Tuesday, April 21, 2015

“Πολύ χιόνι μπροστά στο σπίτι” της Νίκης ΑΝΑΣΤΑΣΕΑ και “Ακόμα φεύγει” της Ευγενίας ΜΠΟΓΙΑΝΟΥ

Το λάθος ενός νεαρού στη μετεφηβική ηλικία ποιον τελικά βαραίνει και ποιοι ευθύνονται γι’ αυτό; Είναι η μητέρα και ο πατέρας συνυπεύθυνοι; Και πώς ο καθένας επωμίζεται το βάρος και αναζητεί μια λύση;
 

Νες καφέ μέτριος:
 
Νίκη Αναστασέα
“Πολύ χιόνι μπροστά στο σπίτι”
εκδόσεις Πόλις
2012
 
Ευγενία Μπογιάνου
“Ακόμα φεύγει”
εκδόσεις Πόλις
2014
 
 

          Μια νεαρή/ένας νεαρός που εμπλέκεται σε έγκλημα και γύρω-τους η μάνα-τους και οι άλλοι συγγενείς που επαναπροσδιορίζουν τη στάση-τους, “ταρακουνημένοι” από την ανισορροπία που επήλθε στην οικογένειά-τους. Πάνω σ’ αυτό το μοτίβο κτίζονται δυο πολυεστιακές αφηγήσεις, δυο μυθιστορήματα όπου πολλές οπτικές γωνίες διασταυρώνονται μεταξύ-τους και κονταροχτυπιούνται τόσο ανάμεσά-τους όσο και με την προηγούμενη (επιφανειακή) ησυχία που επικρατούσε παλιότερα, ησυχία που αποκαλύπτεται ότι ήταν λεπτό στρώμα πάγου πάνω από τα παγωμένα νερά της ανωμαλίας. 
 

Νίκη Αναστασέα
“Πολύ χιόνι μπροστά στο σπίτι” 

          Η Ηλέκτρα βρίσκεται στη φυλακή, επειδή το αγόρι-της ο Στέλιος πυροβόλησε αστυνομικούς, ενώ κι η ίδια συνέργησε. Η μάνα-της, ο πατέρας-της και ο αδελφός-της στέκονται με την παγωμάρα στο βλέμμα απέναντι στην κατηγορία, ενώ η ίδια αρνείται να συνεργαστεί τόσο με τις αρχές όσο και με την οικογένειά-της και τους δικηγόρους που της φέρνουν.
          Μικρά κεφάλαια προσδιορίζουν καταρχάς το στίγμα του καθενός, με έμφαση στη μητέρα, την Πέρσα. Πηγαίνει στη φυλακή, χάνει τον Στέφανο, τον άνδρα και πατέρα, που φεύγει από το σπίτι, συναντά μούγγα και κλειστές ψυχές. Θυμάται πώς η ίδια φέρθηκε στη μάνα-της που έλειωνε στο νοσοκομείο από καρκίνο, ώσπου από αγάπη αποφάσισε να την αποσυνδέσει, αλλά και πώς, σκαιά και απότομα, έκοψε την καλημέρα στην αδελφή-της. Αντίστοιχα, αφηγείται στην έγκλειστη υπόδικη κόρη-της την περιπέτειά-της με έναν άνδρα, όταν ήταν παντρεμένη, και η παρ’ ολίγον απόφασή-της να φύγει μαζί-του. Πλάθεται επομένως ένα δίχτυ που περιλαμβάνει την άτακτη κόρη, την ενοχική μάνα και την υπόλοιπη σειρά ανιόντων συγγενών, μέσα στο οποίο αιωρείται η ευθύνη για όσα συμβαίνουν.
          Η Αναστασέα δείχνει ωριμότητα στον τρόπο χειρισμού των σκηνών, των προσώπων και της ψυχολογίας-τους, του ρυθμού που αφήνει την μπίλια να κινείται περιοδικά από χαρακτήρα σε χαρακτήρα. Προσπαθεί να δείξει πώς με κάθε τρόπο, οι χαρακτήρες-της πολιορκούν ένα αναπάντητο ερώτημα: πόσο φταίνε οι γονείς για την πορεία των παιδιών-τους, ειδικά όταν αυτοί δεν είναι ακραίως προβληματικοί. Έτσι, όλο το μυθιστόρημα χαρακτηρίζεται από χαλαρή δομή, καθώς ασύνδετα επεισόδια πλαισιώνουν αυτό το ερώτημα, το οποίο βασανίζει τον Στέφανο και την Πέρσα. Σταδιακά το ερώτημα γίνεται πίεση για δράση και εκτόνωση της ορατής ψυχολογικής συμπίεσης.
Αναρωτιέμαι ωστόσο αν η μονογλωσσική αφήγηση, που κυριαρχεί σε όλους τους χαρακτήρες, μπορεί να υπηρετήσει τον σκοπό του κειμένου. Τέσσερις αφηγητές και μιλάνε όλοι το ίδιο: σαν τη Χαρούλα Αλεξίου που τραγουδάει όλα τα τραγούδια στο ίδιο τέμπο, αργό, δήθεν βαθυστόχαστο, μακρόσυρτο... Η πολυφωνία των οπτικών γωνιών καταποντίζεται από τον μονογλωσσισμό-τους, σαν να είναι ένα πρόσωπο διαθλασμένο σε τέσσερα. Μουντό ύφος, επίπεδο, προβληματισμένο όσο και άνευρο, δεν σπιντάρει, δεν προχωρά με αυξομειώσεις, δεν του αρέσουν οι ανηφόρες. Ο μόνος λόγος που ξεχωρίζει είναι αυτός του πατέρα, που ενίοτε οργίζεται, που ενίοτε παραληρεί μισομεθυσμένος (κι εκεί κερδίζει σε πειστικότητα και εξηγεί τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί), αλλά κι αυτός ξεχωρίζει λόγω των συνθηκών και όχι λόγω της ιδιαίτερης ιδιολέκτου-του ως προσώπου.

