Sunday, April 26, 2009

Περιδιαβάζοντας… τον τύπο

1. “Έτος Ρίτσου φέτος κι ανά την επικράτεια έχουν αρχίσει οι εκδηλώσεις και τα αφιερώματα - ωραίον, αλλά στη χώρα που εκτρέφει τα τρωκτικά που της τρώνε την ψυχή, ουδέν το ωραίον αφήνεται αλώβητο να το φχαριστηθεί, αλλά αντιθέτως πρέπει κατά το δυνατόν να μιαίνεται, να το σκυλεύουν κυρίως οι γραικυλοραγιάδες - το εθνικό μας σπορ στους καιρούς της αποδόμησης χάριν της νέας τάξης.
Κι έτσι βγήκαν ήδη γνωστοί κομπογιαννίτες στο παζάρι κι άρχισαν να τιμούν τον Ρίτσο πέραν του καλού (της πολιτικής) και του κακού (της κομματικής του ταυτότητας). Όμως ο Ρίτσος ήταν πρώτα απ' όλα, πάνω απ' όλα και μέσα σε όλα κομμουνιστής.
Ο βυζαντινός Ρίτσος, ο σουρεαλιστής, ο λαϊκός, ο ερωτικός, ο λόγιος, ο ελληνιστής Ρίτσος, ο άρχοντας κι αντάρτης, ήταν όλα αυτά επειδή ήταν κομμουνιστής. Κι είναι πλέον κρίμα για τα ελληνικά γράμματα να τα ροκανίζουν συστηματικώς κάτι κατσαρίδες που στηρίζει η μια την άλλη, έχοντας πέρα απ' την ιστορία αιχμαλωτίσει και την τωρινή λογοτεχνική παραγωγή σε μια διαχείριση κομφορμιστική, ακλόνητα στοχοπροσηλωμένη στη φρικτή τους ιδιοτέλεια: να επιβιώσει η μετριότητά τους, κονταίνοντας τους γίγαντες κι ακρωτηριάζοντας εγκαίρως όσους γεννιούνται τώρα θέλοντας να υψωθούν και να μας ωφελήσουν.
Ο Ρίτσος ήταν κομμουνιστής, όπως ο Καβάφης ήταν Αλεξανδρινός κι ο Αθανάσιος Διάκος σφαχτάρι - τώρα, αν μεταμοντερνιστικώς ειπείν ο Καβάφης μπορεί να ήτο και εις αγαθός γέρων καλών προθέσεων - ό,τι πείτε…

(ΣΤΑΘΗΣ Σ. 24.IV.2009 stathis@enet.gr )

Απορία 1η: Είναι ο άνθρωπος μόνο μία ιδιότητά του και όλες οι άλλες απορρέουν από αυτήν; Μήπως συχνά είμαστε ένα πλέγμα ιδιοτήτων και δεν καθοριζόμαστε στο 100% από το “κύριο” χαρακτηριστικό μας;
Απορία 2η: Εγώ νόμιζα ότι ο Ρίτσος είναι ποιητής. Αν η ζωή του επηρεάζει την ποίησή του, με ενδιαφέρει. Αλλιώς υπήρχαν και άπειροι άλλοι κομμουνιστές που δεν τους ξέρω ούτε εγώ, ούτε –φαντάζομαι- κι ο κος Στάθης. Ή όχι;
Απορία 3η: Ό,τι στραβό και ανάποδο συμβαίνει σήμερα, είναι μεταμοντερνιστικό;
Απορία 4η: Όποιος προβάλλει και τα άλλα χαρακτηριστικά του Ρίτσου είναι γραικυλοραγιάς, κομφορμιστής, μετριότητα που υποβαθμίζει τους γίγαντες της λογοτεχνίας (ή μήπως της πολιτικής;)
Δεν μου αρέσουν οι υπερβολές, τα μεγάλα λόγια, οι αριστερίστικες (ή δεξιίστικες) μονομέρειες! Η λογοτεχνία δεν χαρακτηρίζεται από μονοσημία και έχει περάσει ο καιρός που έπρεπε να επικρατήσει μία ερμηνεία, αυτή μιας όποιας αυθεντίας.


