ανάγνωση επιταχύνει και πεδιάδες όπου κόβει η ταχύτητα προς όφελος της ατμόσφαιρας και των χαρακτήρων.

Κι αυτή ακριβώς η λογοτεχνικότητα ενισχύεται κι από τα στοιχεία κοινωνικού προβληματισμού: η μικρή πόλη και ο ιδιότυπος ρατσισμός της, ή μάλλον η εύκολη στοχοποίηση και η επίρριψη ευθυνών, χωρίς έλεγχο, η οικογενειακή βία, η ομοφυλοφιλία και η έλλειψη ανοχής, και τέλος η εξάρτηση από τον τζόγο που προκαλεί προσωπικές και κοινωνικές παρενέργειες. Σ’ αυτό το πλαίσιο ο τίτλος «Ξηρασία» εκφράζει τα δεινά μιας μικρής κοινωνίας, όπου η ξηρασία ρημάζει τα οικονομικά της και μαζί τη ζωή των κατοίκων, που ζουν επαρχιώτικα, χωρίς χαρές, χωρίς διαφυγή, χωρίς να μπορούν να ξαλαφρώσουν από τα ψυχικά βάρη που τους καταπλακώνουν.

Πάπισσα Ιωάννα