 
Ευγενία Μπογιάνου
“Ακόμα φεύγει” 

Στην αρχή το φοβήθηκα, γιατί πίστεψα ότι θα βυθιστώ σε μια γλυκερή μελοδραματική ανάλυση. Στη συνέχεια το πίστεψα, γιατί είδα ύφος και αφήγηση, κορυφές και πεδιάδες, εντάσεις και δράσεις.
          Το κέντρο είναι ο Γιώργος, που μπλέχτηκε σε μια τρομοκρατική οργάνωση και παρά λίγο να καταδικαστεί, αλλά αθωώθηκε λόγω αμφιβολιών. Γύρω-του δρουν τα ομιλούντα πρόσωπα σε μια πολυεστιακή αφήγηση που περιφέρεται καλειδοσκοπικά από και προς το κεντρικό απόν πρόσωπο. Καταρχάς και επί το πλείστον συναντάμε τη μητέρα-του Αγλαΐα (που παίρνει πρωταγωνιστική θέση και πασχίζει να τον πλησιάσει αλλά και να δει τον εαυτό-της, όπως και τις ευθύνες-της που τον είχε αφήσει να μεγαλώνει μόνος-του), το ρεμάλι τον άνδρα-της τον Ηλία, τον εραστή-της Παύλο κ.ο.κ.
          Η εναλλαγή οπτικών γωνιών, καθώς η Αγλαΐα ταξιδεύει για τον Βορρά όπου τελικά προσκρούει στο “δικαίωμα” του γιου-της να μη θέλει να τη δει, αποκαλύπτουν την ψυχολογία των προσώπων, παρά την εξέλιξη των γεγονότων. Πάλι η διαφορά στο ύφος των προσώπων απουσιάζει, αλλά λιγότερο απ’ ό,τι στην Αναστασέα. Η μάνα που δεν ξέρει τι να κάνει, αλλά παρακινημένη από ένα ενστικτώδες κίνητρο ψάχνει το σημείο σύγκλισης με το παιδί-της, ο Παύλος που απεγνωσμένα και αγωνιωδώς κυνηγά τον έρωτά-του προς την Αγλαΐα και ο Ηλίας που χαμένο κορμί πίνει και κρυφοκοιτάζει γκόμενες δείχνοντας τον ανεπρόκοπο χαρακτήρα-του και την αντικαθεστωτική-του στάση.
Το βασικό ίσως ερώτημα που προκύπτει απ’ όλα αυτά είναι ποιες συνιστώσες οδήγησαν τον Γιώργο σε ένα μπούχτισμα, σε μια προσωπική εξέγερση που μεταφράστηκε σε φλερτ με την τρομοκρατία. Αν ισχύει η υπόθεση εργασίας-μου, τότε τα άλλα πρόσωπα είναι κομπάρσοι σε ένα δράμα, στο οποίο ο πρωταγωνιστής απουσιάζει αλλά όλα συγκλίνουν σ’ αυτόν. Ο ψυχισμός των χαρακτήρων του περιβάλλοντός-του πλαισιώνουν τη δική-του (ανεξήγητη) ψυχολογία, που ξέφυγε από τη φυσιολογική κοινωνικά ζωή και στράφηκε σε αντικοινωνικές πράξεις εξαιτίας της παθογένειας της οικογένειάς-του. Το “Ακόμα φεύγει” του τίτλου παραπέμπει τόσο στη φυγή του Γιώργου προς μια άλλη αντικομφορμιστική και αποστασιοποιημένη προσωπική πραγματικότητα όσο και στη φυγή του νοήματος πέρα από τα εμφανή πρόσωπα και τις ψυχοπαθολογικές-τους στρεβλώσεις.
Αν και θα προτιμούσα μία σύγκλιση των επιμέρους στοιχείων, αρκούμαι στο ανοικτό τέλος και στην αίσθηση που αφήνει η κατάληξη του μυθιστορήματος, αίσθηση που δεν απορρέει από μια συγκεκριμένη νομοτέλεια.
 