2. Πολύ ζουμερό το αφιέρωμα της Athens Voice (23-28/4/2009) για το βιβλίο. 48 σελίδες κειμενάκια που αφήνουν το ίχνος τους στο βιβλίο του σήμερα. Διάφοροι συνεργάτες συστήνουν τα βιβλία που διαβάζουν, γίνεται εκτενής αναφορά σε νέους συγγραφείς, προβάλλεται –έστω και ως καταναλωτικό αγαθό, έστω και με λάθη σε τίτλους και ονόματα (λ.χ. συγγραφέας του “Η επιστροφή του Φρόιλερ” δεν είναι ο Μοσκόβου, που το μετέφρασε, αλλά ο Μονιούδης, ή ο λανθασμένος τίτλος του τελευταίου βιβλίου του Σωτάκη)- το βιβλίο και πιο ειδικά η λογοτεχνία. Το σημαντικό είναι ότι το ευρύ κοινό ενημερώνεται για την τρέχουσα παραγωγή και εν μέρει παρωθείται στην ανάγνωση.

3. Ίσως ο Κούρτοβικ παρακολουθεί τα ιστολόγια και παίρνει αφορμές από αυτά. Αν δεν είναι έτσι, τότε πρόκειται για σύμπτωση, όπου ένα μικρό πνεύμα (εγώ) συνάντησε ένα μεγάλο (τον Κούρτοβικ). Γιατί; Γιατί ο κριτικός των Νέων αναφέρεται στο θέμα της εικόνας που έχει κάθε συγγραφέας για το έργο του και στο ποια εικόνα εντέλει προκύπτει από την πρόσληψη της δουλειάς του από τους άλλους, θέμα που είχε απασχολήσει το Βιβλιοκαφέ στην παρουσίαση του βιβλίου του Σπ. Γιανναρά “Ο Λοξίας” (9.3.2009), στην ανάρτησή μου για το αν πρέπει ή όχι να απαντά ο συγγραφέας (14.3.2009) και στην άποψη του Έκο επ’ αυτού (17.3.2009).
Ιδού τι γράφει ο Κούρτοβικ στα Νέα, 25.4.2009 (http://digital.tanea.gr/ClipForm.aspx?nid=12311180):
«…πολλοί συγγραφείς δεν έχουν συνείδηση του γιατί είναι σημαντικό ένα βιβλίο τους (φυσικά, πολύ περισσότεροι είναι εκείνοι που δεν έχουν συνείδηση του γιατίδενείναι σημαντικό). ΄Ενας συγγραφέας μπορεί να γράψει ένα σπουδαίο βιβλίο για «λάθος» λόγους ή, τέλος πάντων, να βλέπει το βιβλίο του πολύ διαφορετικά από εκείνους που το εξύμνησαν και το ανέδειξαν. Ο Κάφκα (ο οποίος, για να μην παρεξηγηθώ, είχε πολύ πιο ανεπτυγμένη λογοτεχνική συνείδηση από τον συγγραφέα της ιστορίας μου) θεωρούσε ότι τα μυθιστορήματά του ήταν κωμικά, έτσι μάλιστα τα αντιλαμβάνονταν και οι φίλοι του, στους οποίους διάβαζε αποσπάσματά τους. Ποιος θα τολμούσε σήμερα να πει ότι είναι κωμικά αυτά τα αφηγήματα, που ο στάνταρ χαρακτηρισμός τους είναι «εφιαλτικά»;» «Το δυστύχημα (ή, όπως είδαμε, σε ορισμένες περιπτώσεις το ευτύχημα) είναι ότι ένας συγγραφέας δεν μπορεί να αντικρούσει δημόσια τις μονομερείς ή στρεβλές αναγνώσεις του βιβλίου του. Όχι μόνον επειδή το απαγορεύει η δεοντολογία ή η αξιοπρέπεια, αλλά προπαντός επειδή ελάχιστοι συγγραφείς είναι σε θέση να εξηγήσουν με πειστικό και, κατά το δυνατόν, ολοκληρωμένο τρόπο αυτό που έχουν γράψει. Ένας σημαντικός συγγραφέας συλλαμβάνει, κατά την κυοφορία και την ανάπτυξη ενός έργου του, περισσότερα πράγματα από τον καλύτερο κριτικό του, αλλά μπορεί να διατυπώσει λιγότερα. Η μόνη γνωστή μου περίπτωση συγγραφέα που κατάφερε να ξεφύγει από αυτό τον κανόνα είναι ο Ουμπέρτο Έκο, του οποίου το Επιμύθιο στο «Όνομα του ρόδου» είναι ένα εκπληκτικό λογοτεχνικό δοκίμιο, ίσως γοητευτικότερο και σημαντικότερο από το ίδιο το Όνομα του ρόδου.».
Ουδέν άλλο σχόλιο...

