Friday, November 21, 2008

Καφές με φέτες πορτοκάλι: Λευτέρης Μαυρόπουλος

Λευτέρης Μαυρόπουλος
“Το άλλο μισό μου πορτοκάλι”
εκδόσεις Ίνδικτος
2007


Μισό στυφό, μισό γλυκό

Δύο ταχύτητες, δύο εντυπώσεις. Μέχρι τη μέση μια ιστορική μυθιστορία για τη ζωή μιας οικογένειας καπνεργατών (;) στη Μακεδονία και τη γνήσια, ανιδιοτελή συνδικαλιστική δράση του πατέρα τα χρόνια της δικτατορίας του Μεταξά. Αργοί ρυθμοί, άχρωμη αφήγηση, μειωμένο ενδιαφέρον. Ο Μιχάλης, πολύτεκνος μεροκαματιάρης, αγωνίζεται ενάντια στους μεγαλέμπορους και στους χαφιέδες της αστυνομίας με αριστερή ιδεολογία αλλά εφαρμοσμένη στη ζωή του και όχι με τις αμπελοφιλοσοφίες των θεωρητικών. Βασανίζεται, αφού συλλαμβάνεται, και στο τέλος σκοτώνεται από τους βασανιστές του.
Το δεύτερο μισό -σαν να γλύκανε το πορτοκάλι- πιάνει την αφήγηση από τον στερνό γιο του, κι αυτός με το όνομας Μιχάλης, ο οποίος στα μεταπολεμικά πλέον χρόνια αναλαμβάνει να εκδικηθεί, και τον ακολουθούν τα δυο του αδέλφια που έλειπαν στην Αυστραλία. Η ιστορία επιταχύνεται, η δράση κερδίζει έδαφος, η αφήγηση γίνεται εκδικητικά άγρια, χωρίς να χάνει σε ηπιότητα τόνων.
Γενικά ο Μαυρόπουλος διατηρεί μια ζεστή επαφή με τη γλώσσα, προσέχει την έκφραση, μεριμνά για τις φράσεις του. Δουλεύει το ύφος του για να μεταδίδει τη ζεστασιά της υπαίθρου, χωρίς να γίνεται πολύ ηθογραφικός, φροντίζει τις περιγραφές και τις εξιστορήσεις με περίσσιο μεράκι. Αυτό που ίσως στερεί το έργο του από την ανάβαση σε υψηλότερα επίπεδα είναι η πλοκή που δεν εξιτάρει, δεν προκαλεί ανατροπές, δεν ελίσσεται με μικρές ή μεγάλες στροφές. Ο ρυθμός της αφήγησης απογοητεύει στην αρχή, αλλά σταδιακά γίνεται πιο ταχύς.
Η τελική εντύπωση καλή, αλλά για να φτάσω μέχρι εκεί κλονίστηκα αρκετά και συχνά χάθηκα μέσα στη ηθογραφική αργόσυρτη αφήγηση. Η κοινωνική επανάσταση δεν προβάλλεται μέσα από κοσμοϊστορικές αλλαγές, αλλά από τη ζωή του απλού ανθρώπου που αγωνίζεται για το δίκιο του. Η εκδίκηση προς τους βασανιστές, ρουφιάνους, δωσίλογους αναδεικνύεται η σταθερή ανάγκη μιας κοινωνίας που δεν πιστεύει στη θεία δίκη, αλλά ούτε και στην ανθρώπινη, καθώς εύκολα ξεχνά και εύκολα δίνει άσυλο.

Πατριάρχης Φώτιος

6 comments:

Anonymous said...

www.arelis.gr
περιεχει την ερωτικη ποιητικη μυθιστορια ερωτονομικον και το μεταφυσικο θεατρικο εργο μεταξυ ενδοκοσμικου και υπερβατικου

Anonymous said...

Και μόνο για τα ωραία εύχυμα ελληνικά του, που δεν τα συναντά κανείς και πολύ εύκολα, το βιβλίο αξίζει να διαβαστεί.

Pellegrina said...

