Monday, October 19, 2009

Τσιμπολογώντας: εφημερίδες του τριήμερου



1. Επιτέλους υπάρχουν κριτικοί που δεν διστάζουν να αποκαθηλώσουν τις ιερές αγελάδες της λογοτεχνίας, αν αυτές δεν κατεβάζουν αγνό γάλα! Ο Γαραντούδης στα Νέα-Σαββατοκύριακο (http://digital.tanea.gr/ClipForm.aspx?nid=13850218) κατακρίνει το τελευταίο βιβλίο του Κουμανταρέα με τίτλο “Σ’ ένα στρατόπεδο στην άκρη της ερημιάς”. Κι αφού εξηγήσει την απαρέσκειά-του (προσωπικά θα περίμενα πιο αναλυτικά τα επιχειρήματά-του), καταλήγει σε κάτι πολύ καταπελτικό: «Οι παραπάνω παρατηρήσεις καταλήγουν σε ένα τελικό δίλημμα η δεύτερη λύση του οποίου γεννά γενικότερη ανησυχία σε όσους διαβάζουν και κρίνουν τη σοβαρή λογοτεχνία: όψιμη κάμψη ενός καταξιωμένου συγγραφέα ή εκδήλωση της αδυναμίας του να αντισταθεί στην προχειρότητα και τις ευκολίες της πεζογραφίας του καιρού και του τόπου μας».

        Χωρίς να έχω διαβάσει το βιβλίο ακόμα, χαιρετίζω την αποδέσμευση της κριτικής από μεγάλα ονόματα και παραδόσεις, όταν οι καταξιωμένοι συγγραφείς γίνονται ολονέν και χειρότεροι. Επανάπαυση στις δάφνες και ένα βιβλίο κάθε ένα ή δύο χρόνια ή κατιούσα πορεία της γραφής, χωρίς φρέσκιες ιδέες και τεχνικές; Μια άποψη γίνεται σιγά σιγά πεποίθηση: οι φτασμένοι συγγραφείς δεν αγωνιούν πλέον για τα έργα-τους, όπως έκαναν στο πρώτο, δεύτερο ή τρίτο πόνημά-τους, και εύκολα εκδίδουν ελαφρά τη καρδία ό,τι γράψουν.

2. Αντίθετα, το “Logicomix” του Δοξιάδη και των συνεργατών-του (σύμφωνα με δημοσίευμα στο Βημαgazino της Κυριακής) μεταφράστηκε στα αγγλικά και βρίσκεται στις υψηλές θέσεις των ευπωλήτων. Η ελληνική λογοτεχνία μπορεί πραγματικά να γίνει διεθνής, με την ώσμωση του οικουμενικού (η επιστήμη του 20ου αιώνα) με το ντόπιο (την αρχαιοελληνική αίσθηση της δημοκρατικότητας). Ο Δοξιάδης αξιοποίησε την εικόνα, σε μια εποχή εικόνας και θεάματος, την μπόλιασε με μυθιστορηματικότητα και επιστημονική εξέλιξη, έβαλε και φιλοσοφία, κι έτσι δημιούργησε μια άρτια σύνθεση.

3. Φυγόκεντρο της λογοτεχνίας: οι νέες ελληνικές ταινίες κερδίζουν επαίνους και θετικές κριτικές αποτιμήσεις. Μπορούμε δηλαδή να ελπίζουμε ότι αυτό που λένε όλοι "Η βαριά βιομηχανία μας είναι ο πολιτισμός" ότι ισχύει; Γιατί στα λόγια ακούγεται ωραίο, αλλά στην πράξη δεν έχουμε να επιδείξουμε ούτε κινηματογράφο που να αντέχει σε διάρκεια, ούτε λογοτεχνία που να μας διαφημίζει διεθνώς, ούτε εικαστικές τέχνες που να αντέχουν στον χρόνο. Ή μάλλον έχουμε όλα αυτά αλλά κάπου μένουμε πίσω στην προαγωγή τους.
          Ο Ζουμπουλάκης στο Βήμα (http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=34&artId=294598&dt=18/10/2009 ) παρουσιάζει τις νέες αυτές παραγωγές που δείχνουν ότι πού και πού κάτι κινείται στο ελληνικό σινεμά. Ξεχωρίζω δύο φιλμ τα οποία τράβηξαν την προσοχή-μου: η “Ακαδημία Πλάτωνος” του Φ. Τσίτου που αναφέρεται στην κρίση ταυτότητας ενός Ελληναρά που ανακαλύπτει ότι είναι Αλβανός! (γλυκόπικρη κωμωδία με έξυπνο χειρισμό του θέματος) και η “Ψυχή βαθιά” του Π. Βούλγαρη (συν-σενάριο με την Καρυστιάνη), που αναφέρεται στον Εμφύλιο πόλεμο. Δες επίσης τα άρθρα των Ξυδάκη και Κατσουνάκη στην Καθημερινή.
4. Και μετά τον κινηματογράφο ας ξαναγυρίσουμε στη λογοτεχνία, συνδυασμένη αυτή τη φορά με το θέατρο: το Θέατρο Τέχνης ανεβάζει ποιήματα της Κικής Δημουλά σε σκηνοθεσία Μ. Ξανθοπουλίδου. Παράλληλα, το Θέατρο του Μαρτίου ανεβάζει τον “Ιαγουάρο” (1987) του Αλέξανδρου Κοτζιά σε σκηνοθεσία Θ. Εσπίριτου. Η λογοτεχνία γίνεται θέαμα (με την καλή έννοια). Το ζήτημα είναι αν οι συγκεκριμένες παραστάσεις μπορούν να εξαγάγουν νοήματα που δεν φαίνονται εύκολα με την ανάγνωση.
Πατριάρχης Φώτιος

30 comments:

Κατερίνα Μαλακατέ said...

Δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω σε όσα λες για τους καταξιωμένους Έλληνες συγγραφείς που επαναπαύονται στις δάφνες τους και μας δίνουν κακά βιβλία. Λες και σημασία δεν έχει το γράψιμο, αλλά η αναγνώριση από τους λογοτεχνικούς κύκλους.

Όσο για την υπόλοιπη "πολιτιστική" δραστηριότητα της χώρας, χωρίς να είναι ακριβώς αμελητέα, διακατέχεται από τα ίδια δεινά των "λογοτεχνικών" κύκλων. Κλίκες, παρέες που αλληλοσυγχαίρονται και μένουν στα ίδια.

Η Ελλάδα βάσει πληθυσμού δεν έχει δυνατότητα να παράγει μια ιδιοφυία στον τομέα της σε κάθε γενιά. Αλλά αυτό δε δικαιολογεί τη μετριότητα.

Υ.Γ. Την ταινία του Τσίτου την είδα και είναι εξαιρετική. Του Βούλγαρη πάλι δε θέλω να τη δω καθόλου.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Κατερίνα,
ίσως είναι η συντεχνιακή τελικά νοοτροπία (στην πολιτική, στις τέχνες, στην παιδεία) που δεν αφήνει ό,τι καλό υπάρχει να δουλευτεί και να αποδώσει. Γράφουν, όπως εύστοχα λες, για να καταξιωθούν από τους ημέτερους και όχι για να προαγάγουν τη λογοτεχνία. Τελικά, ζημιώνονται οι ίδιοι μακροπρόθεσμα... Αλλά η άτη δεν αφήνει να δει κανείς τόσο μακριά.
Πατριάρχης Φώτιος

Pellegrina said...