Πατριάρχης Φώτιος

18 comments:

Pellegrina said...

Καλημέρα, θέματα ενδιαφέροντα!

α) Κούρτοβικ:

α1) Τα ΝΕΑ θα πρέπει να δουν καλύτερα το θέμα "όνομα του συγγραφέα και πώς να φαίνεται στον κόμβο του άρθρου'. Αν ακόμα κι εγώ χανω τον Κούρτοβικ (που τον αναζητώ ως "Κριτική" ή "Ρεζουμέ" και συνήθως τον επιβεβαιώνω από τον ιδιόρρυθμο τίτλο, αλλά το "Παλίμψηστη" με παρέπεμψε σε Βυζάντιο και υποσυνείδητα ...πήρα δρόμο), αν , λέω ακόμα κι εγώ η φαν χάνω τον Κούρτοβικ, τα ΝΕΑ έχουν ηλεκτρονικό πρόβλημα!

α2) "Ο συγγραφέας αγωνιά μη χάσει τον εκδότη";; Πώς να πω στον αξιότιμο κριτικό ότι υπάρχουν συγγραφείς που ουδόλως έχουν τέτοια αγωνία; Αν υπήρξε μέλος "κριτικής επιτροπής" εκδοτικού οίκου, άραγε είναι εξ ίσου ενήμερος των απίστευτα αναξιοπρεπών, κατινιάρικων και χαζοαπατεωνίστικων τρόπων που μετέρχονται οι εκδοτικοί οίκοι στη συνομιλία τους με συγγραφείς; Για να αρπάξουν για τον κατάλογό τους ένα ευπρεπές βιβλίο, που μετά θα το καταχωνιάσουν; Είναι θέμα αξιοπρέπειας να μην "τρέμεις" που θα τους χάσεις! Ο συγγραφέας (πρέπει να) είναι πάνω από όλα ελέυθερος άνθρωπος, ειδικά στην εποχή μας, που τα ενοχικά εξομολογητικά γραπτά των κάθε λογής καταπιεσμένων είναι ξεπερασμένα και απαιτείται δροσερή, ευκίνητη και πλατιά ματιά. Ο σκυμμένος πώς θα την έχει;


β)Συμφωνώ σε όσα λες ως απάντηση στον Στάθη, αλλά συμφωνώ και μαζί του: το "κομμουνιστής" δεν αγνοήθηκε, νομίζω, στα πλαίσια της πολύπλευρης ματιάς προς τον ποιητή που λες, αλλά σε εκείνα ενός βαρετού συντηρητισμού και κομφορμισμού των μετριοτήτων. Ναι, ο Ρίτσος ή τ α ν κ ο μ μ ο υ ν ι σ τ ή ς. Κι αν αυτό έχει να κάνει και με όσα λέει ο Κούρτοβικ για τον συγγραφέα και την ερμηνεία του εργου του, εδώ έχουμε μια περίπτωση συλλογικής συνείδησης που υπερβαίνει την τέχνη και αφορά (αφούσε κάποτε και θα αφορά στο μέλλον) τη ζ ω ή. Λογικά συμφωνώ μαζί σου, αλλά υπαρξιακά είμαι με τον Στάθη!
Αυτά. Και πάλι καλημέρα!