καλημέρα. ο εμφύλιος έχει αρχίσει να εμπνέει νέους συγγραφείς, για μια διαφορετική διαπραγμάτευση. Γνώμη μου, αυτό ειναι πολύ καλό. Ο εμφύλιος είναι μια συλλογική ελληνική συνείδηση, καθόλου ξεπερασμένη (δηλαδή καθόλου διερευνημένη σε όλα τα πεδία της ανθρώπινης ύπαρξης, ψυχολογικό, κοινωνικό, υπαρξιακό κλπ). Στη σκέψη μου ερχεται για σύγκριση η Ιρλανδία και τι μοντέρνα, ρηξικέλευθα έργα, κυρίως στον κινηματογράφο (αυτά πιο πολύ ξέρω, θα εχει και στη λογοτεχνία) έχει δώσει με φόντο ή και κυρίως θέμα την ανάλογη (άγρια και πολύ πιο πρόσφατη)κατάσταση στην Ιρλανδία. Θέλω να πω ότι με τα νέα εργαλεία και τη ματιά γενικότερα της νέας γενιάς το θέμα εχει πολύ φαί. Τώρα αυτό με την εκδίκηση προσωπικά δεν με ενθουσιάζει πολύ, αλλά το βιβλίο εχει θεωρηθεί ιδιαίτερα αξιόλογο και εχει ακουστεί πολύ. Να σας κάνω μια μικρή συλλογή βιβλίων νέας γενιάς με θέμα ή φόντο τον εμφύλιο και την πολιτική διαμάχη στην Ελλάδα γενικότερα:
Η φυγή, Σώτη τριανταφύλλου
Λευκή πετσέτα στο ρίνγκ, Νίκος Δαβέτας
Αμανίτα Μουσκάρια, Παύλος Μεθενίτης
Μπλε καστόρινα παπούτσια, Θανάσης Σκρούμπελος
Το απρουσιαζόμενο εδώ
(έχω διαβάσει τα τρία από τα πέντε. Όλα ειναι ενδιαφέροντα, και πολύ διαφορετικά μεταξύ τους.
Αυτά.

Anonymous said...

Και αυτοί οι μικροί εμφύλιοι ειναι συγκλονιστικοί. Και σαφέστατα προτιμότεροι γιατί το μικρό θα φέρει το μεγάλο.Και προτιμώ να διαβάζω για αναιμακτους μικρούς που είναι τοσο δυνατοί ωστε να καταλάβω το ακατανόητο της ανθρώπινης αβυσσαλέας φύσης και να γίνομαι καλύτερος. Αυτά τα βιβλία λειτουργούν και ηδονιστικά. Διαιωνίζουν φανατισμούς και μισαλλοδοξίες , ο αναγνώστης ευαισθητοποιειται ή από την αλλη ερεθίζεται και πάει και σε άλλα... και καμιά φορά φτιάχνεται και οδηγειται στο δόγμα.Και άρα στο μίσος για το έτερο... Διάβασα το πολύ όμορφο ο αλλος ύπνος των ίδιων εκδόσεων. Και τώρα διαβάζω ένα παραμύθι με ιπποτες (του τόμας μάλορυ) κορυφαίο και είναι απιστευτο πως με εγκλωβίζει στα χριστιανικα ιδεώδη του. το αγιο αιμα , γκρααλ...συγνώμη...ολα είναι δρόμος . Ας εγκλωβιστω, ας γινω μισσαλοδοξος...ας...ας.....ας...ας παω να ... Ο ανθρωπος αν μείνει απειρος πεθαίνει. Οφείλει να διαλέξει να πιστέψει να αγωνιστεί.
Παραλήρημα.
Μάρκος.

Anonymous said...

Αυτα τα βιβλια ...εννοώ τα βιβλια για τον εμφυλιο.
μισαλλοδοξος και οχι μισσαλοδοξος.
Νηφάλια παρέμβαση. (τα παραληρηματα έχουν και τιμημα)
Μαρκος

Πάπισσα Ιωάννα said...

Μύρωνα, ναι και μόνο για τα ελληνικά του. Αλλά ΝΑΙ!!! αν έχει και άλλα στοιχεία.

Pellegrina, δεν ξέρω αν το συγκεκριμένο αναφέρεται ακριβώς στον Εμφύλιο -μάλλον στο γενικότερο ιδεολογικό διχασμό.
Πάντως ωραία η λίστα σου με τις εμφυλιακές αναφορές. Θα αναρτήσω ως επόμενο βιβλίο τον Σκρουμπέλο, γιατί όντως το θέμα πιάνεται από άπειρες μεριές και πάλι αντέχει.

Μάρκο, το παραλήρημά σου σε πολλά σημεία είναι ακατανόητο όσο κι αν επιστράτευσα τις συντακτικές μου γνώσεις. Τα παραληρήματα έχουν κυρίως επιπτώσεις στην επικοινώνία. Πάντως σ' ευχαριστώ που συχνάζεις -ακόμα και με τις ακραίες ιδέες σου- στο καφέ μας.
Πατριάρχης Φώτιος