“Κάτι θα γίνει, θα δεις” του Χρ. Οικονόμου

Το διήγημα πρέπει να είναι μια γροθιά συναισθημάτων. Πρέπει να είναι συμπυκνωμένη ιστορία που να κορυφώνεται απότομα. Ή να είναι μια γλυκιά ατμόσφαιρα που να προλαβαίνει σε λίγες σελίδες να ρουφήξει μέσα-της τον αναγνώστη. Ή να αποτελεί ένα ποίημα γραμμένο σε πεζό λόγο.

Παγωμένος φραπέ με γάλα:

Χρήστος Οικονόμου

“Κάτι θα γίνει, θα δεις”

εκδόσεις Πόλις

2010

        Ο σαραντάχρονος συγγραφέας καταθέτει δεκαέξι διηγήματα, γραμμένα για τον (άγνωστο;) κόσμο των δυτικών προαστίων και τα βάσανα που ποικίλοι χαρακτήρες κουβαλάνε. Στην ουσία μάς παρασέρνει στην ατμόσφαιρα φτώχιας και αδιεξόδου που ζουν, προλέγοντας μια κατάσταση που είναι πλέον πολύ επίκαιρη, αλλά προφανώς, όταν ο ίδιος τα έγραφε, είχε κατά νου συγκεκριμένες κατηγορίες ανθρώπων που βίωναν και βιώνουν ακόμα την απόγνωση της πείνας, την τραγική ζωή γονιών ή συντρόφων.

        Το βασικό ερώτημα είναι ποια στάση κρατούν όλοι αυτοί οι ήρωες της καθημερινότητας; Πόσο προβάλλουν την ηθική, την ευθύνη των κυβερνώντων, την κακοδαιμονία του κράτους; Ποια είναι η προσωπική τους στάση απέναντι στη μοίρα; Ο Χρήστος Οικονόμου δεν πολιτικολογεί φτηνά και μιντιακά, δεν καταλογίζει ευθύνες εύκολες και πρόχειρες. Σχεδόν πουθενά δεν ακούγεται το κράτος ή οι ευθύνες των αρμοδίων, έστω κι αν μερικά γεροντάκια ρίχνουν και καμιά βρισιά στο κράτος που τους έχει και περιμένουν μέσα στη νύχτα για να ανοίξει το ΙΚΑ.

         Πρώτ’ απ’ όλα οι χαρακτήρες-του διατηρούν ακόμα και μέσα στην απόγνωση της κατάσχεσης ή της τέλειας λιμοκτονίας μια ανθρώπινη αξιοπρέπεια, μια ηθική στάση που δεν ξεπέφτει σε παρανομίες ή σε έκνομες ενέργειες εις βάρος των άλλων.

         Δεύτερη παρατήρηση είναι η απουσία / παρουσία μοιρολατρίας έστω κι αν τα πρόσωπα δεν διακρίνονται για την ενεργητικότητά-τους. Στην ουσία βρίσκονται σε μια ημιπαθητική κατάσταση, λίγο αποδεχόμενοι την κατάσταση κάνοντας απελπισμένες συμβολικές ενέργειες (όπως η ιδέα να κολλήσουν τα χέρια-τους στο σπίτι που απειλείται από κατάσχεση για να μην τους το πάρουν), λίγο αρνούμενοι τη μοίρα τους διαδηλώνοντας (έστω κι αν το πλακάτ δεν έχει καθόλου λόγια).

         Τα διηγήματα του σαραντάχρονου συγγραφέα καταφέρνουν (πέρα από τα θέματα με τα οποία τολμούν να ασχοληθούν, πέρα από την ιδεολογία τους), να μεταδώσουν την αγωνία κάθε ήρωα στον αναγνώστη κι ο τελευταίος, αν όχι να ταυτιστεί μαζί-τους, τουλάχιστον να εισχωρήσει ψυχικά στην ζωή-τους και να συναισθανθεί το βαρύ φορτίο της αβεβαιότητας μέσα στην οποία ζουν.

         Ο κόσμος του Οικονόμου είναι αξιοπρεπής έστω κι αν δεν έχει πολλές διεξόδους, είναι ντόμπρος έστω κι αν ξέρει ότι δεν μπορεί να κάνει και πολλά, είναι ρεαλιστής έστω κι αν μια πράξη τρέλας είναι πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού-του.

Πατριάρχης Φώτιος