Πάπισσα Ιωάννα said...

Φίλη Pellegrina,
πώς μιλάμε για αγνόηση του κομμουνισμού από την ταυτότητα του Ρίτσου, όταν οι περισσότεροι πνευματικοί άνθρωποι, κριτικοί και πανεπιστημιακοί, είναι αριστεροί. Επομένως, είναι το μόνο χαρακτηριστικό που δεν κινδυνεύει να παραλειφθεί από τη μελέτη του έργου. Από την άλλη, μην ξεχνάμε πόσο έχει υπερτονιστεί ως τώρα και γι' αυτό δε χρειάζεται να ακούγεται πάντα. Είναι αυτονόητο, αλλά ταυτόχρονα δεν είναι το μόνο γνωρισμά του.
Πατριάρχης Φώτιος

Eva Stamou said...

Καλημέρα Πατριάρχη,

Είχα παρακολουθήσει την ομιλία του Κούρτοβικ -της οποίας το κείμενο τυπώθηκε στα 'Νέα'- και τότε, όπως και τώρα, μου προκάλεσε την εξής απορία: πότε ο συγγραφέας θεωρείται (με βάση ποια κριτήρια και από ποιους) επαρκώς καταρτισμένος, ώστε να μπορεί να κάνει διάλογο που να αφορά το προϊόν της τέχνης του; Καταλαβαίνω ότι ο Εκο ως θεωρητικός της σημειωτικής έχει το δικαίωμα να απαντά στους κριτικούς του. Ένας δικηγόρος, ένας μηχανολόγος, ή μία ψιλικατζού, στερούνται αυτομάτως της ικανότητας και του δικαιώματος να συζητήσουν για το αποτέλεσμα της πνευματικής εργασίας τους; Αναρωτιέμαι επίσης, αν ένας κριτικός, που είναι και πεζογράφος, δικαιούται να απαντά, λ.χ. στην κριτική νεώτερων, και λιγότερο καταρτισμένων κριτικών, ή αν αυτόματα η στάση του θα θεωρηθεί αναξιοπρεπής.

Να τονίσω, πάντως, ότι πιστεύω πως κύριο μέλημα του συγγραφέα είναι η συγγραφή, κι όχι το να απαντά σε κριτικούς!

Kafeini said...

Πατριάρχη, ενδιαφέρουσα ανάρτηση. Ήθελα να αφήσω σχόλιο, αλλά λόγω του υπερβολικού μεγέθους του, κατέληξα στο να κάνω συναφή ανάρτηση στην 'Καφεΐνη'. Σας χαιρετώ.

Pellegrina said...