Kαλημέρα. Διάβασα τον Γαραντούδη χτες και έχω αποκομίσει άλλη εντύπωση: πρώτον, το θ έ μ α του βιβλίου, η τέχνη κόντρα στην εξουσία, είναι (για μένα) τόσο ελκυστικό, που, μαζί με την υπογραφή, αρκεί για να με σπρώξει στο βιβλίο.

Δεύτερον, η κριτική είναι σχολαστική. Υπόκειται η αντίληψη ότι υπάρχουν κανόνες πχ στην "οπτική γωνία" που τους έφτιαξαν οι φιλόλογοι για να τους ακολουθούν οι συγγραφείς. Αλλά ένας συγγραφέας κάνει ο,τι αυτός θέλει με την point of view (και όχι "κατά λάθος";;!!)και ο φιλόλογος ακολουθεί. Η πόιντ οφ βιου είναι στην πραγματικότητα ΜΙΑ και μόνο, αυτή του συγγραφέα, και την αυξομειώνει ως προς την έκταση και το βάθος όπως γουστάρει σε κάθε σημείο, όπως άλλωστε και ο ζωντανός άνθρωπος κάνει κάθε στιγμή απέναντι στον κόσμο. Γιατί δηλαδή, όταν βάζουμε, δήθεν για "αντικειμενικότητα", τον ίδιο τον ήρωα να μιλάει, υπονοούμε ότι ..ξέρει τον εαυτό του; ποιος άνθρωπος ξέρει τον εαυτό του; Χαζομάρες είναι όλα αυτά!Μάλλον ο Κουμανταρέας είναι υπεράνω, μετά από τόσα που εχει γράψει και ο κύριος Γαραντούδης να με συγχωρεί αλλά λειτουργεί σαν δάσκαλος που διορθώνει γραπτά (αυτό με το πουλί και των αριθμό των σφαιρών, τι να σας πω...)

Επίσης αυτό με την οπτική γωνία το λέω εξ ιδίας γνώσης και βασάνου: έχω σταθεί ώρες (και μέρες και νύχτες θα έλεγα!)πάνω από κείμενά μου με το δίλημμα: να βάλω ή να μη βάλω ένα "ίσως" (το έκανε-σκέφτηκε-ένιωσε αυτό). Κι αν εδώ βάλω "ίσως", πιο κάτω πώς "είμαι σίγουρη" τι σκέφτηκε ο ήρωας; Και τελικά λέω: θα βάλω , γιατί εδώ "πάει". Έτσι!
Ναι, αναλύω με δεκάδες επιχειρήματα και στο τέλος καταλήγω "γιατί ΕΤΣΙ!" Αυτό είναι η τέχνη! Αν με έκρινε ο Γαραντούσης (λέμε τώρα!) θα έλεγε σίγουρα ότι το έκανα ...κατά λάθος!!
Επίσης, όσο και "τριτοπρόσωποι" να είμαστε, για κάποια πράγματα (ακόμα και περιγραφής) δεν είμαστε βέβαιοι (ΚΑΙ στη ζωή), και για κάποια μάλλον βαθύτατα και άγνωστα, παραδόξως, είμαστε (πχ ότι υπάρχει ..θεός.)
Ο Γαραντούδης με αυτό το σχόλιο με έκανε να ξαναδιαβάσω Γουλφ (η οποία, παρά το υπαρξιακό βάθος της, επιμένει πολύ και συστηματικά σε ε ξ ω τ ε ρ ι κ ή ματιά). Κι εκεί που επί σελίδες επιμένει, πετάει ένα "σκεφτόταν" για κάτι τόσο βαθύ, κάνει μια τόσο ξαφνική "παντογνωστική" βουτιά στα άδυτα της ψυχής του ήρωα, που ο Γαραντούδης θα πάθαινε συγκοπή!

Γενικώς, μικρόψυχες κριτικές μου φαίνονται αυτά. Το ότι η "συναρπαστική" γραφή δεν είναι δυνατό σημείο του Κουμανταρέα (κανενός εκ των Ελλήνων της γενιάς του δεν είναι) το ξέρουμε. Αλλά προσωπικά, να πω την αλήθεια μου, ενοχλούμαι όταν μου γκρεμίζουν αξίες, ακόμα κι αν αυτές εχουν σχηματιστεί με "κλίκες' Όλα στην Ελλάδα ετσι σχηματίστηκαν. Αντί να μουρμουράτε, φτιάξτε άλλες, χωρίς κλίκες! Κια φήστε τις παλιές, με χαλαρότητα στην κριτική και σεβασμό στο όνομα. Προσωπικά έτσι πιστεύω και νιώθω!

υγ: αντίθετα με την Κατερίνα, εγώ τον Βούλγαρη θα δω, το άλλο δεν μου λέει τίποτα (βαρέθηκα πια με τους Αλβανούς και τους Έλληνες, εχω ξεπεράσει το θέμα τελείως) Θα τον δω -τον Βούλγαρη- όμως με την ελπίδα ότι θα λειτουργεί ως παγκόσμιο θέμα (όπως το No man s land ή το underground πχ), όχι ειδικά για τον ελληνικό εμφύλιο. Ελπίζω μόνο να μην εχει μέσα καμιά γκόμενα που τη διεκδικούν τα δύο αδέρφια (τυπικό ελληνικό θέμα), θα είναι αβάσταχτο!

Μαρία Δριμή said...

Το καινούριο βιβλίο του Κουμανταρέα δεν το έχω διαβάσει. Και δεν θα το διαβάσω. Τον ακολουθούσα βήμα προς βήμα μέχρι τον "Νώε". Από εκεί οι δρόμοι μας χώρισαν νομίζω ανεπιστρεπτί. Ανάλογη-ίσως όχι τόσο μεγάλη-απογοήτευση ένιωσα και με το "Σουέλ" της αγαπημένης μου Ιωάννας Καρυστιάνη.
Υπάρχει σήμερα τέτοια υπερπροσφορά έργων και τόσο λίγος χρόνος, που πρέπει κανείς να κάνει αναγκαστικά μεγάλες περικοπές.

ο παρατηρητης said...

ολοι πρεπει να κανουμε υπομονη να εχουμε μυαλο ανοιχτο και αυτο δεν το εχουν ολοι
πρωτον αυτοι οι κριτικοι κανουν την δουλεια τους
μπορει να τα εχουν παρει απο καποιον για να κανουν προωθηση ενα βιβλιο που τελεικα δεν αξιζει και τοσο οσο λενε
μπορει αλλος να ξεσπα απανω σε οσους πουλανε γτ δεν καταφερε να βγαλει οσα θελει ο ιδιος και παει λεγοντας
το βιβλιο ειναι πολυ προσωπικη υποθεση
η κριτικη ειναι δικη μας

Πάπισσα Ιωάννα said...