Σύγκριση: η πολυπρόσωπη αφήγηση και η οικογενειακή ιστορία φέρνει στο νου το ένα βιβλίο όταν διαβάζεις το άλλο. Και ανάμεσα στα πρόσωπα, ένας και μία εμπλέκονται σε ένα έγκλημα, που κάνει τους άλλους να ξαναδούν τις μεταξύ-τους σχέσεις. Η συγκίνηση, η ήπια συναίσθηση, το μουντό κλίμα μοιράζονται από τις σελίδες στους αναγνώστες κι έτσι και τα δύο βιβλία ανάγουν το θέμα της στρεβλής διαπαιδαγώγησης σε ερωτηματικό που επιδέχεται πολλών απαντήσεων και ερμηνειών. Δυστυχώς, όμως, οι συγγραφείς δεν φροντίζουν το πώς μιλάνε οι ήρωές-τους και τους βάζουν στο ίδιο υφολογικό καζάνι· όταν έχουν στα χέρια-τους έναν θίασο, πρέπει τον καθένα να τον κάνουν να μιλά και να φέρεται διαφορετικά.
Βασική διαφορά μεταξύ των δύο πεζογράφων είναι ότι στην Αναστασέα κι αυτό το κεντρικό πρόσωπο, η Ηλέκτρα, μιλάει, ενώ στη Μπογιάνου ο Γιώργος είναι ένα μετατιθέμενο αλλού.
Τελικά, χάρηκα και τα δύο μυθιστορήματα, το καθένα για άλλο λόγο. 

[Πρωτοδημοσιεύτηκε στον ιστότοπο In2life στις 7/4/2015 και εδώ κοσμείται με εικόνες που ελήφθησαν από: www.shockmansion.com, rt.com, www.worldwideweirdnews.com, galleryhip.com, afamily.vn, mukkulreddy.wordpress.com, www.shutterstock.com, www.foxandfoxlawyers.com και reginaquinn.com]
Πατριάρχης Φώτιος

28 comments:

Unknown said...

Χαχαχα! Έξυπνο αυτό με την Αλεξίου ως παραβολή με το βιβλίο της Αναστασέα. Φιλότιμη προσπάθεια, δεν λέω αλλά όντως μονόχορδο κούρδισμα των φωνών και όχι πολύ επιτυχής προσπάθεια απόδοσης των χαρακτήρων. Δεν μου άρεσε. Η πολυφωνία θέλει κότσια...Έπεσε και ο Φώκνερ στη μέση και αναρωτήθηκα προς τι;
Η Μπογιάννου καλύτερη σαφώς.

Unknown said...

Να συμπληρώσω: η Μπογιάννου καλύτερη αλλά όχι ότι έμεινα απόλυτα ικανοποιημένη και από αυτήν την ανάγνωση. Συμφωνώ με τον Πατριάρχη-φαροφύλακα κλπ.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Βαρβάρα,
έχω κρατήσει στο μυαλό-μου τα δύο έργα σαν προϊόντα μίας συναφούς πέννας.
με τον ίδιο γραφικό χαρακτήρα,
παρά τις όποιες διαφορές-τους.
Καλή προσπάθεια,
φιλόδοξη απόπειρα να εξιχνιαστεί το "γιατί" αποτυγχάνουν οι σύγχρονες οικογένειες.
Αυτά.
Π.Φ

Η συντομογραφία δεν σημαίνει Πατριάρχης Φώτιος, όπως νόμιζαν μερικοί, όπως νόμιζα κι εγώ. Τελικά σημαίνει Πατριάρχης Φαροφύλακας!)