Καλημέρα. Εγω πάλι από το κείμενο δεν κατάλαβα οτι ο Κ. λέει πως ο συγγραφέας δεν πρέπει να μιλάει (και το "δεοντολογία" δεν μου φαίνεται πως το υποστηρίζει, απλώς λέει πως ισχύει). Κατάλαβα ότι λέει το απλούστατο: για άλλους λόγους (είτε μιλάει είτε δεν μιλάει γι αυτούς) γράφει ενας συγγραφέας το εργο του και για άλλους αυτό γίνεται γνωστό, αγαπητό, ακόμα και αθάνατο.
Αυτό όντως ισχύει: η εποχή και οι αναγνώστες δίνουν την αξία ή απαξία σε ένα έργο, και όχι ο συγγραφέας. Ό,τι και να λέει αυτός (εκτός αν είναι ο Έκο!). τον συγγραφέα τον κάνει το κοινό. Η κοινωνία.
Μόνο που εδώ (λέω εγώ στον ..Κούρτοβικ!)υπάρχει ένα πρόβλημα: ακριβώς γι αυτό το λόγο, η αξία και η αναγνώριση είναι συνήθως (εκτός οι κριτικοί κ α θ ο δ η γ ή σ ο υ ν αλλιώς) "μέινστριμ". Παράδειγμα: (με συγχωρείτε, απλώς το χειρίζομαι καλύτερα). Αν η "Μέρα της Μελάνης" έχει μια ελπίδα να γίνει "επιτυχία' (γνωστή τέλος πάντων) αυτό θα συμβεί μόνο σε μια κοινωνία όπου θα εχει γενικευθεί το ενδιαφέρον για την ηλεκτρονική ανάγνωση. Αλλά τότε ήδη θα έχει χάσει τον "πρωτοποριακό' της χαρακτήρα (και κάθε ενδιαφέρον για μένα!). Αντίστροφο φαίνεται (είναι όμως;) το παράδειγμα του Κούρτοβικ. Η ειρωνική ματιά των "κριτικών" του εκδοτικού οίκου πάνω στον ρομαντικό ερωτα, δίνει στο βιβλίο την "κουλτουριάρικη" αξία του, ενώ ο καημένος ο δικηγόρος (που πιστεύει σ' αυτόν)φάινεται αφελής. Όπως και νάναι,μετράει το κοινό. (και ο καθοδηγητικός ιδεολογικός ρόλος της κριτικής, τον οποίο ο συγγραφέας όχι μόνο στερείται, αλλά δ ε ν π ρ έ π ει να έχει, ως λογοτέχνης)

Όσον αφορά το χιλιοειπωμένο:
Ασφαλώς ο καθένας μπορεί να μιλάει για το έργο του, αν είναι δυνατόν να ισχύει το αντίθετο!! Τι σόι δενοντολογία ή "αξιοπρέπεια" είναι αυτή, δεν καταλάβαίνω. Απλώς συχνά ο συγγραφεας (και σε πλήρη αντιθεση με τον ..Έκο!) δεν θέλει, δεν ενδιαφέρεται να μιλήσει, αυτό είναι όλο!

(καμιά φορά, Εύα, μεταξύ μας, δεν μ π ο ρ ε ί κιόλας. Δεν είναι κακό. Οι παραγωγοί τέχνης δεν είναι παντα διανοούμενοι)

Λοιπόν αυτά. Πάω τώρα να γράψω ένα "επιμύθιο στη Μέρα της Μελάνης"!!:):)

υγ: Καφεϊνη, σαν τα χιόνια!!

Pellegrina said...

Μια περιαυτολογική διευκρίνιση 9συγνώμη και πάλι): η Μέρα της μελάνης (την οποία αρκετοί εχετε ξεφυλλίσει ή δει, αλλά ελάχιστοι έχετε διαβάσει ολόκληρη)είναι ένας "ύμνος" στο χάρτινο, στο έ ν τ υ π ο βιβλίο, και ΟΧΙ στο ηλεκτρονικό (Αν και τελικά, βέβαία, αλλού το παέι και δεν είναι τίποτε από τα δύο, αλλά στη μεγαλύτερή του εκταση αυτό είναι) Αυτό για να μη θάβομαι και μόνη μου εκ των προτέρων! (αλλά, ήθελα να πω, ετσι που είναι γραμμένο, θα πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον ένα κοινωνικό ενδιαφέρον για το δίλημμα μεταξύ των δύο -και για το μέλλον γενικότερα, θα έλεγα!)

Βαγγέλης Μπέκας said...