Pellegrina,
έβαλα τα παιδιά για ύπνο και κάθισα να τα πούμε.
Τι κάνει ο συγγραφέας δεν ξέρω. Ξέρω τι κάνει ο αναγνώστης: ενοχλείται (ή πρέπει να ενοχλείται) και δέν ξέρει "γιατί" με το τελικό αποτέλεσμα, αν κάτι δεν του πάει καλά. Συχνά δεν ξέρει να πει γιατί. Κι έρχεται ο φιλόλογος ή κριτικός και εξηγεί γιατί πέτυχε ή όχι ο Χ συγγραφέας. Φυσικά υπάρχουν κανόνες στην τέχνη. Και φυσικά ο καλός συγγραφέας (σκόπιμα βέβαια, όπως τονίζεις) έρχεται να τους παραβιάσει. Αλλά το κάνει με τη συνείδηση και την πρόθεση να εγκαθιδρύσει νέους και μάλιστα να φανεί δικαιολογημένη η πράξη-του. Τότε οι φιλόλογοι και οι κριτικοί ακολουθούν. Φυσικά. Φυσικότατα.
Αυτό είναι "πατροκτονία" εκ μέρους του δημιουργού και "επανάσταση" στην τέχνη, και όχι το παλιό και παρωχημένο "κάνει ό,τι θέλει ποιητικήι αδείαι" [το -ι είναι υπογεγραμμένη]).
Δεν μπήκα στον κόπο να ελέγξω αν ο Γαραντούδης έχει δίκιο ή άδικο, δεν στάθηκα καν στις επιμέρους παρατηρήσεις-του. Μίλησα για το θάρρος να μην υποκλιθεί μπροστά στο όποιο όνομα. Μπορεί να αποδειχθεί ότι έχει μέγιστο λάθος. Θα το δω όταν διαβάσω το έργο.
Πατριάρχης Φώτιος

Πάπισσα Ιωάννα said...

Maria Jose,
δυστυχώς και για μένα έχει πάψει ο Κουμανταρέας να κινεί τα όρια της λογοτεχνίας και να ενεργοποιεί το μυαλό μου.
Αλλά μάλλον θα διαβάσω το έργο, για να δω αν γράφει από κεκτημένη ταχύτητα ή έχει ακόμα την ανάγκη για δημιουργία.
Πατριάρχης Φώτιος

Πάπισσα Ιωάννα said...

Ιωάννα-carino, γράφεις:
"το βιβλιο ειναι πολυ προσωπικη υποθεση
η κριτικη ειναι δικη μας".
Διαλέγουμε ένα βιβλίο επειδή, πριν το επιλέξουμε, έχουμε ήδη θετική γνώμη, είτε από μια κριτική, είτε από σύσταση φίλου, είτε από το οπισθόφυλλο κ.ο.κ. Επομένως, η κριτική είναι συχνά το κόσκινο των επιλογών-μας, είτε συμφωνούμε είτε όχι.
Και φυσικά το γούστο είναι προσωπική υπόθεση, αλλά η αξία ενός βιβλίου τελικά σταθμίζεται από την κοινή συνισταμένη των γνωμών-μας: και σ' αυτόν τον συντελεστή μεγάλο ρόλο παίζει η επίσημη κριτική.
Ας μην κείμεθα απέναντί-της "δεν βαριέσαι", ας στεκόμαστε κριτικά αλλά όχι του στυλ "τι ξέρει αυτός καλύτερα από εμένα;". Μπορεί πολλά.
Πατριάρχης Φώτιος

Μύρων Κατσούνας said...

I. Ο Γαρααντούδης είναι παλαιόθεν ελευθερόστομος και τον προτιμώ από τις διαφημιστικές βιβλιοπαρουσιάσεις. Επί της κριτικής του., τώρα, η αλλαγή της εστίασης δεν μπορεί να κριθεί με κανονιστικό φιλολογικό τρόπο, ωστόσο, κρίνεται για το αισθητικό της αποτέλεσμα. Το πραγματολογικό σφάλμα με την τουφεκιά ορθώς επισημαίνεται.

II. Εκείνο το "Δοξιάδης και συνεργάτες" μού θύμισε επωνυμία δικηγορικής εταιρειάς. Ο Παπαδημητρίου δεν είναι αμελητέο μέγεθος, αλλά πρώτης κλάσεως επιστήμονας (http://www.logicomix.com/gr/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=37&Itemid=18). Τον Παπαδάτο και την Di Donna δεν τους αναγνωρίζω.

ΙΙΙ. Δεν είμαι σίγουρος ότι το graphic novel του Δοξιάδη εντάσσεται άνετα στην ελληνική λογοτεχνία.Μάλλον θα το έβλεπα σαν μια προσπάθεια εισαγωγής-προσαρμογής ενός ξένου είδους παρ' ημίν. Οπότε δεν ξέρω εάν πρέπει να μιλούμε για διεθνοποίηση της ελληνικής λογοτεχνίας ή για ελληνοποίηση ενός διεθνούς είδους. Πάντως θεματικά το βιβλίο δεν πρέπει να διαφέρει από το προηγούμενο έργο του, το θεατρικό έργο 'Η Δέκατη Εβδομη Νύχτα' και τα συνοδευτικά αυτής κείμενα.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Το graphic novel ανήκει στην ελληνική λογοτεχνία λόγω γλώσσας, όπως και όλα τα άλλα έργα. Φυσικά το είδος είναι ξενόφερτο, αλλά εξ-ελληνίζεται εύκολα και ταυτόχρονα το στατικό γλωσσικό μυθιστόρημα ανανεώνεται.
Καταλαβαίνω τι εννοείς με την ελληνοποίηση ενός διεθνούς είδους, αλλά δες και τη δυναμική που αποκτά η ελληνική λογοτεχνία όταν εγκολπώνεται φρέσκιες ιδέες και τις εφαρμόζει.
Πατριάρχης Φώτιος

Pellegrina said...

...μέρα.

Πατριάρχη τα παιδιά μην "τα βάζεις" για ύπνο, άστα να πάνε μόνα τους! Και μάλιστα λέγε τους δυνατά τι γράφεις! θα ωφεληθούν από τις συζητήσεις μας κι άλλωστε έχουν χρόόόνια μπροστά τους να ...κοιμούνται. Μην κάνεις κι εσυ ό,τι όλοι οι καθωσπρέπει ηλίθιοι, υποστηρίξτε κάποιος επιτέλους τα (έξυπνα) παιδιά!

Συμφωνώ με πατριάρχη σε γενικές γραμμές για το ποιητική αδεία και το σκόπιμο, μόνο που η "επανάσταση" είναι νομίζω πια υπερβολή. δεν νομίζω ότι υπάρχουν πολλά περιθώρια για "επαναστάσεις", όλα εχουν γίνει πανω κάτω. τεσπά.

Ούτε εγώ εχω διαβάσει το βιβλίο, θωρητικά μίλησα. Συμφωνώ για Νώε ότι ήταν μάπα (να μαι κι εγώ "ελευθερόστομη"!), αλλά να σας πω κάτι; Δεν καταλαβαίνω αυτό που λέτε για το "θάρρος" Τι "θάρρος" δηλαδή χρειάζεται, καμιά ..μαφία είναι ο κύριος Κουμανταρέας; Μάλλον στο κεφάλι των γλειφτών βρίσκεται το θάρρος. Κι αλήθεια, αφού ο Νώε, το παρόν και δεν ξερω ποια άλλα δεν ήταν καλά, γιατί ο εκδοτικός του δεν του είπε "κύριε Κουμανταρέα, αυτό δεν εκδίδεται, ξαναδουλέψτε το"; Ε κ ε ί να αναζητάτε το "θάρρος".