Anonymous said...

Αν πρόκειται για δύο έργα χωρίς ιδιαίτερη υφολογική διαφοροποίηση μεταξύ των προσώπων και με ένα θέμα -συμπληρώνω εγώ-μάλλον επίπεδο και τετριμμένο για αμφότερα τα μυθιστορήματα και αυτό χωρίς ιδιαίτερη εμβάθυνση -όπως υποθέτω μιας καιδεν αναφέρετε κάτι τέτοιο-, τότε τι είναι αυτό που χαρήκατε διαβάζοντάς τα;Ρωτώ από ειλικρινή αγωνία, γιατί δυο άλλα βιβλία αυτών των συγγραφέων μάλλον τα παράτησα (αν και Τα άγρια περιστέρια της Αναστασέας ήταν καλύτερο)

Πάπισσα Ιωάννα said...

Libricanis,
δεν πιστεύω καθόλου ότι το θέμα είναι "επίπεδο και τετριμμένο".
Είναι ένα μεγάλο ερώτημα
για το ποιος φταίει και τα παιδιά παίρνουν έναν τέτοιο ολισθηρό δρόμο,
και τι ευθύνες έχει η οικογένεια,
ενώ φαινομενικά κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί (κάνει;).
Η Αναστασέα δεν μου άρεσε καθόλου στο πρώτο και πολυδιαφημισμένο-της βιβλίο.
Εδώ τη βρήκα πιο ρεαλίστρια και πιο προσγειωμένη.
Όχι κάτι που να με απογειώσει, δεν ξέρω καν αν άξιζε το βραβείο του περιοδικού "oanagnostis",
αλλά δεν βάλτωσα μέσα στο βιβλίο,
ακριβώς επειδή έψαχνα μαζί-της (και έπειτα μαζί με την Μπογιάνου)
αυτό το αδιευκρίνιστο "γιατί".
Αν ρωτάς με "ειλικρινή αγωνία",
απαντώ με ανάλογη ειλικρίνεια.
Πατριάρχης Φώτιος

Ρόζα said...

Όπως μια παράσταση είναι αποτυχημένη όταν οι ηθοποιοί είναι ατάλαντοι και αδυνατούν να μπουν στο πετσί του ρόλου τους, έτσι αποτυχημένο είναι και ένα αφήγημα όταν οι ήρωες μιλούν, όπως λες, επίπεδα και πανομοιότυπα.
Όταν ένας συγγραφέας είναι ανεπαρκής ως προς το να εμφυσήσει ψυχή στους ήρωές του, καλύτερα να χρησιμοποιεί το τρίτο πρόσωπο από την αρχή ως το τέλος, όπως έκαναν οι νοικοκυροκουτσομπόλες στις παλιές αυλές: -Τα 'μαθες, Κατίνα μου; -Ποια, Πολυξένη μου; -Η κόρη της Αφροξυλάνθης το και το...
Όταν ένας συγγραφέας παραθέτει απλά τις συμπεριφορές των ηρώων και όλη του η εμβάθυνση φτάνει ως την αυτοπαράθεση από μέρους τους, αυτών των συμπεριφορών -έστω και αν αυτές σέρνονται στο παρελθόν- βάζοντάς τους να αυτοαντικειμενοποιούνται, καλύτερα να γράφει αρθράκια σε γυναικεία περιοδικά.
Όταν ένας συγγραφέας περιορίζεται στο στενό και μικροσκοπικό πλαίσιο της οικογένειας, αδυνατώντας να προβάλλει την κοινή συλλογική κοσμοθεωρία, δεν είναι λογοτέχνης αλλά διεκπεραιωτής αφηγήματος που απευθύνεται στον μέσο τηλεθεατή όπως οι πολιτικοί στον μέσο ψηφοφόρο. Ας γράφει σενάρια για ελληνικές τηλεοπτικές σειρές της απογευματινής ζώνης. Θα βγάλει και λεφτά.
Εσύ, μάτια μου γλυκά, τι ακριβώς χάρηκες στα ανωτέρω βιβλία; Περί τίνος στοχάστηκες; Τι θα θυμάσαι μετά από λίγες μέρες; Τι θεωρείς ότι αξίζει να μεταφέρεις προς συζήτηση μ' ένα φίλο σου; Τι διαφορετικό, τι περισσότερο από τις νοικοκυρές στις παλιές αυλές; Θα τα κρατήσεις στη βιβλιοθήκη σου; Θα ανατρέξεις ξανά σ' αυτά, έστω και για αισθητική απόλαυση;

Πάπισσα Ιωάννα said...