Εκείνο που έχω να παρατηρήσω σε σχέση με το κείμενο του Κούρτοβικ, είναι ότι ο συγγραφέας, όντας η ατμομηχανή της γραμμής παραγωγής που καταλήγει στο προϊόν που λέγεται βιβλίο είναι ο μοναδικός που ουσιαστικά δεν αμείβεται. Χάρη του συγγραφέα ζουν: Μεταφραστές, διορθωτές, βιβλιοπώλες, πωλητές, εκδότες, κριτικοί και καλά κάνουν οι άνθρωποι, αλλά δεν είναι κρίμα να μην αμείβεται όπως πρέπει και ο παραγωγός της πνευματικής τροφής;
Δυστυχώς στην παραγωγή βιβλίου ασκείται μια από τις πιο ακραίες μορφές εκμετάλλευσης.
Είμαι βέβαιος ότι ο Ρίτσος θα συμφωνούσε με αυτή τη θέση ακόμα και αν δεν ήταν κομουνιστής...

Pellegrina said...

Ο συγγραφέας είναι η ατμομηχανή, Βιτα (Βαγγέλη), το είπες υπέροχα: ξέρεις εσύ να αμείβεται η ...ατμομηχανή;; Απλώς ξεφυσάει και ...σκάει!
Το θέμα που θιγεις ειναι πολύπλοκο και δυστυχώς είναι και θεωρητικό. Η θέση του δημιουργού στον κόσμο είναι ε ξ ω από την παραγωγή (γιατί ο δημιουργός βλέπει και ανακατασκευάζει τον κόσμο, που ζωτικό κομμάτι λειτουργίας του είνι η παραγωγή. Μόνο τεχνητά και εν μέρει μπαίνει μέσα της και μόνο μέσω αυτών που αναφέρεις, γι αυτό τελικ΄αυτοί είναι πιο "σημαντικοί". Ακόμα κι οι εκατομμυριούχοι συγγραφείς (πχ Νταν Μπράουν, Ροουλινγκ κλπ) εισπ΄ραττουν ελάχιστα μπροστά στις μηχανές χρήματος, τον κύκλο εργασιών που κινούν με το εργο τους. Νομίζω πως ο Σαρτρ είχε διατυπώσει μια πολύ ισχυρή θεωρία επί τούτου, αλλά δεν τη θυμάμαι τωρα! (επίσης μια λιγότετο ισχυρή -και ανοιχτή- διατυπώνω κι εγώ με λογοτεχνικό-αφηγηματικό τροπο, στη "Χρυσή βροχή", -που ξερω ότι την είδατε, πονηρά, αλλά δεν το λετε, για να μην το παρω επάνω μου!)
Πάντως, να πω το εξής:

Οι συγγραφείς δεν αμείβονται και είνα μονίμως κλεμμένοι και κλαμμένοι. Αλλά προσέξτε! το συστημα δνε έχει καμιά μεπιστοσύνη, ούτε καν υπολογίζει, αυτούς που δεν διεκδικούν αμοιβή! Αυτό σημαίνει κατι βαθύτερο (και πιο σκοτεινό, ολοκληρωτικό, φασιστικό) από οικονομική εκμετάλλευση: ο δημιουργός πρέπει να είναι σκυμμένος, να διεκδικεί διαρκώς ό,τι δνε μπορέι να έχει! (εκτός αν δημιουργεί πράγματα που θα τον κάνουν πλούσιο, δηλαδή καλοφτιαγμένες μπαρούφες!) Αυτά είναι elementary watson!

Oyf, πρωτη μερα σχολείο σήμερα, μετά από διακοπές! Τι να κανω κι εγώ, φλυαρώ!

Eva Stamou said...