(μα ποιο "θάρρος";)

Γεια σου Μύρων!

Η ελληνοποίηση ενος διεθνούς είδους μια χαρά μου φαίνεται! (νομίζω και σε όλους)

Αυτό με την τουφεκιά εγώ καόμα δνε το ακτάλαβα: τι εννοεί, ότι έπεσε ΜΙΑ τουφεκιά ενώ στην επόμενη σελίδα το πουλάκι ήταν διάτρητοοι. Μα δεν υπάρχουν τουφεκιές, και μάλιστα κυνηγετικών όπλων, που ρίχνουν με τη μία πολλά μικρά σκάγια; (ΕΝΑ φυσίγγι έχει με΄σα πολλά σκάγια;)Ειδικά για πουλάκια αυτό ακριβώς ισχύει, τόσο μάλιστα που μερικοί κυνηγοί παίρνουν μεγαλύτερα φυσίγγια με λιγότερα σκάγια για να μπορούν μετά να το φάνε το πουλάκι! (Γιατί με τα κανονικά δεν θα έχει μείνει τίποτα!) Με ΜΙΑ τουφεκιά! Μου φαίνεται ότι ο Κουμανταρέας είναι ο σωστός και ο Γαραντούδης απλώς δεν ξέρει γρυ από κυνήγι!




(πατριάρχη είπαμε, άσε τα παιδιά ξύπνια!!)

φιλιά σε όλους!

Pellegrina said...

ξανακοίταξα την κριτική: το "κεντημένο" είναι μια π ο λ ύ εύστοχη μεταφορά για να αποδώσει τη λεπτοδουλειά που κάνουν ακριβώς τα κυνηγετικά σκάγια, χώρια όλα τα άλλα συναισθηματικά connotation (s) και η (ειρωνική)παραπομπή στην λαϊκή παραδόση ("κεντημένα πουλιά", είναι μοτίβο γυναικείας -ειρηνικής- εργασίας)

Ξέρετε (χωρίς να εχω διαβάσει το βιβλίο), ο καλός συγγραφέας ΔΕΝ ΦΩΝΑΖΕΙ. Πρέπει να συνεννοείσαι μαζί του σε χαμηλούς τόνους. Και ο προσεκτικός αναγνώστης δεν είναι ο προσεκτικός δάσκαλος-διορθωτής, αλλά αυτός με τους πολύ ανοιχτούς "πόρους". Αν ο Κουμανταρέας, ακόμα και με μέτρια βιβλία, μπορεί και προκαλεί τέτοιες συζητήσεις στα 80 του, συγνώμη μα α λ λ ο ι γέρασαν, όχι αυτός!

Μύρων Κατσούνας said...

Ι.Συμφωνώ για τον Κουμανταρέα και σπεύδω να ξαναδιαβάσω τον Νώε που καταποντίστηκε παρά τις προσπάθειες του δημιουργού του.

ΙΙ. Παραδέχομαι ότι το σχόλιο μου ήταν προβακατόρικο και ότι το μόνο που ήθελα ήταν να βάλω την Πελεγκρίνα να ορύξει τα πρανή της μνήμης της και, εντεύθεν, να ανασύρει τα κυνηγετικά λαογραφικά.
Κατά τα λοιπά, το πραγματολογικό ζήτημα παραπέμπεται αρμοδίως σε οπλουργό, άλλως, σε όποιον εγκρατή περί τα κυνηγετικά. Εκ πρώτης όψεως, εχει δίκιο η Πελεγκρίνα. Ισως εάν έγραψε 'κεντημένο από σκάγια', θα ήμαστε όλοι ευχαριστημένοι.


ΥΓ: Ενας συνονόματος, ο Μύρος ο Σκουλάς, έλεγε μια σειρά από μαντινάδες για τις πέρδικες:
Ποτέ δεν παίζω πέρδικας να μη τση βάλ' ασκάγια/γι'αν δεν πιαστεί στα χέρια μου θα ζει με τα σημάδια.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Πέσαμε σε μια παγίδα όλοι και ξώκειλε η συζήτηση: δεν πρέπει να μας ενδιαφέρει ένα ή δύο ή τρία πραγματολογικά λάθη (εκτός αν δείχνουν αφροντισιά), αλλά το πόσο όλα όσα λέει και όσα δεν λέει το βιβλίο ικανοποιούν το αναγνωστικό-μας ένστικτο.
Κι ακόμα περισσότερο, η συζήτηση δεν ξεκίνησε καν για το αν είναι ή όχι καλό το βιβλίο (δόξα τω Θεώ, θα βρούμε χρόνο να το ξαναπιάσουμε), αλλά το πόσο είναι ζητητέο να ...τα ακούνε οι φτασμένοι συγγραφείς από την κριτική και όχι μόνο από τα μπλογκς, όταν "πουλάνε ...μάπες για λάχανα" (η φράση από τη λαϊκή).
Και σ' αυτό το πλαίσιο, η έννοια του θάρρους, όπως την αναλύει η Pellegrina, με καλύπτει απόλυτα. Δακτυλοδεικτούμενος πρέπει να είναι ο εκδοτικός οίκος που έχει γίνει οσφυοκάμπτης στο μεγάλο όνομα και δεν έχει το θάρρος να του υποδείξει ...εγκράτεια. 'Η ο κριτικός που συνεχίζει να εκθειάζει την ιερή αγελάδα (Ινδουιστής γαρ), μόνο και μόνο για να συνδέσει το όνομά-του με τα ιερά και τα όσια της λογοτεχνίας.
Πατριάρχης Φώτιος

Pellegrina said...

Δεν ξώκειλε η κουβέντα, ωραίο είναι να "συνομιλούμε" με κριτικούς και συγγραφείς, πιο ωραίο από το να κάνουμε κουτσομπολιό!

Να αποτολμήσω την άποψη (εντελώς υποκειμενική) ότι απλώς δεν του άρεσε η λέξη "σκάγια". Ξέρετε, ...εμείς οι συγγραφείς τα έχουμε κατι τέτοια "κολλήματα".

Αν ήμουν στη θέση του θα την έβαζα με μισή καρδιά (σε σχέση με το σφαίρες, που είναι ουσιωδέστερη λέξη), για λόγους και μόνο σαφήνειας. Προφανώς ο κουμανταρέας χ..ε για τη σαφήνεια (τώρα όλα αυτά τα λέω σε πλαίσιο φανταστικό. Εμένα αυτές οι συζητήσεις μου αρέσουν)

Τώρα για το κυρίως θέμα του πατριάρχη, μου φαίνεται κουτσοσμπολίστικο και επίσης αναληθές: και ο Κούρτοβικ και η θεοδοσοπούλου αλλά και οι άλλοι νομίζω οι εξέχοντες εχουν κατά καιρούς αποδοκιμάσει τα μεγάλα ονόματα, από ό,τι θυμάμαι. Έτσι νομίζω. Αλλά το θέμα καθ αυτό δεν με συγκινεί. όλα αυτά κακό κάνουν μακροπρόθεσμα. Απλώς ο έλληνας δεν πιστέυει πια καθόλου στο μακροπρόθεσμα: η ζωή του χωρίζεται σε περιόδους "διακυβέρνησης"

(χα χα! ένα μυθιστόρημα με αυτό το θέμα. Κι όπου η "γραμμικότητα' της αφήγησης θα αφορά τετραετίες-τριετίες-διετίες! Άντε να καταλάβει ο "ξένος"!!)