Ρόζα-μου,
συμφωνώ με όλα όσα λες.
Ναι, η υφολογική ισοπέδωση είναι πρόβλημα,
η επίπεδη γραφή το ίδιο,
η αισθητική παίζει σπουδαίο ρόλο επίσης.
Προσυπογράφω.

Με ένα διαφωνώ:
Γράφεις: "Όταν ένας συγγραφέας περιορίζεται στο στενό και μικροσκοπικό πλαίσιο της οικογένειας, αδυνατώντας να προβάλλει την κοινή συλλογική κοσμοθεωρία, δεν είναι λογοτέχνης αλλά διεκπεραιωτής αφηγήματος που απευθύνεται στον μέσο τηλεθεατή".
Το μικρό δεν είναι μικρό όταν αντανακλά το μεγάλο,
κι η οικογένεια είναι (πρέπει να είναι) ανάμεσα στα βασικά θέματα μιας κοινωνίας
που καταστρέφεται
πολιτικά, κοινωνικά, ηθικά,
και το χειρότερο δεν καταλαβαίνει το γιατί.
Δεν καταλαβαίνει πώς μεγαλώνουν τα νεαρά φιντάνια-της,
με ipad αλλά όχι με πατέρα,
με φούσκες, σαθρά παραδείγματα εντός και εκτός,
με ωχαδελφίστικη νοοτροπία κ.ο.κ.
Αυτά καθαυτά τα βιβλία μπορεί να τα προσπεράσω,
αλλά ο προβληματισμός που θέτουν μένει και διογκώνεται από ανάλογα βιβλία.
Ρόζα, κι η συζήτηση ίσως αξίζει πιο πολύ κι απ' την ανάγνωση...
Πατριάρχης Φώτιος

Anonymous said...

Πατριάρχη Φώτιε, ευχαριστώ για την ειλικρινή απάντηση. Με καλύπτει και με βοηθά.
Να διευκρινίσω μόνο πως δεν θεωρώ τετριμμένο το θέμα που αναφέρεται στην ελληνική οικογένεια, αλλά στην παθογένειά της, που λίγο πολύ παρουσιάζεται ως κανόνας σαν να είναι η ελληνική οικογένεια (να συμπληρώσω εν γένει και όλη η κοινωνία;)απολύτως αποτυχημένη και παρακμιακή. Προφανώς υπάρχουν και τέτοιες περιπτώσεις. Όταν όμως επικεντρώνεται η θεματολογία στην παθογένεια, αυτό εννοώ τετριμμένο και μάλλον άστοχο. Ευχαριστώ.

Ρόζα said...

Το άτομο, Φώτιέ μου, αλληλοεπιδρά με το σύνολο σε καμία περίπτωση όμως δεν το αντανακλά. Κι αν κάποιος θέλει να συζητήσει το θέμα αυτό, μπορεί να το κάνει με αφορμή ένα αστυνομικό δελτίο τριών σειρών. Γιατί να χάσει τόσο χρόνο με ένα ολόκληρο βιβλίο; Από τη λογοτεχνία έχουμε, οφείλουμε να έχουμε, πολύ περισσότερες απαιτήσεις.

Ρόζα said...

Αλλά εσύ, φαροφύλακα, μάλλον είσαι πολύ ολιγαρκής. Τόσο, που χαίρεσαι με το τίποτα. Το τίποτα των τιπότων. Και δεν το λέω για τα βιβλία αυτό. Εννοώ ότι μπορεί να είσαι ένας πολύ αγνός κι αθώος άνθρωπος γενικώς.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Libricanis,
δυστυχώς οι περισσότερες ελληνικές οικογένειες πάσχουν
αυτή η παθογένεια που λες),
γιατί δεν ξέρουν ΠΩΣ να μεγαλώσουν σωστά τα παιδιά-τους.
Ευδαιμονισμός και καλοπέραση, άκρατη ελευθερία,
αδιαφορία,
στραγγαλισμός,
επανάπαυση μόνο στα υλικά αγαθά,
φω φιλελευθερισμός,
μονομανίες, όπως με κάθε κόστος επιτυχία,
είναι μερικά από τα συμπτώματα αυτής της άγνοιας.
Καληνύχτα.
Πατριάρχης Φώτιος

Πάπισσα Ιωάννα said...