@Pellegrina

Αγαπητή Πελεγκρίνα, συμφωνώ ότι κάποιοι συγγραφείς μπορεί να μην έχουν τον τρόπο ή την κατάρτιση να μιλήσουν θεωρητικά για το έργο τους. Θα πρέπει όμως να αποφασίσουμε αν θέλουμε να υπάρχει διάλογος ανάμεσα στους κριτικούς και στον συγγραφέα, ανεξάρτητα από την 'τεχνική' κατάρτιση του καθενός. Οποιαδήποτε άλλη διαδικασία, η οποία θα απαγορεύεται εκ προοιμίου αυτόν τον διάλογο, είναι νομίζω αντιδημοκρατική. Δεν πιστεύω ότι μπορούμε να ισχυριστούμε ότι όσοι συγγραφείς είναι και θεωρητικοί της λογοτεχνίας μπορούν να υπερασπιστούν ή να επεξηγήσουν το έργο τους, ενώ οι λοιποί πρέπει να σωπαίνουν.

Δεν θέλω να γίνομαι κουραστική επαναλαμβάνοντας την άποψή μου (και δεν σκοπεύω να επανέλθω) αλλά πιστεύω ότι ο διάλογος κριτικών-συγγραφέων, μόνο να πλουτίσει μπορεί την γνώση μας για τη λογοτεχνία - υπό τον όρο, βέβαια, ότι αντικείμενο συζήτησης είναι αποκλειστικά το έργο. Καταλαβαίνω όμως ότι με τις συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα, αυτό δεν είναι πάντα εύκολο - ίσως να έχω μια ιδεώδη κατάσταση πραγμάτων στο μυαλό μου...


Να διευκρινίσω ότι δεν έχω δεχτεί κάποια αρνητική κριτική για τα κείμενά μου, και το θέμα σε καμία περίπτωση δεν είναι για μένα προσωπικό. Εκφράζω απλώς την θεωρητική μου θέση για το συγκεκριμένο ζήτημα.

substratum said...

οι εκδοχές και οι ανταλλαγές είναι μορφές με ιδιαίτερη αξία
βαγγέλης Ι.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Εύα,
το πρέπει είναι ηθικό-δεοντολογικό και φυσικά δεν πρόκειται για νομική ή άλλη απαγόρευση. Για μένα -πέρα από τα επιχειρήματα του Κούρτοβικ, ο οποίος, Pellegrina, πιστεύω ότι καθαρά λέει ότι δεν πρέπει ο συγγραφέας να καταφεύγει σε απαντήσεις- ισχύει ένα ακόμα, που το υπονοεί ο Κούρτοβικ: η απάντηση του δημιουργού θα θεωρηθεί ως η πιο έγκυρη ερμηνεία του έργου του, ενώ αυτό πλέον δεν ισχύει. Άρα δεν απαντάει, γιατί το ίδιο το έργο ενέχει τις απαντήσεις και η όποια δική του θέση είτε θα αποδεικνύει ότι το ίδιο το λογοτέχνημα δεν είναι επαρκές για να προβάλει τα μηνύματά του, ή ότι η δική του ερμηνεία είναι και η μόνη σωστή.
Πατριάρχης Φώτιος

Πάπισσα Ιωάννα said...

Kafeini,
κι εμένα μού φαίνεται αντιδημοκρατική η στάση που -όπως γράφεις- τηρούν στο εξωτερικό. Και από την άλλη, θεωρούν ότι ο συγγραφέας έχει μια έγκυρη απάντηση για το έργο του; Μία άποψη ναι, φυσικά, που μπορεί να εκφράσει σε μια συνέντευξη όπου θα τον ρωτήσουν. Αλλά συχνά δεν πρέπει να πιστεύουμε τους συγγραφείς, γιατί βλέπουν υπερτροφικό το έργο τους. Πολύ περισσότερο γιατί να μην έγραφε ο ίδιος ο συγγραφέας και μια κριτική-παρουσίαση και αυτή να θεωρούμε θέσφατο;
Πατριάρχης Φώτιος

Πάπισσα Ιωάννα said...