Πάπισσα Ιωάννα said...

Δεν καταλαβαίνω,
Pellegrina,
τι εννοείς κάθε φορά με τη λέξη "κουτσομπολίστικο" και επειδή δεν καταλαβαίνω, κάνω πάντα το ίδιο λάθος: γράφω για "κουτσομπολίστικα" θέματα. Είναι οι συγγραφείς TV περσόνες και θέλουμε να μάθουμε για τη ζωή τους; Μας ενδιαφέρει αν τα βιβλία-τους είναι βιωματικά και αυτοβιογραφικά και επιδιώκουμε να αποκαλύψουμε τις κρυμμένες πτυχές-τους; Μιλάμε για τις σχέσεις-τους σε επίπεδο προσωπικό (λ.χ. ο Βαλτινός φωτογραφήθηκε πρόσφατα στο κλαμπ "Σολωμός" με τη γνωστή κριτικό Τούλα Θαψιμοπούλου);
Μας ενδιαφέρει, τουλάχιστον εμένα, ο κόσμος του βιβλίου όχι μόνο ως αναγνωστικό πεδίο αλλά και ως κοινωνιολογικό φαινόμενο μιας ακμάζουσας ή παρακμάζουσας νοοτροπίας. Αυτό που λέγεται στις Πολιτισμικές Σπουδές "κουλτούρα της ανάγνωσης" και πρόσληψη.
Όχι τίποτα άλλο, γιατί αν πουλάει να το μετονομάσω το "Βιβλιοκαφέ" σε "Πολύ μπλα μπλα για τη λογοτεχνία", μπας και βγάλω κανένα φράγκο.
Paparazzi
Πατριάρχης Φώτιος

Pellegrina said...

Πατριάρχη, ιδού το μυστικό σ' αυτό που ρωτάς: είμαι πάνω από όλα σ υ γ γ ρ α φ έ α ς. Εννοώ, αγωνίζομαι να βλέπω τα περίπλοκα αυτά θέματα από την κατάλληλη απόσταση, ώστε όταν ερθει η ωρα να μετατρέψω τους ανθρώπους σε ήρωες, να έχω την ίδια ποσότητα αγάπης (όπως αυτή εννοείται λογοτεχνικά) για όλους. Η "εκ των ένδον" "κοινωνική κριτική" δεν βοηθάει σ' αυτό και προτιμώ να την περιφρονώ,δηλαδή να αμύνομαι, ονομάζοντάς την (υπερβολικά και αλαζονικά)κουτσομπολιό. Δατς ολ! Δηλαδή δεν με ενδιαφέρει τι e;iναι στην πραγματικότητα κουτσομπολιό και τι όχι, δεν είμαι καθόλου δίκαιη! είμαι η πιο μεροληπτική και ιδιοτελής από όλους τους συνομιλητές σου! Χρησιμοποιώ τον κόσμο ως υλικό τέχνης και αντιστέκομαι σε ό,τι μου δημιουργεί άχρηστες περιπλοκές!

Πριν με χαρακτηρίσεις τρελή, σκέψου ότι αν έπαιρνα μερος στην κουβέντα με όρους "ανάλυσης της αναγνωστικής κουλτούρας" όπως τους εννοείς, θα έγραφα κι εγώ βιβλία γεμάτα από τη γνωστή νεοελληνική μικρόψυχη χολή, καρυκευμένη με γλωσσικές εξυπνάδες. Φυσικά τότε θα έβρισκα εκδότη εύκολα -αφού θα έπαιρνα μερος κι εγώ στην "κοινωνική κριτική", αλλά εσύ δεν θα είχες τη χαρά να είσαι από τους λίγους που ανακάλυψαν την αξία μου (γιατι δεν θα υπήρχε αυτή η αξία, πρόιόν ΚΑΙ "αλαζονικής" απόστασης από τα "τεκταινόμενα"!!)
Συγνώμη, αλλα εχεις εσύ να προσφέρεις καλύτερη συνταγή για έναν μοναχικό καουμπόι που φτιάχνει τους κανόνες της γραφής του ερήμην αποιασδήποτε επι του θέματος υποστήριξης; (και με τρομερό προσωπικό αγώνα ακι βασανιστική συνεχή αυτο-απαξίωση των πιο ατομικών αισθημάτων και αναγκών;)
Μη θυμώνεις μαζί μου. Μιλάς από θέση ισχύος. Και συγνώμη, δεν θα το ξαναπώ (το κουτοσμπολιό)

Πάπισσα Ιωάννα said...

Pellegrina,
δεν θυμώνω, δεν χολώνω, δεν φοβάμαι τίποτα (παραλλαγή του Καζαντζάκη).
Άλλωστε σε καταλαβαίνω: έχω κι εγώ το προσωπείο του Πατριάρχη Φωτίου και το χειρίζομαι σαν λογοτεχνικό ήρωα. Ούτε θέλω να σταματήσεις να χαρακτηρίζεις "κουτσομπολιό" όσα λέω, όταν καταλαβαίνω τι εννοείς.
Αγαθόν το κουτσομπολεύεσθαι, ει υπηρετεί την χαράν του αναγνώστου εν των λογοτεχνικώ γίγνεσθαι!
Πατριάρχης Φώτιος

Vivi G. said...