Ρόζα,
δεν είμαι με τη λογοτεχνία ολιγαρκής,
αφού οι περισσότερες αναρτήσεις-μου είναι επιφυλακτικές, δύστροπες, αντιρρητικές.
Απλώς δέχομαι μερικά θετικά
και προσπαθώ να μην ξεπέσω σε μηδενισμό.

Γενικά στη ζωή-μου τώρα ίσως αρκούμαι στις καλές αναγνώσεις.
"Αθώος και αγνός άνθρωπος"; Μέχρι χθες μου τα έχωνες αγρίως. Άλλαξε κάτι;
Καληνύχτα και όνειρα γλυκά
Πατριάρχης Φώτιος

Ρόζα said...

Τώρα που είδα ότι το πρώτο βιβλίο πήρε κρατικό βραβείο μυθιστορήματος, θυμήθηκα το εξής: Πριν από κάποια χρόνια έπινα καφέ με έναν συγγραφέα, ο οποίος για να με εντυπωσιάσει μου ανέφερε μεταξύ των "περγαμηνών" του και ότι ένα από τα βιβλία του ήταν υποψήφιο για το κρατικό βραβείο μυθιστορήματος. Όταν τον ρώτησα γιατί δεν το πήρε μου απάντησε ότι τον αδίκησε ο εκδότης του (πασίγνωστος). Γιατί ήταν στην επιτροπή; ρώτησα αφελώς και άσχετη καθώς ήμουν. Όχι, μου είπε, αλλά... και άλλαξε κουβέντα η κότα. Τώρα, βέβαια, ξέρω πολύ καλά τι παίζει. Μιλάμε για πολλά μνημόνια η κατάσταση...

Ρόζα said...

Ναι, άλλαξε. Προς το χειρότερο.
Ειρωνικά το είπα.

Ρόζα said...

Καληνύχτα, μπουφετζή.
Στο δρόμο με τις λεύκες...

Πάπισσα Ιωάννα said...

Είπα κι εγώ...
Π.Φ.

Ρόζα said...

Κουβέντα για την ταμπακιέρα, αλάνι μου.
Στην πρώτη από τις δύο συγγραφείς απονεμήθηκαν, για το ως άνω "αριστούργημα"
1. το κρατικό βραβείο μυθιστορήματος 2013,
2. το βραβείο μυθιστορήματος 2013 του λογοτεχνικού περιοδικού "Ο Αναγνώστης".

Σχολίασε! Εκτενώς και εμπεριστατωμένως!

Ρόζα said...

Ας μιλήσουν και τα μέλη των επιτροπών. Κάποια είναι τακτικοί θαμώνες εδώ μέσα. Ελάτε, μην κρύβεστε. Διαφωτίστε μας, πείτε δυο λογάκια. Δεν πειράζει που μπορεί ούτε καν να έχετε ανοίξει το βιβλίο.

Ρόζα said...

Και δεν θα πρέπει να παραλείψουμε την αναφορά στο έτερο "αριστούργημα". Του Τσίτα. Που απέσπασε το "ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ" βραβείο, με παραγιούς και παραμάγαζα να ξεσκίζονται στην παραπληροφορητική ρεκλάμα και τον κορυφαίο κουλτουριάρη Καμίνη να οργανώνει προς τιμήν του το γάμο του Καραγκιόζη, δαπάναις, προφανώς, του φορολογούμενου πολίτη.
Ένα τόσο ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ βραβείο, όσο και το γιδοτύρι Τρικάλων. Ακριβώς.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Ρόζα, καλησπέρα.
Αν κρίνουμε συγκριτικά,
αν δούμε τα άλλα μυθιστορήματα της χρονιάς 2012, όπως φαίνονται λ.χ. στη μικρή λίστα:

1. Νίκη Αναστασέα, Πολύ χιόνι μπροστά στο σπίτι, Πόλις
2. Χρίστος Αστερίου, Isla Boa, Πόλις
3. Θοδωρής Γεωργακόπουλος, Φεβρουάριος, Καστανιώτης
4. Θεόδωρος Γρηγοριάδης, Το μυστικό της Έλλης, Πατάκης
5. Λίλα Κονομάρα, το Δείπνο, Κέδρος
6. Αργυρώ Μαντόγλου, Λευκή ρεβάνς, Ψυχογιός
7. Σοφία Νικολαίδου, Χορεύουν οι ελέφαντες, Μεταίχμιο
8. Μισέλ Φάις, Κτερίσματα, Πατάκης
9. Ανδρέας Στάικος, Βηθσαβέ, Άγρα
10. Χ. Α. Χωμενίδης, Ο κόσμος στα μέτρα του, Πατάκης.