Vita (Βαγγέλη),
φυσικά ο συγγραφέας πρέπει να αμείβεται και να μπορεί να υποστηρίζει τον εαυτό του οικονομικά μέσω της δουλειάς του. Αυτό θα συμβεί όταν πραγματικά στην υλιστική κοινωνία μας θεωρηθεί και η πνευματική εργασία αξιόμισθη.
Πατριάρχης Φώτιος

Pellegrina said...

Πατριάρχη (καλησπέρα), αυτό με την πιο έγκυρη γνώμη δεν το είχα ΠΟΤΕ σκεφτεί! Αναρωτιέμαι σοβαρά γιατί. ϊσως γιατί, επειδή εχω ζησει με δημιουργούς (και τα τελευταία 15 χρονια ειμαι και η ιδια) εχω μεγάλη συναίσθηση της ελλιπούς δυνατότητας να αξιολογήσουν το εργο τους. Για μένα είναι εντελώς αυτονόητο πως ο,τι λέει ο συγγραφέας είναι μόνο ότι βρίσκεται (συμβατικά, γιτί δεν τα λέει όλα) στη βάση της συλληψης. Συγγρασφέας που δεν εχει συνάισθηση της αυτονομίας και της άγνωστης (και τόσο γοητευτικής)σε αυτόν πολυσημίας ένός εργου (του δικού του)μπορέι να υπάρχει; μα τότε γιατί το δίνει προς τα έξω; Για να "διδάξει" τις απόψεις του και τίποτε άλλο; Τι είναι αυτό;Τέλος πάντων, αν ισχύει αυτό, ότι θα θεωρηθεί αυθεντική η ερμηνεία του, τότε ...μούγκα! Αυτό είναι θάνατος!

υγ: Υπόσχομαι να μην πω λέξη για τα αριστουργήματά μου, όταν θα εκδοθούν! ΟΜΩΣ: μην μου έρθουν οι δημοσιογράφοι και απαιτούν φλυαρίες για να δημοσιευθεί το προιόν! ¨οχι δυο μέτρα και δυο σταθμά, όταν είμαστε έμποροι είμαστε έμποροι και ότνα είμαστε κριτικοί είμαστε κριτικοί! Γιατί όλοι θέλουν τους συγγραφείς λαλίστατους στις συνεντεύξεις, κι ακόμα καλύτερα να λένε σαχλαμάρες!

(μη με παρεξηγείτε: ήταν η πρωτη με΄ρα στο σχολέιο!

Anonymous said...

Μην το συζητάς, κρεμόμαστε όλοι από τα χείλη σου: εμείς τα άγκιστρα και συ ο χάνος, σε θάλασσες συν-πτώσεων. Τσιμπάς δίχως δόλωμα έρμε, να σε δω όταν θα ρίξεις τα ράσα, όταν θα πέσει τούτη η φιδίδια προβιά. Θα σε δω.

Πάπισσα Ιωάννα said...

Pellegrina,
ακριβώς αυτό εννοώ κι εγώ.
Απλώς μερικοί συγγραφείς τσαντίζονται / χολώνονται / τρώνε τα λυσακά τους, που υπάρχουν και άλλες απόψεις που αναιρούν - συμπληρώνουν - βλέπουν υπό άλλη οπτική γωνία το έργο τους.
Πατριάρχης Φώτιος

Pellegrina said...

Πατριάρχη, δύο άσχετα: α) (χαζό): όταν θα ρίξεις τα ράσα, σε θέλουμε με μαγιό!

β) (σοβαρό): ποιο είναι αυτο το βιβλίο με τις δύο βαλίτσες που λέει ο Κούρτοβικ; Ξέρεις; Υπάρχει ή είναι δικό του εφεύρημα; Μπορούμε να μάθουμε; Γιατί αυτό το "σχεδιάγραμμα" πολύ με εξιτάρει!

Πάπισσα Ιωάννα said...

Pellegrina,
κι εμένα θα με ενδιέφερε να μάθω. θα ψάξω στο διαδίκτυο κι ό,τι βρω.
Πατριάρχης Φώτιος