Θα επιμείνω στο υποκειμενικό του θέματος ιδιαίτερα όταν μιλάμε για τους εν ζωή δημιουργούς,που ακόμα το έργο τους δεν μπορεί,δεν είναι ίσως ούτε δίκαιο, να κριθεί παρά μόνον αργότερα και συνολικά.
Καταλαβαίνουμε,αγαπάμε
ή απορρίπτουμε έναν δημιουργό από το σύνολο της δουλειάς του μετά από προσωπική σχέση με τον καθένα μας ως αποδέκτη και μάλιστα δεν γίνεται να απαιτούμε -επειδή και οι ίδιοι δεν έχουμε- σταθερά κριτήρια εφ΄όρου ζωής!Επομένως ο Κουμανταρέας,κάθε Κουμανταρέας,
δικαιούται κατ΄αρχάς να έχει
καλές και κακές περιόδους,
αλίμονο,Θεός αλάνθαστος είναι;
Ή μήπως οφείλει να κρατάει ψηλά το... λάβαρο της λογοτεχνίας κι οι άλλοι εκ του ασφαλούς-επειδή αυτοί, οι περισσότεροι, δεν γράφουν,- να στέκονται απέναντι να καταβροχθίζουν τα έτοιμα και μετά το φαγοπότι της σάρκας του δημιουργού να το ξερνάνε με περισσή χολή...
Ποιός μπορεί να θεωρεί ότι είναι η αυθεντία,ο αδέκαστος κριτής,ο ασκητής της λογοτεχνίας άρα γενικά και της κριτικής της σήμερα;
Πάντως όχι οι κριτικοί....
Αναρωτιέμαι πώς αλήθεια ορίζεται ο "καταξιωμένος"
δημιουργός και βέβαια,επιμένω,από ποιούς;Κριτικός πάλι πώς γίνεται κάποιος και βέβαια πώς.... καταξιώνεται;
Από την μια οργιάζουν συνειδητά οι συγγραφείς- διασκεδαστές του εκπαιδευμένου ,εθισμένου στην σαβούρα κοινού και από την άλλη οι κριτικοί-υπάλληλοι των κυριακάτικων που εδώ και χρόνια και τι δεν πλασάρουνε για να πουλήσουν περισσότερα φύλλα..
Προσωπικά θα ντρεπόμουν να γράφω επιθετική κριτική σε εφημερίδες με σαχλά περιοδικά εντός και στοίβες διαφημιστικό χαρτομάνι ...
Ποιά σαββατοκυριακάτικη ξεφεύγει από την ασήκωτη σακούλα με τα 3 κιλά άχρηστα χαρτοσκουπίδια-άλλο αίσχος αυτό καθαυτό- ώστε να εμπιστευτώ και να πάρω στα σοβαρά και τις κριτικές και τις προτάσεις πχ για βιβλία;Βρείτε μου μια κι εγώ ζητάω προκαταβολικά συγγνώμη και δεν τον ξέρω και τον Γαραντούδη,μπορεί ο άνθρωπος να είναι όντως γενναίος αποκαθηλώνοντας τις,όπως τις είπες Πατριάρχη,ιερές αγελάδες..
Απλά να μην μιλάμε πρόχειρα,
εύκολα και με τόσο στόμφο για αντιστάσεις "στην προχειρότητα και στην ευκολία της πεζογραφίας" αλλά να μιλήσουμ(ν)ε και για τα αντίστοιχα των εφημερίδων τους,
της τηλεόρασης,της καθημερινότητας και παντού και το μόνο σίγουρο,νομίζω,είναι ότι
κανένας μας δεν είναι ο αναμάρτητος που πρώτος
θα βάλει τον λίθο...

Τέλος επιτρέψτε μου να πιστεύω ότι η πραγματική ζύμωση ιδεών,η δημιουργία,η αγωνία,που ίσως φέρει κάτι,συντελείται χωρίς φανφάρες στον "δρόμο",δηλαδή στις δουλειές,στις γειτονιές,στις παρέες,στο διαδίκτυο...
Ξέρουν άραγε οι καταξιωμένοι κριτικοί τι τρέχει στα ιστολόγια και πόσοι μη καταξιωμένοι γράφουνε καταπληκτικά πράγματα;Κι αν το μάθουν δηλαδή τι θα κάνουν;

Pellegrina said...

Λοιπόν σε αυτό το τελευταίο που ρωτάς vivi έχω μια γνώμη: ότι οι κριτικοί κ α ι ξέρουν κ α ι, σε μικρότερο ίσως βαθμό, κάνουν (κάτι). Αλλά δνε εχουν τη δύναμη που νομίζουμε, ίσως ούτε αυτή που οι ίδιοι νομίζουν. Αυτοί που τους αφαιρούν δύναμη είναι οι ίδιοι που αφαιρούν δύναμη και από τους συγγραφείς με τον παμπάλαιο τ΄ροπο: στρέφοντας τους μεν εναντίον των δε. Είναι εύκολο, αμφότεροι δε,για ευνόητους λόγους, τσιμπάνε.
Αλλά ο αληθινός φίλος του συγγραφέα είναι ο κριτικός (και δεν εννοώ τον "θετικό") και ο αληθινός φίλος του κριτικού είναι ο συγγραφέας. Αυτό το ξέρουν πολύ καλά οι πάσης φύσεως "μεσάζοντες".
και το φοβούνται, γιατί σε αντιθεση με κριτικούς και συγγραφείς, που η περιουσία τους βρίσκεται (αμφοτέρων) μέσα στο κεφάλι τους και δεν μπορεί να αφαιρεθεί (ούτε καν με το θάνατο!), οι λοιποί εμπλεκόμενοι νιώθουν αδύναμοι. Και όπως όλοι οι αδύναμοι, τελικά κυριαρχούν!

paramythou said...

Γαραντούδης εναντίον Κουμανταρέα και άλλα τέτοια....
Κάποιοι θα έλεγαν οτι πρόκειται για ''εσωτερική αλληλογραφία'' ή ακόμα πιο δημοσιογραφικά για ''ξεκαθάρισμα λογαριασμών'', όμως ΄γιατί όχι;
Φτάνει με τις παρέες που αλληλοεγκωμιάζονται στα κοσμικά σαλόνια. Καιρός για αλήθειες και κρίσεις κι όχι μόνο για μικρούς, νέους και άγνωστους, αλλά και περισσότερο γνωστούς και μέγάλους...
Στη ζωή κρίνεσαι συνέχεια, μου είχε πει μια γριά παραμυθού.
Την καλησπέρα μου !!!

Πάπισσα Ιωάννα said...

Μου φαίνεται ότι δημιουργούνται εντυπώσεις με όσα λέμε που αποκλίνουν από το κέντρο. Λ.χ.:
1. Φυσικά, όπως λέει η Vivi, κάθε συγγραφέας μπορεί να έχει κακές στιγμές, αλλά τι πιο φυσικό οι κριτικοί και οι αναγνώστες να του τις επισημαίνουν και να κρίνουν το Χ έργο-του, όχι με βάση το όνομα αλλά με βάση την αξία-του αυτή καθεαυτή.
2. Απαξιώνουμε τη θεσμοθετημένη κριτική; και ανεβάζουμε στη θέση της τη δική-μας γνώμη, με το σκεπτικό ότι οι βιβλιοκριτικοί είτε τα παίρνουν είτε συνεργούν (;) στον ευτελισμό των εφημερίδων, επειδή οι τελευταίες πλασάρουν CD κ.ο.κ.; Μπορούμε να είμαστε καταγγελτικοί στον τρόπο που κρίνουν, αλλά κι αυτοί, καλώς ή κακώς, είναι η φωνή της εποχής που θα αφήσει το έργο στη λήθη ή στην αθανασία (ή κάπου ανάμεσα). Ούτε είναι δουλειά των κριτικών να κατακρίνουν όλη τη σήψη της ελληνικής κοινωνίας.
[Πρώτη φορά που βλέπω το σκεπτικό της Vivis τόσο μακριά από τη δική μου άποψη].
3. Δεν πρόκειται, Μαίρη, όπως ίσως κάποιοι πουν, για μια διαπροσωπική αντιπαράθεση: αν καταλάβαινα ότι ο κριτικός Γαραντούδης κινείται από προσωπικά κίνητρα, θα άλλαζα τελείως το ύφος του ποστ-μου. Απ' ό,τι καταλαβαίνω, κι εσύ πιστεύεις ότι "όλοι κρίνονται" και γι' αυτό, ακόμα και τους φτασμένους, πρέπει να μην τους αφήνουμε στο απυρόβλητο.