και προσθέσω ένα ακόμα που θεωρώ καλό:

11. Άρης Μαραγκόπουλος, “Το χαστουκόδεντρο”

τότε μπορούμε να βγάλουμε μερικά συμπεράσματα.
Αν έπρεπε να εκφράσω τη δική-μου γνώμη
και χωρίς να έχω διαβάσει όλα τα έργα,
θα έλεγα ότι για μένα τα δύο καλύτερα ήταν
το “Ίσλα Μπόα” του Αστερίου και “Το μυστικό της Έλλης” του Γρηγοριάδη.
Τα θεωρώ μακράν καλύτερα από το “Πολύ χιόνι μπροστά στο σπίτι” της Αναστασέα.
Όλα τα άλλα είναι θεωρίες, που δεν μπορώ να τις αποδείξω.

Όσο για το βιβλίο του Τσίτα, το θεωρώ καλό. Δεν το έχω στα κακά, το βάζω κάπου στα καλά προς πολύ καλά, όχι ίσως στα κορυφαία.

Πώς είναι όμως δυνατόν,
επειδή συμφωνούμε περί της αξίας άλλων έργων,
να θεωρούμε κάθε αντίθετη γνώμη προϊόν μηχανορραφίας
και κυρίως άδικη;
Π.Φ.

Anonymous said...

Σχετικά με το ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ του Τσίτα, μια ερώτηση:
Σε ποια γλώσσα διαβάστηκε και κρίθηκε το βιβλίο;

Στέλιος

Ρόζα said...

Αγαπητέ κύριε,
κατά την πάγια τακτική σας (περί αυτού πρόκειται μια και είστε πολύ έμπειρος ως συντονιστής συζητήσεων περί τα λογοτεχνικά) όταν ο πυρήνας ενός θέματος είναι καυτός, μετατοπίζετε το κέντρο βάρους στη στρογγυλή και μαλακή περιφέρεια. Από την πλευρά μου, είμαι πολύ έμπειρη σε ατομικούς και συλλογικούς αγώνες άλλης θεματικής, οπότε οι μέθοδοί σας αδυνατούν να με παραπλανήσουν.
Υπάρχει ζήτημα.
Ωστόσο, για να ανοίξει πρέπει, όντως, να συσταθεί φάκελος με στοιχεία, αποχρώσες ενδείξεις έστω. Δεν ξέρω αν θα το επιχειρήσω κάποια στιγμή. Δεν είναι η πρώτη μου προτεραιότητα, η εμπλοκή μου αυτή την εποχή (φάση ποινικών δικαστηρίων) με θεσμούς πολύ μεγαλύτερης κοινωνικής εμβέλειας, περιορίζει τον χρόνο μου και ομολογώ ότι το μπλογκ σας είναι το μόνο που, προς χαλάρωση, επισκέπτομαι. Όπου όμως κι αν πάει κανείς... τα γνωστά. Πίσω από την πολύχρωμη πρόσοψη του τσίρκου κρύβεται το δάκρυ του κλόουν, το μαστίγιο του δαμαστή, η αγωνία του σχοινοβάτη. Το τι αποφασίζει ο θεατής είναι προσωπική του υπόθεση.
Αλλά, ας θέσω, έτσι για να πλανώνται, κάποια ερωτήματα προς δύο συνθαμώνες μου εδώ μέσα.

Κύριε Αλέξη Ζήρα, ως πρώην πρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων και ως πρόεδρος της επιτροπής κρατικών βραβείων λογοτεχνίας για την χρονική περίοδο που συζητάμε, πείτε μου:
1. Τι ακριβώς σημαίνει "με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού" για την Εταιρεία, και σε τι συνίσταται αυτή η υποστήριξη.
2. Τα μέλη της ως άνω επιτροπής, πλην των πανεπιστημιακών, πώς ορίζονται; Με ποια κριτήρια;
3. Είναι μέλη της Εταιρείας;
4. Υπάρχουν άλλοι λογοτεχνικοί σύλλογοι όπως η Εταιρεία; Υποστηρίζονται από κάποιον κρατικό φορέα; Εκπροσωπούνται στην επιτροπή;
5. Διαβάζει κάθε μέλος της επιτροπής, ως οφείλει, όλα τα βιβλία που έχουν εκδοθεί κατά το συγκεκριμένο έτος;
6. Αιτιολογεί για κάθε βιβλίο, ως οφείλει, την απόρριψή του;
7. Τηρούνται αναλυτικά πρακτικά που συμπεριλαμβάνουν την αξιολόγηση κάθε βιβλίου με το σκεπτικό της απόρριψής του και την σχετική ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των μελών;