ΦΥΣΙΚΑ επιφυλάσσομαι να ξαναδψ το θέμα όταν διαβάσω το βιβλίο.
Πατριάρχης Φώτιος

εκτορας said...

Τι αραγε αλλαζει στο βιβλιο του οποιου συγγραφεα απο οποια κριτικη του οποιου κριτικου;
Ως γνωστον αντικειμενικη κριτικη δεν υπαρχει, γιατι δεν μπορει να υπαρξει, υπαρχουν μονο σεβαστες προσωπικες γνωμες ειδικων, η μη-οταν βεβαια μιλαμε για καλοπροαιρετη προσεγγιση.
Κι εκεινο που μενει ειναι ενα: το κειμενο -εγκατελειμμενο απο τον συγγραφεα- το οποιο ανηκει στους αναγνωστες.
Τα αλλα ειναι συλλογικες φαντασιωσεις και ατομικες προβολες -ουδεμια σχεση εχοντα με το κειμενο το οποιο -καλως- αδιαφορει.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Έκτορα,
το κείμενο, λέει η θεωρία της λογοτεχνίας, δεν έχει νόημα από μόνο-του, αλλά αποκτά ανάλογα με την αναγνωστική-του πρόσληψη. Όσο κι αν ακούγεται ακραίο, ο αναγνώστης (και συνεπώς και ο κριτικός) προσδίδει νόημα στο κείμενο βάσει των συντεταγμένων που έχει θέσει -συνειδητά ή υποσυνείδητα- ο συγγραφέας. Άλλο κείμενο είχαν οι αρχαίοι για τον Οιδίποδα Τύραννο λ.χ. και άλλο εμείς. Δηλαδή, άλλο πράγμα καταλάβαιναν όταν το έβλεπαν στη σκηνή κι άλλο εμείς σήμερα.
Όχι ξεχωριστά ως άτομα, αλλά ως κοινωνικός ορίζοντας. Το νόημα είναι η συνισταμένη των αναγνωστικών προσλήψεων κάθε εποχής και επομένως τόσο οι αναγνώστες όσο και οι κριτικοί "ντύνουν" το έργο και το μετατρέπουν σε νοήμον.
Επομένως, για να απαντήσω στο αρχικό-σου ερώτημα, αλλάζουν πολλά από εποχή σε εποχή ανάλογα με τη γνώμη των Χ κριτικών και την ευρύτερη νοηματοδότηση κάθε έργο από το αναγνωστικό κοινό.
Αλλάζουν πολλά.
Πατριάρχης Φώτιος

Pellegrina said...

Εκτός θέματος, γιατί τα εντός μου φάινονται επανάληψη (άλλη πελεγκρίνια μομφή, που επίσης επαναλαμβάνεται:))

"Έβγαλα σιντί με δώρο εφημερίδα"

(Τζιμάκος)

Όλα αυτά που συνοδεύουν το χαρτομάνι δεν είναι όλα σκουπίδια. Έχουν δοθεί ΔΩΡΕΑΝ σχεδόν έργα λογοτεχνίας αξιολογότατα, μουσικές, ταινίες. Πολύ καλά έργα. Εκεί το δωρεάν δεν πειράζει, μόνο τις πειρατικές χρήσεις των ιδιωτών κυνηγάμε! Αχχχχ!!

(φυσικά ξέρω ότι υπάρχει νομότυπη απάντηση στο παραπάνω. Αλλά, ο νοών νοήτω)

Και "εντός θέματος":

"Αλλάζουν πολλά" όταν αλλάζει η φορά και η δυναμική της οικονομίας, η σχετική πολιτική. τότε και οι κριτικοί ακολουθούν. Συνειδητά ή όχι. Όλα τα άλλα περί "νοηματοδότησης" από το κοινό (τους ανώνυμους αναγνώστες) είναι σωστά στη θεωρία μα νομίζω εξιδανικευμένα. Το κοινό, δυστυχώς, πάντα, α κ ο λ ο υ θ ε ί. Ο κριτικός μπορεί να γίνει πρωτοπόρος, αν κλείνει σταθερά τα αυτιά στις ευτελείς, επαναλαμβανόμενες σειρήνες, δηλαδή απλά και χυδαία το χρήμα (άμεσο ή έμμεσο). Τείνω να εμπιστεύομαι τον Κούρτοβικ λιγότερο για τις απόψεις του και περισσότερο επειδή, ας πούμε, δεν εχει -από ό,τι νομίζω δηλαδή-...παιδιά. (Μεγάλη εξάρτηση στην Ελλάδα τα παιδιά και μην το γελάτε) ¨Λέω, ναρκωτικά δεν φαίνεται να παίρνει,πιτσιρικάς δεν είναι να θέλει χαζομάρες (μηχανές κλπ), γυναίκα δνε είναι να θέλει ακριβά μοντελάκια (άλλη πληγή αυτή, αμα βλέπεις την κριτικό με γκούτσι μην ελπίζεις φτωχέ συγγραφέα) ανάγκες τι να έχει, αρα, ΠΟΣΟ πια να ξεπουληθεί;

Κάπως έτσι, όλη η ζωή μας...

(τι βαθμό παίρνω στην "ανάλυση της αναγνωστικής κουλτούρας;")

Πάπισσα Ιωάννα said...

Pellegrina, Pellegrina,
ευτυχώς που είσαι κι εσύ και μπαίνει λίγο αγέρας στο μουχλιασμένο και σκονισμένο Βιβλιοκαφέ. (κυριολεκτώ)
Κι ο φρέσκος αέρας φρεσκάρει και τα μυαλά-μας. Οι κριτικοί πρωτοπορούν, αβαντάρουν ή αποσιωπούν, κρατούν στην επικαιρότητα ή καταχωνιάζουν στα αζήτητα. Έχεις δίκιο, οι αναγνώστες ακολουθούν, εκτός αν μιλάμε για τα ευπώλητα, που ακολουθούν τη δική-τους γραμμή. Επομένως, η αντίδραση της κοινωνίας σφυγμομετρείται στην απήχηση κάθε βιβλίου στις εφημερίδες [Ελπίζω σταδιακά και στα ιστολόγια]. Συνεπώς, θέλοντας και μη, λαμβάνουμε υπόψη τι γράφεται στον τύπο και φυσικά πάνω σ' αυτό στεκόμαστε (κριτικά). Αλλά οι ζυμώσεις δεν μπορούν να τον προσπεράσουν. Αυτό που ευχόμαστε είναι να είναι όσο μικρότερη γίνεται η διαπλοκή.
Πατριάρχης Φώτιος

Pellegrina said...

Ιδού κι άλλος φρέσκος αέρας! Thiς is my new look! (δείτε και στο pelleg.blogspot:))

Μύρων Κατσούνας said...

Ι. Νομίζω ότι "η αντίδραση της κοινωνίας σφυγμομετρείται στην απήχηση κάθε βιβλίου" στο βιβλιοπωλείο και όχι στις εφημερίδες.
ΙΙ. Δεν εννοώ ψυχρά και λογιστικά της πωλήσεις. Υπάρχουν βιβλία που εξακολουθούν να διαβάζονται σιωπηλά και που σχεδόν καμμία εφημερίδα ή κανένα ιστολόγιο δεν τα αναφέρει.
ΙΙΙ. Μιας και αναφέρθηκες στον Γαραντούδη, υπάρχει ένα πολύ διεισδυτικό κριτικό του σημείωμα στο τρέχον τεύχος του περιοδικού 'Λέξη' ανάμεσα σε άλλες αξιόλογες κριτικές προσεγγίσεις της νεοελληνικής λογοτεχνίας συλλήβδην.
IV. Πατριάρχα, μία μικρήπαρατήρηση: Ποστάρεις πολύ γρήγορα νέα κομμάτια κι εμείς γέροι άνθρωποι αργούμε να ακολουθήσουμε.

εκτορασ said...

Patriarxi, ennois profanos oti allazoun polla stin epoxi kai ekei tah simfoniso. allazoun polla stous anagnostew, oxi toso stous kritikous. kanena ergo den kataxiothike i mi apo tous kritikous, alla ite o siggrfeas emeine stin istor;ia - iperbenontas fisika tin oipoia kritiki- eite ton kataxione to anagnostiko koino.
i kritiki einai ena endiameso ergaleio pou allazei fiika -otan ine kaloprereto kai ousiastiko-analoga me tin epoxi
kai fisika to keimeno exei noima apo mono tou. ex allou an den ipirxe den tah ipirxe oute anagnostis kai oute fisika kritikos.

Vivi G. said...

Διαφωνούμε, γιατί όχι...
Αφορμή για σεντόνια...

Στο 3κιλο χαρτομάνι με τα cd και τα υπόλοιπα όντως έχουν μερικές φορές συμπεριλάβει καλά βιβλιαράκια. Και τι έγινε;
To δωρεάν και το τζάμπα, εντελώς διαφορετικές για μένα έννοιες, έχουν μια ξεχωριστή αισθητική και φιλοσοφία, πολλές φορές όμως κουκουλώνουν με την χρυσόσκονή τους φτήνια και δόλο. Δεν σου έχει ποτέ περάσει απ΄το μυαλό, είμαι η.. μόνη καχύποπτη;
Σακουλιασμένο ένα βιβλίο μαζί με τα υπόλοιπα- διαφημιστικά για έπιπλα, ρούχα, τυριά κτλ- φοβάμαι ότι χάνει την αισθητική του και αλλοιώνεται η όποια αρχική ιδέα του "μοιράζομαι με κάποιον κάτι μέσω ενός βιβλίου".
Eυτελίζεται το βιβλίο, γίνεται ένα απ΄τα πολλά μιας σακούλας.
Ε, με χαλάει...
Προσωπικά επειδή υποστηρίζω το δωρεάν- κάνοντας έστω με φειδώ δανειστική βιβλιοθήκη και σχεδόν πάντα βιβλία ως δώρα- αλλά όχι το τζάμπα, θα προτιμούσα να φθάσουν στον αναγνώστη τα βιβλιαράκια πχ του Σταντάλ-που ήταν κακοτυπωμένα, σε φριχτό χαρτί με πολλές σελίδες μουντζούρας, τζάμπα γαρ-
χωρίς τα διαφημιστικά ή τα ηλίθια περιοδικά εντός.
Αν οι προθέσεις είναι καλές γιατί ποτέ δεν συμπεριλαμβάνεται ένα καλοτυπωμένο, σχετικά σημερινό(δεν αναφέρομαι στην αξία του)
βιβλίο που να έχει ο μη συνεργός στον ευτελισμό κριτικός ανασύρει από τον σωρό ;
Διότι φυσικά και δεν φταίει άμεσα για τον ευτελισμό της εφημερίδας του και της κακούργας κοινωνίας μας ευρύτερα, άν κι αυτά είναι μαθηματικές συναρτήσεις, αλλά προφανώς δεν μετράει ούτε κι ο λόγος του,λόγος καταπελτικός για άλλους,προς τον εργοδότη του πχ εισηγητικός, να φτάσει στον αναγνώστη στα πλαίσια του δωρεάν, ένα βιβλίο της προκοπής απ΄όλες τις απόψεις κι όχι υπολογισμένο μέσα στο κόστος του φύλλου και με σκοπό να πουληθούν περισσότερα φύλλα άρα να φτάσουν περισσότερα διαφημιστικά στον καταναλωτή,τον οποίο όμως αποτρέπει από την... αγορά ενός βιβλίου που δεν εγκρίνει και κατακεραυνώνει!
Ψάχνω τους Δονκιχώτηδες της βιβλιοκριτικής, είμαι υπερβολική λες;
Πάντως όχι γι αυτό αλλά για πολλά άλλα, πιο σοβαρά, δεν νομίζω να είναι οι κριτικοί η φωνή της εποχής που θα αφήσει το έργο στη λήθη ή στην αθανασία (ή κάπου ανάμεσα).
Ρωτάς αν απαξιώνουμε τη θεσμοθετημένη κριτική.
΄Oχι, πιέζουμε να γίνει σοφότερη!
Ρωτάς αν ανεβάζουμε στη θέση της τη δική μας γνώμη.
Φυσικά, τουλάχιστον ώσπου να γίνει σοφότερη αυτή ας το επιχειρήσουμε εμείς! Το ιστολόγιό σου είναι έτη φωτός αρμονικότερο και καθαρότερο από πολλές διάσπαρτες χολοκριτικές που κι εσύ θα έχεις διαβάσει σε έντυπες στήλες.
Με συγχωρείς Πατριάρχη μου, το αναγνωστικό κοινό παρά τα ασταθή κριτήριά του και τις ποικίλες τάσεις έχει έναν περίεργο μηχανισμό ξεκαθαρίσματος. Διαβάζει τους διασκεδαστές και τους συγγραφείς, πείθεται ή εκνευρίζεται από κριτικούς αλλά σαν καλός μύλος τα αλέθει όλα και τελικά καρφώνει στον χρόνο τους πιο άξιους δημιουργούς!
Δεν έμειναν οι κριτικοί στην ιστορία, έμειναν οι δημιουργοί κι ας είχαν καταρρακωθεί πρόσκαιρα από τις ξινές κριτικές των πρώτων!
Τον Καρυωτάκη, μου΄ρθε τώρα ένα παράδειγμα, τον είχαν ξεσκίσει οι της εποχής του. Τον Καρυωτάκη τον λατρεύουν διαχρονικά, τους επικριτές του, παν΄ καλιά τους, δεν τους θυμάται κανένας.
Γιατί άραγε; Παρέες, κλίκες και τέτοια που σου επισήμαναν κι άλλοι; Και φοβάμαι όχι απ΄αυτές τις παρέες που γράφουν ιστορία..
Πολλοί βέβαια είναι ταγμένοι στο βιβλίο, είμαι μελοδραματικά σίγουρη, αλλά όχι αρκετά αποφασισμένοι για να δώσουν αυτό το κάτι παραπάνω που θα πείσει για την ανάγκη της ύπαρξής τους...
Και να σου πω και κάτι άλλο; Δεν χαίρομαι καθόλου που τα λέω αυτά, θα ήθελα να μπορώ να τους εμπιστευτώ, θα΄χα γλυτώσει από κάμποσες αηδίες. Αλλά…

Ευχαριστώ που αντέξατε τέτοιο κατεβατό...