Κύριε Γιάννη Μπασκόζο, πείτε μου
1. ως μέλος της κριτικής επιτροπής του περιοδικού "Ο Αναγνώστης", ψηφίσατε το βιβλίο της Αναστασέα; Αν όχι, ποιο ψηφίσατε;
2. Πόσο κοστίζει μια αίθουσα στο Μέγαρο, όπου κάθε τρεις και λίγο οργανώνει εκδηλώσεις το περιοδικό σας.
3. Βγαίνει το περιοδικό οικονομικά;
4. Πέρα από τις εμφανείς διαφημίσεις, οι εκδότες πληρώνουν για τις κριτικές των βιβλίων τους, που παρουσιάζετε;
5. Με την εφορία, όλα καλά;

Ρόζα said...

Στέλιο, στην άπταιστη τρικαλινή.

Βιβή Γ. said...


Σχετικοάσχετο,πόσα εγχώρια βραβεία κυκλοφορούν;

Ρόζα said...

Βιβή, μάλλον υπάρχουν πολλά και διάφορα λογοτεχνικά βραβεία που συνήθως δίνονται κατόπιν προκήρυξης διαγωνισμού.
Τα κρατικά βραβεία, όμως, και τα βραβεία του "Αναγνώστη" (πρώην "Διαβάζω") είναι αδελφικά. Ετήσια και δομημένα με τον ίδιο τρόπο κατά τις κατηγορίες των βραβευομένων, μοιάζουν και με συγκοινωνούντα δοχεία ως προς τα βιβλία στις λίστες τους και τα πρόσωπα στις επιτροπές τους.
Για το "ευρωπαϊκό" ας πει ο Πατριάρχης. Μην κάνω και κατάχρηση του χώρου του. Δεν είν' σωστό...

Πάπισσα Ιωάννα said...

Στέλιο,
αν ψάξει κανείς λίγο στο διαδίκτυο,
θα αντιληφθεί (αν καταλαβαίνω κι εγώ σωστά πώς λειτουργεί)
ότι το Ευρωπαϊκό Βραβείο δίνεται σε έναν συγγραφέα από κάθε χώρα
(νομίζω κάθε χρόνο αλλάζουν και οι χώρες).
Η επιτροπή είναι εθνική, δηλ. εσωτερική,
κι αυτή αποφασίζει για τον δικό-της.
Επομένως, η αξία του βραβείου είναι μικρότερη απ' ό,τι προβάλλεται,
καθώς ο Χ συναγωνίζεται μόνο τους ομοεθνείς-του
και όχι όλη την Ευρώπη,
όπως το όνομα του βραβείου παραπλανά.
Καλημέρα
Π.Φ.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Ρόζα,
απάντησα πολύ ξεκάθαρα για όσα γνωρίζω:
έδωσαν δηλ. την προσωπική-μου γνώμη για το αν άξιζε η Αναστασέα σε σύγκριση με τα άλλα βιβλία του 2012.
Μην προσπαθείς να επιβάλεις τη γνώμη-σου!
Μην προσπαθείς να οδηγήσεις με το ζόρι τον άλλο να πει ό,τι εσύ θέλεις!
Μην προσπαθείς να ποινικοποιήσεις ως υπεκφυγή ό,τι δεν συμπίπτει με τις απόψεις-σου!

Καλημέρα
Π.Φ.

Ρόζα said...

Καλέ μου Φώτιε, κάθε συζητητής επιλέγει, κατά περίπτωση και ανάλογα με τα κέφια του, το ύφος και την τακτική του. Κάποια πράγματα έπρεπε να ειπωθούν. Ειπώθηκαν και ο καθένας έβγαλε τα συμπεράσματά του. Σίγουρα διαφωνούμε αλλά μη μου στενοχωριέσαι.
Την αγάπη μου και καλό σου απόγευμα. <3 :)

*** Τα άλλα βιβλία του 2012 δεν ήταν μόνο τα αναφερόμενα στις λίστες των κλικαδόρων. Μη τρελαθούμε δηλαδή.